.$Qi!= $!R FJJ'1X3οߔK VrMsʚaX'v#aV8@Ro0`ր%cN84>Dxˈ:e|c<%8 r!GOOMBAGOOMBAGMBAHٟHYHdAD dT,0Q 4 4:9Q 4 4:N8Q 4 4: S 4:8  0S`H`hH`/.$Qi!= $!R FJJ'1X3οߔK VrMsʚaX'v#aV8@Ro0`ր%cN84>Dxˈ:e|c<%8 r!GOOMBAGOOMBAGMBA 0Uih7 RUD@ 0X@ q`PUUQ HAptbd5Q1QUUQl)`D` P@ @I Hps'6FTQE%In@p`P+5@;7g;#Oh(qF&PRQ oOwww.a$PcWЏ`^&'_ ?dP@*Q?piIp`5SQUEU`ߖ_p`_c~P?@G@FTtU4b_`dHpw6fP0;UhGsPpIwrF@TPAUE@?c@`@wGfaUP ?Ph`tp@ff1UU$b!o{׀(2?ulB_a{%aQbrf>)< ^ 5~C?B{A H7p6 `^Q5UU@IFtrdUQE@??faUR0U?@)A)(wJfZS00%1[1F!wpfU!U UU4AwwGf~_ @DwfaS#P`@A0PU@k_ ! T?2ifa$UEDQ$!?^%^?#I@hwttFbBEqA  wBd@Q@biq_TR0BC?ww??QbTUBU4$??dQC!?ۙA_swwbE3_Ai~$_~`1P0S$I`QiÆqw 6UT'@i `h`GGGf&A%`iݑhHq#FF]E$E~a Iqi!GOETHH#`P1a C@q@81b@r6F0`ffPFR??01?HB*i8btwa79*Q@ _ TPp#```0w%FS ?`0660SS R8 DqF6 Qy@`p?TPU4q? ~@  7 _0\/zz @0H??*kp3$$$$RSSC4FF%RteC4VG%RddC455%BBBBX=RJZ9gs{X=LJZ1gs{gCClC)C] 𵆰KN$kIHRR!B!GOys@-h$U`!!4, W@  7B  ?' xG 7(9"HBa8dI# h@C8!> - @'% x 7 / ' L '` h #@ Hx( GhCXC C2C J'PhR{3:3z;@* 9+ѐpGhC񵂰 )Hh.8PCpR(0 9 B %($EHh( "B"1# .1o0:0z!@4B Hh ))IBIIIBIIAG1hCHIh h`B@@#@Oi#B i1a)ۉ HaaI ` !@CpGhCCC!"R( KR(HQ1B !HpG0  #GK *KK#A#CETS0 \ ,!!1BCR0(۰pG0*A A"I2 "HpG@I" pG@NhH1iCA@@ 0a xA(h (ya` h 7B  ?'! 1@#BHМC` GC "JI# h@#[B EHpEI hO#'<pK $x#Cp"Cp8< $Qx9K!CQph !#B!`4I`4I3IMH`$] h`!!4,*L C8a!Lhi@Hhh (ڠ!I!IXH` 8@H8@$( 2`!4 ,L C I  IMGC2lCC `8` $M/`U/ HC(a/ / ` Ӯh/ѰI/IX` @/(/ H @O8CGC h`` G G Oh 0*2Rh"B"]GCK"hB"%0NGCB828!RGOFFONwith RONOFFSLOWMO5min10min30minOFFIIIIIIIIIIIIIIINormalTurboCrapProtGBAGBPNDS1P2PLink2PLink3PLink4PBlackGreyBlueNoneYellowGreyMulti1Multi2ZeldaMetroidAdvIslandAdvIsland2BaloonKidBatmanBatmanROTJBionicComCV AdvDr.MarioKirbyDK LandDMGMGBSGBCGBAGBAuto Goomba Pogoomba ' I" ;`AHx('@I XhF? @HAIx XiFhFiF" F;O @ 2 2 > GPowered by XGFLASH2.com 2005uChav2.2 on wC`C`B autofire: A autofire: 2`Controller: Display->Other Settings->Link TransferSleepRestartSave State->Load State->Manage SRAM->Exit Q" 6h:H;Ix X:hFiF 8H8Ox8:XhFiF 6L7Ix X6hFiF x4I X4hFiF 4H4h :XhFiF y0:XhFiF /H/x:XhFiF /H/hhFiF G Other Settings(`VSync: _`FPS-Meter: C`Autosleep: `EWRAM speed: 2Swap A-B: Autoload state: (Goomba detection: PaGame Boy:  " HIh XhFIiF 7HIx XhFfOKBa  @&60`.CH p ;pAH[#  >Np00Xp!000pp@;p#C3H&1H1A1HA(1%H&V f>Й(`]0 Z&v  # 06N<,$$ 4D=- Hh. 47?/ JGgCTCC brac#\T3:рpG H!I LhB 8hB <`x`Gg1W!"Cxx;Cx?;Cx?;CY02*ۀpG e") |"* wZ'?рG Write error! Memory full. Delete some games.1K1Oh#[<f'BC#fB7B+) #[B 5 (92>.'C.`h`=- 9*d'C'``` I02 `!Ip02B @I9 GCg^)2:p01ypG "S!H9 !7< 9< !7< }9 79 G00:00:00 - 00/00kKCIh h&1+AL! + + h)89B)) !`  Y'# ` B )"B" 0 1_Bѡh7  &.ѽB  i"2 D/"3 =( ("B" 0." )7 (" H` `GCgPush SELECT to deleteSave state:Load state:Erase SRAM:CKL(#[30 g``Hh`Hh2`HOx(8I Hh1.1"8NGg0CPCuCgCTC LjF ` (ќG  "! h-!h8BH ` 8@jF (H8@C #L!:#k LjF `  @"! h("! h 8@jF H8@GgCd#C% I NBh3B1` *I `GgCIh" J)0% )>hI`GgCH#h@pGlC( Hh/jF!(HhGPCTC(јG ") O#!";HhjF!v( "!6( g Saving.gPC(4! N(-h()!D("#[M0"#K!I H631!"H`!8Gg0!HKJ?"!GgA(< Hx8Hhw! ! -hB "RIH<// "Ah J00""RIH"GdCPCHx"Hh-jF! (hBE"R I HjF!8(zGdCPC  .MiF(`(G @&h%(B(!{%mH5hB#[B I") `%5<- M"!(h)h8BH(` 8@iF ( H8@CpC ROM not found.I(IjF! ("L#[0" IHhqHhHqHIx xCI x CI xICqHxHhO`/"! #[0"Gg0g8\_C(C_dCPC(!jF! (Jy`Ay J`y Jp!@ Jp!@ J#pI@@ pG8\_C(C_&O(C !I%=p70BjF! Z(L#[0"IHJhqHhHqHxqxyCq/`"! #[0"Gg0g8\_CC8O8J9j `%3L.S][D/7>W S BՉ-63CCBiсщ) щIaZ %KB$H!!с!C P CKBH!KBH!KBPh(Е`h(Аh8`HH8bH#CpG!`Q`сQ`gC @0&@  HKhB Hx( H! I CII#CpGC0vC CB0ӄFR) xp@Iу:Ӱɸ:Ұ 2 p Cp p p xpI@R`FpG CCXPpGR\TpG/Y@P@ KRB#BBRB[AB Z@P@Y@pGGGGG G(G0G8G CфF0 LC+@# @pB0`FpG xpI[*pG2x+ x1p2+pG/KRB#BBRB[ABpGFCˀ  xx[IR gFpGFRp@: C C  :ӁTR`FpGxG0`B @ @   !QR B0`BaB/F C ӰL;C+@рҰ xpI@+ R`FpG p@R`FpGxG--N< \/ Divide by zero///4 ,P$PP //38//1e "" \  /\ \$/< }Ϡ0\ }Ϡ@\  @0}ϠP\ // XTS4xVͫ0 FhnzZ~h2 0;.Yk  RT;h;h;h;;;T; T; = = =<<<<<===<<<<<<" =l=H=T; O-<04 +**)HAIB*@/@GPO|xt,`- .{H x@@44P,T(X$\ㄔGO 2 ZB^?O/pD-逡$ b(`4@ 0 PPQ0S$pD/XCP ` w9`9@9,C BB4Cx0@P`x404x40x4L-`ጠ匰Z @O PPQP$T0IE?@  L/xxxx h>P`@: ;;,'t,C2\+phà`àbàcàdàeàhàiàlàmàpàrà`sàtàu` àxàyà|à}ààà`bcdehilmprs`tu` xy|}wxFFFG8GhGGG H(??(@@(AA(B?(M3"o{3"o{3"o{3"o{UUUUUUUUUUUUUUUUUUZJZcUUUތk)ZcZJggU F%)YZJZcޢBk{URZJ!1sJ!!scR)祥{))Bu)ksJ!!scR)祥{))BތZsJ!!kkcB{))BȐPDBRRRRZZk{!BRZ{9RZ{9RZ{9Zk{!Bε!)99JZ9ﭥkZZB猥BRkRRRBZޜkf!BRUURBΌZR>sB3 wx#5 ZM`) UUUѩQH%GGM[jcBs{!%   @h*>` ; 8L 50@  ,$ /P-"P-p???????-???/@-L =@P 1 @@@0S@/0S@/                  @-BJRZbjrz "&.B1.07, T\ 0P@0/P00/$0/  R 0/޼ DP`l  0܀P:O-@PB A  ᠀堐cp@DA`PPP` \ EX P: O 0@-S"I 0  \0 Π0 S( 000 Q@@Ao 0!CexV4-$2X$QP$? @P,,0 R :Q0A 2 --N< \  Divide by zero!"!!"!"!!""!!"!""""!"!!""!!"!""""!!!!!!""""!"!!"!!!!!!!"!!""!!"!!!!!!!"""""!!"!!!!!!!!!!!!!0CFGNINTENDOxG[?xGbxGDxG\?xGZxGxG\xG xGxGxGexGxGqxGxGXTW@XTW@XTWXXTW$ %Ƞ B.瀀XTWX XTW2T12@XTW21TE112@XTWX\ကXTW0@2#D#@XTWČ~ B. B.XTW'1p2#!2XTW%Ƞ +LကXTWXE XTWe\2T12eT@XTWe\21TE112eT@XTWTXကXTW0L2#@#L@XTW$ PI@XTWhXTW$ &Ƞ B.瀀XTWh XTW2d12@XTW21dF112@XTWhlကXTW0E@2#@XTWXTW'1p2#!2XTW&Ƞ +LကXTWhF XTWfl2d12fd@XTWfl21dF112fd@XTWdhကXTW(0d@2E@XTW@HXTWxXTW$ 'Ƞ B.x XTWx XTW2t12@XTW21tG112@XTWx|ကXTWD QDR T"@ 22#1@XTW@T 2231@XTW@HXTW'1p2#!2XTW'Ƞ +xLကXTWxG XTWg|2t12gt@XTWg|21tG112gt@XTWtxကXTWD$ 2@XTW@HXTW|XTW$ 'Ƞ B.xG XTW||倀XTW'Ƞ + 212  B.XTW'Ƞ + 21@112  B.XTW'Ƞ B.XTW12@XTW@HXTW|'1p2#!2XTW'Ƞ +xGLကXTW|@|倀XTW2D12@XTW21DD112@XTWLကXTW22#@XTWXT@XTWXP@XTWXT@XTWXP@XTWXT@XTW'Ƞ +X\ကXTWXP@XTWT%T@XTWT&T\@XTWTP@XTWT'T\@XTWTP@XTW'Ƞ +TXကXTWT$T@XTWh`@XTWhd@XTWhd@XTWh`@XTWhd@XTW'Ƞ +hlကXTWh`@XTWd%dl@XTWd`@XTWd&d@XTWd'dl@XTWd`@XTW'Ƞ +dhကXTWd$d@XTWxp@XTWxt@XTWxp@XTWxt@XTWxt@XTW'Ƞ +x|ကXTWxp@XTWt%t|@XTWtp@XTWt&t|@XTWtp@XTWt't@XTW'Ƞ +txကXTWt$t@XTW% 'Ƞ B.瀀XTW%'Ƞ B.瀀XTW& 'Ƞ B.瀀XTW&'Ƞ B.瀀XTW' 'Ƞ B.瀀XTW'Ƞ  B.瀀XTW PI@XTW@H$ 'Ƞ B.瀀XTWD@XTWD@XTWD@XTWD@XTWD@XTWD@XTW'Ƞ +LကXTW$@02!2D@XTW$D02!2@XTW$@02!2D@XTW$D02!2@XTW$@02!2D@XTW$D02!2@XTW'Ƞ +$L02!2XTW$@02!2@XTW(!$@02!2@XTW(!$@02!2@XTW(!$@02!2@XTW(!$@02!2@XTW(!$@02!2@XTW(!$@02!2@XTW'Ƞ + (!$@02!2XTW(!$@02!2@XTW$@T02 2#!2@XTW$DT02 2#!2@XTW$@T02 2#!2@XTW$DT02 2#!2@XTW$@T02 2#!2@XTW$DT02 2#!2@XTW'Ƞ +$LT02 2#!2XTW$@T02 2#!2@XTW2##?$@2# 2#D1!2@XTW2##?$@2# 2#D1!2@XTW2##?$@2# 2#D1!2@XTW2##?$@2# 2#D1!2@XTW2##?$@2# 2#D1!2@XTW2##?$@2# 2#D1!2@XTW'Ƞ + 2##?$@2# 2#D1!2XTW2##?$@2# 2#D1!2@XTW2@1@XTW2D1@XTW2@1@XTW2D1@XTW2@1@XTW2D1@XTW'Ƞ +2L1XTW2@1@XTW0@41@XTW0D41@XTW0@41@XTW0D41@XTW0@41@XTW0D41@XTW'Ƞ +0L41XTW@1@XTW0@1@XTW0D1@XTW0@1@XTW0D1@XTW0@1@XTW0D1@XTW'Ƞ +0L1XTW0@1@XTW$T02 2#!2@XTW$T02 2#!2@XTW$T02 2#!2@XTW$T02 2#!2@XTW$T02 2#!2@XTW$T02 2#!2@XTW'Ƞ +$ T02 2#!2XTW$T02 2#!2@XTWg XTW|Ě -,XȌ,Ȍ|ĊTXXTW XTW -XTWa XTW%|ĚL|Ċ --,Ȍ ,Q XTW$L02!2XTWI|ĚL|Ċ --,Ȍ ,Q  -XTWXTW@H|Ě -,Ȍ,Ȍ|Ċ -XTWXTWXTW I|ĚL|Ċ --,Ȍ ,Qf  -XTW (!$@02!2XTWI XTW|Ě -,hȌ,Ȍ|ĊdhXTWJ XTW XTW&|ĚL|Ċ --,Ȍ ,Q XTW$LT02 2#!2XTWIOhXTWXTW}XTW 2##?$@2# 2#D1!2XTWI& $ XTW|Ě -,xȌ,Ȍ|ĊtxXTW%( $ v뀀XTW'|ĚL|Ċ --,Ȍ ,Q XTW2L1XTWI |(!|02 "2XTW' -@XTWČ$  B.XTW0L41XTWI( LXTW|Ě -,Ȍ,HȌ|ĊL0P ;XTW%( oLကXTW@XTW  $|ĚL|Ċ --,Ȍ ,Q8 XTW0L1@XTWI0s|(!x02 "2XTW|t倀XTWČ +LXTW|Ě -,Ȍ,Ȍ|Ċ -H@H$ T02 2#!2XTWI80O- ģij,F.  !#RO/#>5:5`   h/<<3   4# R $# ,/  /"P" R" B4 4@ FxGQEĊQEĊ x ĊG @ĊQEOĊ$ P P@ $ @: $  vR $ $@ H  P  X ` @ I|ĚL|Ċ --,Ȍ ,Q  -XTWPFPFh>P01// \J" 3--:--. .:::::::.TA`AlAxAA:AAAAAAAAA:B B,B8BDBPB\B:::::::::BBBBBBBBBBBBBBBB@56d6677:477778::::::::::-::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::: \(UWQL \UWQLRead from OAM. Wrote to OAM. \J2--:----:::::::-<@H@T@`@l@:x@@@@@@@@@:A AA$A0A  ˌ  ˌLT!L t >  ˌ  +xxxxSNtuuh>Ix^Z!`@@&9_9_9_9_`?DDDD@ D H L P T X T X  PO4OdO::::(;|;;;-<;:: v  (;=L<$<!Q@-U@ nO4rOP$ P$ P$ P$ P$ (;<<: 9: =0=:+ P CSv(;\=;;?(;=<:(;=::C9@-0<<<<8$@DA$HLI -$@DHL$T?99 0Px h8Tx0`|  P 8Lt@`4PhH 4 ` |       8 P l        4 P |        @ X t       $ @ X t       <X p0\(<Pdx @l4p$`(\$THH0Lh ,Hh(Dd0d<l (ldlBDTl$ X h P$     !(!d!!!!!0"X"""""#<#T#### $ $$$$:::::::(::::8 ;;D+bkGG@@>BEoE>B>RG>Uff s nٙgcnܙ3>CLAS HUCK 0035Copyright (C)2000-2001 Pat Crowe. This Book Reader was distributed solely for the reading of classic books which are out of copyright. Program extends to address 3fffh. No responsibilty can be accepted for any breach of copyright nor for any other matter involved with material above this address. This material will have been added by a user of this program and not the author of this program. Please address any enquiries concerning breach of copyright or any other concerns, to that third party. >P Q1b͛ >a>&> > ͜:\ BS ( O>ͧ ͮ Ϳ ͮ G ͮ Q|r>>xE>@A>>@ v(́ Vw cog_ 9W -O G  < >O < >Oͳ S  (((# ("(*( */͘^# = >O| < >O|!>w# !6# 6#6# ! 6#6# 6# B͜ w  O> O͜Oͮ < 8>   G3 8  3 8 #@w    (=> O> >O͜Oͮ 0< O  ͟ w  ͮ y  {   G3  3  O w  ͮ y  > > >>!>A!@}|!* a* OG> > >>>!>A!@}|- = 3  -(>(>ʘ 3  u,#> >(og #F+Nx<(,x ͷ ͮ Q>$(>ͯ ͮ Q> (!В@(=3 y !В@y( 3 y >G ͮ Q O> |y (((( ($((!p(! !!!!~"  ! (q! (j!H (c!p (\! (U! (N! (G! (@! (9!: (2!b (+! &! !! ! !a* Przewi Wers Str. Roz. Wsz Liiku: Rivi Sivu Kapp LopBlttern: Zeil Seit Kapt AlleDfiler: Ligne Page Chap ToutScrolla: Rad Sida Kap Hela Lista: Linea Pagina Cap. Tutto Blader: Lijn Blad Hfdst Alles Bla: Linje Side Kap Alle Despl.: Lnea Pgina Cap. Todo Mudar: Linha Pagina Cap. Tudo Despl.: Lnia Plana Cap. Tot G<8-(>> 7 > O O ( u> 7 => G!x(~# * !6# x y!(#!@(!(!(!@y(=]T! P* P* P* P* > >A! y( >"" " N"O">A> >A! y( *GN 6*GO . * >!A 3  > >A!   # A! @6# x !~#(  o&MD)))  0( 8 V#F#' y z_k&)}o ! {(8=xw#wyw#wˇ@@>@>GHI!`>" " !` y(=> W>'('('(y !`Q'('('((,>O!`>" x >" x `>" x >Ow#<  6# !>"< ! "< !@6# ! 6# !>("< !  "< ́> /7G>/Gx>0(>>$ x >$@(D ɇƀhiA * >hiA * >h@iA * ɇƀjkA * >jk@A * ==|================<=MBFONTMonospaced @@@@@@@``@ @ @@@`@@ @@@@@ @ @@@@@ @`@ @@@ࠠ@@@@@ @ `   ࠠ @@ࠠࠠࠠ @@ @ @@ @ @ @@@ࠠࠠࠠ@@@@@ ࠠࠠ@@ࠠࠠ ࠠ @@@@@@@@@@@@ @@@`@@@@@`@@@ ` `@@  ࠠ ࠠ`@@@@@ࠠ @@@@@@ @@@@@@@ ࠠࠠࠠࠠ  @`@@@ @@  @ @@@@ @@@@@@@@@ @@`@`@ࠠ@`@@@@@@@@@@@@@@@@@ @@  @@ @ ࠠ@ @ @ @ࠠ @@`@@@@ @ @ @ ࠠ@ @ @ @@@@@@@@@@ࠠࠠ0@@@@@@   @@  @ @@@@ @@@`@@@@@@ @ @@@@ @@@ @` @ @@ @@`@@@ @ @ @@@ @@@@@@@@ࠠ @ࠠ@ࠠ@ࠠ@ࠠPࠠࠠ@ࠠࠠ@ @@ @@@@  @ @ P  @  @@ @ @ @@@@@@@@@@@@@@@@@  @ࠠ@ @ࠠ@Pࠠ@@@ @@ @  MBFONTVariable pitch PPPPP x(  @ࠠ@@@@@@@@@@@@@ @@@@@@@@@@ @ `   ࠠ @@ࠠࠠࠠ @@ @@ @ @ @@@ࠠࠠࠠ@@@@@ بȨࠠࠠࠠ ࠠ @@@@@@@P@@@@ @@@@@@ @@@@@@@ ࠠ ࠠ`@@@@@ࠠ @@@@@@ࠠ@@ࠠࠠ` ࠀ @P@  @ @@@@ @@ @@P```ࠠ@`@@@@@@@@@@@@@@@@@ @P@  @@ @ ࠠ@ @ @ @ࠠ@@HHP\T@ @ @ @ ࠠ@ @ @ @@@pPpࠠࠠ xx $HH$ xx@ @@@@ @@@`@@@@PPPPP@ H$H(8 8 ( @ @@ࠠ @ࠠ@Pࠠ@ࠠ@@ @  @@@ @@@@@@@@@pHHHHpȨ@ࠠ@ࠠ@ࠠPࠠPpp@Ȉ@ @@ @@@@@  @ @ P  @  @@ @ @ @@@@@@@@@@@@@@@@@p` @ࠠ@ࠠ @ࠠ@ࠠPࠠࠠ@@@@ @@ @ ࠠ Pccc-c< " PRZYGODY HUCKA " MARK TWAIN Dowiaduj si o Mojeszu,w sitowiu Nie znacie mnie,chyba e czytalicie ksik pod tytuem Przygody Tomka Sawyera.Ale mniejsza o to.T ksik napisa pan Mark Twain i przewanie powiedzia w niej prawd. Niektre rzeczy zmyli,ale na og przedstawi wszystko prawdziwie.Zreszt to niewane,e zmyli.Nie widziaem w yciu czowieka prcz jednej chyba ciotki Polly i wdowy,no imoe jeszcze Mary ktry by nie skamaprzy jakiej okazji.O ciotce Polly to ta ciotka Tomka Sawyera i o Mary,i o wdowieDouglas czytalicie wszyscy w tej ksice,ktra przewanie jest prawdziwa,tylko troch w niej blagi,o czymju mwiem. Wic ta ksika koczy si tak:Tomek i ja znalelimy pienidze,ktre rozbjnicy ukryli w jaskini,i od razu stalimy si bogaci.Otrzymalimy kady po sze tysicydolarw,w samym zocie.Strasznie tego byo duo,kiedy si tak wszystko zsypao na kup.A potem sdzia Thatcher wzi te pienidze i odda je na procent,i mielimy znich dochd po dolarze na gow co dzie przez okrgy rok tak e czowiek naprawd nie wiedzia,co z tym robi.Wdowa Douglas wzia mnie na syna i powiedziaa,e mnie ucywilizuje.Ale ciko mi byo tak y dzie po dniu w jej domu,bo wdowa bya we wszystkim niemoliwie porzdna i systematyczna. Kiedyju nie mogem duej wytrzyma,uciekem.Woyem stare ubranie,stary somkowy kapelusz i byem znowu wolny i szczliwy!Ale Tomek Sawyermnie wytropi i powiedzia,e chce zaoyszajk rozbjnikw i e mgbym do niej przystpi,jeeli wrc do wdowy i bd si zachowywa przyzwoicie.Wic wrciem. Wdowa rozpakaa si na mj widok i powiedziaa,e jestem biedna zbkana owieczka,i rzucaa jeszcze na mnie inne takie wyzwiska,tylko e wcale nie chciaa mi nimi ubliy.Kazaa mi na powrt woynowe ubranie i nic ju nie mogem na to poradzi,tylko si pociem i pociem,i czuem si tak,jakby mnie kto zwiza sznurami.A potem wszystko znw byo po staremu.Wdowa dzwonia na kolacj i czowiek musia na czas przychodzi do jadalni.A jak ju siadem przy stole,nie mogem od razu bra si do jedzenia,tylko musiaem czeka,a wdowa spuci gow i co tam pomruczy pod nosem na wiktuay,chocia prawd mwic,nie byy wcale takie ze.To jest ze moe nie byy,tylko e kad potraw gotowali w kuchni oddzielnie. W kocioku z rnociami jest cakiem inaczej:wszystko si miesza,sos jakby przechodzi z jednej potrawy w drug i jedzenie robi si smaczniejsze. Ktrego dnia po kolacji wdowa wzia do rki ksik i uczya mnie o Mojeszu ukrytym w sitowiu,a ja okropnie nie chciaem si wszystkiego o nim dowiedzie.Ale po chwili wdowa si wygadaa,e Mojesz umar do dawno temu,wic cakiem przestaem si nim interesowa,bo nic a nic mnie nie obchodz nieboszczycy. Zaraz potem zachciao mi si pali,wic poprosiem wdow o pozwolenie.Ale gdzie tam!Nie pozwolia.Powiedziaa,e to wstrtny nawyk i w dodatku bezbony,wic powinienem postara si nie bra wicej fajki do ust.Tacy ju s niektrzy ludzie.Wybrzydzaj si na rzeczy,o ktrych nie maj adnego pojcia.Wdowa martwia si o Mojesza,ktry nie by jej ani swatem, ani bratem i z ktrego nikt nie mia najmniejszego poytku,bo jak ju wammwiem,od dawna ju nie y;a jednoczenie ostro mi przyganiaa,e robi co,co mi sprawia przyjemno. Zreszt sama zaywaa tabak,tylko e naturalnie w tym nie byo nic zego,bo to ona robia. Wanie wtedy wprowadzia si do wdowy panna Watson,jej siostra,do chuda stara panna w okularach na nosie,i z miejsca zabraa si do mnie z elementarzem w rce.Mordowaa mnie blisko godzin,a w kocu wdowa kazaa jej przesta.Cae szczcie,bo nie wytrzymabym tego duej.Potem przez godzin byo miertelnie nudno,wic si wierciem.Panna Watson mwia: Nie kad tam ng,Huckleberry ,albo:Nie ku si tak w krzele,Huckleberry.Sied prosto!i zaraz potem dodawaa:Nie ziewaj i nie przecigaj si,Huckleberry!Czy ty nie moesz zachowywa si porzdnie?Wreszcie opowiedziaa mi wszystko o piekle,a ja jej na to, e bardzo bym chcia si tam dosta.Wtedy ona wpada w straszn zo,ale ja naprawd nie miaem nic zego na myli.Chciaem tylko pj sobie gdzie;chciaem tylko jakiej zmiany, wszystko jedno jakiej.PannaWatson powiedziaa,e to grzech mwi w taki sposb,e ona by tak nie powiedziaa za nic na wiecie,e bdzie ya cnotliwie,bo chce pj do nieba.Poniewa nie miaem najmniejszej ochoty chodzi tam,gdzie ona si wybieraa,postanowiem,e wcale si o to nie bd stara.Ale jej tego nie powiedziaem,bo narobibym sobie tylko biedy i nic dobrego by z tego nie wyniko. A jak ju raz zacza,rozgadaa si na caego i opowiedziaa mi dokadnie o niebie.Powiedziaa,e czowiek nie bdzie tam mia nic do roboty,tyl ko od rana do nocy bdzie si przechadza z harf i piewa,i tak przez ca wieczno.Nie bardzo mi sito podobao.Ale znowu nic nie powiedziaem.Spytaem j tylko,czy myli,e Tomek Sawyer pjdzie do nieba, ale ona na to,e z ca pewnoci nie,co mnie ucieszyo,bo chciaem,ebymy byli razem. Panna Watson dalej si czepiaa,a mnie to w kocu zmczyo i cakiem mi zbrzydo.Po trochu zaczli si schodzi Murzyni na modlitw,a potem wszyscy wynieli si spa.Wziem wiec,poszedem na gr do mojego pokoju i postawiem wiec na stole.Potem usiadem na krzele obok okna i prbowaem myle o czym wesoym,ale mi to nie wychodzio.Czuem si taki samotny,e prawie miaem ochot umrze.Gwiazdy byszczay na niebie i licie w lesie szeleciy jako aobnie.Z daleka syszaem puchacza,ktry huka o czyjej mierci,i wycie psa,ktry zapowiada komu bliski pogrzeb.A wiatr zawodzi tak dziwnie,jakby chcia co powiedzie,tylko e ja w aden sposb nie mogem zrozumie,o co mu chodzio,wic a mi przebiegay po plecach zimne dreszcze.Potem gdzie w lesie,daleko,usyszaem takie zawodzenie,jakie wydaje duch,kiedy chce powiedzie o czym,co mu doskwiera,ale nikt go nie moe zrozumie,wic zamiast eby spocz sobie wygodnie w grobie musi tuc si co noc i zawodzi aonie.Tak mnie to przybio i przestraszyo,e zapragnem mie kogo przy sobie. Zaraz potem zobaczyem pajkapezncego mi po ramieniu,wic go strzsnem i on zapali si od pomienia wiecy,a zanim zdyem palcem ruszy,ju spiek si cay i skurczy.Nikt mi nie musia tumaczy,e jest to strasznie zy znak i cignie na mnie jakienieszczcie,wic ze strachu tak si zaczem trz,e o mao co nie spado ze mnie ubranie.Wstaem i przeszedem siw kko trzy razy po wasnych ladach,egnajc si za kadym razem,a potem zwizaem nitk kosmyk wosw,eby odegna ze duchy.Ale mnie tonie pocieszyo.Robi si tak,kiedy czowiek zgubi znalezion podkow zamiast przybi j nad drzwiami,ale nie syszaem,eby to by sposb na odegnanie nieszczcia po zabiciu pajka. Dygocc cay usiadem z powrotem na krzele,wycignem fajk i zapaliem;w domu byo teraz cicho jak w grobie,wic wdowa nie moga si o niczym dowiedzie.Upyno sporo czasu, a w kocu usyszaem z daleka bicie zegara w miecie bum,bum,dwanacie uderze;i znowu cisza,jeszcze wiksza ni przedtem.Po chwili usyszaem trzask gazi w ciemnoci midzy drzewami co si tam ruszao.Ani drgnem,tylko nadstawiem uszu.Zaraz potem rozlego siw dole cichutkie miau,miau .Dobra nasza!Zapiszczaem te ,miau,miau ,najciszej jak tylko mogem,zgasiem wiec i wgramoliwszy si na parapet,skoczyem na dach szopy.Potem hyc na ziemi,wpezem midzy drzewa atam,naturalnie,czeka na mnie Tomek Sawyer. Krwawa przysiga naszej bandy Poszlimy na palcach ciek prowadzc midzy drzewami za dom,na koniec ogrodu wdowy,schylajc si cay czas,eby nas gazie nie biy po gowach.Kiedymy szli koo kuchni, przewrciem si o jaki korze i narobiem haasu.Przypadlimy obaj do ziemi i leelimy cicho.W drzwiach kuchni siedzia Jim,wielki Murzyn panny Watson;widzielimy go wyranie, bo za nim palio si wiato.Wsta i wycignwszy szyj nasuchiwa dobr minut.W kocu powiada:Kto tam? Sucha jeszcze chwil,a potem wyszed na palcach przed dom i stan w samym rodku midzy nami;moglimy go prawie dotkn rk.Trwao to chyba bardzo dugo,a tu cigle cisza i my wszyscy trzej tu obok siebie.Raptem zaczo mnie swdzi jedno miejsce na kostce u nogi.Ale si nie podrapaem.Potem zaswdzio mnie ucho,a po uchu plecy midzy opatkami.Pomylaem,e umr,jak si nie podrapi.Od tego czasu nieraz to obserwowaem. Kiedy czowiek znajdzie simidzy ludmi z dobrego towarzystwa albo jest na pogrzebie,albo stara si zasn,kiedy nie jest senny,albo trafi gdziekolwiek,gdzie nie wypada mu si drapa pewne jak amen w pacierzu,e zaraz poczuje swdzenie w najmniej stu miejscach.Po chwili Jim odezwa si znowu:Hej...kto jeste?Gdzie jeste?Niech mnie psy zjedz,jak czego nie syszaem.Hm... wiem,co zrobi.Usid i posucham,czy znowu czego nie usysz! No wic usiad na ziemi midzy mn i Tomkiem.Opar si plecami o drzewo i wycign nogi przed siebie,tak e palcami prawie dotyka mojej stopy.Zacz mnie nos swdzi.Tak mnie swdzi,e zy napyny mi do oczu.Ale si nie podrapaem.Z kolei zaswdzi mnie nos w rodku.Zaraz potem poczuem swdzenie pod sob.Nie wyobraaem sobie,ebym mg duej ulee spokojnie.Taka mordgatrwaa sze,moe siedem minut mnie si wydawao,e sto razy duej.Swdzio mnie teraz w jedenastu rozmaitych miejscach.Pomylaem,e nie wytrzymam duej ni minut,ale zaciem zby i postanowiem sprbowa.Wanie wtedy Jim zacz gono oddycha,po chwili zachrapa a jeszcze po chwili byo mi znowu przyjemnie. Tomek da znak jakby ciche cmoknicie wargami i zaczlimy siczoga na brzuchach. Kiedymy si oddalili o jakie dziesi stp,Tomek szepn mi,e ma ochot dla kawau przywiza Jima do drzewa.Ale mu nie pozwoliem.Jim mgby si obudzi i narobi rwetesu i zaraz by siwykryo,e mnie nie ma w pokoju.Wtedy Tomek powiedzia,e ma za mao wiec, wic wlinie si do kuchni i wemie,ile mu trzeba.Wolaem,eby tego nie robi.Powiedziaem mu,e Jim gotw si obudzi i te wej do kuchni.Ale Tomek koniecznie chcia zaryzykowa, wic przekradlimy si do tej kuchni,wzilimy trzy wiece i Tomek pooy na stole pi centw jako zapat.Potem wyszlimy i chciaem std jak najprdzej czmychn,ale na Tomka nie byo rady nictylko musia przyczoga si do tego miejsca,gdzie siedzia Jim,i spata mu jakiego figla.Czekaem i czas strasznie mi si duy,i wszystko dokoa byo okropnieciche i opustoszae. Jak tylko Tomek wrci,poszlimy dalej ciek,przelelimy przez pot i ju po chwili wspinalimy si na szczyt stromego pagrka po drugiej stronie domu.Tomek powiedzia mi,e zdj Jimowi kapelusz z gowy i powiesi go na gazi tu nad nim ie Jim poruszy si troch, ale spa dalej.Pniej Jim mwi,e zaczaroway go czarownice,wsiady mu na grzbiet i kazay si wozi po caym stanie,a w kocu posadziy go na powrt pod drzewem i powiesiy mu kapelusz na gazi,eby byo wiadomo,kto to zrobi.Kiedy Jim opowiada t przygod po raz drugi,to ju mwi,e czarownice kazay mu si zawie do Nowego Orleanu.A potem ile razy opowiada,tyle razy przedua drog,a po pewnym czasie przysiga,e czarownice kazay mu si wozi po caym wiecie,e o mao co nie zajedziy go na mier i e cae plecy mia w pcherzach.Jim okropnie by z tego dumny iw kocu tak mu si w gowie przewrcio,e prawie nie zauwaa innychMurzynw.Murzyni schodzili si z odlegociwielu mil,eby wysucha opowieci Jima,a szanowali go bardziej ni jakiegokolwiek innego czarnego w okolicy.Obcy Murzyni zatrzymywali si i patrzyli na niego z rozdziawionymi gbami,jakby by jakim dziwem nad dziwy.Czarni chtnie opowiadajsobie o duchach wieczorem w kuchni przy kominie.Ale jak tylko ktry zaczyna gadaidawa do zrozumienia,e zna si na takich rzeczach,Jim mu przerywa:Hm,a co ty moesz wiedzie o czarach?i Murzyna zaraz zatykao,i milk jak niepyszny.Jim zawiesi te pi centw na sznurku i nosi je zawsze na szyi. Chwali si,e jest to talizman,ktry da mu wasnorcznie sam diabe,i przy tym powiedzia,e jak Jim szepnie kilka sw,moe za pomoc tego talizmanu leczywszystkie choroby i w kadej chwili przywoywa czarownice;ale Jim nie chciasi przyzna,jakie to sowa.Murzyni schodzili si zewszd i dawali Jimowi wszystko,co mieli,eby im pozwoli spojrze na te pi centw,ale za nic by ichnie dotknli,bo diabe mia je w rku.Poniewa Jim widzia diaba i wozi nagrzbiecie czarownice,tak mu si w gowie przewrcio,e jako sucy cakiem si zbaamuci. Kiedy weszlimy z Tomkiem na szczyt pagrka i spojrzelimy w d na miasteczko, zobaczylimy wiato w kilku domach,gdzie moe lea kto chory.Gwiazdy nad nami byszczay piknie,a w dole koo miasteczka wida byo rzek szerok na mil i tak cich i wspania!Zeszlimy z pagrka i odszukalimy Jo Harpera,Bena Rogersa i jeszcze kilku chopcw ukrytych w starej garbarni.Potem odwizawszy czno popynlimy dwie i p mili w d rzeki i wysiedlimy w miejscu,gdzie sterczy na zboczu pagrka stroma skaa. Podeszlimy do kpy krzakw i Tomek najpierw kaza nam wszystkim przysic,e dochowamy tajemnicy,a potem pokaza szczelin w skale ukryt w gszczu krzakw. Zapalilimy wieczki i wczogalimy si na czworakach do rodka.Posuwalimy si tak ze dwiecie jardw,a nagle korytarz cakiem si rozszerzy.Tomek chwil szuka po omackuprzejcia,a potem da nura w szpar w cianie,ktrej nikt by chyba nie dostrzeg.Przeszlimy wskim korytarzem iznalelimy si w jaskini obszernej niczym izba,ale zimnej i o wilgotnych, olizych cianach.Zatrzymalimy si tam,a Tomek powiedzia: Zawiemy teraz t band rozbjnikw i nazwiemy j Band Tomka Sawyera.Kto chcedo niej nalee,musi zoy przysig i podpisa si wasn krwi. Wszyscy na to przystali.Wtedy Tomek wyjz kieszeni kartk papieru,na ktrej wypisaprzysig i ca j nam odczyta.Byo tam,e kady chopiec przysiga dochowa bandzie wiernoci i nigdy nie zdradzi adnego z jej sekretw.A jak kto zrobi krzywd ktremu czonkowi bandy,chopiec,ktry otrzyma rozkaz zabicia krzywdziciela i caej jego rodziny,musi to zrobi i nie bdzie jad ani nie bdzie spa,dopki ich nie zabije i nie wytnie im na piersiach krzya,czyli tajemnego znaku bandy.I nikt,kto nie jest czonkiem bandy,nie mie uywa znaku krzya,a gdyby uywa,banda poda go do sdu;a jak mimo to bdzie uywa,zostanie zabity.A jeli ktrykolwiek z czonkw bandy zdradzi obcym tajemnic,zginie z podernitym gardem,jego trup zostanie spalony i popioy rozrzucone na cztery strony wiata,a jego imi krwi bdzie wymazane z listy i banda nigdy gono go nie wypowie,a tylko oboy kltw i na zawsze wyrzuci je z pamici.Wszyscy chopcy woali,e jest to wspaniaa przysiga,i pytali Tomka,czy j sam wykombinowa.Tomek powiedzia,e czciowo wzi j z gowy,a czciowo z ksiek o piratach i rozbjnikach i e w ogle uywa jej kada szanujca si banda zoczycw. Niektrzy chopcy uwaali,e trzeba by zabija take rodziny chopcw,ktrzy wydadz sekrety bandy.Tomek przyzna,e to wietna myl,i dopisa owkiem to zdanie.Wtedy odezwa si Ben Rogers: A co z Huckiem Finnem??Huck nie ma rodziny. Ma przecie ojca odpar Tomek Sawyer. A jake,ma ojca,tylko nikt nie wie,gdzie si ten ojciec podziewa.Dawniej,jak si spi, lea midzy wieprzami na podwrzu starej garbarni,ale ju chyba od roku nie byo go w tych stronach. Zaczli si zastanawia,co ze mn zrobi;powiedzieli,e mnie wyklucz,poniewa kady chopiec musi mie rodzin czy kogo takiego,kogo mona by zabi,inaczej nie byoby to sprawiedliwewzgldem innych chopcw.Nikt nie mg ook20\huck.# j A(48jx}jӺA48j4jA4 }x} j iC }x}`XjP-c} 6c #c 0X, u6<nic mdrego wymyli,bylimy cakiem zgnbieni i siedzielimy w milczeniu.Zbieraomi si na pacz.Ale nagle wpadem na dobrypomys i zaproponowaem im pann Watson.Mog j w razie czego zabi.Chopcy zaczli woa: Nada si,nada.Dobra nasza.Huck moe wstpi do bandy.Potem kady z nas wzi szpilk i naku sobie palec,eby mc podpisa si krwi,i ja rwnie postawiemswj znak na papierze. A teraz chciabym wiedzie odezwa si Ben Rogers czym nasza banda bdzie si zajmowaa? Nic,tylko bdziemy rabowali i mordowali odpar Tomek. A co bdziemy rabowali??Domy czy bydo...czy...? Co za brednie,Ben!Kradzie byda i rnych przedmiotw,to nie jest adne rozbjnictwo, tylko zwyczajne zodziejstwo odpar Tomek Sawyer. Nie jestemy zodziejami.To nie byoby w dobrym stylu.Jestemy rozbjnikami.Ubrani w maskizatrzymujemy dylianse i powozy na drogach,a potem zabijamy podrnych i zabieramy im zegarki i pienidze. Czy zawsze musimy zabija podrnych?? Naturalnie.To najlepszy sposb.Niektrzy pisarze twierdz inaczej,ale przewaa zdanie,e najlepiej ich zabi.Oprcz tych,ktrych si przyprowadza do jaskini i trzyma,dopki si nie okupi. Dopki si nie okupi??Co to znaczy? Nie wiem.Ale zawsze tak si robi.Tak czytaem w ksikach,wic naturalnie my te musimy to robi. Ale jak to moemy robi,kiedy nie wiemy,co to jest? Trudno,musimy.Nie mwiem ci,e tak jestnapisane w ksikach?Chcesz zacz od tego, eby robi wszystko inaczej,ni jest w ksikach i wszystko pokrci? E,Tomek,to si tak atwo mwi.Ale jak,u licha,maj si ci ludzie okupi,kiedy nie wiemy,jak to z nimi zrobi?Tego chciabym si dowiedzie.Jak mylisz,co to moe znaczy? Hm,sowo daj,e nie wiem.Ale moe znaczy,e jak bdziemy trzymali tych ludzi,dopki si nie okupi,to znaczy,e bdziemy ich trzymali do mierci? Cakiem moliwe.To nawet pasuje.Czego od razu tak nie powiedzia?Zatrzymamy ich,dopki si na mier nie okupi,a kopotw bdzie z nimi fura objedz nas doszcztnie i tylko bd patrzyli,jak by si tu urwa. Co ty pleciesz,Ben!Jak mog uciec,kiedy postawimy przy nich stra,gotow strzela przy lada ruchu? Postawimy stra!To mi si podoba!Kto bdzie tu musia stercze calutk noc i ani na chwil nie zmruy oka tylko po to,eby ich pilnowa.Uwaam,e to gupota.Dlaczegonie mielibymy wzi do rki porzdnej maczugi i okupi ich na mier,jak tylko tu przyjd. Dlatego,e w ksikach jest inaczej.Suchaj no,Ben,chcesz robi wszystko jak naley czy nie chcesz?Bo o totylko chodzi.Czy nie mylisz,e ludzie,ktrzypisz ksiki,najlepiej znaj si na rzeczy?A moe ci si zdaje,e ty ich czegonauczysz?Wybij to sobie z gowy.Nie,Ben, gadaj zdrw,a my i tak pozwolimy im si okupi w przepisany sposb. No wic zgoda.Mnie tam wszystko jedno,ale dalej uwaam,e to gupi pomys.Suchaj no, kobiety te zabijamy? Ach,Ben,gdybym by taki ciemny jak ty,na pewno bym si do tego nie przyznawa. Zabija kobiety!Skde,w adnej ksice nigdy tego nie czytaem.Posuchaj:przyprowadzasz je do jaskini,nadskakujesz im,a one powoli zakochuj si w tobie i ani myl wraca dodomu. Hm,jeeli tak ma by,zgoda,ale mnie si tonie podoba.Zanim si obejrzymy,jaskinia bdzie zapchana kobietami i mczyznami czekajcymi,a si okupi na mier i dla rozbjnikw nie starczy miejsca.Ale rb,jakchcesz,Tomku,nie mam nic wicej do powiedzenia. May Tommy Barnes zasn,a kiedy go chopcy obudzili,bardzo si przestraszy i rozpaka,i woa,e chce do mamy i e nigdy wicej nie bdzie rozbjnikiem. Wszyscy chopcy zaczli si z niego namiewa i nazywali go paks,a wtedy onsi wciek i zagrozi,e jak tylko wrci,wyda wszystkie nasze tajemnice.Ale Tomek da mu pi centw, byle tylko milcza;potem nam powiedzia,e teraz rozejdziemy si do domw,a w przyszym tygodniu znowu si spotkamy i obrabujemy kogo,i zabijemy kilka osb. Ben Rogers powiedzia,e trudno mu si wyrwa z domu w tygodniu.moe tylko w niedziel, wic chcia,ebymy si spotkali w niedziel.Ale wszyscy chopcy uwaali,e to byby straszny grzech rabowa i zabijaw niedziel,wic pomys Bena odpad.Postanowilimy,e si spotkamy moliwie najprdzej i wyznaczymy jaki dzie.Potem wybralimy Tomka Sawyera na herszta,a Jo Harpera na zastpc herszta bandy i poszlimy do domu. Wdrapaem si na szop i wliznem przezokno do pokoju tu przed witem.Moje noweubranie cae byo wyplamione woskiem i umazane glin,a ja sam byem okropnie zmczony. Urzdzamy zasadzk na Arabw Nie ma co,dobrze mi si dostao od starej panny Watson za to moje nowe ubranie.Ale wdowa wcale mnie nie ajaa,tylko wyczycia wosk i boto z ubrania i miaa strasznie smutn min, wic pomylaem,ebd zachowywa si przez jaki czas przyzwoicie,jeeli mi si uda.Potem panna Watson zamkna si ze mn w schowanku idugo si modlia,ale nic z tego nie wyszo.Powiedziaa mi,e jak si bd modli co dzie,dostan wszystko,o co poprosz.Sprbowaem i okazao si,e to nieprawda.Kiedy da mi kto wdk,ale bezhaczykw.Co komu po wdce bez haczykw.Wic kilka razy modliem si o te haczyki,ale jako nie wyszo.Potem ktrego dnia poprosiem pann Watson,eby za mnie sprbowaa,ale ona mina to,e jestem gupi. Wcale mi nie powiedziaa dlaczego,a ja sam w aden sposb nie mogem si w tym poapa. Kiedy usiadem w lesie i dugo o tej sprawie mylaem.Powiedziaem sobie,e jak czowiek moe otrzyma wszystko,o copoprosi w modlitwie,to dlaczego pastor Winn nie dosta z powrotem pienidzy,ktrestraci na winiach?Dlaczego wdowa nie moe odzyska srebrnej tabakierki,ktr jej ukradli?Dlaczego panna Watson nie moetroch uty?Nie,mwi sobie,to zwyke nabieranie.Poszedem do wdowy i powiedziaem jej,co myl,a ona mi na to,e te rzeczy,ktre czowiek moe wyprosi modlitw,nazywaj si dary duchowe .To byo ju dla mnie za mdre,ale ona mi wytumaczya,o co jej idzie;e niby musz pomaga innym ludziom i by dla nich poyteczny,i cigle uwaa,czy im czego nie trzeba,a o sobie wcale nie myle. O ile dobrze zrozumiaem,miao to si tyczy take panny Watson.Wic poszedem znw do lasuimylaem o tym bardzo dugo,ale nie widziaem,jaka by z tego moga wynikn korzy, chyba e dla tych innych ludzi,wic w kocu postanowiem da pokji nie zawraca sobie tym wicej gowy Wdowa braa mnie czasem na stron i mwia mi o Opatrznoci w taki jaki sposb,e serce cakiem we mnie miko;ale wystarczyo,eby panna Watson wzia si nastpnego dnia do roboty,a zaraz wszystko psua.Pomylaem,e pewnie s dwa rodzaje Opatrznoci i e czowiek potrafi da sobie niezgorzej rad z Opatrznoci wdowy,ale jak panna Watsonprzyprze go do muru,nie ma ju adnego ratunku.Dugo to sobie kombinowaem i w kocu postanowiem przystpi do Opatrznoci wdowy,jak ta Opatrzno mnie zechce,chocia po prawdzie ani rusz nie mogem zrozumie,co by jej z tego przyszo,jeeli si zway,e jestem taki nieuczony i taki pospolity,i krnbrny. Tatka nie widzia nikt w naszych stronach od przeszo roku,co bardzo mnie cieszyo; wolabym go ju nigdy w yciu nie oglda.Grzmoci mnie zwykle,kiedy by trzewy i mia mnie pod rk;cho prawd mwic,jak tatko krci si po okolicy,uciekaem najczciej do lasu.W tymmniej wicej czasie znaleziono go utopionego w rzece,jakie dwanacie mil powyej miasta.Tak ludzie powiadali;przynajmniej zdawao im si,e to tatko.Powiadali,e ten topielec by dokadnie jego wzrostu i cay w achmanach i mia bardzo dugie wosy,wic to wszystko wygldao na tatk.Twarzy wcale nie mogli rozpozna,bo tak dugo moka w wodzie,e w ogle nie przypominaa ju twarzy.Ludzie jeszcze powiadali,e topielec pywa na plecach. Wyowili go z wody i pochowali na brzegu.Ale potem znowu zaczem si niepokoi,bo przyszo mi co nagle do gowy;wiedziaem doskonale,e utopiony mczyzna nie pywa nigdy na plecach,tylkotwarz do dou.Wic w mig zrozumiaem,eto wcale nie by tatko,tylko jaka kobieta przebrana za mczyzn.Dlatego z powrotem zaczem si niepokoi.Pomylaem,e tatko niedugo znowu si tu zjawi,chocia wolabym,eby nie przychodzi. Przez jaki miesic bawilimy si w rozbjnikw,a potem wystpiem z bandy.Inni chopcy te wystpili.Nie obrabowalimy nikogo ani nie zabili,a wszystko robilimy na niby. Wyskakiwalimyzza drzew i napadalimy pastuchw pdzcych winie,albo kobiety wiozce warzywa na targ,ale nie odprowadzilimy adnego z nich do jaskini.Tomek Sawyer mwi,e winie to sztaby zota,a brukiew i inne warzywa to drogocenne kamienie.Szlimy potem do jaskini i dalej przechwala si,czegomy to nie dokonali,ilumy ludzi zabili,ilu zranili.Ale ja nie widziaem w tym adnych dla nas korzyci.Ktrego dnia Tomek kaza jednemu chopcu biega po miasteczku z poncym patykiem,ktry nazywa wiciami (tym znakiem zwoywaa si banda),a potem powiedzia nam,e wedle tajemnych wieci,jakie otrzyma od swoich zwiadowcw,jutro w Dolinie Pytkiej Pieczary rozbije obz caa gromada hiszpaskich kupcw i bogatych Arabw z dwiema setkami soni,szecioma setkami wielbdw i ponad tysicem muw wszystko to obadowane do niemoliwoci samymi brylantami.Powiedzia te Tomek, e.w stray maj tylko czterystu onierzy,wic urzdzimy na nich,jak to nazwa,zasadzk, zabijemy wszystkich i porwiemy brylanty.Powiedzia jeszcze,e musimy wyczyci wszystkie paasze i strzelby i by w pogotowiu.Nawet jak chodzio o zwyczajny napad na wzek z brukwi,Tomek kaza nam czyci strzelby i paasze.Tak naprawd byy to tylko patykii kije od szczotek;choby je czowiek pucowa,dopki by nie skis,niewiele by im to pomogo.Nie wierzyem,ebymy dali rad takiej kupie Hiszpanw i Arabw,poniewa jednak chciaem zobaczysonie i wielbdy,nazajutrz,czyli w sobot,czekaem z innymi chopcami w zasadzce. Na dany znak wybieglimy z lasu i ca kup runlimy w d pagrka.Ale niebyo tam ani Hiszpanw,ani Arabw,ani adnych soni czy wielbdw,tylko majwka szkki niedzielnej i to w dodatku malcw z pierwszego roku nauczania!Rozpdzilimy dzieci i pognalimy je a na stok doliny,ale upy mielimy bardzo marne troch szynki i pczkw;jeden tylko Ben Rogers zdoby lalk szmacian,a Jo Harper piewnik i ksieczk do naboestwa.Potem przybiegnauczyciel,wic rzucilimy wszystko i w nogi.Nie widziaem adnych brylantw,a jakpowiedziaem o tym Tomkowi Sawyerowi,onmi na to,e owszem,byy brylanty,cae fury brylantw,a take Arabowie i sonie,i rnoci.Spytaem,dlaczegomy i ch nie wi dzi el i . Odpowiedzia,e gdybym nie by taki ciemny i gdybym przeczyta ksik pod tytuem Don Kichot ,nie musiabym wcale pyta.Powiedzia,e wszystko to si dzieje za pomoc czarw;e byy tam na ce setki onierzy i sonie,i skarby,tylko mielimy wrogw,ktrych nazwa czarnoksinikami,i ci czarnoksinicy na zo nam zamienili wszystko w malcw ze szkki niedzielnej.Wtedy powiedziaem Tomkowi,e w takim razie trzeba nam byo wyoi czarnoksinikom skr.A on mi na to,e jestem osio. Przecie powiada Tomek czarnoksinik mgby przywoa ca gromad duchw,a te duchy zrobiyby z ciebie sieczk,zanim zdyby policzy do trzech.S takie wysokie jak drzewa,a w sobie szerokie jak koci. No,a gdybymy tak przywoali do pomocy jakie inne duchy?spytaem.Czy nie moglibymy wtedy spuci tamtym lania? A w jaki sposb je przywoasz?? Nie wiem.Jak czarnoksinicy to robi? Hm,pocieraj star cynow lamp albo elazny piercie i zaraz duchy przylatuj,pdz na zamanie karku i dookoa peno jest byskawic i grzmotw,i dymu;a cokolwiek im si kae robi,w mig robi.Mylisz,e to dla nich wielkie rzeczy wyrwa z ziemi drzewko z korzeniami i zdzieli nim po gowie nauczyciela szkki niedzielnej albo kogo takiego? A kto je zmusza,eby przybiegay tak na kade zawoanie? Jak to kto?Kady,kto potrze cynow lampalbo elazny piercie.Nale do czowieka,ktry potrze lamp albo piercie,wic musz zrobi wszystko,czego ten czowiek zada.Jak im powiesz,eby ci wybudoway paac dugoci czterdziestu mil,cay z brylantw,i wypeniy go po samiutkie brzegi gum do ucia,albo czym chcesz,a potem,eby ci przywiozy na on crk cesarza chiskiego,musz ci posucha i musz to zrobi przed witem drugiego dnia.Co wicej,musz przenosi ten paac tam i na powrt po calutkim kraju,gdziekolwiek im kaesz. Hm,mnie si wydaje rzekem e te duchy to straszne fajtapy,bo przecie mogyby zatrzyma taki paac dla siebie zamiast go w ten sposb gupio traci.Zreszt jakbym by na ich miejscu,prdzej by mi wosy na doni wyrosy,nibym tak na kade zawoanie odrywa si od swojego zajcia i bieg do kogo,kto potar star lamp cynow. Co za bzdury opowiadasz,Huck!Przecie musiaby przyj,czyby chcia,czy nie chcia. Chociabym by taki wysoki jak drzewo i taki szeroki w sobie jak koci?No wic zgoda, przyszedbym.Ale jakbym przyszed,to ten,co mnie woa,prdko by zwia do mysiej dziury. Macie go!!Szkoda z tob gada,Huck!Nie masz o niczym pojcia.Zupeny dure. Mylaem o tym par dni i w kocu postanowiem,e zobacz,jak to z tym jest naprawd. Wytrzasnem skd star cynow lamp i piercie elazny,poszedem do lasu i tak tarem,e a si cay spociem,jakbym z wody wyszed.Uoyem sobie,e zbuduj taki paac i zaraz go sprzedam.Ale wszystko na nic,bo aden duch nie przyszed.Wtedy pomylaem,e caa ta heca to jeszcze jedno kamstwo Tomka Sawyera.Zreszt on chyba wierzy w tych Arabw i w te sonie,ale ja nie wierzyem.Za bardzo mi towszystko przypominao szkk niedzieln. Przepowiednia kbka kakw Mino kilka miesicy i przysza zima.Prawie przez cay ten czas chodziemdo szkoy i znaem ju wszystkie litery i umiaem czyta,a nawet troszk pisa i nauczyem si tabliczki mnoenia do sze razy siedem jest trzydzieci pi,ale myl,e do koca tabliczki nie dojad, chobym mia y wiecznie.Tak czy siak nieinteresuje mnie arytmetyka. Najpierw nienawidziem szkoy,ale pomau przywykem i mogem od biedy wytrzyma.Jak mi si ju strasznie nudzio,dawaem nog,a lanie na drugi dzie dobrze mi robio i podnosio mnie na duchu.Wic im duej chodziem do szkoy,tym mi to byo atwiejsze.Dziwna rzecz, ale otrzaskaem si troch ze zwyczajami wdowy i mniej je sobie teraz przykrzyem.Prawd mwic,mieszkanie w domu i sypianie w ku mocno mi si dawao we znaki,ale zanim nastay zimna,wymykaem si czasem na noc do lasu,co byo dla mnie odpoczynkiem. Najbardziej lubiem takie ycie,jakie miaem dawniej,ale po trochu co si we mnie zmienio i zaczynaem teraz lubi to nowe ycie.Wdowa mwia,e si poprawiam,chocia powoli,i e cakiem niele si sprawuj.Mwia te,e nie przynosz jej wstydu. Ktrego dnia przewrciem przy niadaniu solniczk,Wycignem rk najprdzej,jak mogem,eby wzi troch soli i rzuci j za siebie przez lewe rami,co odwrcioby ode mnie nieszczcie,ale panna Watson bya szybsza. We te rce,Huckleberry!e te zawsze musisz robi taki nieporzdek! Wdowa szepna za mn dobre swko,ale ja wiedziaem,e to nie odegna ode mnie nieszczcia.Po niadaniu wyszedem z domu strapiony i niespokojny i tylko cay czas si zastanawiaem,co te to bdzie takiego i kiedy mi spadnie na kark.Bywaj sposoby na zarzekanie niektrych zych znakw,ale na rozsypanie soli nie ma adnejrady;wic nawet nie prbowaem nic robi,a tylko wlokem si przybity i cay czas miaem si na bacznoci. Poszedem na koniec ogrodu i przelazem po kadce przez pot,bardzo w tym miejscuwysoki. Spad wiey nieg,warstwa moe na cal gruba,i na tym niegu zobaczyem lady czyich stp. Kto przyszed do kamienioomw,posta chwil przy kadce,apotem ruszy dalej wzdu potu. Dziwna rzecz,sta tak dugo,a nie wszed do rodka!Nie mogem si w tym poapa i 20\huck.# j A(48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA Pc ! c!c0a%5u ?caa rzecz wydaa mi si podejrzana.Ju miaem pj po ladach,tylko przyklknem,eby im si jeszcze przyjrze.W pierwszej chwili nic nie spostrzegem,ale potem zobaczyem.W obcasie lewego buta by krzy zrobiony z gwek duych gwodzi,co jest sposobem na odegnanie diaba.W sekund byem na nogach i gnaem w d pagrka.Od czasu doczasu ogldaem si za siebie,ale nie widziaem nikogo.Drog do sdziego Thatchera przebiegem najprdzej jak mogem.Sdzia powiedzia: Co z tob,chopcze,e taki zdyszany?Przyszede po odsetki? Nie,prosz pana odparem. A czy s dla mnie jakie pienidze?? Owszem,wczoraj wieczorem wpyno proczne rozliczenie.Ponad sto pidziesitdolarw.Istna fortuna.Lepiej,ebym je ulokowa wraz z szecioma tysicami,bo w przeciwnym razie wszystko wydasz. Kiedy ja,prosz pana powiedziaem wcale ich nie chc wyda.W ogle ich nie chc... ani tych szeciu tysicy.Chc,eby jepan sobie wzi.Chc je panu da...te sze tysicy i ca reszt. Mia strasznie zdziwion min.W aden sposb nie mg mnie zrozumie.Spyta: O co ci,chopcze,waciwie idzie? Odpowiedziaem: Niech mnie pan o nic nie pyta,prosz pana,prosz!Wemie je pan,dobrze? Zawoa:Zdumiewasz mnie!Czy si co stao? Prosz,prosz,niech pan wemie te pienidze powtrzyem i niech mnie pan o nic nie pyta,to nie bd musia kama. Namyla si chwil,a potem powiada: Hm...hm.Zdaje si,e zrozumiaem.Chcesz mi sprzeda wszystko,co posiadasz,a nie da w podarunku.Susznie,susznie.Napisa co na kawaku papieru,potem to przeczyta i w kocu powiada: O,widzisz...napisaem:Za wartoci otrzymane .To znaczy,e nabyem od ciebie prawa i e za to otrzyma,co miaotrzyma.Masz tu dolara.A teraz podpisz. Podpisaem,gdzie mi kaza,i wyszedem. Jim,Murzyn panny Watson,mia kbek zbitych kakw wielkoci pici,znaleziony w czwartym odku jednego wou,i za pomoc tego kbka robi rne czary.Mwi,e w rodku siedzi duch,ktry wie wszystko.Wieczorem poszedem do Jima i powiedziaem mu,e tatko wrci;wiem,bo widziaem jego lady na niegu.Chciabym si dowiedzie,co teraz zrobi i czy zostanie tu na duej.Jim wzi do rki swj,kbek kakw,co tam do niego pomrucza i upuci go na podog.Kbek upad ciko i potoczy si najwyej cal.Jim rzuci go drugi raz, potemtrzeci,ale wci byo to samo.Wtedy Jim uklk na pododze,przyoy ucho do kbka i nasuchiwa.Ale nic z tego;Jim powiedzia,e kbek nie chce mwi.Powiedzia jeszcze,e czasami kbek za nic si nie odezwie,dopki mu nieda pienidzy.Odparem,e mam stare i wytarte faszywe wier dolara,ktre jestna nic,bo mosidz przewituje przez srebro,ale gdyby nawet mosidz nie przewitywa i tak nikt by takiego pienidzanie przyj,bo jest wytarty i a lepki i kady zaraz si poapie.(Postanowiem,e nie pisn sowem o tym dolarze,ktrego mi da sdzia Thatcher).Powiedziaem jeszcze Jimowi,e to jest naprawd bardzo zy pienidz,ale moe kbek kakw wemie go,bo chyba si na nim nie pozna.Jim obwcha te wier dolara, sprbowa je zbami,potar mocno i wreszcie powiedzia,e postara si tak zrobi,eby kbek kakw pomyla,e to dobry pienidz:natnie surowy kartofel i wsadzi pienidz do rodka i potrzyma go tam ca noc,a na drugi dzie wcale nie bdzie widamosidzu ani nic si nie bdzie w palcach lepio:kady czowiek w miecie przyjmie bez namysu takie wier dolara,a co dopiero kbek kakw.Kiedy wiedziaem otym sposobie z surowym kartoflem,ale potem cakiem mi to z gowy wyleciao. Jim wsun mj faszywy pienidz pod kbek kakw,uklk na pododze i znowu nasuchiwa.Tym razem powiedzia,e wszystko w porzdku i jeeli chc,kbek przepowie mi przyszo.Ja mu na to,e owszem,chc.Tak wic kbek kakw mwi do Jima,a Jim powtarza mi to,co kbek mwi. Twj tatko wcale jeszcze nie wie,co ze sob zrobi.Czasem widzi mu si,e std odejdzie,a czasem znowu,e zostanie na duej.Najlepiej gowy tym sobie nie suszy,niech stary robi to, na co mu przyjdzie ochota.Fruwaj przy nim dwa anioy.Jeden jest biay i wieccy,drugi cakiem czarny.Temu biaemu udaje si czasem namwi go do dobrego,ale potem czarny nadleci,zamacha skrzydami i wszystko pokiebasi.Trudno powiedzie,ktry wemie go w kocu za eb.Ale z tob cakiem jest wszystko w porzdku.Czeka ci w yciu duo zmartwiei duo pomylnoci.Kiedy bdziesz ranny,a kiedy indziej znw bdziesz chory,ale za kadym razem na powrt ozdrowiejesz.Wida przy tobie dwie dziewczyny.Jedna jest blondynka,a druga brunetka.Jedna jest bogata,a druga biedna.Najpierw oenisz si z t biedn,a potem z t bogat.Bdziesz si zawsze trzyma z daleka od wody,ale woda nie jestdla ciebie niebezpieczna,bo jest zapisane w ksigach,e ci powiesz. Kiedy wieczorem tego dnia zapaliem wieci wszedem do mojego pokoju,siedzia tam tatko we wasnej osobie. Tatko rozpoczyna nowe ycie Zamknem drzwi.A potem obrciem si i patrz jest tatko.Dawniej zawsze si go baem, bo nic,tylko mnie bi i bi bez ustanku.Wydao mi si,e teraz te mnie strach oblecia,ale ju po chwili zrozumiaem,e wcale tak nie jest.Naturalnie nie liczc pierwszego,jak bytu powiedzie...wstrznicia,kiedy a mi dech zaparo w piersiach,bo widok tatki by taki niespodziewany;ale zaraz potem wiedziaem,e prawie wcale si go nie boj.Tatko mia pod pidziesitk i wyglda naswoje lata.Wosy mia dugie,zmierzwione ibrudne,opadajce na twarz,wic oczy yskay mu tylko spoza nich jakby zza gstych gazi wina.Byy te wosy cae czarne,bez jednej siwej nitki,tak samo zreszt jak broda.Twarz mia blad tam gdzie wida j byo pomidzy wosami alenie tak blad,jak u innych ludzi,tylko bia;tak bia,e mdo si robio na jej widok,e od samego patrzenia cierpa na czowieku skra bia jak brzuch ryby.Ubrany by co tu duo mwi w same achy!Zaoy jedn nog wysoko na kolano drugiej;but na tej nodze cay mia podarty i przez dziur wystaway dwa palce,ktrymi rusza od czasu do czasu.Jego kapelusz lea na pododze stary i czarny,i bezksztatny,zapadnity w rodku,jakby to bya za mocno wcinitapokrywka. Staem i patrzyem na niego.On siedzia i patrza na mnie przechyliwszy krzeso troch do tyu.Postawiem wiec na stole.Zauwayem,e okno jest odemknite;a wic dosta si tu po dachu szopy. Oglda mnie od stp do gw.Po chwili powiada: Nie ma co,paskie ubranie fiu,fiu!Mylisz pewnie,e wielka z ciebie figura,h? Moe myl,a moe nie myl odparem. Tylko mi nie prbuj zadziera nosa warkn. Co mi si widzi,e w mojej nieobecnoci zdrowo ci si we bie przewrcio.Ale ja ci na powrt naucz rozumu.Podobno jeste uczony; umiesz czyta i pisa.Pewnie ci si zdaje,e lepszy od rodzonego ojca,bo on niepimienny. H?Ju ja z ciebie t nauk kijem wytrzepi.Kto ci powiedzia,e wolno ci si bawi w takie przeklte baamuctwa?Kto ci powiedzia? Wdowa.Wdowa mi mwia. Wdowa,h?A kto powiedzia wdowie,e wolno jej wcibia nos w cudze sprawy? Nikt jej tego nie mwi. Nie bj si,ju ja j naucz wdawa si wnie swoje sprawy.I eby mi pamita rzucisz szko.Syszae?Dam ja ludziom,co ka chopakowi patrze z gry na wasnego ojca i pokazywa,e niby jest lepszy od niego!Niech ci tylko zapi,jak si bdziesz pta przy szkole!Twoja matkanie umiaa czyta ani nie umiaa pisa i nie nauczya si do samej mierci. Nikt w rodzinie nie nauczy si do samej mierci ani czyta,ani pisa.Ja te nie umiem.A ten tutaj odyma si niczym ropucha!Ja nie jestem z tych,co to bd patrzyli spokojnie na takie rzeczy.Suchaj no,przeczytaj mi kawaek. Wziem ksik i zaczem czyta co o generale Waszyngtonie i wojnach.Ale najwyej po pminucie tatko wyrwa mi ksik i buch!Cisn j przez pokj.Potem mwi: A jake.Umiesz czyta.Nie bardzo wierzyem,kiedy mi powiedzieli.Teraz uwaaj: przestaniesz zadziera nosa.Do mam tego.Bd ci pilnowa,mj ty mdralski.A jak ci przyapi w bliskoci szkoy,wyoj ci skr.Zanim si obejrzysz,odechce ci si nauki.Czy kto widzia kiedy takiego syna?! Wzi do rki widoczek w niebieskich i tych kolorach,na ktrym byo kilka krwi chopiec. A to co znowu?? Dali mi nagrod,e dobrze odrobiem lekcj. Podar widoczek na strzpki i wrzasn: Dam ci co lepszego zamiast krw laniebatogiem z krowiej skry!! Przez chwil nic tylko warcza i mrucza pod nosem;wreszcie odzywa si znowu: Nie ma co,wychuchany z ciebie lalu!Moe nie?ko,pociel,lustro,dywan na pododze.A rodzony ojciec sypia w przytuku dla ndzarzy.Czy kto widzia kiedy takiego syna? Ale ja si do ciebie zabior,zaraz ci z gowy wybij te fanaberie.To jeszcze nie wszystko:ludzie powiadaj,e jeste bogaty.Jak z tym,h? Ludzie kami.Tak z tym. Tylko uwaaj,co do mnie mwisz.Mam jutego po dziurki w nosie,wic lepiej nie bdza bezczelny.Jestem dwa dni w miecie i furt sysz,jaki jeste bogaty.Syszaem otym,jeszcze kiedy byem w dole rzeki.Dlatego tu przyszedem.Dasz mi te pienidze jutro s mi potrzebne. Nie mam adnych pienidzy. esz.S u sdziego Thatchera.Odbierzeszje od niego.Musz je mie. Nie mam adnych pienidzy.Niech tatko spyta sdziego Thatchera,to si tatko dowie. Zgoda.Nie tylko go spytam,ale mu je wychapn,chyba e przestan by sob.Suchaj no, ile masz w kieszeni? Mam tylko jednego dolara i jest mi potrzebny na... Mnie tam bez rnicy,na co ci on potrzebny,bye go prdzej wyduba z kieszeni. Wzi dolara,sprbowa zbami,czy dobry,apotem powiedzia,e idzie do miasta napi si yk wdki,bo od rana nie mia nic w ustach.Zeskoczy na dach szopy,ale zaraz zpowrotem wsun gow do pokoju i dalej mnie przeklina,e zadzieram nosa i chc by lepszy od niego.A kiedy ju mylaem,eposzed na dobre,wrci jeszcze raz,wsun gow i zawoa,ebym uwaaz t szko,bo bdzie mnie pilnowa i jak nie posucham,spuci mi tgie lanie. Na drugi dzie cakiem by pijany.Poszed do sdziego Thatchera i prbowa go nastraszy i zmusi do oddania pienidzy,ale nic nie zwojowa,wic poprzysig,e pjdzie go skary do sdu. Sdzia Thatcher i wdowa te wystpili do sdu,eby sd odebra mnie tatce i odda pod opiek jednego z nich.Ale sdzi spraw nowy sdzia,ktry dopiero co przyjecha donaszego miasteczka i wcale tatki nie zna.Powiedzia ten sdzia,e prawo nie powinno si do takich rzeczy wtrca i rozdziela rodziny,jeeli da si tego unikn.Powiedzia jeszcze,e byoby mu przykro odbiera ojcu jego rodzone dziecko.Wic sdzia Thatcher i wdowa nic nie wskrali. Tatko tak si z tego ucieszy,e o mao co nie skaka do gry zradoci.Powiedzia,e mnie cakiem posiniaczy,jeeli mu nie dam troch pienidzy.Poyczyem od sdziego Thatcheratrzy dolary,a tatko wzi je i spi si,i zacz si awanturowa i przeklina,i wrzeszcze,i wyprawia brewerie;ciska si tak po caym miasteczku,walc bez ustanku w blaszan patelni,a do samej pnocy.Potem wsadzili go do kozy,a na drugi dzie zaprowadzili do sdu i znowu gowsadzili na tydzie.Ale tatko powiedzia,e itak jest zadowolony;powiedzia,e to on jest opiekunem swojego syna i potrafi mu to opiekustwo obrzydzi. Kiedy tatk wypucili,nowy sdzia obieca,e zrobi z niego czowieka.Wic wzi go do swojego domu,da mu czyste i porzdne ubranie,sadza do stou razem z rodzin podczas niadania,obiadu i kolacji i w ogle,jak to mwi,by sodki jak mid.A po kolacji mwi mu o wstrzemiliwoci i takich rnych rzeczach,a tatce zy pocieky z oczu i powiedzia,e by dotd gupi i zmarnowa tyle lat,ale teraz rozpocznie nowe ycie i bdzie czowiekiem,ktrego nikt si nie powstydzi,wic ma nadziej,e mu sdzia pomoe i nie bdzie patrza na niego z gry.Sdzia mu na to,e mgby go ucaowa za te sowa;wtedy tatko znowu si rozpaka i ona sdziego te si rozpakaa,i tatko powiedzia,e go dotd nikt w yciu nie rozumia,a sdzia go zapewni,e mu wierzy.I tatko jeszcze doda,e cz owiekowi,ktry si nisko stoczy, najbardziej potrzebne jest wspczucie,a sdzia mu przytakn,e owszem,to prawda.I znowu wszyscy si rozpakali.A jak mieli i spa,tatko wsta,wycign rk i powiedzia: Spjrzcie na ni,panie i panowie.Dotknijcie jej.Ucinijcie j.Oto rka,ktra bya rk wini.Ale ju nie jest.Oto rka czowieka,ktry rozpocz nowe ycie i czowiek ten prdzej umrze,ni zawrci z drogi.Zapamitajcie moje sowa,ja je wypowiedziaem.Rka ta jest teraz czysta.Ucinijcie j bez lku. Wic j ciskali,jedno po drugim,i znowu pakali.A ona sdziego nawet j pocaowaa. Potem tatko podpisa zobowizanie,a waciwie postawi krzyykzamiast podpisu.Sdzia powiedzia,e ta chwila jest najszczliwsza w jego yciu,czy co takiego.Wreszcie ulokowali tatk w piknym pokoju,ktry by pokojem gocinnym,ale gdzie w nocy zaczo go mczy straszne pragnienie,wic przeazi przez parapet na dach ganku i spuci si po supie,i przehandlowa swj nowy surdut za dzbanek wdki,i z powrotem wdrapa si po supie do pokoju i zacz sobie hula po staremu;a przed samym witem pijany jak bela wygramoli si znwna parapet,spad z dachu ganku,zama lew rk w dwch miejscach i jak go znaleli po wschodzie soca,by prawie namier zamarznity.Ale kiedy chcieli wej do gocinnego pokoju,zobaczyli,e musielibypywa. Sdzia to si nawet gniewa.Powiedzia,e moe daoby si zrobi z tatki czowieka za pomoc strzelby,ale innego sposobu nie widzi. Walka tatki z anioem mierci Bardzo prdko tatko wyzdrowia i zaraz poda sdziego Thatchera do sdu,e nie chce mu odda pienidzy,a mnie dobra si do skry o t szko.Przyapa mnie dwa razy i spuci lanie, ale mimo to chodziem do szkoy i przewanie albo go omijaem z daleka,albo mu uciekaem. Przedtem to tak naprawd nie bardzo mi si chciao chodzido szkoy,ale teraz pomylaem,e bd chodzi na zo tatce. Ta sprawa w sdzie strasznie si odwlekaa;wygldao na to,e w ogle jej nigdy nie zaczn, wic od czasu do czasu poyczaem od sdziego kilka dolarw dla tatki,eby mi nie dawa batw.Jak tylko dosta pienidze,zaraz si upija,a jak si upija,zaraz wyprawia hece w miasteczku,a jak wyprawia hece,zaraz go pakowali do kozy.Dogadzao mu to,bo przywyk do takiego ycia. Zacz krci si za duo koo domu wdowy i w kocu wdowa mu powiedziaa,ejak nie przestanie,ona postara si zrobi z nim porzdek.No i pomylcie czy on nie by obkany? Powiedzia,e jej jeszcze pokae,kto jest ojcem Hucka Finna.Zaczai si na mnie ktrego dnia, tak na wiosn,schwyta mnie i powiz odzi trzymile w gr rzeki;przybi do brzegu Illinois, w miejscu zalesionym,gdzie nie byo adnych domw,a tylko sta szaas w tak gstym lesie,e jak kto o nim nie wiedzia,nigdy by go nie znalaz. Tatko nie puszcza mnie od siebie ani na krok;nawet nie mogem marzy o ucieczce. Mieszkalimy w tym starym szaasie i tatkow nocy zamyka mnie na klucz,a klucz kad pod poduszk.Mia strzelb,ktr pewnie ukrad,wic polowalimy i owilimyryby,i to byo nasze poywienie.Do czstotatko zamyka mnie na klucz,sam bra di jecha do sklepu przy promie,jakie trzy mile od naszego szaasu.Wymienia tam ryby i zwierzyn na wdk i przywozi j do domu,a potem si upija,wyprawia najrozmaitsze hece i oi mi skr.Niedugo wdowa dowiedziaa si,gdzie przebywam,i przysaa po mnie sucego,ale tatko odstraszy go strzelb.A potem to ju bardzo prdko przywykem do tego ycia i nawet j e pol ubi em; naturalnie wszystko z wyjtkiem bicia. Byo mi przyjemnie i wesoo,e si tak mogem cay dzie prniaczy,lee sobiewygodnie z fajeczk i owi ryby bez ksiek i nauki.Miny pewnie ze dwa miesice i z mojego ubrania zostay brudnestrzpy;nie mogem ju teraz zrozumie,jak si to stao,e tak polubiemycie w domu wdowy,gdzie czowiek ck.# j A(48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPc;c'c-(2 YU?*nic,tylko musia si cigle my i je z talerza,i czesa si,ka si spa i wstawa podug zegarka,mozoli si cigle nad ksikami i od rana do nocy wysuchiwa ajania starej panny Watson.Nie miaem ju ochoty wraca.Przestaem przeklina, bo wdowa przeklestw nie lubia,ale teraz na powrt si w to wcignem,bo tatko nie mia nic przeciwko brzydkim sowom.Wic tak jednoz drugim,dobrze mi tam byo w lesie. Ale po jakim czasie tatko za bardzo si wprawi w biciu i naprawd trudno mi ju byo wytrzyma.Cae ciao miaem posiniaczone.Coraz czciej te sobie odchodzi,a mnie zamyka w szaasie.Kiedy zamkn mnie i poszed na cae trzy dni.Strasznie mi byo wtedy samotnie. Pomylaem,e si pewnie utopi,ija nigdy ju std nie wyjd.Zlkem si.Powiedziaem sobie, e musz znale jaki sposb ucieczki.Nieraz ju prbowaem wydosta si z szaasu,ale niewiedziaem,jak to zrobi.Przez okno nawet pies by si nie przecisn.Przez komin nie dabym rady,taki by wski.Drzwi byy zbite z mocnych desek dbowych,a tatko jak odchodzi,dobrze uwaa,eby nie zostawi w szaasie noa czy innego narzdzia.Myl,e przeszukaem szaas najmniej sto razy;waciwie w nieobecnocitatki zawsze to robiem,bo mi przy tym zajciu czas jako szybciej schodzi.Ale teraz znalazem co wreszcie star i zardzewia pi bez rczki; leaa wsunita midzy krokiew a gonty dachu.Oczyciem j tuszczem i wziem si do roboty. W gbi szaasu za stoem wisiaa przybita do ciany derka koska,boinaczej wiatr wdzieraby si przez szpary midzy belkami i gasiby wiec.Wlazem pod st,podniosem derk i zabraem si do wypiowywania czci grubej belki tu nad ziemi tak szeroko,ebym si mg potem przez otwr przecisn.C,nielicha to bya robota,ale ju j prawie koczyem,kiedy w lesie rozlegy si strzay.To tatko wraca do szaasu.Zaledwie zdyem uprztn ladypiowania,spuci derk i schowa pi,wszed tatko. Nie by w dobrym humorze,to znaczy by w swoim zwykym usposobieniu.Warkn,ewraca z miasteczka i e wszystko idzie le.Adwokat powiedzia mu,e pewnie wygraspraw i odbierze dla niego pienidze,byle tylko sd wyznaczy termin;ale jak kto zechce,moe bardzo dugo odwleka spraw,a sdzia Thatcher zna rozmaite kruczki.Ludzie w miasteczku przypuszczaj,e bdzie jeszcze jedna sprawa w sdzie o mnie,to jest o to,eby mnie odebra tatce i odda pod opiek wdowy i e wdowa pewnie tym razem wygra.Przestraszyem si,bo nie miaem ochoty wraca do wdowy,gdzie znowu nie mgbym ani zipn i musiabym by,jak to mwi,ucywilizowany.Potem tatko zabra si do przeklinania i przeklina wszystkich,co mu przyszli do gowy,a potem jeszcze raz ich przekl po kolei dla pewnoci,e o nikim nie zapomnia i nikogo nie opuci a wreszcie zakoczy takim oglnym przeklestwem i to przeklestwo dotyczyo take rnych ludzi,ktrych zna tylko z widzenia,wic jakprzysza ich kolej,mwi o nich ten taki-owaki .I zaraz potem dalej urga. Powiedzia,e niech tylko wdowa sprbuje mnie zabra!Bdzie si pilnowa i jak ona zechce wyci mu psi sztuczk,on zna takie miejsce o kilka mil std,gdzie mnie schowa,a jak zaczn szuka,wpierw skonaj,zanim mnie odnajd.Znowu si zlkem,ale zaraz mi przeszo postanowiem,e nie bd czeka,a mnie tam tatko zawiezie. Tatko kaza mi pj do odzi po rzeczy,ktre przywiz.By tam pidziesiciofuntowy worek mki ytniej,poe boczku,amunicja,baryka z czterema galonami wdki,stara ksika i dwie gazety na przybitki do nabojw i wreszcie pakuy.Przydwi gaem cz rzeczy do szaasu, a potem wrciem do odzi i usiadem na dziobie,eby troch odpocz.Kiedy dobrze wszystko przemylaem,postanowiem,e wezm strzelb i wdki i uciekn do lasu.postanowiem te,e nie zatrzymam siw jednym miejscu,tylko bd szed i szed przed siebie,przewanie noc, ywic si tym,co upoluj albo zowi,i w ten sposb zajd tak daleko,e ani tatko,ani wdowa nigdy mnie nie odnajd.Pomylaem sobie,edokocz piowania i uciekn jeszcze tej nocy naturalnie jeeli tatko bdzie do pijany,a przypuszczaem,e na pewno bdzie.Tak mnie zajo to mylenie,e zapomniaem o boym wiecie,a w kocu tatko zacz mi urga i spyta czy pi,czy moe si utopiem. Zanim przeniosem reszt rzeczy do szaasu,byo ju prawie ciemno.Kiedy gotowaem kolacj,tatko pocign yk czy dwa wdki,co go rozgrzao w sobie,i znowuzacz urga.W miasteczku spi si jak bela i przelea ca noc w rynsztoku,wicteraz a strach bra na niego patrze.Czowiek mylaby,e to Adam,w chwili kiedy go Pan Bg stworzy,taki by oblepiony glin.Jak wdka zaczynaa robi w nim swoje,wymyla najczciej na rzd.Tym razem odezwa si w te sowa: I to ma by rzd!Tere-fere,warto si temu przyjrze z bliska!Co widzimy?Widzimyprawo,ktre tylko czyha,eby zabra czowiekowi syna jego wasne dzieci,ktre chowa wrd trosk i niepokojw,i z ogromnym nakadem kosztw.A jak w kocu czowiek tego syna wychowa,tak e mgby go wreszcie odda do pracy i mie w nim podpor na stare lata,prawo hyc! napada na niego.I oni to nazywaj rzdem!Ale to jeszcze nie wszystko.Prawo idzie rka w rk z tym starym sdzi Thatcherem i pomaga mu okrada mnie z mojej wasnoci.Oto,co robiprawo.Prawo bierze czowieka,ktry ma w majtku sze tysicy dolarw albo wicej,ipakuje go do takiej ndznej dziury do tego starego szaasu i kae mu nosi na grzbiecie achy, ktrych wstydziby si najgorszy wczga.I oni to nazywaj rzdem!Z takim rzdem na karku czowiek nie moe si dopomina swoich praw.Czasem przychodzi mu chtka,eby nadobre wynie si z tego kraju.A jake,powiedziaem im to;powiedziaem staremu Thatcherowi,w sam nos mu to powiedziaem.Niejeden mnie sysza i moepowiadczy moje sowa. Powiedziaem:mam chtk wynie si z tego przekltego kraju i nigdy go wicej nieoglda na oczy.Tak im dokadnie powiedziaem.Powiedziaem:spjrzcie na mj kapelusz jeeli w ogle mona to co nazwa kapeluszem;gwka podjeda do gry,a reszta spada na d i zatrzymuje misi dopiero na brodzie,i wtedy ten kapelusz nie jest ju wcale kapeluszem,a ja wygldam, jakbym wsun gow w kolankoelaznej rury od piecyka.Spjrzcie na to paskudztwo, powiadam!Zmuszony jestem nosi taki kapelusz ja,jeden z najbogatszych obywateli tego miasta,gdybym tylko mg odzyska moje prawa.A jake,to wspaniay rzd,wspaniay!Suchaj no tylko!Krci si po miasteczku wolny Murzyn z Ohio,Mulat,prawie taki biay jak kady biay.Mia na sobie najbielsz koszul,jak na oczy widziaem,i byszczcy kapelusz.W caym miasteczku nie znalazby czowieka,ktry ma na grzbiecie rwnie pikne ubranie.Mia jeszcze zoty zegarek z dewizk i lask ze srebrn gak najobmierzlejszy stary bogacz w caym stanie. I jak mylisz?Ludzie powiedzieli,e jest profesorem,e mwi najrniejszymi jzykami i wie wszystko.Ale to nie jest jeszcze najgorsze.Powiedzieli,e moe gosowa w swoim stanie.O mao si nie rozpukem ze zoci.Myl sobie:do czego to dochodzi!W ten dzie byy wanie wybory i sam poszedbym gosowa,jakbymtylko nie by za bardzo pijany;ale jak usyszaem, e jest w naszym kraju taki stan,gdzie temu Murzynowi pozwalaj gosowa,z miejsca si rozmyliem.Powiedziaem,e nigdy nie bdwicej gosowa.Sowo w sowo tak powiedziaem.Wszyscy mnie syszeli.I powiedziaem jeszcze,e jak o mnie idzie,ten kraj moe cakiem zej na psy,ale ja nigdy nie bd gosowa.Bezczelny czarnuch!Nawet by mi z drogi nie zszed,jakbym go nie pchn porzdnie.Spytaem ludzi,dlaczego nikt nie zapie tego plugawca i nie sprzeda go z licytacji.To tylko chciabym wiedzie.A wiesz,co oni na to?e nie mona go sprzeda,zanim nie pobdzie sze miesicyw naszym stanie,a ten jest krcej.Dobry kawa,h?I to si nazywa rzd,co nie moesprzeda wolnego Murzyna wczeniej jak po szeciu miesicach?Nazywaj si rzdem,przechwalaj si,e s rzdem,i wydaje im si,e s rzdem,a musz siedzie jak myszy pod miot i czeka cae sze miesicy,zanim mog przyapa jednego obmierzego,piekielnego czarnucha w biaej koszuli,co... Tatko cay czas chodzi,a jak si tak rozgada,nie patrza wcale pod nogi,wic wkocu potkn si o beczuk solonej wieprzowiny,gruchn na ziemi jak dugi i zdar sobie skr z obu ydek,a potem reszta jego przemowy to byy ju tylko same wymysy,gwnie pod adresem Murzynw i rzdu,chocia przy okazji beczuce te si co dostao.Przez dobr chwil skaka dookoa szaasu najpierw najednej,potem na drugiej nodze,przy czym tar rk wpierw jedn,a potem drug ydk,a w kocu zamachn si cakiem niespodziewanie lew nog i da beczuce potnego kopniaka.Ale to by kiepski pomys,bo wanie na lewej nodze mia tenbut,z ktrego wyaziy mu na wierzch dwa palce;zacz wic rycze tak przeraliwie,e mi wosy dba staway na gowie,a w kocu upad i tylko dygota trzymajc si za dwa palce.Przeklestwa, ktre usyszaem,przewyszay wszystkie dotychczasowe wymysy.Sam to zreszt pniej przyzna.Tatko sysza przeklestwa starego Sowberry'ego Haganaza jego najlepszych dni i powiedzia,e stary Hagan nawet si do tatki nie umywa;ale mnie si wydaje,e to tylko takie przechwaki. Po kolacji sign po dzbanek i powiedzia,e mu starczy wdki na dwa solidne pijastwa i jedno delirium tremens.Tatko zawsze tak mwi.Pomylaem,e za mniej wicej godzin spije si jak bela,a wtedy albo zwdz klucz albo przepiuj do koca belk i jako si z szaasu wydostan.Pi tak i pi i niedugo rymn na posanie;ale.nie miaem szczcia tego wieczoru! Nie zasn mocno,tylko drzema niespokojnie.Jcza strasznie dugo i stka,i rzuca si na sienniku.W kocu wzia mnie taka senno,e cho palia siwieca,oczy same mi si zamkny i zanim wiedziaem,co si ze mn stao,zapadem w mocny sen. Nie wiem,jak dugo spaem,ale nagle rozleg si straszny wrzask i siadem na posaniu.Tatko z twarz cakiem dzik rzuca si na wszystkie strony i wrzeszcza co o wach.Woa,e owijajmu si dookoa ng;potem uskoczy na bok i dalej wrzeszcza,e jeden ugryz go w policzek,ale ja nie widziaem nigdzie adnych ww.Zacz biega w kko po izbie i drze si wniebogosy:Zabierzcie go!Zabierzcie!Gryzie mnie w policzek! Nie widziaem nigdy u czowieka takich dzikich oczu.Bardzo prdko zmczy si i run na ziemi ciko dyszc;a potem zacz si turla po pododze a dziw bra patrze jak szybko wierzgajc nogami i roztrcajc przedmioty na wszystkie strony,dgajc rkami powietrze i wrzeszczc bez ustanku, e opady go diaby.Zmczy si po jakim czasie i lea spokojnie,jczc tylko cicho.A potem by jeszcze spokojniejszy i w ogle nie jcza.Syszaem teraz hukanie puchaczy i wycie wilkw daleko w lesie.Tatko lea na pododze w kcie szaasu.Po jakim czasie unis si na rkach i nasuchiwa z gowprzechylon na bok.Nagle przemwi bardzocicho: Szur....szur...szur...to id umarli.Szur...szur...szur...przychodz po mnie.Ale ja nie pjd. Och,s ju tutaj!Nie dotykajcie mnie!Nie dotykajcie!Precz z tymi rkami!Takie s zimne! Och,darujcie mi,biednemu! Potem nagle zacz chodzi na czworakach,cigle proszc ich,eby mu darowali,a jeszcze pniej owin si cay derk i rymn pod stary st sosnowy cigle jczc i ebrzc litoci.A potem zacz paka.Syszaem jego pacz,stumiony przez derk.Po jakim czasie odrzuci precz derk i dziko zerwasi na nogi.Zobaczy mnie i ruszy w moj stron.Goni mnie po caej izbie z myliwskim noem w rku;nazywa mnie anioem mierci i woa,e mnie zabije i ewtedy wicej po niego nie przyjd.Prosiem,eby si uspokoi,mwiem,e to tylko ja,Huck, ale on wybuchn takim strasznym miechem i rycza,i przeklina,i wci ugania si za mn po caym szaasie.Raz,kiedy chciaem zawrci i dawaem nurka pod jego rami,wycign rk i chwyci mnie za kurtk midzy opatkami.Mylaem,e ju po mnie,ale byskawicznie wyswobodziem si z kurtki i w taki sposb uratowaem ycie.Potem tatko cakiem si wyczerpa,przysiad na pododze,opar siplecami o drzwi i powiedzia,e chwil odpocznie,a potem mnie zabije.Wsun n pod siebie i wymamrota,e jak si przepi i nabierze si,to zobaczymy,kto kogo przechytrzy. Niezadugo usn.Po chwili wziem stare wyplatane krzeso,stanem na nim najostroniej, jak tylko mogem,eby nie zrobi najmniejszego szmeru i zdjem strzelb ze ciany.Wetknem stempel do lufy,chcc si przekona,czy jest naadowana,a potem,wycelowawszy w tatka, oparem strzelb o kosz z brukwi i usiadem na nim,uwaajc pilnie,czy si tatko nie rusza. Strasznie byo cicho i czas wlk si powoli. Nabieram tatk i w nogi Wstawaj!Co ty wyprawiasz? Otworzyem oczy i rozejrzaem si,prbujc zrozumie,gdzie jestem.Byo ju po wschodzie soca,wic widocznie zasnem i spaem jak zabity!Tatko sta nade mn,min mia wciek, wyglda na bardzo chorego.Warkn: Po co wzi t strzelb?? Domyliem si,e nie pamita,co wyprawia w nocy.Odparem: Kto majstrowa przy drzwiach,wic si na niego zaczaiem. Dlaczego mnie nie obudzi?? Prbowaem,sowo daj.Ani rusz nie mogem si tatki dobudzi. No,dobrze ju,dobrze.Zamiast sta tu i gada maszeruj nad rzek i zobacz,czy ryby chwyciy.Trzeba zje niadanie.Przyjd za chwil. Kiedy otworzy drzwi,pobiegem prosto nadwod.Zauwayem pynce po wierzchu gazie i rne takie,wic od razu wiedziaem,e rzeka zacza przybiera.Pomylaem sobie,e gdybym byw miasteczku,miabym teraz pyszn zabaw.W czasie powodzi czerwcowej zawsze mi si dobrze dziao,bo jak tylko rzeka zacza przybiera,zaraz znosia drewno rozsypane z sgw i kody drzewa spawnego,czasem po dwanacie pni sczepionych razem.Wystarczyo je zapa,askad drzewa czy tartak zaraz wszystko kupowa. Szedem wzdu brzegu,jednym okiem pilnujc,czy nie idzie tatko,a drugim patrzc,co te rzeka niesie ciekawego.A tunagle widz czno!I to jakie!Dugoci trzynastu,moe czternastu stp,a mknie lekko niczym kaczka!Skoczyem gow naprzd jak aba,nie pamitajc,e jestem w ubraniu,i kieruj si w stron czna.Waciwie to byem prawie pewien,e tam na dnie kto ley,bo ludzie czsto tak nabieraj gupcw i kiedy kto blisko do nich podpynie,wstaj nagle i dalejmia mu si w nos!Ale tym razem byo inaczej.Powd zniosa czno,to pewne!Wdrapaem si do rodka i powiosowaem do brzegu.Myl sobie: tatko si ucieszy,czno jest warte najmniej dziesi dolarw.Ale jak przybiemdo brzegu,tatki nie byo jeszcze wida,a kiedy wprowadziem czno do maej zatoczki,wymytej przez wod i zasonitej dzikim winem i wierzbami,przysza mi do gowy cakiem inna myl;postanowiem, e dobrze je ukryj i zamiast ucieka do lasu,a potem wlec si na piechot,popyn zpidziesit mil w d rzeki i zatrzymam si na stae w jakim jednym miejscu. Byem bardzo blisko szaasu i cigle mi si zdawao,e sysz kroki tatki.Ale zdyemukry czno i wyskoczy na brzeg;wyjrzaem ostronie zza kpy wierzb i widz tatko stoi na ciece i bierze na cel jakiego ptaka.Z tego wynikao,e nic nie zauway. Kiedy nadszed,wycigaem z wielkim przejciem wdk.Zwymyla mnie troch,e tak si guzdram,ale ja mu na to,e wpadem do wody i std moje opnienie.I tak by zobaczy,e jestem mokry i zaczby mnie jeszcze niepotrzebnie pyta.Odczepilimy pi ryb i wrcilimy do szaasu. Kiedy po niadaniu pooylimy si spa (obaj ledwiemy si trzymali na nogach),przyszo mi raptem do gowy,e gdybym potrafi wymyli co takiego,co powstrzymaoby tatk i wdow od pogoni,miabym wiksze widoki ucieczki,ni gdybym zda si na los szczcia i prbowa uciec jak najdalej,zanim oni zauwa moj nieobecno.Widzicie,wszystko moe si zdarzy.C,mylaem i mylaem,i nie mogem wymyli nic mdrego,ale po jakim czasie tatko wsta,eby napi si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPcc MK)c8D2S?&wody,i tak do mnie powiada; Drugim razem,jak si kto bdzie krci koo domu,obudzisz mnie.Syszae?Ten czowiek nie przychodzi tu z dobrym zamiarem.Pamitaj,eby mnie na drugi raz obudzi. Potem rzuci si na posanie i zasn;ale to,co powiedzia,naprowadzio mnie na wietn myl.Mogem teraz tak si urzdzi,eby nikomu nie przyszo do gowy mnie szuka. Okoo poudnia wstalimy i poszlimy nad rzek.Rzeka szybko przybieraa i wody niosy duo drewna.Nagle patrzymy,a tu pynie caa kupa drzewa spawnego dziewi kd spitych klamrami.Wsiedlimy do odzi i przyholowalimy je do brzegu.Potem zjedlimy obiad.Kady inny poczekaby do wieczora,eby wyowi wicej drzewa;ale tatko do takich nie nalea. Dziewi kd wystarczyo mu na jeden pow musia z miejsca pogoni do miasteczka i sprzeda zdobycz.Wic okoo wp do trzeciej zamkn mnie w szaasie,wsiad do odzi i odpyn holujcza sob kody.Przypuszczaem,e nie wrcitego wieczora do domu. Poczekaem,a oddali si na przyzwoit odlego,a potem aps za pi i wziem si do piowania belki.Zanim tatko dopyn do przeciwlegego brzegu,wylazem ju przez dziur;d i kody drzewa wyglday jak dwie plamki hen,daleko na wodzie. Wziem worek mki,zaniosem do miejsca,gdzie ukryte byo czno,rozsunwszy gazie wrzuciem mk do rodka.Potem zrobiem to samo z pociem boczku,potem z baryk wdki. Wziem wszystk kaw i cukier z szaasu,i ca amunicj,wziem przybitki ipakuy,wziem wiadro i misk,wziem warzchew i kubek cynowy,moj pi,dwie derki,kocioek i dzbanek na kaw.Wziem take wdki i zapaki,i rne inne rzeczy wszystko,co warte byo cho centa.Dosownie wymiotem szaas.Przydaaby mi si siekiera,ale bya tylko jedna,ktra leaa obok stosu drzewa,a t chciaem zostawi w specjalnym celu.Na kocu wyniosem strzelb. Ziemia bya mocno wydeptana przez to,e tyle razy wypezaem z dziury i cignem za sob tak duo ciarw.Wic teraz uporzdkowaem to z zewntrz moliwie jak najlepiej,czyli przysypaem wszystko ziemi,ktra przykrya lady mojego czogania si i opiki drzewa.Potem wsunem wypiowany kawa belki na miejsce i podparem go dwoma kamieniami od dou,a jednym przywaliem z boku,bo belka bya w tym miejscu wygita i nie dotykaa ziemi.Gdyby kto stan w odlegoci kilku stp i nie wiedzia o piowaniu,nic by nie zauway;zreszt byato tylna ciana szaasu i chyba nikomu nie przyszoby do gowy tu myszkowa. Od szaasu a do czna cigna si bez przerwy trawa,wic nie pozostawiem ani jednego ladu.Dla pewnoci poszedem sprawdzi.Stanem nad brzegiem i rozejrzaem si po rzece. Wszystko byo wporzdku.Wziem wobec tego strzelb i puciem si kawaek w las szukajc jakich ptakw,a tu nagle natykam si na dzik wini wieprze,ktre uciekay z farm pooonych na prerii,bardzo prdko dziczay.Nie namylajc si wiele zastrzeliem t sztuk i przycignem podszaas. Wziem siekier i wywaliem drzwi.Dobrzeje przy tym poharataem i porbaem.Terazwniosem dzik wini do rodka pooyem j niedaleko stou,siekier rozpataem jej podgardle i zostawiem na ziemi,eby si wykrwawia;powiadam na ziemi,bo w szaasie nie byo podogi, a tylko twardo ubita ziemia.Z kolei wziem stary worek,woyem do rodka duo cikich kamieni tyle,ile mogem udwign i zaczem cign go po ziemi od wini a do drzwi,a potem przez las nadbrzeg rzeki,gdzie plusk! poszed na dno i znikn mi z oczu.Wida byo wyranie,e co cikiego wleczono po trawie.aowaem,e nie ma ze mn Tomka Sawyera; czuby si tu jak ryba w wodzie iobmyliby wszystko z wiksz fantazj.W tego rodzaju sprawach nikt nie mg Tomkowi Sawyerowi dorwna.A w kocu wyrwaem sobie z gowy troch wosw,umazaem siekier we krwi i przylepiem wosy do ostrza,a potem rzuciem siekier w kt izby.Teraz wziemwini,na rce,przytrzymywaem j kurtkod spodu,eby krew nie kapaa,i niosem j,dopki si nie oddaliem spory kawa od domu,z biegiem rzeki,i tam j utopiem.Raptem przysza mi do gowy nowa myl.Wyjem z czna worek z mki moj star pi i zaniosem do szaasu.Przydwigaem mk na dawne miejsce,za pomoc piy wyrwaem w worku od spodu dziur w szaasie nie byo noy ani widelcw,bo jeli idzie o przyrzdzanie potraw,tatko radzi sobie swoim myliwskim noem a potem przeniosem worek jakie sto jardw po trawie i przez kp wierzb rosncych na wschd od szaasu do pytkiego jeziora dugoci piciu mil,ktre pene byo sitowiai gow dam,e w sezonie take pene kaczek.Jezioro miao na tamtym brzegu odnog,ktra cigna si przez wiele mil;dokd prowadzia,nie wiem,w kadym razie nie do rzeki.Mka wysypywaa si z worka i przez ca drog a do jeziora wida byo na trawie wziutk bia struk.Przyniosem te nad jezioro osektatki i rzuciem j na ziemi,co wygldao,jakby j tu zgubiono.Na koniec zawizaem sznurkiem dziur w worku,eby mka wicej si nie wysypywaa,i zaniosem worek i pi z powrotem do czna. Byo ju teraz prawie ciemno.Przesunem czno nieco w d rzeki pod oson wierzb, ktrych gazie zwisay nisko z brzegu,i czekajc,a wzejdzie ksiyc,przywizaem je do pnia drzewa.Potem zjadem co nieco i wreszcie pooyem si na dnie,eby wypali fajk i uoy w gowie plan.Powiadam sobie:pjd za ladem tego worka,z kamieniami nad rzek i zaczn szuka mnie w wodzie!I pjd za ladem mki nad jezioro,popyn na odnog i bd si ugania za rabusiami,co mnie zabili i ukradli rzeczy.Ale na rzece bd wypatrywali tylko mojego nieywego trupa.Zbrzydnie im to bardzo prdko i cakiem przestan si mn zajmowa.Dobranasza.Mog zamieszka,gdzie zechc.Chobyna Wyspie Jacksona.Znam t wysp niezgorzej, nikt tam nigdy nie zaglda.Co jaki czas popyn sobie w nocy do miasteczka,pomyszkuj ostronie i skubn to czy owo co mi bdzie potrzebne.Tak,Wyspa Jacksona to pierwszorzdny pomys. Byem mocno zmczony i zanim si spostrzegem,ju spaem.Obudziwszy si,przez dobr chwil nie wiedziaem,gdziejestem.Usiadem i dalej si rozglda to w prawo,to w lewo. Potem wszystko mi si przypomniao.Widziaem rzek na przestrzeni wielu,wielu mil.Ksiyc wieci tak jasno,e mgbym policzy kody czarne,pynce cicho w odlegoci paruset jardw od brzegu.Cicho byo jak w grobie;wygldao na to,e jest pno,pachniao tak,jakby byo pno.Wiecie pewnie,co mam na myli nie umiem tego wyrazi sowami. Ziewnem od ucha do ucha,przecignem si i ju miaem odczepi czno i ruszy,gdy nagle sysz co w grze rzeki.Zaczem nasuchiwa.Po chwili wiedziaem ju,co to jest.By to tpy i rwnomierny skrzyp wiose obracajcych si w dulkach,skrzyp,jaki sycha,kiedy nocjest bezwietrzna i spokojna.Wygldam spozagazi wierzby i wi dz d daleko na wodzie.Nie mogem dojrze,ilu w niej siedziludzi.d zbliaa si szybko,a kiedy bya na wprost mnie, zobaczyem w niej tylko jednego czowieka.Pomylaem sobie,e moe to tatko,cho wcale si go nie spodziewaem.Czowiek w odzi min mniepync z prdem,a potem zawrci d i po pytkiej wodzie zacz wiosowa do brzegu;w pewnej chwili by tak blisko mnie,e mgbym go dotkn wycignit strzelb.A jake by to tatko we wasnej osobie;a w dodatku trzewy, sdzc po tym,jak wiosowa. Nie namylaem si dugo.Ju w nastpnej chwili sunem z prdem cicho,ale szybko,ukryty w cieniu wysokiego brzegu.Pojakich dwch milach odbiem si mniej wicej o kilkaset jardw ku rodkowi rzeki,bo wiedziaem,e niedugo bd mijaprzysta promu,skd mgby mnie kto zobaczy i zawoa.Wprowadziem czno midzy kody spawnego drzewa,a potem pooyem si na dnie i pynem z prdem.Lec odpoczywaem sobie i paliemfajk,i patrzyem w dalekie niebo bez jednej jedynej chmurki.Kiedy w jasn,ksiycow noc czowiek ley na plecach i patrzy,niebo wydaje si dziwnie gbokie;wcale tego przedtem nie zauwayem.A jak daleko gos si niesie po wodzie w tak noc!Syszaem ludzi rozmawiajcych na przystani promu.Syszaem nawet,co mwili;kade sowo.Jeden mczyzna powiedzia,e idzieteraz ku dugim dniom i krtkim nocom.Drugi powiedzia,e ta nie naley chyba do krtkich a potem si rozemieli i ten pierwszy jeszcze raz to powtrzy,i jeszcze raz si rozemieli.Potem obudzili jakiego innego mczyzn i trzeci raz to powtrzyli,i trzeci raz si rozemieli,ale onsi wcale nie rozemia;powiedzia im co do suchu i eby mu dali spokj. Ten pierwszy mczyzna powiedzia,e powtrzy to chyba swojej onie na pewno j tym rozweseli.Chocia powiedzia nie jest to wcale takie dowcipne w porwnaniu z tym,co w swoim czasie zdarzyo mu si mwi.Usyszaem,jak jeszcze inny mczyzna powiedzia,e jest ju blisko trzecia,wic ma nadziej,e najdalej za tydzie zacznie wita.Potem gosy corazbardziej i bardziej si oddalay i nie rozrniaem ju sw;dolatywa do mnie jeszcze gwar rozmowy i czasem wybuch miechu,ale byo to ju z bardzo daleka.Znajdowaem si teraz sporo poniejprzystani promu.Wstaem i w odlegoci jakich dwch i p mili zobaczyem przed sob Wysp Jacksona gsto zalesion i sterczc na rodku rzeki,wielk,czarn i masywn jak duy statek bez wiate.awica piasku przy brzegu zniknapod wezbran wod. Niebawem byem na miejscu.Z wielk szybkoci opynem czoo wyspy,tak silny by prd, ale potem dostaem si na cich wod i wyldowaem po stronie brzegu Illinois.Wprowadziem czno do gbokiej wyrwy w brzegu,o ktrej od dawna wiedziaem.eby si tam przedosta, musiaem rozchyli gazie wierzby,ale jak uwizaem czno do pni a,ni kt go nie mg zauway z zewntrz. Wyskoczyem na brzeg,poszedem na czoowyspy i przysiadszy na pniu spojrzaem na ogromn rzek,na czarne kody pyncez prdem i hen,w odlegoci trzech mil,na miasteczko, gdzie byskao kilka wiate.O jak mil w grze rzeki spostrzegem ogromn tratw flisack z latarni porodku.Przygldaem si jej,jak spywaa z wod,a kiedy znalaza si prawie na wysokoci miejsca,gdzie siedziaem,mski gos zawoa:Lewy pych,kurs w prawo! Syszaem te sowa tak wyranie,jakby woajcy by o krok. Niebo poszarzao troch,wic wszedem midzy drzewa i pooyem si na ziemi. Postanowiem,e utn sobie przed niadaniem ma drzemk. Jak zwdziem Murzyna panny Watson Kiedy si obudziem,soce stao tak wysoko,e bya ju chyba sma.Leaem wygodnie na trawie w chodnym cieniu,mylaem o rnych rzeczach i czuem si wypoczty i zadowolony. Widziaem soce przez kilka szpar midzygaziami,ale prawie wszystkie drzewa nade mn byy due,a pod nimi przyjemny mrok.Ziemia bya caa upstrzona maymi plamkami,tam gdzie soce przeciskao si midzy limi,i te plamki troszk si ruszay,wic pewnie w grze wia lekki wiatr.Dwie wiewirki siedziay na gazi,co tam do mnie przyjanie gadajc. Czuem si okropnie ociay i tak mi byo dobrze,e nie chciao mi si jeszcze wstawa ani gotowa niadania.Pewnie znowu si zdrzemnem,kiedy nagle sysz gbokie:bu-um!gdzie w grze rzeki.Poderwaem si i oparty na okciu zaczem nasuchiwa.Po chwili znw zadudnio:bu-um!Zerwaem si i dalej patrze przez szpar midzy limi;daleko,gdzie na wysokoci przystanipromu zobaczyem kby dymu unoszcego si tu nad wod.A zaraz potem spostrzegem prom cakiem zapchany ludmi i pyncy ku mnie z prdem.Teraz ju wiedziaem,co si wici.Bu-um! i widz,jak biay kb dymu wyskakuje z boku promu.No wic,rozumiecie,strzelali prochem nad wod,eby mj trup wypynna wierzch. Byem niemoliwie godny,ale nie mogem rozpali ogniska,bo j eszcze by spostrzegli dym. Wic usiadem i patrzyem na kby dymu,i przysuchiwaem si wybuchom.Rzeka,na mil w tym miejscu szeroka,zawsze rankiem wyglda piknie,wic gdybym tylko mia co do jedzenia, nie nudzibym si ani troch i czas schodziby mi prdko i przyjemnie na tym ogldaniu pooww mojego trupa.A tu raptem przyszo mi do gowy,e jest zwyczaj wkadania rtci do bochenkw chleba i puszczania ich na wod,bo taki bochenek wali prosto jak strzaa do miejsca,w ktrym ley na dnie topielec,i tam si zatrzymuje.Piknie,myl sobie,bdteraz uwaa,i niech mi si tylko jaki bochenek nawinie pod rk,a dostanie za swoje!Poszedem szuka szczcia nad brzeg wyspy od strony Illinois i nie mylcie,e si zawiodem.Nadpyn wielki podwjny bochen i bybym go zapa za pomoc dugiego patyka,ale si poliznemiwoda go zniosa dalej.Staem naturalnie w miejscu,gdzie prd podpywa najbliej brzegu,na to miaem do rozumu w gowie.Po jakim czasie patrz pynie drugi bochen i tym razem ja byem gr. Wyjem zatyczk,wysypaem ze rodka rt i zabraem si do jedzenia.Pyszny chleb,jaki jadaj tylko w najlepszym towarzystwie,nie aden tam placek z kukurydzy. Znalazem sobie dobre miejsce midzy limi,wic siadem na pniaku i zajadaem chleb,i przypatrywaem si promowi,bardzoze wszystkiego zadowolony.A pot em nagl e co mi przyszo do gowy.Powiadam sobie:pewnie wdowa albo proboszcz,albo kto jeszcze inny modlili si,eby mnie ten chleb odnalaz.No i prosz popyn z prdem i zrobi,o co go prosili!Wic rzecz murowana,e co w tym jest.Raczej,e co w tym jest,kiedy modli si osoba taka jak proboszcz czy wdowa mnie si to wcale nie udaje.Pewnie moe si uda tylko niektrym ludziom. Zapaliem fajk i pykajc sobie przyjemnie,patrzaem dalej na rzek.Prom pyn z prdem, wic pomylaem,e bdmg dojrze,kto jest na pokadzie,bo woda zniesie go blisko brzegu, w to samo miejsce,gdzie zniosa chleb.Kiedy prom by ju blisko,zgasiem fajk i poszedem tam,gdzie przed chwil wyowiem chleb.Pooyem si za pniakiem na ziemi,naotwartym kawaku brzegu.Widziaem wszystko przez szpar midzy rozwidlajcymi si konarami. Bardzo niedugo prom nadpyn,a woda zniosa go tak blisko,e mogliby wyrzuci pomost i zej na brzeg.Kogo tam nie byo na pokadzie!Tatko,sdzia Thatcher i Bessie Thatcher,Jo Harper,Tomek Sawyer i jego stara ciotka Polly,Sid i Mary,i caa gromadainnych osb. Wszyscy rozmawiali o morderstwie,ale kapitan przerwa im i powiada: A teraz dobrze wypatrujcie.W tym miejscuprd podchodzi najbliej wyspy,wic moe woda wyrzucia trupa na brzeg i ley gdzie zapltany w gstwinie na samym skraju ldu.Mam nadziej,e go tu znajdziemy. Ja miaem cakiem przeciwn nadziej.Wszyscy si stoczyli i wychyleni przez burt patrzyli mi prawie w twarz,w zupenym milczeniu.Nagle kapitan zawoa: Prosz si cofn! i armatka strzelia miniemal w nos,a wybuch by taki straszny,eo mao nie oguchem od huku i nie olepem od dymu i pomylaem sobie,e chyba cakiem ju nie yj.Gdyby tam w lufie bya kula,znaleliby te szcztki,ktrych tak szukali!No,ale zobaczyem,e na szczcie nie jestem ranny.Prom odpyn i znik mi z oczu za zakrtem.Od czasu do czasu syszaem jeszcze wybuchy,coraz cichsze,a po godzinie w ogle ich nie syszaem.Wyspa bya duga na trzy mile.Pomylaem,e dopynli pewnie do jej koca i dali spokj strzelaniu.Ale nie dali.Opynli wysp i strzelajc od czasu do czasu,ruszyli pod par w gr rzeki,tym razem odnog wzdu brzegu stanu Missouri.Poszedem na tamt stron i przygldaem im si z bliska.Kiedy dopynli do koca wyspy,przestali strzela,a potem przybili do brzegu Missouri,wyldowali i poszli do domu. Wiedziaem,e mog teraz odetchn.Nikt nie bdzie si ju za mn ugania po rzece. Wyniosem moje graty z czna i urzdziem sobie niezgorszy obz w gstymlesie.Z derek zrobiem namiot,gdzie w raziepotrzeby mogem chowa rzeczy przed deszczem.Zapaem suma,rozpataem go swoj star pi,a o zachodzie soca rozpaliem ognisko i zjadem kolacj. Potemzarzuciem wdki,eby mie ryby na niadanie. Kiedy si ciemnio,siadem z fajeczk przy ognisku i byem cakiem ze wszystkiego zadowolony;ale po trochu si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPc d c!L c">*c#8.zrobio mi si jako smutno,wic poszedem na brzeg,usiadem i zaczem przysuchiwa si szemraniu wody,i liczyem gwiazdy,kawaki przepywajcegodrewna,kody spawne;a potem poszedem spa.Kiedy czowiekowi ckni si z samotnoci,nic tak nie skraca czasu jak sen. Tak przebyem trzy dni i trzy noce.Bez adnych zmian cigle to samo.Ale czwartego dnia poszedem zwiedzi wysp.Byem jej panem,caa do mnie naleaa,wic chciaem jak najwicej o niejwiedzie;ale jeszcze bardziej chciaem skrci czas,bo mi si okropnie duy.Znalazem mnstwo poziomek,dojrzaych i pysznych;i zielone jeyny,i zielone maliny;a czarne jagody te byy jeszcze zielone i dopiero zaczynay si pokazywa.Pomylaem,e wszystkie one przydadz si we waciwej porze. No wic poszedem sobie wolno gstym lasem i byem ju,jak mi si zdaje,niedaleko drugiego koca wyspy.Wziem strzelb,ale nie strzeliem ani razu;wziem j bardziej dla obrony,chocia postanowiem,e wracajc zapoluj na zwierzyn bliej obozowiska.Wanie wtedy prawie e nastpiem na sporego wa;w zacz pomyka przez traw i kwiaty,a ja smyk zanim,prbujc wpakowa mu kulk.A jak gnaem tak przez las,nagle wpadem w samrodek dymicych jeszcze popiow ogniska. Serce zatuko mi midzy ebrami.Nie przystanem,eby popatrze dokadniej,tylko zaczem cofa si chykiem,na palcach i najciszej jak tylko mogem.Co rusz zatrzymywaem si na sekund w gstwinie lici i nasuchiwaem,ale oddychaem strasznie gono,wic i tak bym nic nie usysza.Przekradaem si kawaek midzydrzewami i znowu nasuchiwaem;i tak cigle dalej i dalej.Jak widziaem pieniek,braem go za czowieka;jak nastpiem na such gazk,zdawao mi si,e kto przekraja mi oddech na dwoje i zostawi mi tylko poow w dodatku t mniejsz. Kiedy wrciem do obozu,czuem si osaby i ze strachu troch mi si trzsy ydki.Ale, powiadam sobie,to nie jest pora na wczenie si po lesie.Wic przeniosem wszystkie rzeczy z powrotem do czna,przydusiem ogie,rozsypaem popi,eby si wydawao,e s to lady zeszorocznego obozowiska,a potem wdrapaem si na drzewo. Myl,e siedziaem tak ze dwie godziny,alenic nie widziaem i nic nie syszaem,tylko wydawao mi si,e widz i sysz z tysicnajrozmaitszych rzeczy.Co robi?przecienie mogem siedzie na drzewie do koca ycia,wic wreszcie zeskoczyem na ziemi,ale nie wytykaem nosa z najgstszego lasu i cay czas miaem si na bacznoci.Jadem tylko poziomki i to,co mi zostao ze niadania. Z nadejciem nocy byem godny jak stado wilkw.Wic kiedy si ju ciemnio,ale nie wzeszed jeszcze ksiyc,odbiem cicho odbrzegu i popynem na brzeg Illinois,odlegy o jakie wier mili.Wszedem w las,rozpaliem ognisko i ugotowaem kolacj;kiedy ju prawie postanowiem,e spdz tu noc,sysz nagle klap-klap,klap-klap i powiadam sobie:konie id. A zaraz potem usyszaem ludzkie gosy.Przeniosem wszystko do czna najprdzej jak tylko mogem i skradajc si cicho,poszedem na zwiady.Nim uszedem daleko,sysz w ciemnoci gos jakiego mczyzny: Lepiej zostamy tutaj,jeeli znajdziemy dobre miejsce.Konie ledwie zipi.Chod, popatrzymy. Nie czekaem duej,tylko zepchnem czno i odpynem wiosujc cicho.Przybiem do dawnego miejsca na wyspie i postanowiem przespa noc w cznie. Ale kiepsko spaem.Jako nie mogem,bo zaduo myli chodzio mi po gowie.A co si obudziem,miaem wraenie,e kto mnie trzyma za konierz.Wic taki sen niewiele mi da poytku.Po jakim czasie powiadam sobie:to nie jest adne ycie.Musz zobaczy,kto tu jest ze mn na tej wyspie.Albo si dowiem,albo bior nogi za pas.No i zaraz poczuem si lepiej. Wic odbiem si wiosom od brzegu na odlego jakich dwch krokw i popynem z prdem ukryty w cieniu drzew.Ksiyc wieci ju na niebie i poza pasem cienia byo jasno jak w dzie.Pynem tak dobr godzin,a cicho byo jak makiem zasia i wszystko dookoamnie spao.Wreszcie znalazem si niedaleko drugiego koca wyspy.Powia teraz chodny wiaterek, co byo najlepszym znakiem,e ma si ju do witu.Skrciem czno wiosem i przybiem do brzegu.Wziem strzelb,wyskoczyem ostronie i zatrzymaem si na skraju lasu.Usiadem na zwalonym pniu i zaczem patrze przezgstwin lici.Widziaem,jak ksiyc schodzipowoli z nieba i ciemno kadzie si na rzece.Ale zaraz pokazaa si j aniejsza prga nad wierzchokami drzew,wic wiedziaem,e niedugo zacznie wita.Wziem strzelb i przystajc co chwil i nadstawiajc uszu zaczem si przekrada do miejsca,gdzie natrafiem w dzie na ognisko.Ale jako mi si nie wiodo;w aden sposb nie mogem znaletego miejsca.Dopiero po jakim czasie spostrzegem bysk ognia daleko midzy drzewami.Poszedem w tym kierunku bardzo ostronie i powoli.Kiedy znalazem si blisko,zobaczyem mczyzn lecego na ziemi.Prawie e ugiy si pode mn kolana.Mczyzna mia derk nasunit na gow,a gow trzyma tu przy ognisku.Usiadem za kp krzakw,w odlegoci jakich szeciu stp,i zaczem przyglda si picemu.Ju szarzao.Po chwili mczyzna ziewn,przecign si i odrzuci derk.A wtedy zobaczyem,e to Jim.We wasnej osobie.Murzyn panny Watson!Sowo daj, strasznie si ucieszyem.Powiadam: Hej,Jim! i hyc zza krzaka. Podskoczy,spojrza na mnie dziko,a potemrzuci si na kolana,zoy rce i zawoa:Nie rb mi nic zego,nie rb!Nie skrzywdziem nigdy adnego ducha!Zawsze bardzo lubiem nieboszczykw i pomagaemim,jak tylko mogem.Id sobie i wr do rzeki,gdzie teraz mieszkasz,i daruj staremu Jimowi,co zawsze by twoim przyjacielem! Do prdko go przekonaem,e wcale nie jestem nieywy.Co za rado spotka tak nagle Jima!Nie czuem si ju ani troch samotny.Powiedziaem mu,e si wcale nie boj,e on wyda ludziom moj kryjwk.Gadaem jak najty,ale Jim milcza i tylko na mnie spoglda.W kocu powiedziaem: Jasno ju.Zrobimy teraz niadanie.Dorzu porzdnie do ogniska. Co z tego,e dorzuc,jak mam tylko poziomki i inne paskudztwa?Ale przyniose strzelb, prawda?To moe ugotujemy co lepszego od poziomek. Poziomki i inne paskudztwa?? spytaem. Tylko tym si ywie?? Czym si miaem ywi,jak nie znalazemnic innego? Ojej,a kiedy przyszed na wysp? W nocy,na drugi dzie po tym,jak ci zabili. Co,ju tyle czasu tu jeste? Aha. I jade tylko te miecie?Nic innego? Nic innego,Huck. To chyba umierasz z godu?? Myl,e mgbym zje wou.Tak,na pewno dabym rad. Od kiedy ty jeste na wyspie? Od tej nocy,kiedy mnie zabili. Co?Niemoliwe!Czym ty si ywi,Huck?Racja,masz przecie strzelb.Ano tak,masz strzelb.To dobrze.Zabij co,a ja rozpal ognisko. Wic poszlimy do tego miejsca,gdzie byo ukryte czno,i Jim zacz rozpala ognisko na maej polance midzy drzewami,a ja tymczasem przyniosem mk i boczek,kaw,dzbanek na kaw,patelni,cukier i cynowe kubki.Na ten widok Jim rozdziawi gb,bo myla,e zdobyem to wszystko za pomoc czarw.Zapaem jeszcze duego,tustego suma i Jim oczyci go swoim noem i usmay na patelni. Kiedy niadanie byo gotowe,przycupnlimyna trawie i jedlimy wszystko na gorco.Jim paaszowa,e a mu si uszy trzsy,bo by prawie na mier zagodzony.A napchawszy si solidnie,rozoylimy si na trawie i dalej leniuchowa! Po chwili Jim powiada: Suchaj no,Huck.Jeeli ty nie jeste nieywy,to kogo zabili w tym szaasie? Opowiedziaem mu wszystko,a on mi na to,e bardzo ca rzecz przemylnie urzdziem. Tomek Sawyer nie wykombinowaby tego lepiej.Potem spytaem: A skd ty si tu wzi,Jim,i jakim sposobem dostae si na wysp? Mia min bardzo niewyran i przez chwilw ogle si nie odzywa.Potem powiada: Moe lepiej,ebym nie mwi. Dlaczego,Jim? Hm....mam powody.Ale ty mnie nie wydasz,jak ci powiem?Co,Huck? Niech mnie licho,jak ci wydam,Jim! Wierz ci,Huck.Widzisz,ja...ja uciekem. Jim!! Ale pamitaj:powiedziae,e mnie nie wydasz.Sam wiesz,e tak powiedziae,Huck! Hm,to prawda.Jak powiedziaem,e ci niewydam,to ci nie wydam.Sowo daj.Ludzie bd gadali,e jestem obmierzy abolicjonista,i bd na mnie krzywo patrzyli,e nie puciem pary z gby,ale co mi tam!Ani myl ci wydawa i ani myl wraca do miasteczka.A teraz opowiadaj wszystko dokadnie. Widzisz,Huck,poszo o to:moja stara,to jest panna Watson,cigle si mnie czepiaa iwcale nie miaem z ni lekkiego ycia,ale przynajmniej zawsze mi obiecywaa,e nie sprzeda mnie nigdy do Orleanu.Co z tego,kiedy ostatnio zauwayem,e cigle si krci po domu jaki handlarz niewolnikw,a jak to zauwayem,zaraz oblecia mnie strach.Wic kiedy wieczorempodkradam si pode drzwi,a drzwi nie byy cakiem zamknite,i sysz,jak panna Watson mwi wdowie,e mnie sprzeda do Orleanu,e waciwie to wcale nie chce mnie sprzedawa,ale daj jej za mnie osiemset dolarw,a to jest taka kupa pienidzy,e da si chyba skusi.Wdowa zacza j prosi,eby tego nie robia,ale wolaem nie czeka,co bdzie dalej.Uciekaem ile si w nogach,moesz mi wierzy.Zbiegem na eb,na szyj z pagrka i mylaem,e uda mi si skra d gdzie nad rzek wyej miasta,ale ludzie jeszcze tam byli,wic schowaem siw starym warsztacie bednarskim i czekaem,a sobie wszyscy pjd do domu.Hm... przesiedziaem tak calutk noc,bo cigle si kto krci w bliskoci.Gdzie koo szstej rano odzie zaczy koo mnie przepywa,a potem,od jakiej dziesitej,co przepynie d,wszyscy w niej gadaj,jak to twj tatko przyszed do miasteczka i powiedzia,e jeste zabity.W tych ostatnich odziach peno byo pa i panw iwszyscy jechali obejrze szaas,gdzie ci umiercili. Czasami przybijali do brzegu,eby odpocz,zanim si przeprawi na drug stron,i z ich rozmw dowiedziaem si wszystkiego.Strasznie si martwiem,Huck,e nie yjesz,ale teraz wcale si ju nie martwi.Przeleaem tak cay dzie pod wirami.Je mi si chciao,ale nic si nie baem,bo moja staraiwdowa miay jecha zaraz po niadaniu na naboestwo misyjne i miay wrci dopiero wieczorem,a poniewa wiedz,e wypdzam bydo na pole o samym wicie,dowieczora nie zauwayyby mojej nieobecnoci.Reszta suby te si nie zdziwi,e mnie nie ma,bo jak tylko stare panie wyjedaj za bram,oni zaraz daj nog. No wic kiedy si cakiem ciemnio,poszedem drog w gr rzeki pewnie ze dwie mile,tam gdzie wcale nie madomw.Ju sobie postanowiem,co zrobi.Widzisz,jakbym prbowa ucieka piechot,psy zaraz by mnie wytropiy,jakbym ukrad d i prbowa przeprawi si na drug stron,zaraz by,rozumiesz,zauwayli,e nie ma tej odzi,i wiedzieliby,gdzie wylduj na tamtym brzegu i gdzie szuka moich ladw.Wic powiadam sobie:tratwa.Tratwa to najlepszy sposb,bo nie zostawi adnych ladw.Po jakim czasie patrz,a tu zza zakrtu pokazuje si na rzece wiato,wic buch do wody,chwytam si jakiej belki i pcham j przed sob,i pyn tak prawie na rodek rzeki;a tam wciskam si midzy spawne kody i trzymam cay czas gow tu nad wod,i pyn kawaek pod prd,dopki tratwa si nie przybliya. Wtedy podpynem do niej od strony rufy icap za deski.Wanie si zachmurzyo i przez chwil byo cakiem ciemno,wic wdrapaem si na wierzch i le cicho na deskach.Ludzie wszyscy siedzieli w samym rodku,tam gdzie staa latarnia.Rzeka przybieraa i prd by dobry,wic myl sobie,e zrobimy ze dwadziecia pi mil odrana,a wtedy przed samym witem zeliznsi z tratwy,popyn do brzegu i pjd w las po stronie Illinois. Ale cakiem mi si nie wiodo.Kiedymy byli prawie na wysokoci wyspy,jeden z mczyzn bierze latarni i idzie z ni na koniec tratwy.Widz,e nic dobrego nie przyjdzie z czekania, wic buch do wody i pyn na wysp.Mylaem,e bd mg wyldowa gdzie bd,ale nic z tego,bo brzeg jest bardzo urwisty.Dopynem prawie do koca wyspy,zanim mogem si wgramoli na brzeg.Poszedem w las i powiedziaem sobie,e nie bd wicej zaczyna z tratwami,bo za duo na nich tego chodzenia z latarni.Miaem schowan w czapce fajk i tyto, i troch zapaek,ktre wcale nie zamoky,wic nic mi nie brakowao. I przez cay ten czas nie miae w ustach ani misa,ani chleba?Dlaczego nie zapa przynajmniej jakiego wia? A jak go miaem zapa?Przecie czowiek nie moe wyskoczy zza krzaka i chwyci wia w gar.A moe miaem go zabi kamieniem?Mylisz,e czowiek mgby trafi wia w nocy?A ja ani mylaem w dzie pokazywa si na brzegu. To racja.Musiae cay czas siedzie w gstym lesie.Syszae,jak strzelali z armaty? A jake.Zaraz wiedziaem,e szukaj ciebie.Ogldaem ich,jak tdy przepywali. Patrzaem zza krzakw. Nadleciao stadko modych ptaszkw:fruny z jard czy dwa w powietrzu i siaday na ziemi. To znak,e spadnie deszcz powiedzia Jim.Kiedy kurczta tak fruwaj,jest to zawsze znak,e bdzie padao.Jim przypuszcza,e to samo tyczy si modych ptaszkw.Chciaem schwyta ich kilka,ale Jim nie pozwoli.Powiedzia,e to sprowadza mier.Powiedzia,e kiedy jego ojciec by bardzo ciko chory i ktre z dzieci zapao ptaszka,a wtedy stara babka powiedziaa,e ojciec umrze no i umar. Powiedzia te Jim,e nie wolno liczy rzeczy,ktre si bdzi e gotowao na obiad,bo to przynosi nieszczcie.Tak samo nie wolno strzsa obrusa po zachodzie soca.Powiedzia jeszcze,e jak umrze czowiek,ktry jest wacicielem ula,trzeba zawiadomi o tym pszczoy przed wschodem soca,bo inaczej pszczoy cakiem strac siy,przestan pracowa i padn.Jim doda jeszcze,e pszczoy nie kuj tylko idiotw;ale ja nie bardzo w to wierzyem,bo nieraz draniem je i nigdy mnie nie kuy.O niektrych tych rzeczach syszaem ju dawniej,ale nie o wszystkich.Jim zna mnstwo najrozmaitszych znakw.Powiedzia,e wie prawie o wszystkich. Wygldao mi na to,e chyba stylko same znaki,ktre zapowiadaj nieszczcie;wic spytaem,czy nie ma znakw,co zapowiadayby szczcie.Odpar:Bardzo mao,bo te niewiele ma si z nichpoytku.Po co ci wiedzie,kiedy ci spotka szczcie?eby je odczarowa?Jak czowiek ma owosione ramiona i piersi,to znak,e bdzie bogaty.Hm,z takiego znaku jest przynajmniej poytek,bo zapowiada coz gry i na bardzo dugo.Jaki czowiek mgby wpierw by biedny,i to przez wiele lat,i mgby si jeszcze zniechci i zada sobie mier,gdyby nie wiedzia po tych wosach,e kiedy bdzie bogaty. A ty,Jim,masz duo wosw na piersiach i ramionach? Po co pytasz??Czy ich sam nie widzisz? No,a jeste bogaty? Nie,ale kiedy byem bogaty i w przyszoci bd bogaty. Kiedy miaem czternacie dolarw,ale zaczem spekulowa i zbankrutowaem. A na czym spekulowae,Jim? Najpierw na inwentarzu. Na jakim inwentarzu?? Jak to na jakim?Na ywym.Spekulowaem na bydle.Ulokowaem dziesi dolarw w krowie.Ale nie bd ju ryzykowa pienidzyna zakup byda.Krowa trach!i zdecha na moich rkach. I wtedy stracie te swoje dziesi dolarw? Nie wszystkie.Tylko koo dziewiciu.Sprzedaem skr i j za dolarai dziesi centw. Wic zostao ci pi dolarw i dziesi centw.Spekulowae dalej? A jake.Znasz,Huck,tego jednookiego Murzyna,co naley do starego pana Bradisha?Ten Murzyn zaoy bank i powiedzia,e kto przyniesie do jego banku dolara,dostanie w kocu roku o cztery dolary wicej.No wic wszystkie czarnuchyz naszej okolicy przynosiy pienidze,ale cotam nieduo tego mieli.Ja jeden miaem duo.Wic powiedziaem,e jak nie dostan wicej ni cztery dolary,to sam zao bank.Murzyn pana Bradisha nie chcia naturalnie,ebym ja to zrobi,i powiedzia,e nie bdzie do pracy dla naszych dwch bankw,ale e mog zoy u niego te moje pi dolarw,a on w kocu roku zapaci mi za nie trzydzieci pi dolarw.Tak te zrobiem.Potem mylaem sobie,e z miejsca ulokuj w czym te trzydzieci pi dolarw i niech bdzie ruchchu si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA$P/%c &c 'u$ (u(c ),7J7 w interesie.By wtedy taki jeden Murzyn Bob i ten Murzyn Bob zapa na rzece du szkut,o czym jego pan wcale nie wiedzia.Wic kupiem od niego t szkut i powiedziaem mu,eby sobie wzi te trzydzieci pi dolarw,jak przyjdzie koniec roku.Ale kto ukrad szkut tej samej nocy,a na drugi dzie taki owaki Murzyn powiedzia,e bank ze wszystkim zbankrutowa i aden z nas nie dostanie anicenta. A co zrobi z tymi dziesicioma centami,Jim? Chciaem sobie za nie co kupi,ale miaem sen,eby je da Murzynowi,co go nazywaj Gupi Balum.On jest troch stuknity,ale ludzie powiadaj,e ma szczcie,a ja adnego szczcia nie miaem.W tym nie mi si przynio,ebym da te dziesi centw Balumowi,a Balum mije dobrze ulokuje i duo dla mnie zrobi.No wic Balum wzi te pienidze i zaraz potem poszed do kocioa,i usysza,jak pastor mwi na kazaniu,e kto da pienidze dla biednych Pana,dostanie z powrotem sto razy wicej.Wic Balum wzi i da te dziesi centw dla biednych,i czeka,co z tego wyniknie. No i co wyniko?? Nic nie wyniko.W aden sposb nie mogem tych dziesiciu centw odebra.Balum te nie mg.Ani myl wicej poycza pienidzy bez uczciwej porki.Dostan sto razy wicej! Sam pastor tak powiedzia!A jake,dostaem!ebym chocia dosta z powrotem te dziesi centw,bybym zadowolony,e udao mi si wymiga od straty. No,Jim,nie masz si co martwi,bo wiesz,e i tak bdziesz kiedy bogaty. To prawda.A jak si nad tym zastanowi,to waciwie ju teraz jestem bogaty.Nale przecie do samego siebie,a jestem wart cae osiemset dolarw.Chciabym mie te pienidze, wystarczyoby mi ich do koca ycia. Dom mierci przepywa obok naszej tratwyChciaem obejrze z bliska jeden pagrek wsamym rodku lasu,ktry wpad mi w oko podczas zwiedzania wyspy,wic wyruszylimy z Jimem i bardzo prdko dotarlimy na miejsce, bo wyspa miaa tylko wier mili szerokoci i trzy mile dugoci. By to do dugi i stromy pagrek,wysoki na jakie czterdzieci stp.Namczylimy siniemao,zanim wdrapalimy si na sam szczyt,bo stoki byy strome i poronite gstymi krzakami.Zaczlimy azi i ogldawszystko dokadnie i nagle widzimy w skalepod samym prawie szczytem od strony Illinois du,wysok pieczar!Na wielko pieczara rwnaa si chyba dwm albo trzem pokojom razem wzitym,a Jim mg wyprostowa si w niej cakiem swobodnie.W rodku by przyjemny chd.Jim prbowa mnie namwi,ebymyzaraz przenieli tu wszystkie nasze graty,ale nie chciaem,bo co to za sens drapa si cigle tam i z powrotem po stromej skale. Wtedy Jim powiedzia,e jak ukryjemy czno w dobrym miejscu,a wszystkie rzeczy przeniesiemy do pieczary,bdziemy mogli si tu w razie niebezpieczestwa schowa;a gdyby kto przyszed na wysp,bez psw nigdy by nas nie znalaz.A zreszt powiedzia te mae ptaszki wierkay na deszcz,wic czy ja chc,ebynam wszystkie rzeczy cakiem pomoky? Wrcilimy wobec tego do czna,popynlimy wzdu brzegu do miejsca znajdujcego si mniej wicej na wysokoci pieczary i przenielimy tam wszystkie rzeczy.Potem znalelimy niedaleko dobr kryjwk dla naszego czna midzy rosochatymi wierzbami.Zdjlimy kilka rybek z wdek i wdki zarzucilimy znowu,a wreszcie zabralimy si do przygotowywania obiadu. Wejcie do pieczary byo takie due,e zmieciaby si w nim najwiksza beczka od wina;po jednej stronie wejcia byo w pododze podwyszenie,jakby gadka platforemka wietne miejsce pod ognisko.Wic rozniecilimy ogie i ugotowaliobiad. Rozoylimy derki w pieczarze niczym dywany i tam zjedlimy obiad.Wszystkie rzeczy uoylimy w gbi pod cian,eby mie do nich atwy dostp.Bardzo szybko nadworze cakiem si ciemnio i hukny grzmoty,i zaczy lata byskawice.Okazaosi,e ptaki miay racj.Zaraz potem lun deszcz.Lao jak z cebra i nigdy chyba nie widziaem takiej wichury. Bya to jedna z tych gwatownych burz letnich.Po chwili zrobio si na dworze jeszcze ciemniej ni to niebiesko,ni to czarno i bardzo piknie.Adeszcz mci taki gsty,e drzewa nawette najblisze byy zamglone i jakby okrcone pajczyn.Potem nagle wiatr zad taki potny, e pochylay si drzewa i wida byo bladozielone spody lici.Potem zerwa si podmuch jeszcze gwatowniejszy i konary i gazie tak si wyginay,jakby drzewa byy cakiem obkane.A kiedy na dworze zrobio si jeszcze czarniej i bardziej niebiesko,byskawice przelatyway po niebie i nagle jasno byo jak w socu,i na sekund wynurzay si czubki drzew gdzie hen,daleko,w samym rodku burzy,o wiele setek jardw dalej,ni przedtem je byo wida.Po sekundzie znw robio si ciemno jak w grobie i zaraz potem rozlega si straszliwy huk grzmotu i dudni,i omota,i wali si z nieba a do samego rodka ziemi,jakby kto tacza pustebeczki w d po wysokich schodach. Jim,ale mi tu dobrze!powiadam. Za nic nie chciabym by gdzie indziej.Podaj mi jeszcze kawaek ryby i kawaek tego gorcego placka. Hm,gdyby nie Jim,wcale by ci tu nie byo.Siedziaby teraz w lesie bez obiadu i prawie utopiony.Tak by z tob,chopcze,byo.Kurczta wiedz,kiedy deszcz spadnie,i tak samo wiedz ptaki. Rzeka przybieraa przez dziesi czy dwanacie dni,a w kocu wystpia z brzegw.Woda zalaa wysp i sigaa kilku stp w miejscach niej pooonych i na brzegu po stronie Illinois, gdzie rozlaa sina wiele mil szeroka.Ale odlego do brzegu Missouri wynosia te same p mili,bo brzeg Missouri by wysoki i urwisty.W dzie jedzilimy cznem po cae ]wyspie.W gbi lasu byo ciemnawo i chodno,nawet kiedy wyej soce pieko niemiosiernie.Pywalimy krtym szlakiem pomidzy drzewami,a gdzieniegdzie pncza zwisay z drzew takie gste,e musielimy zawraca i szuka innej drogi. Prawie na kadym zwalonym drzewie siedziay krliki i we,i tym podobne bractwo,a kiedy wyspa staa ju ze dwa dni pod wod,tak to wszystko zgodniao i tak si z godu obaskawio,e jakby czowiek chcia,mgby podpyn cznem i wyapa je go rk;naturalnie z wyjtkiem wi i wy,bo te zaraz smykay w wod.Peno tego siedziao na skale,w ktrej bya nasza pieczara,i gdybymy chcieli,moglibymy sobie zaoy nielichy zwierzyniec. Ktrej nocy zapalimy cz ogromnej tratwy,zbitej z adnych desek sosnowych.Szeroka bya na dwanacie stp,duga na pitnacie albo szesnacie,a wierzch,masywny i gadki, wystawa nad wod na jakie sze czy siedem cali.W dzie widywalimy czsto przepywajce bale,ale dawalimy im pyn,bo w dzie nie chcielimy si pokazywa na rzece. Innej nocy,kiedymy tu przed witem znajdowali si w dole wyspy,patrzymy a tu na zachodni odnog sunie domek drewniany,pitrowy,mocno pochylony na bok.Podpynlimy do niego i wlelimy do rodka przez okno na parterze.Ale byo jeszcze za ciemno,eby cokolwiek zobaczy,wic przywizalimy czno do belki i siedlimy w nim czekajc,a nastaniewit.Zaczo si rozjania,zanim dopynlimy do drugiego koca wyspy.Wtedy zajrzelimy przez okno do rodka.Zobaczylimy w szarym wietle ko,st,dwa stare krzesa i mnstwo rzeczy porozrzucanych po pododze.Na gwodziach w cianie wisiay jakie ubrania,a w gbi izby leao na pododze co,co miao wygld czowieka.Jim zawoa: Hej tam!! Ale to co wcale si nie poruszyo.Wtedy jazawoaem jeszcze goniej,a potem Jim powiedzia: Ten czowiek wcale nie pi,tylko jest nieywy.Czekaj tu,Huck,pjd i zobacz. Wszed do rodka,nachyli si i mwi: Tak,jest nieywy.Cakiem nieywy i w dodatku nagi.Strzelili mu w plecy,pewnie ze dwa albo trzy dni temu.Wejd,Huck,ale nie patrz na niego...strasznie wyglda. Ani mylaem na niego patrze.Jim zarzucina trupa jaki stary gagan,ale cakiem niepotrzebnie,bo nie miaem zamiaru patrze.Na pododze walay si stare,zatuszczone karty do gry,puste butelki po wdce i dwie maski zrobione z czarnego sukna;a cae ciany upstrzone byy najplugawszymi rysunkami i sowami rysowanymi wglem.Na jednej cianie wisiay dwie stare brudne perkalowe suknie,kapturek od soca,troch bielizny kobiecej i jakie mskie ubranie.Przenielimy to wszystko do czna,bo mogo si nam jeszcze kiedy przyda.Na pododze lea te stary chopicy kapelusz somkowy;wziem go dla siebie.Znalelimy jeszcze butelk po mleku z szyjk zatkan gagankiem,jak to zwykle daj niemowltom do ssania.Wzilibymy t butelk,ale bya pknita.Pod cian staa mocno sfatygowana stara komoda i rwnie stary skrzany kufer z wyrwanymi zawiasami.Wszystko byo otwarte,ale nie zostao nic,co by miao jak warto.Patrzc na ten niead pomylelimysobie,e kto std ucieka w popiechu i widocznie nie mg zabra wszystkiego. Znalelimy jeszcze star cynow latarni,n rzenicki bez rczki,nowiutki noyk skadany, ktry w kadym sklepie kosztowaby dwadziecia centw,mnstwo wiec ojowych i cynowy lichtarz,kocioek na wod i cynowy kubek,star pikowan kodr z ka i koszyczek do robt peen igie,szpilek,wosku,guzikw,nici i takich rnych rzeczy,toporek i troch gwodzi, wdk gruboci mojego maego palca,z okropnie duymi haczykami,skr barani,skrzan psi obro,jedn podkow i wreszcie buteleczki z lekarstwami bez adnych napisw na wierzchu.Kiedymy ju mieli odej,ja znalazem niezgorsze zgrzebo,a Jimowi wpad w rce stary,sfatygowany smyczek od skrzypiec i drewniana sztuczna noga.Strzemiczka i paski byy zerwane,alepoza tym bya to cakiem nieza noga,chocia dla mnie za duga,a dla Jima za krtka.Odszukalimy wszystkie kty,ale nie znalelimy drugiej. Wic biorc jedno z drugim,mielimy dobry pow.Kiedymy z powrotem wsiedli do czna, znajdowalimy si o jakie wier mili poniej wyspy i by ju biay dzie.Kazaem Jimowi pooy si na dnie i przykryem go kodr,bo gdyby siedzia,ludzie z daleka by poznali,e to Murzyn.Powiosowaem do brzegu Illinois przy czym prd znis mnie o dalsze p mili a potem po spokojnej wodzie zaczem pcha si w gr rzeki tu przy brzegu.Nie miaem adnych wypadkw ani nikogo nie widziaem,wic cali i zdrowi wrcilimy do pieczary. Czym grozi dotykanie skry wa Po niadaniu chciaem pogada z Jimem o nieboszczyku i pokombinowa,w jakich okolicznociach zosta zabity,ale Jim nie chcia.Powiedzia,e to mogoby przynie nieszczcie,i powiedzia,e nieboszczyk gotw jeszcze tu przyj i straszy nas,botaki nie pochowany ma zawsze wiksz ch do straszenia ludzi ni ten,co sobie wygodnie ley w ziemi. To mi si wydao prawdopodobne,wic nie powiedziaem ju ani sowa,ale w aden sposb nie mogem przesta o tym myle iwci si zastanawiaem,kto zabi tego czowieka i w jakim celu. Przeszukalimy dokadnie ubrania,ktre wzilimy ze sob,i znalelimy osiem srebrnych dolarw,wszytych w podszewk starego paszcza.Jim przypuszcza,e ci ludzie tam w domu ukradli ten paszcz,bo gdyby wiedzieli,e s w nim pienidze,nigdy by go nie zostawili. Powiedziaem,e to pewnie oni zabili tego mczyzn,ale Jim niechcia ze mn o tym mwi. Uwaasz,e to ciga nieszczcie ja muna to.A co mwi,kiedy przyniosem do pieczary skr wa,co j znalazem przedwczoraj na szczycie naszego pagrka?Mwie,e jak czowiek dotknie skry wa,przyjdzie na niego straszne nieszczcie.adne mi nieszczcie!Wzbogacilimy si o te wszystkie graty osiem dolarw na dodatek.Chciabym, Jim,eby nas co dzie spotykay takie nieszczcia. Niech ci o to,chopcze,gowa nie boli.I nie bd taki pewny siebie.Jeszcze ono przyjdzie. Popamitasz moje sowa,jeszczeprzyjdzie. I przyszo.We wtorek mielimy t rozmow.W pitek po obiedzie leymy sobie w trawie na kocu pagrka i nie mamy co pali.Poszedem do pieczary i znalazem tam grzechotnika. Zabiem go,zwinem w kbek tak chytrze,e wyglda jak ywy,i pooyem go w nogach posania Jima.Myl sobie:jak Jim go znajdzie,bdzie zabawa.Do wieczora w cakiem mi wypad z gowy i kiedy zapalaem wieczk,a Jim rzuci si na posanie,bya tam samica wa i uksia go w nog. Podskoczy wrzeszczc przeraliwie,a jak zabyso wiato,od razu zobaczylimy gada szykujcego si do nowego skoku.W mgnieniu oka rozpataem go kijem,a Jim chwyci dzbanek z wdk tatki i wzi si do picia. By boso i grzechotnik uksi go w sam pit.Wszystkiemu winna moja gupota! Zapomniaem,e gdziekolwiek zostawi si zabitego wa,samica zawsze przyjdzie i przycupnie obok.Jim powiedzia,ebym odrba gow wa i rzuci j precz,a potem cign skr i upiek kawaek misa.Zrobiem,co kaza,a on zjad ten pieczony kawaek i powiedzia,e to dobre lekarstwo.Kaza mi te zdj z ogona wa grzechotki i obwiza mu je wok napistka. Powiedzia,e to bardzo pomaga.Potem wymknem si z pieczary i rzuciem oba we midzy krzaki,bo ani mylaem zdradzi si przed Jimem,e to wszystko moja wina. Jim przypi si do dzbanka i pi,pi,co jaki czas cakiem wpada w obd i rzuca si dziko,i wrzeszcza,ale jak tylko wraca do siebie,z powrotem chwyta dzbanek.Stopa spucha mu niczym bania,tak samo noga;ale po jakim czasie wdka zacza go mroczy,wic pomylaem, e si chyba wylie.Co do mnie,wolabym dotkn da grzechotnika ni dzbanka z gorzak tatki.Jim lea cztery dni i noce.Potem opuchlizna znika i Jim by znowu zdrowy. Postanowiem nigdy w yciunie dotyka skry wa,bo widz teraz,czym si to koczy.Jim powiedzia,edrugim razem ju mu chyba uwierz.Powiedzia te,e dotykanie skry wa przynosi okropne nieszczcia,wic moe to wcale nie koniec.Powiedzia jeszcze,e wolaby spojrze na ksiyc przez lewe rami z jakie tysic razy,ni jeden jedyny raz dotkn skry wa.Hm...moe i mia racj,chocia dotd zawsze mi si zdawao,e nie ma dla czowieka rzeczy gupszej i bardziej lekkomylnej ni patrzenie na ksiyc przezlewe rami.Stary Hank Bunker kiedy spojrza tak na ksiyc i jeszcze si tym przechwala,a w niecae dwa lata spi si ispad z wiey rutowej,i tak si rozpaszczy,e wyglda...jak tu powiedzie...jak ytni podpomyk.Zebrali go na drzwi od stodoy,przykryli drugimi drzwiami i tak go pochowali zamiast w trumnie.Ale ja tego nie widziaem.Tatko mi opowiada.Tak czy siak sam by sobie winien,bo patrzy przez lewe rami na ksiyc. Dni mijay i rzeka po trochu opadaa,a wrcia w dawne koryto.Wtedy zaraz zaoylimy na jeden z najwikszych haczykw obdartego ze skry krlika,zarzucilimy wdk i zapalimy suma,ktry by taki duy jak czowiek,bo mia sze stp i dwa cale dugoci,a way blisko dwiecie funtw.Nie prbowalimy nawet wyciga go z wody,bogdyby nas szarpn, wyldowalibymy obaj na brzegu Illinois.Siedlimy sobie i patrzylimy,jak szarpie i rwie wdk,pki nie uton.Znalelimy w jego brzuchu guzikmosiny,okrg kulk i mnstwo innego miecia.Rozpatalimy t kulk siekier i w rodku bya szpulka od nici.Jim przypuszcza,e sum musia j mie w brzuchu bardzo dugo,bo caa czym obrosa i zrobia si okrga jak kula.Myl,e by to najwikszy sum zowiony w Missisipi.Jim nigdy nie widzia wikszego.W miasteczku sporo bymy za niego dostali.Na brzegu sprzedaj takie ryby na wag; przychodz ludzie i kady kupuje kawaek.Sum ma miso biae jak nieg i jest najsmaczniejszy, kiedy go usmay. Nazajutrz powiedziaem do Jima,e zaczyna mi si piekielnie nudzi i chc koniecznie jakiej odmiany.Powiedziaem,e chyba skocz na drugi brzeg i dowiem si,co tam sycha.Jim pochwali ten zamiar,tylko uwaa,e powinienem jecha dopiero o zmroku i bardzo si pilnowa.Ale po namyle spyta,czy nie mgbym si przebra za dziewczyn.To by jeszcze lepszy pomys.Skrcilimy troch jedn z sukien perkalowych i ubraem si w ni podcignwszy wpierw do kolan nogawki spodni.Jim zapi mi sukni z tyu na haftkii trzeba przyzna,e leaa niele.Potem woyem na gow ten kapelusz od socai zawizaem wstki pod brod,a wtedy u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA*P%+ +u0c ,kc -#c .1 _ jakby kto zajrza do rodka i chcia zobaczy moj twarz zdawaoby mu si,e patrzy w gb rury od elaznego piecyka.Jim uwaa,e nikt mnie nie pozna,nawet w dziennym wietle.Chodziem tak ubrany cay dzie,eby przywykn do tych babskich szmatek i po jakim czasie wcale dobrze dawaem sobie rad,tylko Jimpowiedzia,e nie ruszam si jak dziewczyna;i jeszcze powiedzia,e nie wolno mi podciga spdnic do gry i wkada rk do kieszeni spodni.Posuchaem go i zaraz byo lepiej. Jak si tylko ciemnio,wsiadem do cznai wiosujc wzdu brzegu Illinois popynem w gr rzeki.Zaczem si przeprawia przez rzek troch poniej przystani promu i prd znis mnie do brzegu kawaek za miasteczkiem.Przywizaem czno i poszedem drog tu nad wod. Zobaczyemwiato w mae ] chaupce,gdzie od bardzodawna nikt nie mieszka;zaciekawio mnie,kto te mg si tam wprowadzi.Podkradem si bliej i zajrzaem do rodka.Bya tam kobieta,miaa chyba ze czterdzieci lat,przy wietle wiecy stojcej na sosnowym stole robia robtk na drutach.Nie znaem tej kobiety;musiaa bytu obca,bo to niemoliwe,eby po naszym miasteczku chodzi kto,kogo ja bym nie zna.Dobrze si skadao,bo troch si baem i zaczem aowa,e w ogle przyszedem.Ludzie,myl sobie,mog mnie pozna po gosie i wszystko si wyda.Ale jeeli ta kobieta mieszka w naszym miasteczku choby od dwch dni, potrafi mipowiedzie wszystko,co chciabym usysze.Wic najpierw postanowiem pamita, e jestem dziewczyn,a potem zastukaem do drzwi. cigaj nas! Prosz wej zawoaa kobieta ja wszedem.Powiedziaa: Sid,prosz. Usiadem.Obejrzaa mnie od stp do gw swoimi byszczcymi oczkami i powiada: Jak si nazywasz? Sara Williams. A gdzie mieszkasz??W tych stronach? Nie,prosz pani.W Hookerville,siedem mil w d rzeki.Szam cay czas piechot i jestem bardzo zmczona. I z pewnoci godna.Zaraz ci co przynios. Dzikuj,prosz pani,ale nie jestem godna.Tak mi si je chciao,e zatrzymaam si na jednej farmie o jakie dwie mile std i teraz nie jestem ju godna.Dlatego tak si spniam. Moja mama zachorowaa i ley,i jest bez pienidzy i w ogle,wic przyszam tu do mojego wujaszka Abnera Moore'a.Mama powiedziaa,e wujaszek mieszka po tamtejstronie miasteczka.Nigdy tu nie byam.Czy pani go zna? Nie,nie zdyam jeszcze pozna wszystkich.Mieszkam tu niecae dwa tygodnie.Droga przez miasteczko jest duga,wic lepiej zosta u mnie na noc.Zdejm,prosz,kapturek. Nie,dzikuj,prosz pani odparem.Odpoczn tylko chwil i zaraz pjd dalej.Nie boj si ciemnoci. Powiedziaa,e nie pozwoli mi pj samemu;jej m wrci niedugo,moe za godzin albo ptorej,i wtedy mnie odprowadzi do wujaszka.Potem zacza mi opowiada dugo i szeroko o mu,o krewnych,ktrzy mieszkaj w grze rzeki,io krewnych,ktrzy mieszkaj w dole rzeki. mieszkaj w dole rzeki.O tym,jak to lepiej im si przedtem dziao i e chyba zrobili gupstwo przenoszc si do naszego miasteczka zamiast zosta tam,gdzie dawniej mieszkali i tak w kko,a si zlkem,e to ja zrobiem gupstwo przychodzc do niej po nowiny.Ale po jakimczasie potrcia o tatk i morderstwo i wtedy rad suchaem jej paplania.Opowiedziaa mi najpierw,jak to z Tomkiem Sawyerem znalelimy te sze tysicy dolarw (tylko e z szeciu zrobia dziesi)i wszystko o tatku jakie to z niego ziko i jakie to ze mnie ziko;a w kocu opisaa miejsce,gdzie zostaem zamordowany.Spytaem: Kto to zrobi?Syszelimy w Hookerville niejedno o tym wypadku,ale nie wiemy,kto zamordowa Hucka Finna. Hm,tu u nas znalazoby si wielu takich,coby chcieli wiedzie.Niektrzy myl,e to sprawka starego Finna. Nie....naprawd Pocztkowo wszyscy tak myleli.Stary Finnnigdy si nie dowie,e tylko o wos unikn linczu.Ale przed nastaniem nocy ludzie zmienili zdanie i doszli do przekonania,e tosprawka jednego zbiegego Murzyna imieniem Jim. Co on...Urwaem w p zdania.Pomylaem,e lepiej zrobi trzymajc jzyk za zbami. A ona gadaa i gadaa,i wcale nie zauwaya,e si odezwaem. Ten Murzyn uciek tego wieczora,kiedy Huck Finn zosta zabity.Wyznaczyli za j ego gow nagrod trzysta dolarw.Wyznaczylite nagrod za starego Finna dwiecie dolarw. Widzisz,dziecko,stary Finn przyszed do miasteczka rankiem na drugi dzie po morderstwie, dokadnie wszystko opowiedzia o wypadku i promem jedzi z innymi na poszukiwanie trupa,a zaraz potemzakrci si i znik.Do wieczora ludzie rozgldali si za nim,eby go zlinczowa, ale on przepad jak kamie w wad.A na drugi dzie dowiedzieli si,e ten Murzyn uciek;nie widziano go od godziny dziesitejtego wieczora,kiedy popenione zostao morderstwo.Wic wtedy zwalili win na Murzyna i a si trzli z wciekoci na niego;a tu nazajutrz wraca stary Finn i leciz gb do sdziego Thatchera,eby da mu pienidzy,to bdzie szuka Murzyna po caym stanie Illinois.Sdzia da mu co nieco i stary Finn upi si tego jeszcze wieczora i do pnocy krci si po miasteczku w kompanii dwch podejrzanychobcych ludzi,a potem gdzie z nimi znik.Dotd nie wrci i tak naprawd to nikt go si nie spodziewa,dopki caa rzecztroch nie przycichnie bo niektrzy znw myl,e to on jednak zabi Hucka i tak wszystko urzdzi,eby ludzie uwierzyli w napad rozbjnikw a potem zagarnie pienidze Hucka bez adnych tam dugich procesw w sdzie.Ludzie powiadaj,e jestdo tego zdolny.Och,myl, e chytra z niegosztuka.Jak przez rok nie wrci,nic mu si polem nie stanie.Bo widzisz, dziecko,niczegonie mona mu dowie,przez ten czas wszystko ucichnie,a on zagarnie pienidze Hucka i ani si przy tym natrudzi. Tak,prosz pani,ja te tak uwaam.Nie widz,co by mu mogo stan na przeszkodzie. Ale teraz chyba nikt ju nie myli,e to zrobi Murzyn. O,nie,s jeszcze tacy.Bardzo wielu dalej zrzuca win na Murzyna.Tylko e teraz zapi go prdko,a jak go postrasz,wszystko wypiewa. Jak to??To oni go szukaj? Ale naiwna z ciebie dziewczyna!Czy trzysta dolarw ronie na drzewie Niektrzy przypuszczaj,e Murzyn jest niedaleko.Ja do takich nale,ale nie mwiam o tym nikomu. Kilka dni temu rozmawiaam z par staruszkw,ktrzy mieszkaj obok nas w szaasie,i jedno z nich nagle powiada,e mao kto jedzi na twysp w d rzeki,co j nazywaj Wysp Jacksona. A czy nikt tam nie mieszka? pytam na to.Nie,nikt nigdy nie mieszka ,odpowiadaj.Nie pisnam wicej ani swka,ale wziam si do mylenia.Byam prawie pewna,e dzie czy dwa przedtem widziaam dym,gdzie mniej wicej na brzegu wyspy,wic powiadom sobie:gow daj,e ten czarnuch tam si ukrywa.Tak czy inaczej nie zaszkodzi dokadnie przetrzsn wysp.Od tego czasu dymu niewidziaam,wic moe ju si stamtd wynis,jeeli w ogle to by on;swoj drog mj m z jednym ssiadem pojad i zobacz co i jak.Nie byo go kilka dni w domu,ale jak tylko wrci przed dwiema godzinami,zaraz mu o tym posiedziaam. Schwyci mnie taki niepokj,e nie mogem spokojnie usiedzie.Musiaem co zrobi z rkami,wic wziem ze stou ig i zaczem j nawleka.A rce mi si trzsy i nawlekanie szo mi strasznie niesporo.Nagle kobieta umilka,a jak podniosem gow,zobaczyem,e mi si przyglda ciekawie i nawet si troch umiecha.Odoyem ig i zaczem udawa,e mnie to wszystko bardzo obchodzi,co te byo prawd.Powiedziaem: Trzysta dolarw to strasznie duo pienidzy.Chciaabym,eby moja biedna mama moga je dosta.Czy pani m wybiera si na wysp dzisiaj w nocy? A jake.Poszed do miasteczka z tym znajomym,co ci o nim mwiam,eby wynaj jak d i jeeli si da,poyczydrug strzelb.Przeprawi si gdzie po pnocy. A czy nie bd widzieli lepiej,jak pojad w dzie? Moe i lepiej,ale Murzyn te bdzie lepiej widzia w dzie.Po pnocy unie ju pewnie,a wtedy oni przetrzsn wysp i w ciemnoci atwiej dostrzeg ognisko,jeli jew ogle rozpali. To mi nie przyszo do gowy,prosz pani.Kobieta wci patrzya na mnie ciekawie,a ja czuem si coraz bardziej nieswojo.Po chwili spytaa: Jak si nazywasz,dziecino,bo cakiem zapomniaam? M....M...Mary Williams,prosz pani. Co mi si widziao,e przedtem wcale nie powiedziaem Mary,wic wolaem nie podnosi oczu;miaem takie wraenie,e powiedziaem Sara,wic czuem si troch jak mysz w puapce i baem si,e moe tak wygldam.Chciaem,eby kobieta mwiadalej,bo im duej milczaa, tym bardziej mi byo niewyranie.W kocu pyta; Suchaj no,dziecino,czy aby przedtem nie mwia,e ci na imi Sara? Owszem,prosz pani.Nazywam si Sara Mary Williams.Niektrzy mwi do mnie Sara,a niektrzy Mary. Ach tak!! Tak,prosz pani. Poczuem si troch raniej,ale mimo to rad bybym jak najprdzej std czmychn.Jako nie miaem jeszcze podnie oczu.Kobieta znowu zacza terkota;mwia,jakie to cikie s teraz czasy,jak trudno im jest zwiza koniec z kocem,jak si szczury w ich domu okropnie rozzuchwaliy i tak dalej,i dalej bez koca.Co do tych szczurw,to nawet miaa racj.Co chwil jaki wysuwa nos z dziury w kcie pokoju.Kobieta powiedziaa,e kiedy zostaje sama,musi zawsze mie co pod rk,czym mogaby wnie rzuca,bo inaczej nie dayby jej spokoju. Pokazaa mi prt oowiany,skrcony jakby w wze,i powiedziaa,e na og rzuca do celnie, ale przed kilku dniami nadwerya sobie rami i nie wie,czy t eraz trafi.Czekaa na okazj i jak si szczur pokaza,cisna w niego,ale chybia,a w dodatku jkna:Oooch!tak j zabolao rami.Poprosia mnie,ebym poprbowa szczcia.Miaem wielk ochotwynie si z domu, zanim wrci jej m,ale naturalnie nie mogem tego po sobie pokaza.Wic podniosem z podogi prt i trzepnem w pierwszego szczura,jaki si w dziurze pokaza,a gdybysi w tej samej chwili nie ruszy z miejsca,byby bardzo chorym szczurem.Kobieta powiedziaa,e rzuciem bardzo zgrabnie i e nastpnego to ju chyba trafi.Posza w kt pokoju,odszukaaprt,a potem przyniosa pasmo przdzy i poprosia,ebym jej pomg zwin w kbek. Wycignem obie rce,a ona naoya mi na nie to pasmo i zwijaa przdz,cay czas mwic o sobie i mu.Ale nagle przerwaa i powiada: Uwaaj na szczury.Trzymaj lepiej ow na kolanach,w razie czego prdzej go schwycisz. I w tej samej chwili rzucia mi ow na kolana;zsunem prdko nogi,eby go przytrzyma,a ona co tam dalej mwia.Ale tylko chwil,bo potem zdja mi z rk przdz,spojrzaa mi prosto w twarz tak jako bardzo yczliwie i powiada: A teraz mw!!Jak ci naprawd na imi? C....c...o,prosz pani? Jak ci naprawd na imi??Bill czy Tomek,czy Bob?Czy moe inaczej? Musiaem chyba trz si jak galareta i nie bardzo wiedziaem,co ze sob zrobi.Alepowiadam: Prosz,niech pani sobie nie artuje z biednej dziewczyny.Jeeli tu zawadzam,zaraz... Nie,nigdzie nie pjdziesz.Siadaj i nie ruszaj mi si z miejsca.Ani ci nie skrzywdz,ani nikomu na ciebie nie naskar.miao mw swj sekret,moesz mi zaufa.Nie wydam ci,a co wicej,pomog ci.Jak zechcesz,mj m teci dopomoe.Wiem wszystko.Jeste czeladnikiem,ktry zbieg od majstra.Co z tego?To adna zbrodnia.le si z tob obchodzi, wic postanowie uciec.Dziecko drogie czy ja bym ci moga wyda?A teraz bd grzeczny i opowiedz mi wszystko szczegowo. No wic powiedziaem jej,e nie bd ju duej udawa i wyspowiadaem si ze wszystkiego, tylko eby dotrzymaa obietnicy.Powiedziaem jej,e moi rodzi ce oboje nie yj i e zostaem oddany przez prawo na sub do niegodziwego starego farmera w okolic odleg o trzydzieci milod rzeki,a ten farmer tak mnie le traktowa,e nie mogem ju duej wytrzyma.Wyjecha i mia wrci dopiero za dwa dni,wic skorzystaem z okazji,ukradem jego crce jakie stare szmatki,drapnem i te trzydzieci mil przebyem w cigu trzech nocy.Szedem tylko noc,a w dzie wynajdywaem sobie dobre kryjwki i spaem.Worek z chlebem i misem,ktry zabraem z domu,starczy mina drog,chocia wcale sobie nie skpiem.Jestem pewien dodaem na zakoczenie e mj wujaszek Abner Moore zaopiekuje si mn,wic dlatego przyszedem tu do Goshen. Do Goshen??Chopcze,przecie to nie jestadne Goshen tylko St.Petersburg.Goshen ley o dziesi mil std w gr rzeki.Kto ci powiedzia,e to jest Goshen? Jaki czowiek,co go spotkaem dzisiaj owicie,wanie kiedy miaem zej w las i pooy si spa.Powiedzia mi,e jak dojddo skrzyowania drg,mam skrci w prawo i po piciu milach bd w Goshen. Chyba by pijany.Powiedzia ci akurat na odwrt. Nawet troch wyglda na pijanego,ale niech mu tam!Musz ju i,prosz pani.Przede dniem bd w Goshen. Czekaj chwil.Zapakuj ci co do jedzenia.Z pewnoci ci si przyda. Tak te zrobia,a potem pyta: Suchaj no:kiedy krowa ley na ziemi,ktr czci podnosi si najpierw?Nie zastanawiaj si i odpowiedz prdko.Ktrymi nogami podnosi si z ziemi przednimi czy tylnymi?? Wpierw tylnymi,prosz pani. A ko?? Przednimi,prosz pani. Pie drzewa od ktrej strony obrasta najgrubszym mchem?? Od pnocnej. Kiedy pitnacie krw pasie si na stoku wzgrza,ile z nich szczypie traw bem w tym samym kierunku? Wszystkie pitnacie,prosz pani. Hm...myl,e mieszkae na wsi.Wydawao mi si,e znowu chcesz mnienabra.A teraz powiedz:jak si naprawd nazywasz? George,George Peters,prosz pani. Postaraj si,George,dobrze to imi zapamita!Nie zapomnij go i nie mw mi zachwil, e ci Aleksander,a jak ci na tym przyapi,nie prbuj wykrci si,e niby to jeste George Aleksander.I nie zbliaj sizanadto do kobiet,kiedy masz na sobie t star perkalow sukni. Nie ma co,kiepska z ciebie dziewczyna,ale moe uda ci si okpi mczyzn.I bj si Boga, dziecko:kiedy chcesz nawlec ig,nie trzymaj nitki nieruchomo i nie przybliaj doniej igy, tylko trzymaj ig nieruchomo i wsuwaj nitk w dziurk!W taki sposb najczciej nawlekaj ig kobiety,a mczyni robi to na odwrt.A kiedy rzucasz czym w szczura czy w cokolwiek innego,sta wpierw na palcach,podnie rkwysoko nad gow tak niezdarnie,jak tylko potrafisz i rzu o jakie pi czy sze stp od celu.Rzucaj rk sztywn,od ramienia,jakby ci si rami obracao na koku,bo tak robi dziewczta,a nie z zamachem od napistka i okcia,z rk odchylon od ciaa,jak robi chopcy.I pamitaj:kiedy dziewczyna chce co schwyci na podoek,rozstawia kolana,a niezsuwa ich,jakie ty to zrobi chwytajc tenkawaek oowiu. Poznaam,e jeste chopcem,kiedy prbowa nawlec ig,a potem chciaam si ju tylko upewni.No,maszeruj teraz do swojego wujaszka,Saro Mary Williams George'u Aleksandrze Peters.A gdyby popad znowu w jakie tarapaty,daj zna Judycie Loftus,czyli mnie,a ja sprbuj ci z nich wydoby.Trzymaj si cay czas gocica nad rzek,a kiedy si drugi raz wybierzesz na wczg,nie zapomnij o butach i skarpetkach.Droga nad rzek jest kamienista i strach pomyle,jak bd wyglday twoje stopy,zanim dojdziesz do Goshen. Poszedem drog nabrzen mniej wicej pidziesit jardw,potem zawrciem i przekradem si do miejsca,gdzie stao przywizane czno,spory kawaek poniej domu pani Loftus.Wskoczyem do rodka i w wielkim popiechu odbiem od brzegu.Wiosowaem pod prd,dopki nie znalazem si na wysokoci wyspy,a potem przeprawiem si przez rzek. Mniej wicej w poowie drogi usyszaem bicie zegara,wic zatrzymaem si i nadstawiem uszu; dwiki pyny po wodzie przyciszone,ale wyrane jedenacie uderze.Kiedy dobiem do brzegu po tej stronie wyspy,nie zatrzymaem si,eby odsapn,chocia byem porzdnie zdyszany,tylko wpadem midzy drzewa,tam gdzie miaem pierwszy mj obz,i na wysokim i suchym miejscu rozpaliem wielkie ognisko. Potem skoczyem do czna i ruszyem do naszej kryjwki o ptorej mili w d rzeki, wiosujc ze wszystkich ki pod brod,a wtedy u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA/P 0c 1c 2!c 350c 4> si.Wyldowaem,pobiegem pdem przez las na pagrek i do pieczary. Jim lea na derce,spa jak zabity.Zbudziem go i powiadam: Wstawaj,Jim,ywo!Nie mamy ani chwili dostracenia.cigaj nas! Jim nie pyta mnie o nic,nie powiedzia ani jednego sowa;ale popiech,z jakim pracowa przez nastpne p godziny,dowodzi,jak bardzo jest przeraony.Do tego czasu wszystko,co posiadalimy na tym wiecie,zostao umieszczone na tratwie,a tratwa staa gotowa do drogi w maej zatoczce midzy wierzbami,gdziemy j przedtem ukryli.Potem zgasilimy ognisko przy pieczarze i ju nie zapalalimy na dworze nawet wieczki. Wsiadem do czna,odpynem kawaek i rozejrzaem si,ale nawet gdyby bya w pobliu jaka d i tak bym jej nie dostrzeg,bo czowiek niewiele widzi przy wietle gwiazd i pord cieniw.Potem odbilimy tratw od brzegu i popynlimy zprdem pod oson wierzb,siedzc bez ruchu i w zupenym milczeniu. Lepiej pilnujmy wasnego nosa Kiedymy w kocu zostawili wysp za sob,musiaa ju by blisko pierwsza,a tratwa jak nam si zdawao pyna okropnie powoli.Gdyby nas cigaa d,mielimy si przesi do czna i zmyka co tchu do brzegu Illinois;ale dobrze si stao,e nas adna d nie cigaa, bomy nie pomyleli,eby woy do czna strzelb czy wdki,czy cokolwiekdo jedzenia. Uwijalimy si tak prdko,e naprawd trudno nam byo pamita o wszystkim.Ale postpilimy nieroztropnie adujc wszystko na tratw.Liczyem na to,e jeli mczyni przeprawi si na wysp,zauwa ognisko,ktre roznieciem,ica noc bd przy nim czekali na powrt Jima.Tak czy inaczej za nami nie gonili,a jeli ognisko ich okpio,to ju nie moja wina.Postpiem z nimi najnikczemniej,jak tylko mogem. Zaledwie zaczo wita,wyldowalimy w gbokim zalewie po stronie Illinois,gdzie cigna si awica piasku gsto porosa topolami;nacilimy siekier mnstwo gazii tak przykrylimy nimi tratw,e wygldaa jak zarola przy brzegu. Naprzeciwko nas brzeg Missouri by grzysty,po naszej stronie mielimy za plecami gste lasy,a nurt pyn w tym miejscu przy tamtym brzegu,wic moglimysi nie lka,e nas tu kto znajdzie.Przeleelimy sobie wygodnie cay dzie,przygldajc si tratwom i statkom pyncym z prdem tu przy brzegu Missouri i statkom pyncym pod prd,ktre posuway si z trudem po gbokiej wodzie samym rodkiem rzeki.Opowiedziaem Jimowi,jak si strasznie napociem trajkoczc z pani Loftus;Jim odpar,e to musiaa by bardzo sprytna sztuka,i e gdyby ona nas cigaa,z pewnoci nie siadaby i nie czatowaa przy ognisku skde!Po prostu wziaby ze sob psa.W takim razie spytaem dlaczego nie powiedziaa mowi,by wzi psa?Jim mi na to,e z ca pewnoci wpada na ten pomys dopiero wtedy,kiedy mczyni mieli ju wsiada do odzi,wic pewnie poszli do miasta poyczy psa i dlatego zmitryli tyle czasu;gdyby nie to,nie siedzielibymy sobie teraz na tej kpie,o szesnacie czy siedemnacie mil poniej miasteczka,tylko znajdowalibymy si w tyme miasteczku.Odparem,e skoro nas nie zapali,jest mi wszystko jedno,dlaczego nasnie zapali. Kiedy zaczo si zmierzcha,wysunlimy gowy z gstwiny i spojrzelimy w gr rzeki,w d rzeki,na drugi brzeg.Nie zauwaylimy nic podejrzanego i Jim zabrasi do roboty.Oderwa cz wierzchnich desek tratwy i wybudowa wygodny wigwam,w ktrym moglimy si chowa podczas upaw czy deszczw i chroni rzeczy od zmoknicia.W rodku wigwamu uoy podog wysz o jak stop nad poziom tratwy,tak e derki i inne rzeczy byy teraz bezpieczne od fali idcej spod k statkw parowych.W samym rodku wigwamu pooylimy warstw ziemi gruboci kilku cali obramowan deskami,eby si nie przesuwaa;na tej warstwie ziemi moglimy w chodne czy ddyste noce roznieca ogie niewidoczny z zewntrz.Zrobilimy rwnie dodatkowe wioso,bo jedno z pary mogo si zama na jakiej przeszkodzie. Umocowalimy te krtki,rozwidlony na kocu kij,eby na nim wiesza star cynow latarni bo kiedy si widzi pyncy w d statek,trzeba zapali latarni,gdy inaczej statek moe na tratwnajecha;ale nie trzeba zapala latarni dla parowcw pyncych pod prd,chyba e tratwa znajdzie si akurat na tak zwanych skrzyowaniach prdw.Rzeka bya jeszczewezbrana (bardzo niskie brzegi znajdowaysi pod wod)i statki pynce w gr zbaczay czasem z gwnego nurtu i pyny po spokojnych wodach. Tej drugiej nocy pynlimy okoo omiu godzin z prdem o szybkoci jakich czterech mil na godzin.apalimy ryby,gawdzilimy i od czasu do czasu kpalimy si,eby odegna senno.Byo nam na duszy jako dziwnie powanie,kiedymy tak sunli po tej wielkiej, milczcej rzece,lec na plecach i spogldajc w dalekie gwiazdy,wic mwilimy tylko ciszonym gosem i rzadkomy si mieli.Pogoda bya cay czasdoskonaa i nic nam si nie przydarzyo tejnocy ani nastpnej,ani jeszcze nastpnej. Co noc mijalimy teraz miasta,niektre pooone wysoko na stokach czarnych wzgrz,ot garstka byszczcych wiate,ani jednego domu nie byo wida.Pitej nocy mijalimy St.Louis i zdawao mi si,e to zapon cay wiat.Powiadali u nas w St.Petersburg,e w St.Louis mieszka dwadziecia albo trzydzieci tysicy ludzi,ale ja w to nie wierzyem,dopki o godzinie drugiej w nocynie zobaczyem tego cudownego morza wiate.Nie szed stamtd ani jeden dwik;wszyscy w miecie spali. Kadego wieczora okoo godziny dziesitej przekradaem si na brzeg w pobliu jakiego maego miasteczka i za dziesi albo pitnacie centw kupowaem mki czyboczku,czy innej ywnoci.Czasami udawaomi si spotka kur,ktra wasaa si po nocy zamiast siedzie sobie wygodnie w kurniku i te j zabieraem na tratw.Tatko zawsze powiada:bierz kur, kiedy nadarza ci si do tego sposobno,bo jak tobie samemu nie jest potrzebna,bez trudu znajdziesz kogo,komu si przyda,a dobre uczynki nie id w zapomnienie.Co prawda nie widziaem nigdy,eby kura nie bya tatce potrzebna,ale powtarzam dokadnie jego sowa. Przed wschodem soca wymykaem si napola i poyczaem kawona albo arbuza,albo dyni,albo mod kukurydz,albo co innegow tym rodzaju.Tatko zawsze powiada,e tonie grzech poycza rzeczy,jeli tylko czowiek ma zamiar kiedy w przyszoci za nie zapaci;ale wdowa twierdzia,e takie poyczanie to nie jest nic innego jak tylko agodna nazwa zwyczajnej kradziey.Jim uwaa,e wdowa ma troch racji i tatko ma troch racji,dlatego bdzie najlepiej, jeli wybierzemy ze spisu kilka rzeczy i powiemy sobie,e nigdy ju nie bdziemy ich wicej poyczali.Wic ktrej nocy,pync spokojnie po rzece,zastanawialimy si nad tym dugo i w aden sposb nie moglimy zdecydowa,czy damy pokj kawonom czy melonom,czy arbuzom, czy te moe czemuinnemu.Ale gdzie przed witem uoylimy wszystko w sposb zadowalajcy,to znaczypostanowilimy zrezygnowa z rajskich jabuszek i pasternaku. Przedtem czulimy si troch nieswojo,ale teraz zrobio nam si lekko na duszy.Byem, przyznaj,bardzozadowolony,e to si tak skoczyo,bo rajskie jabuszka w ogle nie s smaczne,apasternak nie dojrzeje wczeniej jak za par miesicy. Od czasu do czasu udawao nam si zestrzeli jakiego ptaszka wodnego,ktry albo rano wstawa za wczenie,albo wieczorem kad si za pno spa.Oglnie rzecz biorc yo nam si cakiem dostatnio. Pitej nocy po St.Louis zapaa nas o pnocy burza z okropnymi byskawicami i grzmotami,i ulewnym deszczem.Schronilimysi w wigwamie niech tam tratwa sama sobie radzi!Kiedy byskawice rozwietlay niebo,widzielimy przed sob ogromn rzek i po obu stronach wysokie,skaliste brzegi.Po jakim czasie powiadam:Hej,Jim,patrz! Zobaczylimy statek parowy,ktry nadzia si na skay.Prd nis nas prosto jak strzeli w tym wanie kierunku.W wietle byskawic widzielimy wrak bardzo wyranie.Lea.przechylony na bok,cz grnego pokadu sterczaa wysoko nad wod i wida byo dokadnie wszyciutkie pachoki do przywizywania lin i krzeso obok duego dzwonu,a na oparciu krzesa kapelusz z opuszczonym w d rondem. Noc bya ciemna,burzliwa i wszystko wydawao si bardzo tajemnicze,wic kiedyzobaczyem wrak,taki jaki aosny i opuszczony na rodku rzeki,poczuem to,cona moim miejscu czuby chyba kady chopiec:zachciao mi si koniecznie wej na pokad i pomyszkowa troch po statku,izobaczy,co si tam dzieje. Zatrzymajmy si przy nim,Jim! powiedziaem.Ale w pierwszej chwili Jim stanowczo si temu sprzeciwi. Ani myl wasa si po jakich tam wrakach.Jest nam,u licha,dobrze tak,jak jest,wic lepiej,u licha,pilnujmy wasnego nosa,jak powiada Biblia.Zreszt gow daj,e siedzi tam stranik na tej skorupie.Stranik,jak babci kocham!Te pomys! odparem.Przecie tam nie ma ju nic do pilnowania oprcz kajut oficerskich i kabinystranika.A czy ty mylisz,e kto chciaby w tak noc naraa ycie dla kilku gupich kabin,kiedy w kadej chwili statek moe sirozpa na dwoje i popyn z prdem? Jim nie wiedzia,co na to odpowiedzie,wicnawet nie prbowa. A poza tym dodaem moglibymy poyczy sobie co z kajuty kapitana.Na przykad cygara!Zakad,e mia cygara,za ktre paci pi centw sztuka yw gotwk.Kapitanowie statkw parowych s zawsze okropnie bogaci,zarabiaj ze szedziesit dolarw na miesic i jak przyjdzie im na co chtka,ani myl oglda si na cen.We wiec do kieszeni,Jim.Nie uspokoj si,dopki nie przetrzniemy ktw tej skorupy.Czy ty mylisz,e Tomek Sawyer minby j spokojnie?Za nic!Powiedziaby,e to jest przygoda,tak by powiedzia.I wyprawiby si na ten wrak,choby mia zaraz potem skona.A moe sobie wyobraasz,e nie potrafiby wszystkiego piknie urzdzi,e nie przechwalaby si,nie robi z siebie wanego?Mylaby kto,e to sam KrzysztofKolumb odkrywa krlestwo niebieskie.Ach,szkoda,e nie ma tu Tomka Sawyera. Jim mrucza co tam pod nosem,ale si w kocu zgodzi.Powiedzia,e nie powinnimybra wicej rzeczy,ni ju koniecznie bdziemy chcieli,i e mwi moemy tylko szeptem. Byskawica znowu nam owietlia wrak akurat na czas;schwytalimy si drabinki na sterborcie i przywizalimy tratw. Z tej strony kadub stercza wysoko nad wod.Zaczlimy si posuwa cicho w d pochyoci pokadu,ku bakbortowi i w kierunku kajut oficerskich;szlimy po omacku,stopami wyczuwajc,drog i wycigajc rce,eby nie wpa na pachoki,bo tak byo ciemno,e o krok nie moglimy ich dojrze.Niedugo natrafilimy na,wietliki,jeszcze kilka krokw i stanlimy w drzwiach kapitaskich,ktre byy otwarte,a na kocu korytarza-o rety zobaczylimy, wiato.I w tej samej sekundzie usyszelimy szmer gosw! Jim wyszepta,e czuje si okropnie niezdrw,i prosi,ebymy zaraz wracali natratw. Powiedziaem,e dobrze,i ju miaem odej,kiedy nagle jaki paczliwy gos zawoa: Och,nie zabijajcie mnie,chopcy!Przysigam,e was nie wydam! Kto inny odezwa si gono: esz,Jimie Turner.Ju nieraz prbowaenam robi takie kaway.Zawsze chcesz wicej, ni na ciebie przypada,i zawsze dostawae wicej,bo grozi,e jak ci nie damy,zaraz nas zdradzisz.Ale powiedziae to o jeden raz za duo.Najpodlejszy z ciebie otr i zdrajca w caym kraju. Jima ju nie byo,wynis si na tratw.Pkaem po prostu z ciekawoci.Powiadam sobie: Tomek Sawyer na pewno by std nie odszed,wic ja te nie stchrz.Musz zobaczy,co si tu dzieje.Przypadem do podogi i na czworakach zaczem si skrada przez may korytarzyk,w zupenej ciemnoci,a w kocu zatrzymaem si na odlego jednej tylko kajuty od miejsca, gdzie przecinay si dwa korytarze.Tam wanie zobaczyem na pododze mczyzn ze zwizanymi rkami i nogami i stojcych nadnim dwch mczyzn.Jeden trzyma w rceprzyciemnion latarni,drugi pistolet.Ten z pistoletem mierzy w gow mczyzny na pododze i mwi: Wielka mi przysza na to chtka.I powinienem ci zabi,ty ndzny psie! Mczyzna na pododze dygota i raz po raz woa: Och,Bill,nie zabijaj mnie!Ju nigdy nie powiem,e was wydam!Nigdy!Nigdy! Przy kadym jego woaniu mczyzna z latarni wybucha miechem i mwi: Nie wydasz nas,nie wydasz.Jak dugo yjesz,nie powiedziae prawdziwego sowa. A potem dodawa:Posuchaj no,jak skamle!Pomyle,e gdybymy go nie zwizali,obu by nas ukatrupi.I za co,chciabym wiedzie?Za nic.Za to,emy bronili swoich praw.Ot,za co!Ale stawiam zakad,e nikomu ju nie bdziesz grozi,Jimie Turner.Schowaj pistolet,Bill! Bill na to: Ani myl,Jake.Jestem za tym,eby mu wpakowa w eb troch oowiu...bo czy nie zabi w taki sam sposb starego Hatfielda?Czy dobrze sobie na t mier niezasuy? Ale ja nie pozwol go zabi i mam swoje powody,eby go nie zabija. Niech ci Bg wynagrodzi za te sowa,Jake'u Peckardzie.Nie zapomn ci ichdo koca ycia! zawoa mczyzna na pododze troch jakby paczliwie. Peckard nic na to nie odpowiedzia,tylko powiesi latarni na gwodziu,a potem da Billowi znak rk i ruszy w kierunku,gdzie leaem przypaszczony do podogi i niewidoczny w ciemnoci.Zaczem si cofa na czworakach najszybciej,jak tylko mogem,ale statek tak by przechylony,e szo mi to niesporo,wic eby na mnie nie wleli,wczogaem si do kajuty po stronie statku wyej sterczcej nad wod.Bill szedw ciemnoci,czepiajc si ciany,a kiedy Peckard znalaz si naprzeciwko mojej kajuty,Bill powiedzia: Wejd tutaj.No i Peckard wszed,a tu za nim Bill.Ale nim weszli,ju byem na grnej koi;czuem si jak mysz w puapce i aowaem,e tu w ogle przyszedem.A ci dwaj stali tam sobie na rodku,opierajc si rkami o krawd koi,i rozmawiali.Nie mogem ich dojrze,ale zgadywaem,gdzie stoj,po zapachu wdki,ktr wypili.Rad byem,e nie pijam wdki. Zreszt nie miaoby to wikszego znaczenia i tak by mnie nie wyniuchali,bo prawie nie oddychaem.Ze strachu.I w ogle czowiek nie moe oddycha suchajc takiej rozmowy. Mwili cicho i z wielkim przejciem.Bill chcia koniecznie zabi Turnera.Powiedzia: Grozi,e wszystko wyszczeka,i na pewnoto zrobi.Po tej ktni i po tym,jakemy si z nim obeszli,nie miaoby to znaczenia,nawet gdybymy mu teraz oddali nasz cz upu.Rk dam sobie uci,e za obietnic uniewinnienia bdzie wiadczy przeciwko nam w sdzie. Jestem za tym,eby skoczy z nim raz a dobrze! Ja te jestem za tym powiada Peckard bardzo spokojnie. Niech ci diabli!Chodzio mi po gowie,e wcale nie jeste.Ale skoro tak,to w porzdku. Chodmy i zrbmy,co trzeba. Czekaj chwil.Jeszcze nie powiedziaem,comam na wtrobie.Suchaj uwanie:strzelanieto dobry sposb,ale s lepsze i cichsze sposoby od strzelania.A mnie si widzi,e gupi jest ten, co pcha gow w stryczek,kiedy moe dopi swego w sposb rwnie dobry,a mniej niebezpieczny.Mam racj? Pytanie!!Ale jak to chcesz tym razem,zaatwi? Ano tak sobie t rzecz wykalkulowaem:przetrzniemy jeszcze raz kajuty,pozbieramy wszystko,comy pierwej przeoczyli,i jazda na brzeg,tam schowamy upy.A potem bdziemy czekali.Widzisz,najdalej za jakie dwie godziny ten wrak rozpadnie si na dwoje i prd go zniesie w d rzeki.Jim Turner pjdzie na dno i bdzie mg tylko sobie za to podzikowa. Myl,e to lepszy sposb ni pakowanie mu oowiu w gow.Jestem przeciwny zabijaniu czowieka,kiedy mona sobie z tym inaczej poradzi;bo to i gupie,igrzech.Nie mam racji? Tak,pewnie.Ale powiedzmy,e statek si nie rozpuknie i nie spynie z prdem? Te dwie godziny moemy chyba poczeka,co? No wic zgoda.Chodmy. Wyszli z kajuty.Zeskoczyem z koi cay mokry od potu i po omacku zaczem si przekrada przez pokad.Ciemno byo,cho oko wykol.Zaskrzeczaem chrypliwym szeptem:Jim! i Jim odezwa si z odlegoci moe kroku,ale dziwnie jako lkliwie. Przerwaem mu: Daleje,Jim,prdko!Nie mamy teraz czasu na lamenty i wasanie si w ciemnoci.Jestszystkich ki pod brod,a wtedy u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA5` 6 c 7c 8c 9, :- c;S;tu na statku szajka mordercw i jeeli nie znajdziemy ich odzi i nie pucimy jej z prdem,eby nie mogli wydosta si z wraku,jednego z nich czeka marny koniec.Ale jak znajdziemy d, bdziemy mogli ich wszystkich wyszykowa,bo zajmiesi nimi szeryf.piesz si,Jim.Ja bd szuka na bakborcie,a ty na sterborcie.Zacznij od tratwy i... Och,Boe,mj Boe!Od tratwy?Nie ma ju adnej tratwy.Zerwaa si i popyna!I coteraz z nami? Uczciwy up z Waltera Scotta A mi dech zaparo i o mao nie zemdlaem.Odcici na wraku z trjk takichzbjw!Ale nie byo czasu na mazgajstwa.Teraz musielimy znale d teraz d nam bya potrzebna.Wic ruszylimy wzdu sterbortu drc i trzsc si jak w febrze,a wleklimy si strasznie powoli. Zdawao nam si,e mintydzie,zanim dotarlimy do rufy.Ani ladu odzi.Jim powiedzia,e chyba nie ruszy dalej nog,bo strach,powiedzia,wyciska z niego wszystkie siy.Ale ja mu na to,eby si popieszy,bo jak zostaniemy na wraku,czeka nas marny koniec.Znowu ruszylimy przed siebie kierujc si na tyykabin.Trafilimy tam,a potem posuwalimy si wzdu wietlikw czepiajc si uchwytw,bo brzeg wietlikw,dotyka wody.Kiedy bylimy ju blisko drzwi palarni,patrzymy jest d.Ledwie zdoaem j dostrzec.A mnie w gardle dusia rado.Jeszcze sekunda,a bybym ju siedzia w odzi,ale w tej samej chwili otworzyy si drzwi.Jeden z mczyzn wysun gow przez szpar w odlegoci najwyej dwch stp od miejsca,gdzie staem.Myl sobie:ju po mnie,ale mczyzna cofn si i powiada: Zaso t przeklt latarni,Bill! By to Peckard.Wrzuci jaki worek do odzi,potem sam do niej wskoczy i usiad.Po sekundzie Bill pokaza si w drzwiach i te wsiad do odzi.Wtedy Peckard powiedzia cicho: Gotowe,odbijaj. Tak osabem,e ju ostatkiem si czepiaem si uchwytu.Ale Bill powiada: Czekaj!!Czy go przeszukae? Nie.A ty? Te nie.Z tego wynika,e ma jeszcze swoj cz gotwki. To chod.Byoby gupio bra rzeczy,a zostawia gotwk. Suchaj....czy on si nie pomiarkuje,co zamierzamy? Moe si nie pomiarkuje.Tak czy siak,gotwk wemiemy.Chod! Wysiedli z odzi i poszli. Drzwi zatrzasny si za nimi z hukiem,bo byy po tej stronie,na ktr kad si statek.W p sekundy pniej siedziaem w odzi,za mn skoczy Jim.Wycignem n,odciem lin i odbilimy od wraku! Nie wzilimy do rk wiose,nie odezwalimy si,nie szepnlimy jednego sowa,waciwie prawiemy nie oddychali.Przeliznlimy si szybko w zupenym milczeniu obok koa i dalej obok rufy,a w par chwil potem bylimy ju o sto jardw poniej.Wrak znik w ciemnociach i nie zosta z niego nawet lad;nic ju nam nie grozio.Dobrzemy to wiedzieli. Kiedy przepynlimy jeszcze z parset jardw,w drzwiach kwater oficerskich pokazao si wiato latarni niczym maleka gwiazdka i wtedy wiedzielimy,e zbje zauwayli brak odzi i pewnie zaczo im teraz wita w gowie,e s w takich samych opaach jak Turner. Jim wzi si do wiose i rozpoczlimy pogo za nasz tratw.Po raz pierwszy zaczem si martwi o tych ludzi na wraku.Dopiero teraz,bo dotd nie miaem nato czasu.Pomylaem sobie,e to musi by straszne dla czowieka nawet jak ten czowiek jest morderc znale si w takim pooeniu.Pomylaem sobie,e kto tomoe wiedzie,czy ja sam nie zostan jeszcze kiedy morderc,i jak bym si wtedy czu w ich skrze?Wic zwrciem si do Jima: Jak tylko zobaczymy wiato na brzegu,zatrzymamy si ze sto jardw powyej albo poniej, w miejscu,gdzie bdziesz mg ukry d,a ja pjd i zmyl jak historyjk,i poszukam kogo,kto by podjecha do wraku i wycign tych zbjw z puapki,eby mona ich byo powiesi,kiedy przyjdzie na to pora. Ale ten plan mi si nie uda,bo wnet wrcia burza tym razem jeszcze gwatowniejsza.La deszcz i nigdzie nie byo wida adnych wiate;pomylaem,epewnie wszyscy pi. Pynlimy z prdem wypatrujc wiate i rozgldajc si za tratw.Po jakim czasie deszcz usta,ale chmury wci si kotoway i byskawice przelatyway po niebie,a w wietle jednej zobaczylimy nagle jaki czarny przedmiot pyncy przednami,wic powiosowalimy _w tym kierunku. Bya to nasza tratwa i musz przyzna,e przesiedlimy si na ni z radoci.Po chwilibysno wiato hen,daleko na prawym brzegu.d zaadowana bya do poowy upem,ktry rabusie zagarnli tam na wraku.Przerzucilimy wszystko na tratw i powiedziaem Jimowi,eby pyn w d rzeki,a jak si oddali tak na oko ze dwie mile,niech zawieci latarni i trzyma j zapalon,dopki nie wrc;potem siadem do wiose i ruszyem w kierunku wiata.Kiedy podpynem bliej,pokazao si jeszcze kilka wiate wysoko na stokuwzgrza.Byo to miasteczko.Przybliyem si do brzegu troch powyej tego pierwszego wiata,odoyem wiosa i pynem dalej z prdem.Gdy znalazem siju cakiem blisko,zobaczyem,e jest to latarnia zawieszona na flagsztoku duego promu. Ukryem d,a potem zaczem si rozglda za stranikiem zastanawiajc si,w jakim te kcie uci sobie drzemk;znalazem go do prdko;siedziana naglach pochylony do przodu z gow opuszczon na kolana.Par razy trciem golekko w rami,a potem zaczem paka. Poruszy si troch jakby przestraszony,ale kiedy zobaczy,e to tylko ja,ziewn od ucha do ucha,przecign si i spyta: A to co takiego??No,nie pacz,smyku.Co ci si stao?Odparem: Tatko i mama i siostrzyczka,i... z paczunie mogem dalej mwi. Och,do licha z tym!Nie przejmuj si tak,chopcze,wszyscy mamy swoje zmartwienia. Zobaczysz,e wszystko bdziedobrze.No wic co si z nimi stao? S....s...s na...czy pan jest stranikiem tego promu? A jake odpar z takim jakim zadowoleniem w gosie.Jestem kapitanem,wacicielem, pierwszym oficerem,sternikiem,stranikiem i starszymmajtkiem w jednej osobie,a zdarza si, ze jestem caym adunkiem i jedynym pasaerem tego promu.Nie mam tyle,co stary Jim Hornback,i nie mog by taki piekielnie hojny i taki dobry dla ludzi ani niemog tak jak on szasta pienidzmi.Ale nieraz mu mwiem,e bym si z nim nie zamieni.Bo,powiadam,ycie marynarza to dla mnie jedyne ycie i skisbym prdzej,nibym si zgodzi mieszka dwie mile za miastem,gdzie nic si nigdy nie dzieje za ca jego gotwk i jeszcze dwa razy tyle te bym si nie zgodzi.Powiadam,e... Przerwaem mu: S w strasznych tarapatach i... Kto?? Jak to kto?Tatko i mama,i moja maa siostrzyczka,i panna Hooker.Wic jakby pan pojecha tam promem w gr rzeki... Jakbym gdzie pojecha??Gdzie oni s? Na wraku. Na jakim wraku?? Przecie tam jest tylko jeden... Co??Masz na myli parowiec Walter Scott ? Uhu. Rety!!A c oni robi na tej skorupie? Nie wybrali si tam rozmylnie,tylko... No chyba!!Rany boskie,jeeli si dobrze nie popiesz i nie zejd prdko,marne ich widoki. Ale jakim cudem wpakowali si w tak paskudn histori? Och,to bardzo proste,prosz pana.Panna Hooker pojechaa z wizyt.Do tego miasta...tam w grze rzeki... Aha,Booth's Landing.Mw dalej. Wic bya z wizyt w Booth's Landing i przed samym wieczorem wsiada ze swoj suc, Murzynk,na konny prom,bo chciaa zatrzyma si na noc u swojej przyjaciki,panny...jak jej tam...nazwisko cakiem mi z gowy wyleciao.Ale pk im ster i woda ich zniosa,i pynli z prdem jakie dwie mile,a si w kocu nadziali na wrak.Przewonik,Murzynka i konie wszyscy utonli,a tylko panna Hooker czego si tam chwycia i wesza na wrak.A potem w jak godzin po nastaniu mroku nadjechalimy w naszej szkucie,a tak byo ciemno,e zauwaylimy wrak dopiero z odlegoci kilku jardw.I wtedy mymy si na wrak nadziali,ale nikt z nas nie zgin,prcz tylko jednego Billa Whipple i...och,ach!Bill naprawd by najlepszym czowiekiem na wiecie i ja naprawd prawie auj,e to nie ja si utopiem.Jak babci kocham,e auj! Boe miosierny!Jak dugo yj,nie syszaem o czym takim!A potem?Cocie potem zrobili? Potem krzyczelimy i woalimy,ale rzeka taka jest w tym miejscu szeroka,e nikt nas nie usysza.Wic tylko tatko powiedzia,e kto koniecznie musi si dosta na brzeg i sprowadzi pomoc.Tylko ja jeden umiem pywa,wic pomylaem,esprbuj,a panna Hooker powiedziaa,e jaknie znajd pomocy gdzie bliej,mam biec tutaj i odszuka jej wujaszka,a on ju si wszystkim zajmie.Dopynem do brzegu o mil poniej wraku i traciem tylko niepotrzebnie czas,proszc ludzi o pomoc.Wszyscy mi powiadali:Co,w tak nociprzy takim prdzie?To cakiem niemoliwe.Id i postaraj si o prom parowy... Wic gdyby pan mg i.... A bodaj to!Pojechabym chtnie i niech mnie piorun trzanie,jak tego nie zrobi.Ale kto mi,u diaska,zapaci?Czy mylisz,e twjtatko... Och,o to moe si pan nie martwi.Panna Hooker mi powiedziaa,specjalnie mi to powiedziaa,e jej wujaszek,Hornback... Co?Hornback jest jej wujem?Suchaj no,biegnij do tego wiata tam na drodze,potem skr na zachd,a jak przebiegniesz jeszcze z wier mili,zobaczysz karczm.Powiedz im,eby cipodwieli do Jima Hornbacka.a on zapaci zafatyg.I nie marud po drodze,bo stary Hornback powinien jak najprdzej o wszystkim si dowiedzie.Powiedz mu,e przywioz jego siostrzenic ca i zdrow,zanim on zdy przyjecha do miasteczka.No,a teraz ruszaj.Id tu niedaleko za rg,zbudzi mojego palacza. Pobiegem w kierunku wiata,ale zaledwie on znikn za rogiem,czym prdzej zawrciem, wsiadem do odzi,odwizaem j i przepynem po cichej wodzie tu przy brzegu mniej wicejszeset jardw w gr rzeki,a tam wcisnem si midzy jakie szkuty;wiedziaem,e si nie uspokoj,dopki nie zobacz,jak prom odbija od brzegu.Ale tak oglnie rzecz biorc,czuem si cakiem przyjemnie,e zadaem sobie tyle trudu ratujc t szajk,co nie kady by zrobi. aowaem,e wdowa o tym nie wie.Byaby ze mnie dumna,e pomogem tym szelmom,bo szelmy i niedogi to taki rodzaj,ktrym wdowa i inni dobrzy ludzie najchtniej si zajmuj. Nie czekaem dugo,a tu nagle patrz pynie wrak ledwie widoczny w ciemnoci.Zimne dreszcze przebiegy mi po plecach.Chwyciem wiosa i wypynem narodek rzeki.Zaraz zobaczyem,e wrak zanurzony jest bardzo gboko,wic mao byo prawdopodobne,eby znajdowa si nanim jaki ywy czowiek.Kryem pewien czas dookoa i nawet troch woaem,ale nie usyszaem adnej odpowiedzi cisza niczym w grobie.Martwiem si troch o tych trzech rzezimieszkw,ale nie bardzo,bo pomylaem,e jak oni mogli to wytrzyma ja te mog. Po jakim czasie pokaza si prom,wic uciekem na rodek rzeki wiosujc w poprzek silnie rwcego nurtu.Kiedy mi si wydawao,e kapitan mnie ju nie dojrzy,odoyem wioso, spojrzaem za siebie i zobaczyem prom uwijajcy si wok wraku.To kapitan szuka szcztkw panny Hooker,poniewa wiedzia,e jej wujaszek Hornback rad byby j pochowa;ale niedugo da za wygran i popyn do brzegu,a wtedy ja aps za wioso i pomknem szybko z prdem. Wydawao mi si,e upyno strasznie duo czasu,zanim dostrzegem latarni Jima,a jak j zobaczyem,wygldaa,jakby mnie od niej dzielio tysic mil.Kiedy dopynem do tratwy, niebo na wschodzie zaczo si przejania,wic przybilimy dojakiej wysepki,ukrylimy tratw i zatopilimy d.Potem rzucilimy si na ziemi i zasnlimy kamiennym snem. Czy Salomon by mdry? Rano obejrzelimy rzeczy,ktre szajka skrada z wraku;znalelimy tam buty,derki,rn odzie,najrozmaitsze przedmioty,sporo ksiek,lornetk i trzy pudeka cygar.Nie bylimy nigdy w yciu ani Jim w swoim,ani ja w swoim tacy bogaci.Cygara bardzo nam smakoway. Caepopoudnie wylegiwalimy si w lesie;to rozmawialimy,to znowu ja czytaem i byonam bardzo przyjemnie.Opowiedziaem Jimowi szczegowo o wszystkim,co si zdarzyo na statku i potem na przystani promu.Wytumaczyem mu,e tego rodzaju hece nazywaj si przygody,ale on mi na to,e nie chce wicej adnych przygd.Powiedzia,e kiedy ja poszedem do tych kabin,a on poczoga si z powrotem przez pokad,eby wrci na tratw,i zobaczy,e tratwa znikna,o mao nie umar.Zrozumia od razu,e jakikolwiek bdzie koniec,on i tak przepad z kretesem;jeeli nie zostanie uratowany utonie,a jeeli zostanie uratowany to ten,kto go wyowi z wody,odele go z powrotem do panny Watson,eby dosta trzysta dolarw nagrody,a panna Watson sprzeda go naturalnie na Poudnie.C,mia racj.ebski z niego chop,jak na Murzyna. Czytaem duo Jimowi o krlach,ksitach,hrabiach i rnych takich:jak si bogato ubierali,jakie mieli wspaniaoci,jak mwili do siebie Wasza Krlewska Mo ,albo Wasza Wysoko ,albo Wasza Mio zamiast po prostu prosz pana .A Jimowi a oczy wyaziy na wierzch i bardzo go to wszystko zajmowao. Nie miaem najmniejszego pojcia,e jest ich taka kupa zawoa.Prawie o nich nie syszaem,tylko o jednym,o starym krlu Salomonie.Chyba e policzy tych,co to s na kartach.Powiedz mi,Huck,ile taki krl zarabia? Ile zarabia?Czowieku,jak chce,daj mu z tysic dolarw na miesic.Moe mie tyle,naile mu przyjdzie ochota.Wszystko do niego naley. To ci dopiero ycie.A co on musi za to robi? Nic nie musi robi..Co ty za gupstwa opowiadasz,Jim.Po prostu siedzi sobie wygodnie. Nie!Naprawd? Naprawd.Po prostu sobie siedzi.Chyba e jest wojna.Wtedy musi i na t wojn.Ale kiedy indziej zwyczajnie nic nie robi albo jedzi sobie na polowanie z sokoem.Poluje sobie z sokoem i...sza! Syszae ten haas?? Wyskoczylimy na brzeg i patrzymy,ale by to tylko stuk koa parowca,ktry wypynwanie zza zakrtu rzeki.Wic wrcilimy na dawne miejsce. Tak powiadam. Kiedy indziej znw,jak si takiemu zacznie nudzi,bierze si do parlamentu.A jeeli kto nie robi tak,jak on chce,ucina mu gow.Ale najczciej krci si koo haremu. Koo czego?? Koo haremu. Co to jest harem? Takie miejsce,gdzie krl trzyma swoje ony.Nigdy o tym nie syszae?Krl Salomon mia harem i pewnie z milion on. A,prawda.No tak.Wiedziaem,tylko zapomniaem.Taki dom...Mona sobie wyobrazi,co tam za wrzask w dziecinnych pokojach.I nie bez tego,eby si ony midzy sob nie ary, przez co haas robisi jeszcze niemoliwszy.A ludzie powiadaj,e Salomon to najmdrzejszy czowiek na wiecie.Wcale nie wierz.Bo niby jak:czy mdry czowiek miaby ochot mieszka cigle w samym rodku takiego harmideru?Mdry czowiek wziby i wybudowaby sobie fabryk,a potem jakby chcia odpocz,zamknby fabryk. Jednake Salomon by najmdrzejszym czowiekiem.Sama wdowa mi to powiedziaa. Nic mnie nie obchodzi,co wdowa powiedziaa.Nie tylko nie by najmdrzejszy,ale nawet nie by mdry.Wpada czasem na cakiem pomylonepomysy.Syszae o tym dziecku,co to je mia rozrba na dwoje? Tak,wdowa dokadnie mi wszystko opowiedziaa. No wic masz.Czy to nie by najbzdurniejszy pomys na wiecie?Spjrz no tylko,jak to wygldao:ten pieniek tam to jedna z dwch kobiet,ty to druga;;ja jestem krl Salomon,a ten dolar jest zamiast dziecka.Obie woacie,e dolar jest wasz.I co ja wtedy robi?Biegn midzy ssiadw i pytam na lewo i prawo,ktra z was jest wacicielk tego dolara,i oddaj go komu naley,jakby to zrobi kady czowiek,co ma troch oleju w gowie?Gdzie tam.Bior i rbi ten dolar na dwie poowy i jedn daj tobie,a drug tamtej kobiecie.Tak chcia zrobi Salomon.A teraz chciabym wiedzie:co komu przyjdziez powki dolara?Przecie nikt nic za niego nie kupi.A na co komu poowa dziecka? Niech ci,licho,Jim.Cakiem przekrcie sens. Kto?Ja?Tere-fere.Tylko mi nie opowiadaj ojakim tam sensie.Wiem dobrze,co rozsdne, a co gupie,a w takim czym nie ma ani krztyny rozsdku.Kobiety nie kciysi o p dziecka tylko o cae dziecko.A czowiek,co myli,e moe rozsdzi ktni o cae dziecko za pomoc poowy tkich ki pod brod,a wtedy u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{<P} c= '> c?c@+.cA:k$dziecka,ma gow pust jak makwka.Nie mw mi wicej o Salomonie,Huck,bo mnie ciska w doku od samego suchania. Kiedy ja ci powtarzam,e zupenie nie zrozumiae sensu tej opowieci. A diabli ten twj sens.Myl,e wiem,co wiem.I zapamitaj sobie:tu idzie o cakiem co innego i to wcale nie jest takie proste.Idzie o to,jak Salomon zosta wychowany.We czowieka,ktry ma jedno albo dwoje dzieci.Czy taki czowiek bdzie szasta dziemi na lewo i prawo?Nie,nie bdzie,bo go na to nie sta.Potrafi je ceni.Ale we czowieka,po ktrego domu biega jakie pi milionw dzieci.Dla takiego czowieka rozszczepi dziecko na dwoje to tak jak rozszczepi kota.Ma ich pod dostatkiem.Jedno dziecko mniej czy jedno dziecko wicej co za rnica?O to tylko chodzi. Nigdy w yciu nie widziaem takiego Murzyna.Jak Jim co w siebie wmwi,adna sia mu tego z gowy nie wybije.Nie spotkaem dotd Murzyna,ktry byby taki zawzity na krla Salomona.Wic daem spokj Salomonowi i zaczem mwi o innych krlach.Opowiedziaem mu o LudwikuXVI,ktremu obcito gow we Francji bardzo dawno temu,i o jego synku, delfinie,ktry byby krlem,gdyby go nie wzili i nie zamknli w wizieniu,gdzie umar. Biedne dziecko!! westchn Jim. Ale niektrzy ludzie powiadaj,e uciek zwizienia i przyjecha do Ameryki. O.to rozumiem.Ale bdzie mu si tutaj cknio z samotnoci.U nas nie ma krlw,Huck, co? Nie,nie ma. No,to on nie dostanie odpowiedniej roboty.Co on bdzie robi,jak mylisz? Hm,naprawd nie wiem.Niektrzy tacy pracuj na policji,a jeszcze inni ucz ludzi mwi po francusku. Jake to,Huck?Francuzi nie mwi tak,jakmy mwimy? Skde.Nie zrozumiaby sowa,jakby sitaki do ciebie odezwa.Ani jednego sowa. Nie,rozpukn si na dwoje.Jak to moe by? Nie mam pojcia.Ale tak jest.Nauczyem si z jednej ksiki kilka sw w tym ich szwargocie.Powiedzmy,e podchodzi do ciebie jaki czowiek i mwi:Parle wu franse ,co by sobie pomyla? Nic.Nic bym sobie nie pomyla,tylko bym go rbn w gow.Naturalnie,jakby nie bybiay.Ale niechby tylko Murzyn sprbowa zbliy si do mnie z takim wyzwiskiem... Gupstwa mwisz,Jim.To nie jest adne wyzwisko.To jest tylko zapytanie,czy umiesz mwi po francusku. To dlaczego ten czowiek nie moe o to uczciwie spyta?? Jake,przecie pyta.Tylko to jest taki francuski sposb mwienia. Mnie si widzi,e to jaki bardzo gupi sposb,i nie chc o tym wicej sysze.Nie ma w tym adnego sensu. Suchaj no,Jim.Czy kot mwi tak,jak my mwimy? Nie,skde! No,a czy krowa mwi jak my? Te nie mwi. A czy kot mwi jak krowa albo krowa jakkot?? Nie. Czy to jest naturalne i suszne,e kade z nich mwi inaczej i po swojemu? Pewnie,e tak. A czy to nie jest naturalne i suszne,e krowa i kot mwi inaczej,ni my mwimy? No chyba!! W takim razie dlaczego to ma nie by naturalne i suszne,eby Francuz mwi inaczej,ni my mwimy.Odpowiedz mi,Jim! Czy kot to czowiek,Huck? Nie. To w takim razie jaki byby sens,eby kot mwi jak czowiek?A czy krowa to czowiek? Czy moe krowa to kot? Nie,krowa to ani czowiek,ani kot. To w takim razie te by nie miao sensu,eby krowa mwia jak czowiek albo jak kot.Czy Francuz to czowiek? Tak. Ano wanie.To czemu,u diaba,nie mwi jak czowiek?Teraz ty mi na to odpowiedz. Wiedziaem,e szkoda sw nieatwo jestprzekona Murzyna.Wic daem spokj. Jak wykiwaem poczciwego Jima Obliczylimy,e za trzy noce dopyniemy wreszcie do Cairo,miasta pooonego na samym kocu stanu Illinois,gdzie rzeka Ohiowpada do Missisipi.I e sprzedamy tam tratw, wsidziemy na pokad jakiego parowca i popyniemy w gr rzeki Ohio,na teren wolnych stanw.A wtedy nic ju nam nie bdzie grozio. Ale na drug noc pokazaa si mga i zacza gstnie,wic postanowilimy przybi do wyspy,a waciwie piaszczystej kpy zaronitej gsto topolami,bo nie ma co tuc si po rzece podczas mgy.Kiedy przesiadem si do czna i popynem przodem,eby umocowa lin tratwy do brzegu,zobaczyem tam same wte drzewa.Okrciem l in wok jednego pniaka, sterczcego tu nad ostro citym brzegiem,ale prd by tu silny i tratwa rozpdzona migna tylko obok z wielk szybkoci,wyrwaa drzewko z korzeniami i zacza si oddala.Widzc, jak niknie we mgle,tak osabem i tak si przeraziem,echyba przez p minuty nie mogem ruszy rk ani nog a potem tratwa cakiem znika,bo nie byo nic wida na odlego wiksz ni dwadziecia jardw.Wskoczyem do czna,aps za wioso i odbijam od brzegu.Ale czno ani drgno.Z popiechu zapomniaem je odwiza,wic z powrotem wyskoczyem nabrzeg i zaczem szarpa supe,ale z przejcia rce tak mi si trzsy,e niewiele mogem nimi zrobi. Jak tylko odbiem wreszcie,od brzegu spocony i zdenerwowany zaczem goni tratw wiosujc wzdu brzegu kpy.Wszystko byo dobrze,pki pynem rwnolegle z kp,ale kpa miaa co najwyej szedziesit jardw dugoci,a zaledwie jminem,wpadem w sam rodek gstej,biaej jak mleko mgy i tyle widziaem,w jakim kierunku jad,ile by widzia nieboszczyk podrujcy w trumnie.Myl sobie:nie ma sensu wiosowa,bo ani si obejrz,jak wpadn na brzeg albo na kp, albo na co takiego.Musiaem siedziespokojnie i pyn z prdem,ale nieatwo jest trzyma rce bezczynnie na kolanach,kiedy czowiek znajduje si w takich tarapatach.Zaczem woa Jima i nadstawiem uszu.Gdzie daleko,hen,w dole rzeki,usyszaem ciche hukanie i zaraz zrobio mi si raniej na duszy.Wiosujc ze wszystkich si i wytajc such,zaczem goni za tym gosem.Kiedy usyszaem go po raz drugi,zorientowaemsi,e nie pyn prosto w tamtym kierunku,tylko gdzie w prawo.Kiedy hukanierozlego si po raz trzeci,znajdowaem siw lewo od niego,niewiele si do niego przybliywszy,bo kiedy krciem si tam i sam,i koowaem po wodzie,gos oddala si ode mnie po linii prostej. eby tylko ten gupiec wpad na pomys bicia przez cay czas w cynow patelni!Alenie wpad,a najgorsze byy dla mnie przerwy midzy nawoywaniem.Mordowaem si tak dalej, wiosujc wci naprzd,a tu nagle syszhukanie za plecami.No,przepadem teraz z kretesem.Jedno z dwojga;albo byo to cudze nawoywanie,albo krciem si w kko po wodzie Rzuciem wioso.Znowu usyszaem hukanie rozlego si gdzie za moimi plecami,ale w innym miejscu.Co rusz si do mnie zbliao i co rusz zmieniao miejsce,a ja wci odpowiadaem,a w kocu byo znw przede mn i wtedy wiedziaem,e prd nakierowa czno dziobem w d rzeki i e teraz dam ju sobie rad jeeli,naturalnie,sysz gos Jima,a nie jaki cudzy.Nie mogem rozpozna gosu we mgle,bo we mgle adendwik ani aden ksztat nie wydaje si taki sam jak zwykle. Znowu usyszaem hukanie,a w jak minutpniej czno pdzio jak oszalae prosto na podmyty brzeg,na ktrym majaczyy we mgle ogromne drzewa;w ostatniej sekundzieprd szarpn mnie w lewo i unis w d,midzy sterczce z wody karpy,ktre prawie ryczay,tak wciekle walia w nie woda. Jeszcze sekunda,moe dwie i znw byem porodku biaej mgy,i znw byo cicho. Siedziaem jak drtwy przysuchujc si biciu serca;myl,e zanim pierwszy raz odetchnem, walno mi ze sto razy. Daem teraz spokj.Wiedziaem ju,co to wszystko znaczy.Podmyy brzeg by wysp i woda zniosa Jima na drug stron.Nie bya to adna kpa,ktr mona opyn w dziesi czy pitnacie minut.Rosy na niej wysokie drzewa,jak to zwykle na wyspach;miaa pewnie z pi albo sze mildugoci i ponad p mili szerokoci. Przez kilkanacie minut siedziaem cicho cay czas pilnie nasuchujc.Pynem naturalnie z prdem robic jakie cztery mile na godzin.Ale czowiek nigdy by nie pomyla,e pynie z tak szybkoci;przeciwnie,daby gow,e stoi nieruchomo na wodzie,a jak czasem mignie mu w pobliu jaka wystajca z wody karpa,wcale nie mwi sobie:Ach,jak ja prdko pyn ,tylko a wstrzymuje oddech,e ta karpa miga tak szybko.Jeeli mylicie,e czowiek nie czuje si przybity i jaki opuszczony,kiedy tak sam noc znajdzie si podczas mgy na wodzie- sprbujcie raz,to si przekonacie. Przez nastpne p godziny pohukiwaem odczasu do czasu;w kocu usyszaem odpowied, gdzie daleko na przodzie,i staraem si pyn za gosem,ale w adensposb nie mogem; niedugo zrozumiaem,e wpadem w istn sie kanaw midzy kpami,bo co rusz migay mi niewyrane brzegi to po lewej,to po prawej rce,a czasem pynem zupenie wsk odnog. Kiedy indziej znw,chocia nie widziaem kp,domylaem si,e je mijam.Domylaem si po chlupocie wody midzy zeschymi krzewami i gaziami,ktre zwisay nad brzegiem.Bardzo prdko hukanie znowu si zgubio gdzie daleko midzy kpami;zreszt i tak nie gonibym za nim dugo,bo ciga gos to jeszcze gorsze ni biec za bdnym ognikiem.Nigdy nie syszaem dwiku,ktry by si tak koata po wodzie i tak szybko skaka z miejsca na miejsce. Kilka razy musiaem sidobrze napracowa wiosem,eby nie gruchn o brzeg i nie wywali jakiej kpydo gry nogami;pomylaem,e pewnie tratwa te tak musi si obija,bo inaczej znacznie by mnie wyprzedzia i nie syszabym ju adnego hukania tratwa pyna z wiksz szybkoci ni czno. Po jakim czasie miaem wraenie,e wypynem znw na gwne koryto rzeki,ale chocia wytaem such,nie syszaem nigdzie adnego nawoywania.Pomylaem,e wida Jim nadzia si na jak karp i e ju jest po nim.Byem setnie zmczony,wic wycignem si na dnie i postanowiem niczym wicej sobie gowy nie zaprzta.Nie chciaem,naturalnie,zasn, ale przysza na mnie taka senno,e mi si oczy same zamykay.Wic pomylaem,e utn sobie ma drzemk. Ale musiao to by co duszego ni drzemka,bo kiedy si przebudziem,gwiazdybyszczay jasno na niebie,mga znika bezladu,a ja mknem szybko po ogromnym zakrcie,ruf do przodu.W pierwszej chwilinie wiedziaem,gdzie jestem;pomylaem,eto pewnie sen.A kiedy zaczo mi si wszystko przypomina,zdarzenia wracay do mnie niewyranie,jakby sprzed tygodnia. Rzeka tu bya ogromna,a na obu brzegach rosy gste,wysokie lasy istny mur drzew,o ile mogem rozezna w wietle gwiazd.Spojrzaem daleko przed siebie i dostrzegem may czarny punkcik na wodzie.Zaczem wiosowa w tym kierunku,ale kiedy podpynem bliej, zobaczyem tylko dwie kody sczepione ze sob.Potem dostrzegem inny punkcik i te za nim pogoniem;wreszcie jeszcze inny itym razem dobrze trafiem.Bya to tratwa.Jim spa.Siedzia pochylony do przodu,z gow spuszczon nisko na kolana,z praw rk zwisajc bezwadnie na wiole.Drugiewioso byo zamane,na tratwie walao sipeno lici, gazi i bota.A wic Jim mia za sob nieatw przepraw. Przywizaem czno i pooyem si na deskach tu pod nosem Jima,a potem zaczem ziewa i przeciga si,a dotknem go wycignit rk. Hej,Jim,czy ja spaem?Dlaczego mnie nieobudzi? Boe miosierny!Czy to ty,Huck?Nie jestenieywy?Nie jeste utopiony...?Wrcie...? Co za rado!Co za szczcie!Niech ci si przyjrz,niech ci dotkn.Nie,nie jeste nieywy! Wrcie...cay i zdrowy...ten sam Huck co dawniej,kochany Huck!O,Bogu dziki,Bogu dziki! Co z tob,Jim?Pie czy co? Piem??Czy ja piem?Czy miaem okazj,eby pi? W takim razie czemu gadasz jak gupi?? A co ja gadam gupiego?? Jak to co?Czy nie mwi przed chwil,e skd wrciem i rne takie rzeczy,zupenie jakby mnie tu przedtem niebyo? Huck....Huck Finn,spjrz mi w oczy!Spjrz mi prosto w oczy!Przecie ci tu nie byo? Gdzie mnie nie byo??Co ci przyszo do gowy,Jim?Cay czas tu byem.Gdzie ja bym mia chodzi? Suchaj no,Huck!Co tu jest nie tak,co tu si cakiem pokrcio.Czy ja jestem ja,czy nie jestem ja?Czy ja jestem tu,czy nie jestem tu?Odpowiedz mi na to pytanie! Hm,e jeste tu,to jasne jak soce,ale poza tym myl,e straszny z ciebie dure i osio. Jestem osio?To odpowiedz mi jeszcze na jedno.Czy nie wsiad do czna i nie przycign liny,eby przycumowa tratw do kpy? Skde??Do jakiej kpy?Na oczy nie widziaem adnej kpy. Nie widziae adnej kpy?Suchaj no,Huck,czy lina si nie zerwaa i czy tratwa nie popyna z prdem?I czy ty niezostae z cznem i nie zgine we mgle? W jakiej mgle?? W tej mgle.We mgle,ktra ca noc leaa na rzece.I czy nie hukaem na ciebie i czy ty nie hukae na mnie,dopki nie zapltalimy si midzy kpami i dopki jeden z nas si nie zgubi,a drugi tak dobrze,jakby si zgubi,bo wcale nie widzia,gdzie si znajduje?I czy nie wpadaem co rusz na inn kp,czy nie natrudziem si z tratw okropnie,a o mao nie utonem?Czy nie byo tak,Huck,nie byo?Odpowiedz mi na to. Eee,Jim,tego ju dla mnie za wiele!Nie widziaem adnej mgy ani adnych kp,ani niczego takiego.Siedziaem tu i rozmawiaem z tob ca noc,dopki nie zasn z dziesi minut temu,a ja te si pewnie zdrzemnem.Nie moge si upi wcigu tak krtkiego czasu, wic pewnie ci si nio. Akurat!!Jak mi si mogo przyni tyle rzeczy w cigu dziesiciu minut? Niech ci licho,Jim.Musiae mie sen,skoro si nic podobnego nie wydarzyo. Kiedy,Huck,pamitam to wszystko tak wyranie jak... No to co,e pamitasz wyranie,kiedy tego wcale nie byo?Wiem,bo siedziaem tu calutki czas. Jim milcza chyba przez pi minut rozmylajc pilnie.A potem powiada: W takim razie,Huck,nic innego,tylko musiao mi si to wszystko przyni.Ale niech mnie wilki zjedz,jeeli miaem kiedy w yciu taki wyrany sen!I aden sen nigdymnie tak nie zmczy. Och,w tym nie ma nic dziwnego,bo czasemsen potrafi okropnie czowieka zmordowa.Ale ten twj to musia by jaki ciekawy sen.Opowiedz mi go dokadnie. Jim wzi si wawo do roboty i opisa od pocztku do koca,jak si wszystko odbyo,z tym tylko,e zbuja mocno niektre szczegy.A potem doda,e musi teraz wytumaczy swj sen, poniewa zosta mu zesany jako przestroga.Wic powiedzia,e pierwsza kpa oznacza czowieka,ktry bdzie chcia nam odda przysug,ale prd to drugi czowiek,co nas od tego pierwszego oddzieli.Nawoywanie to przestrogi,ktre bd nam od czasu do czasu zsyane,a jak nie pokrcimy mocno gowami,eby je dobrze zrozumie,przynios nam nieszczcie zamiast nas przed nim uchroni.Wszystkie razem kpy to kopoty,na jakie natrafimy z przyczyny osb ktliwych i rnych zych ludzi,ale jeeli si do niczego nie wtrcimy i nie bdziemy na ich zaczepki odpowiadali,przebrniemy przez wszystkie trudnoci i wypyniemy z mgy na czyste i szerokie wody rzeki,ktra oznacza wolne stany.Kiedy przesiadem si.na tratw,wiatrprzywia chmury i byo bardzo ciemno,ale teraz znowu si rozjanio. Hm....jak dotd,Jim,tumaczysz wszystko bardzo zgrabnie rzekem.. Ale co to znaczy?? Pokazaem mu licie i miecie na tratwie,i zamane wioso.Wida je byo bardzo wyranie. Jim spojrza na miecie,potem namnie,a potem znw na miecie.Wbi sobie swj sen tak mocno w gow,e w aden sposb nie mg go od siebie odegna i nie umia tak od razu poskada z powrotem wszystkich faktw.Ale kiedy mu si caa rzecz wyjania,spojrza na mnie spokojnie,bez umiechu i powiada: Co to znaczy?Zaraz ci powiem.Kiedy cakiem ju osabem z wysiku i z woania na ciebie i kiedy zasypiaem,serce mi si krajao na kawaki,e ci straciem,i byo mi ju wszystko jedno,co czeka mnie i tratw.A kiedy si obudziem i patrz,e wrci cay i zdrowy,zy mi zaczy kapa z oczu,wic z wdzicznoci chciaem upa na kolana i pocaowa ci w pit.A ty myla tylko o jednym:jak by tu za pomoc kamstwa zrobi gupca ze starego Jima.Te miecie tam to jest paskudztwo;a paskudztwo to s tacy ludzie,co si zachowuj podle wzgldem swoich przyjaci i wystawiaj ich na pomiewisko. Potem dwign si z trudem,poszed do wigwamu i znikn w rodku nic wicej nie wtedy u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AABPCcD cE cF, cG:mwic. Ale to,co powiedzia,zupenie mi wystarczyo.Tak si nienawidziem za swoj nikczemno,e teraz sam bybym gotw pocaowa go w pit,byle cofn tesowa. Mino chyba z pitnacie minut,zanim zmusiem si wreszcie,eby pj i upokorzy si przed Murzynem;ale poszedem i nigdy tego nie poaowaem.Nigdy te wicej nie robiem mu zoliwych kawaw;nie zrobibym i tym razem,gdybym wiedzia,e tak bardzo sobie to wemie do serca. Skra grzechotnika zaczyna dziaa Przespalimy prawie cay dzie i wyruszylimy wieczorem w nieduym odstpie za ogromn tratw,ktra tak dugo obok nas przepywaa,e miaem wraenie,jakbym patrzy na procesj. Na kadym jej kocu byy cztery olbrzymie wiosa,wic pomylelimy,e pewnie prowadzi j ze trzydziestu ludzi.Na deskachstao pi obszernych wigwamw jeden daleko od drugiego porodku palio si due ognisko,a na dziobie i rufie sterczay wysokie flagsztoki z banderami. Wspaniaa tratwa!Ach,by retmanem na takiej tratwie.Prd znis nas teraz na wielki skrt,noc staa si pochmurna i parna.Rzeka bya w tym miejscu bardzo szeroka,a po obu stronach wznosiy si ciany gstego lasu;nie widzielimy w nich ani jednej przerwy,ani jednego wiata.Mwilimy o Cairo i zastanawialimy si,czy je poznamy,kiedy wreszcie do niego dopyniemy.Przypuszczaem,e pewnie nie,bo mwiono mi, e jest tam co najwyejkilkanacie domw,wic jeeli nie bdzie siw nich akurat wiecio, jakim cudem monaodgadn,e si mija miasto?Jim powiedzia,e jedna wielka rzeka wpada tam do drugiej rzeki,wic poznamy to miejsce bez trudu.Ja mu odparem,e moenam si zdawa,e opywamy wysp i zamiast wysi na brzeg,migniemy prostow d Missisipi.Jim mocno si stropi.Przyznaj,e ja te.Wic powstao pytanie:co robi?Powiedziaem,e jak tylko pokae si wiato,wsid do czna,powiosuj do brzegu i powiem,e za mn jedzie tatko z wielk szkut towarw,e pierwszy raz wzi si do przewozu i chciaby wiedzie,jak daleko jest do Cairo.Jim uwaa,e to dobra mysi,wic zapalilimy fajki i czekalimy. Nie mielimy teraz nic innego do roboty,jaktylko wypatrywa pilnie miasta,eby go nie min i nie popyn dalej.Jim przypuszcza,e na pewno je zauway,bo wchwili,kiedy je zauway,bdzie wolnym czowiekiem,a gdyby go nie spostrzeg,znajdzie si znw w kraju niewolnictwa bez adnej nadziei na wyzwolenie.Co chwil zrywa si na nogi i woa: Jest!!Jest,o tam! Ale to wcale nie byo Cairo,tylko bdne ognie albo wietliki,wic siada na powrt i dalej pilnie wypatrywa.Powiedzia,e trzsie si od stp do gw i cay jest rozgorczkowany, poniewa znajduje si tak blisko wolnoci.Musz si wam przyzna,e ja te si trzsem i te byem rozgorczkowany,kiedy suchaem tego,co mwi,bo nagle przyszo mi do gowy,e Jim jest prawie wolny i czyja towina?Moja!Ani rusz nie mogem pozby si tej myli,cho prbowaem na wszystkie moliwe sposoby.Tak mnie to zaczo mczy,e nie miaem chwili spokoju i nie mogem usiedzie na jednym miejscu.Nigdy mi dotd nie przyszo do gowy,co to naprawd jest takiego to co ja robi;ale teraz o tym pomylaem i w aden sposb nie mogem zapomnie,i coraz bardziej i bardziej mi to doskwierao.Prbowaem sobie wytumaczy,e nie moja w tym wina,bo przecie nie ja kazaem Jimowi ucieka od jego prawowitego waciciela. Ale wszystko na nic,bo za kadym razem sumienie powiadao:Wiedziae przecie,eJim ucieka i chce by wolny,wic moge popyn do brzegu i da komu zna .wita prawda w aden sposb nie mogem temu zaprzeczy.I to byo najgorsze.Sumienie wci mi powiadao: Coci takiego ta biedna panna Watson zrobia,e patrza spokojnie,jak jej Murzyn ucieka,i nie pisn ani sowa?Co ci ta biedna,stara kobieta zrobia,e si jej odpaci tak podle?Prbowaa nauczy ci czyta i pisa,prbowaa nauczy ci przyzwoitego zachowania,robia po swojemu wszystko,co moga,dla twojego dobra.Tylko to! Zrozumiaem moj nikczemno i poczuem si taki nieszczliwy,e prawie miaem ochot umrze.Zaczem si krci niespokojnie tam i z powrotem po caej tratwie urgajc sobie w duchu,a Jim chodzi za mn krok w krok,bo te by zdenerwowany.Nie moglimy adn miar usiedzie na miejscu.A ile razy Jim podskakiwa i woa:O,jest,jest Cairo!zdawao mi si, e mnie kto sztyletem przebija i mylaem sobie,e jak to jest Cairo,umr chyba z rozpaczy. A kiedy rozmawiaem tak sam z sob w duchu,Jim mwi do mnie na gos.Powiedzia mi,e jak tylko przyjdzie do wolnych stanw,bdzie oszczdza pienidze i nie wyda na siebie ani jednego centa;a kiedy uzbiera ju dosy,wykupi swoj on,ktra jest wasnoci farmerw w bliskim ssiedztwie domu panny Watson.A potem razem z on bd pracowali,eby wykupi dwoje dzieci,a jak waciciel nie bdzie im chcia dzieci sprzeda,postaraj si o jakiego abolicjonist,ktry pojedzie i je wykradnie. A cierpem syszc te sowa.Dawniej Jimnigdy by si nie odway mwi w taki zuchway sposb.I pomyle tylko,jak si zaraz zmieni,odkd wbi sobie do gowy,e jest prawie wolny. Racj ma to stare przysowie:daj Murzynowi miark,a on signie po cay korzec.Pomylaem sobie:ot,taki jest koniec,kiedy si nie myli.Siedzi tu przede mn Murzyn,ktremu to waciwie ja pomogem uciec,i ten Murzyn rbie mi teraz prosto z mostu,e wykradnie swoje dzieci.A te dzieci s wasnoci czowieka,ktrego na oczy nie widziaem i ktry niczym mi nie zawini! Przykro mi byo,e Jim mwi w taki sposbjako go to dziwnie poniao.Sumienie zaczo si ciska na mnie jeszcze gwatowniej,a mu w kocu powiadam:Daj spokj wcale nie jest za pno...podjad cznem do pierwszego wiata i wszystko powiem .W mig poczuem si wesoy i szczliwy,i lekki jak pirko.Wszystka mojazgryzota od razu mina.Zaczem pilnie wypatrywa wiata,z radoci prawie e podpiewujc sobie w duchu.Po jakim czasie migno na brzegu wiateko.Jim wrzasn: Jestemy uratowani,Huck,uratowani!Hura,dobra nasza!To Cairo,poczciwe stare Cairo! Gowdam,e Cairo!Powiedziaem: Pojad cznem i zobacz.Kto wie,Jim,moe to wcale nie Cairo? Skoczy ywo przygotowa czno,pooy na dnie swoj kurt,eby mi byo wygodniejsiedzie,poda wioso,a kiedy odbijaem,Powiedzia: Zanim si obejrz,bd skaka i wrzeszcza z radoci,i powiem,e to wszystko zasuga Hucka.Jestem wolny czowiek!Jakby nie Huck,nigdy bym nie by wolny.Huck to zrobi!Jim ci tego,Huck,nigdy nie zapomni.Jeste najlepszy przyjaciel,jakiego Jim mia kiedykolwiek na tym wiecie;jeste jedyny przyjaciel,jakiego stary Jim ma na tym wiecie. Wiosowaem ze wszystkich si tak si pieszyem,eby go wyda.Ale kiedy to powiedzia, nagle caa ochota jakby ze mnie wysza.Zaczem wolniej robi wiosom i nie byem taki zupenie pewny,czy jestem,czy nie jestem zadowolony,e pyn do brzegu.Kiedy,si oddaliem o jakie pidziesit jardw,Jim zawoa: Serce ronie,jak na niego patrze!Dobry,wierny Huck!Jeden jedyny biay dentelmen, ktry staremu Jimowi dotrzyma obietnicy. Czuem si okropnie.Ale,powiadam sobie,musz to zrobi,nie mog si od tego wymiga. Wanie wtedy nadpyna d,aw niej dwaj mczyni ze strzelbami.Zatrzymali si,ja te odoyem wioso.Jeden z nich spyta: Co tam pynie w dole?? Tratwa,prosz pana odparem. Naleysz do zaogi?? Tak,prosz pana. Macie tam jakich mczyzn na pokadzie?? Tylko jednego,prosz pana. Suchaj no,may,dzisiaj w nocy zbiego piciu Murzynw z wioski tam w grze,za zakrtem rzeki.Ten mczyzna na tratwie jest biay czy czarny? Nie odpowiedziaem od razu.Chciaem,ale sowa jako ugrzzy mi w gardle.Przez par sekund prbowaem zebra siy,eby raz to wreszcie z siebie wyrzuci,ale brak mi byo odwagi; myl,e zajc miaby jej wicej.Zobaczyem,e sabn,wic daem spokj i powiedziaem: Jest biay,prosz pana. Hm,pojedziemy i zobaczymy sami. O,bardzo bym chcia,prosz pana powiedziaem bo na tratwie jest tatko,wic gdybycie mi,panowie,pomogli przyholowa tratw do brzegu,tam gdzie wida wiato...Tatko jest chory i mama jest chora,i Mary-Ann te jest chora. Do diaba,chopcze.Bardzo nam si pieszy.No,ale trudno,nie ma rady.Machaj szybko wiosem,im prdzej si uwiniemy,tym dla nas lepiej. Wic wzilimy za wiosa,ale po kilku uderzeniach odezwaem si znowu: Tatko bdzie panom bardzo wdziczny,sowo daj.Jak tylko kogo poprosz,eby mi pomg przyholowa tratw do brzegu,zaraz ucieka,a sam w aden sposb nie mog da rady. Co za podo!Ale swoj drog dziwna sprawa.Powiedz no,chopcze,co jest z twoim ojcem? Ma tylko....tylko...och,nic wielkiego. Przestali wiosowa.Do tratwy byo ju cakiem blisko.Jeden z nich powiada: Chopcze,kamiesz.Co jest z twoim ojcem?Mw mi zaraz,tylko bez wykrtw.Lepiej na tym wyjdziesz. Powiem prawd,sowo daj,e powiem,tylko nie zostawiajcie nas samych,panowie! Ojciec ma...ma...och,panowie,gdybycie popynli przodem i wzili cum,wcale nie bdziecie musieli zblia si do tratwy...Prosz was,prosz!... Wiosuj do tyu,John,do tyu!powiedzia jeden.Oddalili si ode mnie o kilka jardw. Nie zbliaj si do nas,chopcze.Trzymaj sipo zawietrznej!Niech to diabli,wiatr z pewnoci przywia ju do nas to paskudztwo.Twj ojciec ma osp i ty dobrzeo tym wiesz.Dlaczego nam od razu nie powiedzia?!Czy chcesz rozwlec zaraz po caej okolicy? No,tak odparem paczliwie przedtem wszystkim mwiem,a jak komu powiedziaem, zaraz ucieka i tyle go byo... Biedaczysko,to naprawd przykra sprawa.Bardzo ci,chopcze,wspczujemy,ale widzisz...hm...Niech to diabli,nie chcemy przecie zapa ospy!Suchaj,may,powiem ci,co zrobisz.Nie prbuj sam ldowa,bo roztrzaskasz tratw w kawaki.Py dalej z prdem,a po mniej wicej dwudziestu milach zobaczysz na lewym brzegu miasto.Bdzie ju wtedy dobrze po wschodzie soca.I pamitaj:jak poprosisz ludzi,eby ci pomogli wyldowa,powiesz im,e ci si rodzina pochorowaa z przezibienia i ley w gorczce.Nie bd gupi i nie zdradzaj,co to za choroba.Staramy si da ci dobr rad,wicw zamian oddal si o te dwadziecia mil w d rzeki.Gdyby wyldowa tam,gdzie wida to wiato,nic by ci z tego nie przyszo,bo to tylko skad drzewa.Suchaj,u twojego ojca pewnie si nie przelewa i trzeba przyzna,e jest w cikich tarapatach.Masz,kad na tej desce zote dwadziecia dolarw.Schwy je,jak bdzie koo ciebie przepywaa.Przykro mi,e ci tak zostawiam,ale z osp nie ma artw,chyba rozumiesz? Czekaj,Parker powiedzia drugi mczyzna. Masz tu dwadziecia dolarw ode mnie, po je obok na desce.Bywaj,chopcze!Zrb,jak ci pan Parker radzi,a wszystko bdzie dobrze. Tak,tak,chopcze.Bywaj!A gdyby zobaczygdzie po drodze jakich zbiegych Murzynw,przywoaj pomoc i ap ich.Zarobisz na tym co nieco. Do widzenia panom odparem.Ju ja tam nie przepuszcz adnemu zbiegemu Murzynowi! Odjechali,a ja wrciem na tratw.Byo mi przykro i le,bo wiedziaem,e postpiem nikczemnie,a co gorsza zrozumiaem,e chobym nie wiem jak stara si postpowa dobrze i tak si to na nic nie zda;czowiek,co nie zacz postpowa dobrze jeszcze w malekoci,nie ma adnych widokw kiedy przyjdzie co do czego,cakiem si traci,nie znajduje nic,co by go mogo podtrzyma na dobrej drodze,iw kocu przegrywa z kretesem.Potem pomylaem chwil i mwi sobie:czekaj!Dajmy na to,e postpi susznie i wyda Jima;czy byoby ci z tym lej na sercu,ni ci jest teraz?Nie odparem.Byoby mi tak samo ciko na sercu,jak mi jest teraz.W takim razie mwi sobie dalej po co miabym si uczy postpowa dobrze,kiedy to strasznieprzykra rzecz postpowa dobrze,a wcale nie jest przykro postpowa le,gdy tymczasem skutek jest dokadnie taki sam?Strasznie si zmieszaem.Nie miaem pojcia,jak sobie na to odpowiedzie.Wic postanowiem,e nie bd si tym duej trapi,a w przyszoci postpi zawsze tak,jak w danej chwili bdzie mi porczniej.Zajrzaem do wigwamu.Jima nie byo.Zaczem si za nim rozglda nigdzie ani ladu. Zawoaem: Jim!! Tu jestem,Huck!Czy ju ich nie wida?Nie mw tak gono.Siedzia w rzece,pod wiosem sterowym,tylko czubek nosa wystawa mu nad wod.Powiedziaem,e tamci ju odpynli,a wtedy Jim wdrapa si na tratw. Syszaem kadziutkie sowo,wic skoczyem do wody i gdyby chcieli wej natratw, popynbym cichaczem na brzeg.Potem po ich odejciu wrcibym.Mj Boe,ale ty ich wykoowa,Huck!W yciu nie widziaem tak zgrabnej sztuczki!Powiadam ci,dziecko,e uratowa starego Jima.Stary Jim nigdy ci tego nie zapomni. Potem rozmawialimy o pienidzach.Pow by niezy po dwadziecia dolarw na gow. Jim powiedzia,e moemy sobie teraz kupi pokadowe miejsca na parowcu i e z tak kup pienidzy zajedziemy,dokdtylko bdziemy chcieli w wolnych stanach.Powiedzia jeszcze,e dwadziecia mil to dla tratwy drobiazg,ale chciaby ju jak najprdzej by na miejscu. Tu przed witem przybilimy do brzegu i Jim by tymrazem strasznie dokadny i nie szczdzi trudw,eby dobrze ukry tratw.A potem cay dzie wiza rzeczy w wzeki i przygotowywa wszystko do opuszczenia tratwy. Tego wieczora koo godziny dziesitej zobaczylimy wiata jakiego miasta daleko przed nami,w zaomie lewego brzegu rzeki. Wsiadem do czna i popynem zasign jzyka.Bardzo prdko natknem si na rybaka zarzucajcego wdk z odzi.Podpynem bliej i pytam: Panie,czy to miasto to Cairo? Cairo??Skde!Musiae chyba upa na gow. A jakie to miasto,prosz pana? Jak chcesz wiedzie,jakie miasto,pojed i spytaj!Jeeli bdziesz mi si tu pta i zawraca gow,przytrafi ci si co,co sobie dugo popamitasz. Wrciem na tratw.Jim by strasznie rozczarowany,ale ja mu powiedziaem,ebysi nie martwi,bo nastpne miasto,jakie zobaczymy,to z pewnoci bdzie Cairo. Przed wschodem soca mijalimy nastpnemiasto i miaem ju wsi do czna i jecha na zwiady,ale brzeg by tu wysoki,wic nie pojechaem.Jim powiedzia,e koo Cairo brzeg w aden sposb nie moe by wysoki.Cakiem o tym zapomniaem.Zatrzymalimy si na dzie przy kpie,do blisko lewego brzegu. Zaczem podejrzewa,e co jest nie w porzdku.Jim to samo powiedziaem: Moe minlimy Cairo tamtej nocy,kiedy bya mga? Jim odpar: Lepiej nie mwmy o tym,Huck.Biedny Murzyn nigdy nie ma szczcia.Co mi si widzi, e z t skr grzechotnika jeszcze nie koniec. Och,bodaj bym nigdy tej skry nie zobaczy,Jim.Bodaj bym jej nigdy nie widzia na oczy. To nie twoja wina,Huck;przecie nie wiedziae.Nie zwalaj winy na siebie,dziecko. Kiedy zrobio si jasno,zobaczylimy tu blisko czyste wody Ohio,a dookoa naturalnie! te same botniste fale Missisipi.A wic nie byo co marzy o Cairo.Rozwaylimy wszystko dokadnie.O wyjciuna brzeg nie mogo by mowy;nie moglimy te popyn tratw pod prd.Nie pozostao nam nic innego,jak czeka cierpliwie do zmroku,a potem ryzykowa powrt cznem w gr rzeki.Wic pooylimy si w gstwinie topoli i przespalimy cay dzie,eby nabra si nawieczorne wiosowanie;ale kiedy o zmroku wrcilimy do tratwy czno znikno! Przez dobr chwil milczelimy obaj.Nie mielimy nic do powiedzenia.Jim wiedzia i ja wiedziaem,e to jeszcze jedna sprawkaskry grzechotnika,wic co by nam przyszo z mwienia?Wygldaoby tylko na to,e mamy do niej uraz,a to mogoby namsprowadzi na kark jakie nowe nieszczcie i wci je na nas ciga,dopki bymy nie zmdrzeli i nie nauczyli si trzyma jzyka za zbami. Po chwili zaczlimy si zastanawia,co teraz poczniemy.Zostao nam tylko jedno:pyn dalej tratw,dopki nie nadarzy si jaka sposobno kupienia czna,ktrym wrcilibymy w gr rzeki.Nie zamierzalimy poycza sobie odzi podczas nieobecnoci waciciela,jak zrobiby tatko,bo to mogoby nam zesa na kark pogo.Wic z nastaniem nocy edy u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAHPQaIs cJ cK)jcLG8,/odbilimy tratw od brzegu.Jeeli kto dotd nie uwierzy,e to straszna gupota bra do rki skr grzechotnika po tym wszystkim,co ta przeklta skra nam zrobia moe wreszcie uwierzy, kiedy przeczyta dalej i zobaczy,co nas jeszcze spotkao. Najlepiej mona kupi czno tam,gdzie si widzi tratwy przycumowane do brzegu.Ale nie byo nigdzie ani jednej tratwy,wic pynlimy i pynlimy z prdem najmniej trzy godziny.A potem noc zrobia si chmurna i parna,co po mgle jest drug najohydniejsz rzecz na wodzie. Czowiek nie widzi brzegw i nie potrafi okreli odlegoci.Byo ju bardzo pno i bardzo cicho.Potem nagle usyszelimy z daleka parowiec pyncy w gr rzeki.Zapalilimy latarni, spokojni,e j dostrzeg ze statku.Statki idce pod prd przewanie si do nas nie zbliay; pyny wzdu mieliznalbo szukay spokojnej wody pod przybrzenymi skaami;ale podczas takich nocy pyny po gwnym nurcie,samym rodkiem rzeki. Syszelimy stuk maszyn parowca,ale nie widzielimy go,dopki nie znalaz si cakiem blisko.Wali prosto na nas.Sternicy czsto to robi,eby zobaczy,jak blisko uda im si podjecha do tratwy;czasem koo urwie kawaek deski,a wtedy sternik wysuwa gow z kabiny i mieje si,bo uwaa,e to pyszny kawa.Wic jak mwiem statek wali prosto na nas, mymy myleli,e pewnie sprbuje nas musn;ale potem zobaczylimy,e wcale nie zmienia kursu.By to duy statek i pyn w wielkim popiechu;wyglda zupenie jak czarna chmura, otoczona mnstwem fruwajcych wietlikw.A tu nagle wyrs przed nami,ogromny i przeraajcy dugi rzd otwartych piecw wyglda jak rozgrzane do czerwonoci ohydne zbiska;potwornej wielkoci dzib i gardy zawisy tu nad naszymi gowami.Kto z pokadu rycza codo nas,rozlegy si dzwonki sygnay,ebyzatrzyma maszyny potem wrzask przeklestw,potem wist pary.Potem Jim chlupn do wody z jednej,a ja z drugiej strony i dzib statku uderzy w sam rodektratwy. Daem nurka z mocnym zamiarem wyldowania na dnie,bo nad gow musiao mi przej koo o rednicy trzydziestu stp,a bardzo mi na tym zaleao,eby to koo miao jak najwicej miejsca i nie dotkno mnie.Wiedziaem,e mog wytrzyma pod wod minut;tym razem wytrzymaem chyba ptorej.Potem odbiem si stopami od dna i czym prdzej wyskoczyem na powierzchni,bo ju prawie pkaem.Wynurzyem si do pach,wydmuchaem wod z nosa i zaczerpnem powietrza.Naturalnie prd rwa w tym miejscu jak szalony i naturalnie na statku pucili maszyny w dziesi sekund po tym,jak je zatrzymali,bolos flisakw mao ich obchodzi. Statek oddala si w gr rzeki i szybko znik mi z oczu w wilgotnym powietrzu,cho syszaem jeszcze stukot maszyn. Woaem na Jima chyba kilkanacie razy,alenie syszaem adnej odpowiedzi.Wtedy zapaem si deski,ktra podpyna do mnie,kiedy deptaem wod ,i pchajc j przed sob, zaczem pyn do brzegu.Alezobaczyem zaraz,e prd niesie do lewegobrzegu,z czego wynikao,e znajduj si natak zwanym przerzucie nurtu,Wobec tego zmieniem kurs i popynem te na lewy brzeg. Nurt szed po linii ukonej,wic pynem ze dwie mile,zanim dopynem do brzegu.Ale wyldowaem szczliwie i zarazwspiem si na wysok skarp.Widziaem na odlego najwyej dwch jardw i prawie po omacku wlokem si przez moe wier mili,stpajc po twardym gruncie.A potem,cakiem niespodziewanie,wyrs przede mn ogromny,starowiecki dom drewniany.Ju miaem wzi nogi za pas,aleopada mnie gromada psw,warczc i wciekle ujadajc.Miaem do oleju w gowie,eby si nie ruszy dalej ani na krok. Zamieszkuj u Grangerfordw Mniej wicej po pminucie odezwa si przez okno jaki gos,ale nikogo nie byo wida. Do ziemi,psy!Kto tam? To ja,prosz pana. Jaki ja?? George Jackson,prosz pana. Czego tu chcesz?? Nic nie chc,prosz pana.Chc tylko pjdalej,ale mnie psy opady. A po co tu szpiegujesz o tej porze nocy,h? Wcale nie,szpieguj,prosz pana.Wypadem za burt statku i dopynem do brzegu. Och,czyby?Wypade za burt statku?Niech mi tam ktre zapali i poda wiato.Powtrz, jak si nazywasz. George Jackson,prosz pana.I jestem jeszcze chopcem. Suchaj no,may,jeli mwisz prawd,nie spotka ci tu nic zego.Ale nie prbuj rusza si z miejsca.Stj,gdzie stoisz.Hej,niech ktre z was przywoa Boba i Toma i przyniesie strzelby. George'u Jacksonie,czy jest kto z tob? Nie,prosz pana,nie ma nikogo.Usyszaemteraz w domu stpanie i zobaczyem wiato. Mczyzna zawoa: Zabierz to wiato,Betsy!Czy cakiem rozum stracia?Postaw je na ziemi,pod drzwiami wejciowymi.Bob i Tom gotowi?Jeli tak,zajmujcie stanowiska. Gotowi,ojcze! A teraz powiedz mi,George'u Jacksonie,czy znasz Shepherdsow? Nie znam,prosz pana,i nigdy o nich nie syszaem. Hm...moe mwisz prawd,a moe nie.Chopcy gotowi?A teraz,George'u Jacksonie, zbli si tu do nas.Tylko pamitaj,nie piesz si,id krok za krokiem.Jeeli jest tam kto z tob, niech odejdzie gdyby si pokaza,dostanie kulk.No,wic ruszaj naprzd,powoli.Sam pchnij drzwi,na tyle tylko,eby si mg wcisn do rodka.Syszae? Nie pieszyem si gdybym nawet bardzochcia,te bym nie mg.Szedem krok za krokiem,cisza bya zupena,tylko miaem wraenie,e sysz walenie wasnego serca.Psy zachowyway si tak cicho jak ludzie,ale szy za mn w odlegoci kilku jardw.Kiedy stanem przed stopniami uoonymi z trzech grubych klocw,usyszaem odsuwanie rygli i zdejmowanie acuchw.Wycignem rk i pchnem drzwi leciutko,potem jeszcze troch,a kto wewntrz powiedzia: Starczy,wsu gow. Wsunem..Byem pewny,e mi j odetn. wieca staa na pododze,a oni wszyscy zebrali si dookoa wiecy i patrzyli na mnie,a ja na nich chyba przez wier minuty:trzej ogromni mczyni z wycelowanymi we mnie strzelbami, wic bdcie pewni,e na ich widok a si w sobie skuliem.Jeden by siwy i mia pod szedziesitk,pozostali dwaj mieli pewnie po trzydzieci lat albo i wicej wszyscy trzej roli i bardzo urodziwi.Obok siwowosa pani o strasznie dobrej twarzy,a za ni dwie mode dziewczyny,aleich nie widziaem dokadnie.Stary pan powiedzia: Hm....zdaje si,e wszystko jest w porzdku.Wejd! Zaledwie wszedem do sieni,stary pan zatrzasn drzwi,zasun rygle,zaoy acuchy,a modym mczyznom kaza wzi strzelby i i za sob.Potem zaprowadzili mnie do wielkiej bawialni,gdziena pododze lea nowy dywan.Wszyscy stoczyli si w kcie pokoju,eby ich nie byo wida przez okno;na cianie,pod ktrstanli,nie byo okna.Podnieli wiec do gry i dalej mi si przyglda!Ale jedno po drugim mwio:Nie,to nie jest Shepherdson;Nie ma w nim nic z Shepherdsonw.Wreszcie stary pan powiedzia,e chyba nie wezm mu za ze,jak mnie obszuka i sprawdzi,czy nie mam broni,bo przecie wcale nie chce mnie tym obrazi ot, upewni si tylko.Wic nie szpera mi po kieszeniach,a tylko obmaca po wierzchu rkami i powiedzia,e wszystko w porzdku.A potem doda,ebym si rozgoci i by jak u siebie w domu,i wszystko im o sobie opowiedzia.Ale stara pani przerwaa: Ale,Sau,przecie ten biedaczyna jest przemoczony do suchej nitki!I czy nie mylisz,e moe by godny? Susznie mwisz,Rachel.Nie przyszo mi to do gowy. Wic pani powiedziaa: Betsy (bya to suca Murzynka)skoczno do kuchni i przynie mu co do zjedzenia.A jedna z dziewczt niech pjdzie i obudzi Bucka,i powie mu...O,przyszed nasz Buck.Suchaj, synku,zaprowad tego modzieca do siebie na gr.Niech zdejmiemokre odzienie i woy co z twoich rzeczy. Buck mia chyba tyle lat co ja jakie trzynacie albo czternacie czy co koo tego ale by ode mnie troch wyszy.Zszed tylko w koszuli,na gowie sterczay mu strasznie potargane wosy.Ziewa i tar oczy jedn pici,w drugiej zacinitej pici nis strzelb.Spyta: No i co....nie ma Shepherdsonw? Odparli mu,e nie,e to by tylko faszywy alarm. Jakby byli,tobym poczstowa ktrego oowiem. Na to starsi rozemieli si i Bob powiedzia: Ach,Buck,tak marudzie,e zdyliby naswszystkich oskalpowa. Bo nikt po mnie nie przyszed,to niesprawiedliwie.Zawsze mnie od wszystkiego trzymacie z daleka i nie dajecie mi nigdy sposobnoci do walki. Niech ci o to gowa nie boli,synu rzek mu stary pan.We waciwym czasie znajdziesz jeszcze niejedn okazj,tym si nie frasuj.A teraz id i zrb,co ci kazaa matka. Poszlimy na gr do pokoju i Buck da mi koszul z szorstkiego ptna,lun kurtk i spodnie,a kiedy to na siebie wkadaem,spyta,jak si nazywam,ale zanim zdyem otworzy usta,zacz mi opowiada o bkitnej sroce i modym krliku,ktre zapa onegdaj w lesie,i spyta mnie,gdzie by Mojesz,kiedy zgasawieca.Odparem,e nie wiem;w ogle o tymnie syszaem. No to zgadnij powiedzia. Jake mog zgadn,kiedy nigdy o tym niesyszaem? Ale moesz przynajmniej prbowa zgadn.Przecie to nic trudnego. Jaka wieca?? spytaem. Jak to jaka??Jaka bd. Nie mam pojcia,gdzie by rzekem. A gdzie by?? Gapa!!W ciemnoci!Jak zgasa wieca,by w ciemnoci. To po co mnie pyta,kiedy wiedziae? No wiesz!Przecie to zagadka.Suchaj no,jak dugo u nas zostaniesz?Musisz zosta na zawsze.Czy masz psa?Ja mam,a jak mu rzuci patyk do wody,wskoczy i zaraz go przyniesie. Bdziemy mieli pyszn zabaw na szczcie nie ma teraz szkoy.Lubisz si czesa i pucowa w niedziel,i takie rne gupstwa?Ja nie cierpi,ale mama mi kae.Niech licho te przeklte portki,musz je chyba woy,alewolabym nie,bo strasznie gorco.Jeste gotowy?No,to chod! Placek kukurydziany na zimno,pierg z misem na zimno,maso i malanka takie pysznoci czekay na mnie na dole i chyba jeszcze nigdy w yciu nic mi tak nie smakowao.Buck,jego matka i w ogle wszyscy prcz Murzynki,ktra sobie posza,i dwch dziewczt palili krtkie gliniane fajeczki.Oni palili i mwili,a ja jadem i mwiem.Dziewczta miay zarzucone na ramiona watowane kaftaniki i wosy rozpuszczone na plecy.Wszyscy zadawali mi mnstwo pyta,wic im powiedziaem,jak to mieszkalimy z tatkiemi ca rodzin na maej farmie na kocu Arkansaw,jak to moja siostra Mary Ann ucieka z domu i wysza za m,i such o niej zagin,jak potem Bill pojecha ich szuka i te o nim such zagin,jak Tom i Mort umarli,jak w kocu zostalimy tylko we dwch z tatkiem i tatko przez te zmartwienia cakiem straci zdrowie;wic kiedy umar,wziem,co mi tam jeszcze zostao (farma do nas nie naleaa), wsiadem na statek pyncy w gr rzeki,wypadem za burt i w ten sposb znalazem si u nich. Wtedy mi powiedzieli,e ich dom jest moim domem i e mog u nich zosta,dopki zechc.A potem zrobio si prawie widno,wic wszyscy poszli spa i ja poszedem spa do pokoju Bucka, a kiedy si rano obudziem zupenie nie pamitaem,jak si nazywam!Leaem tak zgodzin mylc i medytujc,a jak si Buck obudzi,powiadam: Umiesz pisa jak naley,Buck? Owszem odpar. Zakad,e nie potrafisz powiedzie bez bdu,litera po literze,mojego imienia i nazwiska. Zakad,e potrafi powiedzia. No to jazda,mw! G--e-o-r-g-e J-a-x-o-n.Wielka mi sztuka! Hm,udao ci si,a wcale nie przypuszczaem,e potrafisz.To piekielnie trudne nazwisko do powiedzenia,jak si nadnim porzdnie zastanowi. Zapisaem je sobie po kryjomu,bo jeszcze kto gotw mnie spyta,jak si to piekielne nazwisko pisze;na wszelki wypadek wolaem mie je na kocu jzyka,ebym mg powiedzie gadko liter po literze,jakbym przywyk do niego od samego dziecistwa. Moi gospodarze byli nadzwyczaj miymi ludmi,a ich dom te by nadzwyczaj miy.Jak dugo yj,nie widziaem na wsi domu tak miego i tak okazaego.Nie mylcie,e na drzwiach frontowych bya elazna zasuwa czy drewniany skobel z rzemiennym paskiem.Nie!Drzwi miay mosin gak do przekrcania na boki,zupenie jak w miecie.W bawialni nie byo ka,ani ladu ka,a przecie w miecie bardzo czsto stoj w bawialniach ka.By za to w tej bawialni ogromny kominek,cay w rodku wyoony ceg i tceg utrzymywali w czystoci w taki sposb,e j polewali wod i skrobali kawakiem takiej samej cegy;czasem malowali t ceg czerwon farb,zwan hiszpask czerwieni,zupenie jak w miecie.Obok kominka leay ogromne mosine szczypce,w ktre mona by schwyci najgrubsz kod.Porodku pki nad kominkiem sta zegar z widoczkiem miasta,wymalowanym na dolnej poowie szybki umieszczonej z przodu,z kkiem porodku,ktre udawao soce;przez t szybk wida byo, jak si wewntrz ruszawahado.Ten zegar bi naprawd piknie,a kiedy jak przyszed jeden z takich zegarmistrzw,co to chodz od domu do domu,i wyczyci porzdnie cay mechanizm,i wszystko doprowadzi do naleytego porzdku zegar wybi raz po raz sto pidziesit uderze, dopki si cakiem nie zatka.Moi gospodarze nie sprzedaliby go za nic. Po obu stronach zegara stay wielkie papugi,zrobione z czego podobnego do kredy i bardzo adnie pomalowane w rne kolory.Przy jednej papudze sta kot z gliny,obok drugiej gliniany pies.Jak si je nacisno,piszczay,ale nie otwieray przy tym pyszczkw ani si na pyszczkach nie zmieniay,ani nie robiy zaciekawionej miny.Po prostu piszczay od spodu.Za nimi byy rozpostarte dwa due wachlarze zrobione z pir dzikiego indyka.Na stole porodku pokoju sta bardzo adny koszyczek z gliny,cay peen jabek i pomaracz,brzoskwi i winogron,ktre wydaway mi si duo czerwiesze i tsze,i adniejsze ni prawdziwe owoce,ale nie byy prawdziwe,bo w miejscach,gdzie farba odprysa,wygldaa biaa kreda czy co takiego,co si znajdowao w rodku. Ten st by przykryty pikn cerat,ca pomalowan w czerwone i niebieskie orzeki,z kolorowym szlakiem dookoa.Podobno sprowadzili j a z Filadelfii.Na kadym rogu stou leay ksiki uoone rwniutko jedna na drugiej.Bya tam wielka Biblia rodzinna,pena kolorowych obrazkw.Inna ksika nazywaa si Wdrwka pielgrzymaidotyczya jednego czowieka,co porzuci swoj rodzin,ale wcale nie wiadomo dlaczego.Od czasu do czasu czytaem z niejspore kawaki.Opisy byy nawet ciekawe,tylko e nie bardzo je mogem zrozumie.Inna ksika nazywaa si Podarunek przyjani i miaa w sobie duo rnych piknych rzeczy i wiersze,ale wierszy nie czytaem.Jeszcze inna ksika miaa na wierzchu napis Mowy Henry'ego Claya,a obok niej lea Lekarz domowy doktora Gunna,gdzie byo dokadnie powiedziane,co robi,jak czowiek zachoruje albo umrze.Poza tym bya ksika z psalmami i mnstwo innych ksiek.W pokoju stay adne krzesa z wyplatanymi siedzeniami,w bardzo dobrym stanie ani troch nie byy w rodku zapadnite czy rozdarte jak stary koszyk. Na cianach wisiay obrazy najwicej Waszyngtonw,Latayettw,rnych bitew i kilka podobizn jednej dziewczyny szkockiej,co bya podobno narzeczon poety Burnsa,a take jeden obraz nazwany Podpisanie Deklaracji.Byy jeszcze obrazy,ktre w domu nazywali pastelami; narysowaa je wasn rk jedna z crek,ju nieyjca,a rysowaa,kiedy miaaniecae pitnacie lat.Nigdy w yciu nie widziaem takich obrazw;byy jakie czarniejsze,ni zwykle bywaj. Jeden przedstawia kobiet w obcisej,czarnej sukni,okropnie cinit paskiem tu pod pachami;rkawy miaa ta kobieta wydte w rodku,jakby jej tam kto wsadzi po gwce kapusty,a na gowie czarny kapelusz,podobny do wielkiej szufli,z czarnym welonem.Spod sukni wystaway jejwziutkie,biae buciczki z ksztatu podobnedo duta.Bya bardzo zamylona,prawym okciem opieraa si o grobowiec,nad ktrym zwieszay si gazie paczcej wierzby,a w lewej rce trzymaa bia chusteczk i czarny woreczek.Pod spodem by napis:Ach,czy nigdy ci ju nie ujrz?.Inny obraz przedstawia mod dam,ktra miaa wszystkie wosy sczesane na sam czubek gowy i tam skrcone w wzeek i spite grzebieniem, y u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAMPd cN BOcP &pcQz4 Jkubek w kubek podobnym do oparcia krzesa.Ta moda dama pakaa z chusteczk przytknit do oczu,a na jej drugiej rce lea nieywy ptaszek z nkami wycignitymi do gry;pod spodem byo napisane:Ach,nigdy ju,nigdy nie usysz twojego lubego wiergotu .Jeszcze inny obraz przedstawia mod dam,ktra siedziaa w oknie i patrzaa na ksiyc;po policzkach pyny jej zy,w jednej rce trzymaa otwarty list (w rogu wida byo kawaek rozupanej pieczci z czarnego laku),a drug przyciskaa do ust medalionik na dugim acuszku;pod spodemby napis:Ach,wic odszede...Nie ma ci midzy ywymi .Myl,e byy to naprawd adne obrazy,ale w aden sposbnie mogem si do nich przekona jak tylko byem troch nie w swoim sosie,na sam ich widok oblatyway mnie dreszcze.Wszyscy bardzo aowali,e Emelina (tak jej byo na imi)umara,bo zamierzaa namalowa jeszcze bardzo duotakich obrazw,a wystarczyo popatrze nate,co je zdya namalowa,eby zobaczy,jak wiele rodzina na jej mierci stracia.Alemnie si wydaje,e dziewczynie z takim upodobaniem jest weselej na cmentarzu.Kiedy zmoga j choroba,malowaa wanie co,co caa rodzina nazywaa najwikszym dzieem ,wic co dzie i co noc modlia si,eby jej byo dane y,dopki nie skoczy tego obrazu.Ale nie byo jej dane.Obraz przedstawia mod kobiet w dugiej,biaej sukni,stojc na balustradziemostu i gotow do skoku;wosy miaa rozpuszczone, patrzaa na ksiyc i po twarzy cieky jej zy;miaa poza tym dwie rce splecione na piersiach, dwie wycignite przed siebie i dwie podniesione wysoko do ksiyca.Chodzio widzicie o to,eby zobaczy,ktre rce bd wyglday najadniej,a reszt wyskroba.Ale jak mwiem Emelina umara,zanim si zdecydowaa,i teraz obraz wisia nad gowami ka w jej pokoju i co roku w dniu urodzin rodzina wieszaa na nim kwiatki.W inne dni obraz by zasonity ma kotar.Moda dziewczyna na obrazie miaa nawet mi i adn twarz,ale tych rk byo tak duo, ezanadto mi przypominaa pajka. Emelina prowadzia za ycia album z wycinkami z Gazety Prezbiteriaskiej,to jest wklejaa do tego albumu nekrologi i opisy wypadkw albo najrozmaitszych chorb,a potem pisaa o tych ludziach wiersze,ktre sama ukadaa z gowy.Te wiersze byy bardzo adne.Na przykad jeden napisaa o chopcu imieniem Stephen Dowling Bots,ktry wpad do studni i utopi si na mier. ODA NA CZE STEFANA DOWLINGA BOTSA NIEBOSZCZYKA Czy po choroby dugich dniach, Stefanku,odszed w dal? Czy w piersiach och!! a w sercach ach!Po tobie paka al? O,nie!Stefanka w wiosny czas Nie taki spotka los! Cho nie by chory ani raz, Zmar Stefan Dowling Bots! Nie koklusz strawi twoj pier, Nie dur czarny jak noc Wic czemu z rk wypuci ster? Stefanku Dowling Bots? A moe ci zwalia z ng Mioci zgubna moc? Lub bl odka tak ci zmg, Stefanku Dowling Bots? O czytelniku,ronic zy, Posuchaj rad nierad: Stefanka los powali zy, Stefanek w studni wpad! Daremnie sia pomp i rk Wyprni chciaa brzuch Stefanek w nieb ulecia krg, Gdzie kry Dobry Duch. Jeeli Emelina Grangerford umiaa pisa takie wiersze,zanim skoczya lat pitnacie,kto wie,do jakiej doskonaoci doszaby z czasem.Buck powiada,e trzepaa wiersze niczym katarynka.Nawet si nie zatrzymaa,eby chwil pomedytowa.Buck mwi jeszcze,e machaa na przykad jedn linijk,a jak niepotrafia znale do niej rymu,zwyczajnie j wycieraa i machaa drug.Nie bya specjalnie wymagajca i moga pisa o wszystkim,o co j kto poprosi,byleby to byo smutne.Jak tylko umar jaki mczyzna albo jaka kobieta czy dziecko,jeszcze zanim ciao cakiem ostygo,Emelina ju bya na miejscu ze swoim hodem . Nazywaa te wiersze hodami .Ssiedzi powiadali,e pierwszy by zawsze doktor,druga Emelina,a trzeci przedsibiorca pogrzebowy.Przedsibiorca pogrzebowy tylko raz j wyprzedzi,a to dlatego,e Emelina potkna si na rymie donazwiska nieboszczyka,ktry si nazywa Whistler.Potem nigdy ju nie bya sob;nie skarya si,ale powoli gasa i niedugo zmara.Biedactwo!Kiedy mnie jej obrazy zaczynay troch zoci i byem na ni city,szedem na gr do maego pokoiku,wktrym kiedy mieszkaa,i przegldaem jejstary album z wycinkami.Lubiem ca rodzin,tak ywych jak i umarych,i nie chciaem,eby nas cokolwiek pornio.Biedna Emelina pki ya,pisaa wiersze o nieboszczykach,wic wydawao mi si to niesprawiedliwe,e kiedy odesza,nikt o niej nic nie napisa!Prbowaem sam machn par. linijek,ale cho strasznie si napociem,w aden sposb nie mogem ruszy z miejsca.W pokoju Emeliny byo zawsze adnie schludnie,i wszystkie rzeczy stay dokadnie w takim porzdku, jakim ona je lubia mie za ycia.Nikt tam nigdy nie spai stara pani zawsze sama si wszystkim zajmowaa,chocia w domu peno byo Murzynw;tam te siadywaa z robot i tam najczciej czytaa swoj Bibli. Aha,wracajc do bawialni!Na oknach wisiaybardzo pikne firanki:biae,malowane w rne widoczki zamki cae obronite bluszczem i trzody idce do wodopoju.A w jednym pokoju sta may,stary klawicyl,ktry tak gono gra,e musiay w nim by chyba cynowe patelnie.Trudno naprawd wyobrazi sobie co pikniejszego,ni kiedy panienki pieway dowtru tego klawicylu Pky ostatnie okowy albo gray na nim Bitw o Prag.ciany we wszystkich pokojach byy wyklejone tapetami,na podogach prawie wszdzie leay dywany,a cay dom by z zewntrz bielony. Dom skada si z dwch oddzielnych skrzyde;wielka przestrze midzy nimi bya przykryta od gry dachem,a od dou wyoona deskami.Czasem w cigu dnia suba wystawiaa tam st i w czasie posikw byo nam chodno i bardzo przyjemnie.Myl,e trudno o co przyjemniejszego.A jedzenie podawali pyszne i kady mg je,ile dusza zapragnie! Dlaczego Harney zawrci, eby podnie kapelusz Pukownik Grangerford by dentelmenem w kadym calu,tak samo jak jego rodzina.Mia, jak si to mwi,ras,a u czowieka rasa jest tak samo wana jak u konia.Wdowa Douglas zawsze to mwia,a nikt chyba nie mgby zaprzeczy,e wdowa naleaa do najpierwszej arystokracji w naszym miasteczku.Tatko te utrzymywa podobnie,tylko e w tatce tyle byo z arystokraty,co w rudym kocie.Pukownik Grangerford mia posta bardzo wysok i bardzo szczup,a twarz ani blad,ani niad,ani czerwon nie.Golisi dokadnie co dzie ca t swoj chud twarz,a wargi mia najciesze,jakie mona sobie wyobrazi,i nozdrza najwsze, nos orli,gste brwi i ogromne czarne oczy,osadzone bardzo gboko;czowiekowi si zdawao, e te oczy patrz na niego jakby z samego rodka gowy.Czoo mia wysokie,wosy czarne i proste,opadajce a na plecy;donie wskie i palce niezmiernie dugie;i przez calutkie ycie wkada na siebie co dzie czyst koszul i ubranie uszyte z ptna tak biaego,e a oczy bolay, kiedy byo na nie spjrze.W niedziel ubiera si w niebieski frak z mosinymi guzikami i nosi mahoniow lask ze srebrn gak.Nie byo w nim nic rubasznego,nic a nic,i nigdy nie zachowywa si haaliwie.By tak dobry,epo prostu nie mg by lepszy czuo si to, wiecie,i miao do niego zaufanie.Czasemsi umiecha i wtedy czowiekowi robio si dobrze na duszy;ale kiedy wyprostowa t swoj wysok jak tyka posta i z oczu zaczynay mu lata byskawice,miaem zawsze ochot najpierw smykn na drzewo,a dopiero potem pyta,o co mu idzie.Nie musia nigdy karci nikogo za ze zachowanie w jego obecnoci wszyscy zachowywali si grzecznie i ukadnie.Wszyscy te lubili przebywa w jego towarzystwie,bo jak si do kogo zbliy,to zupenie jakby zawiecio soce.Kiedy czasem stawa si podobny doczarnej chmury,na jakie p minuty gaso soce i to wystarczyo,by potem przez najbliszy dzie nikt ju nic nie przeskroba. Kiedy on i stara pani schodzili rano na niadanie,wszyscy wstawali ze swoich miejsc i mwili im dzie dobry!,i nikt nie usiad z powrotem,dopki oni nie usiedli.A potem Tom i Bob podchodzili do kredensu,gdzie stay karafki,mieszali ojcu szklaneczk wdki z gorzk zapraw zioow i podawali mu j,ale on nie pi,tylko trzyma szklaneczk w rku,dopki Tom i Bob nie przyrzdzili wdki dla siebie.Wtedy kaniali si obaj i mwili: Twoje zdrowie,panie ojcze,i twoje,pani matko ,a wtedy rodzice leciutko kiwali im gowami i mwili:Dzikujemy ,po czym wszyscy trzej wychylali trunek.A wreszcie Tom i Bob nalewali po yeczce wody na cukier i kropl wdki na dnie swych szklanek i podawali to mnie i Buckowi,i mymy z Buckiem wypijali zdrowie starszych pastwa. Tom by modszy z dwch braci obaj wysocy,urodziwi mczyni o bardzo szerokich barach i niadych twarzach,czarnych dugich wosach i czarnych oczach.Ubierali si od stp do gw w biae pcienne ubrania tak samo jak ojciec,a na gowach nosili panamy z szerokim rondem. Nastpna z kolei bya panna Charlotta.Miaadwadziecia pi l at,bya wysoka,dumna i wyniosa,ale dobra jak anio,dopki jej conie rozzocio;kiedy wpada w gniew,leciay jej z oczu iskry podobnie jak ojcu,tak e czowiek mia ochot schowa si do mysiej dziury.Bya bardzo pikna. Bardzo te pikna bya panna Zofia,tylko w cakiem inny sposb agodna i cicha jak gobka.Skoczya dwadziecia lat. Kady w domu mia swojego Murzyna,ktrymu usugiwa nawet Buck.Mj Murzyn mia wite ycie,bo nie byem do tego przyzwyczajony,eby kto co za mnie robi,ale Murzyn Bucka cigle musia by na wyskoki. Dawniej rodzina bya liczniejsza.Pukownik Grangerford mia jeszcze trzech synw,alezostali zabici;no i Emelina umara. Pukownik by wacicielem mnstwa farm i ponad stu niewolnikw.Czasem zjedaa si konno gromada goci z jakich dziesiciu czy pitnastu mil dookoa;zostawali kilka dni i dalej bawi si,hula po polach i na rzece,w dzie urzdza pikniki i tace w lesie,a wieczorem bale w domu.Wikszo tych ludzi naleaa do rodziny Grangerfordw.Mczyni przywozili ze sob strzelby.Byy to prawdziwe wysze sfery,moecie mi wierzy. W okolicy mieszka jeszcze inny klan pi czy sze arystokratycznych rodzin,z ktrych prawie wszystkie nosiy nazwisko Shepherdsonw.Mieli oni tak samo paskie tony i byli tak samo bogaci,dobrze urodzeni i dumni jak rodzina Grangerfordw.Shepherdsonowie i Grangerfordowie korzystali z tej samej przystani,pooonej o jakie dwie i p mili w gr rzeki, wic jak czasem jedziem na przysta z gromad naszych,widywaemtam gromady Shepherdsonw na ich piknych koniach. Ktrego dnia,kiedy polowalimy z Buckiem w lesie daleko od domu,wpad nam w ucho ttent konia.Przechodzilimy wanie przez drog.Buck zawoa: Prdko,Georgej!Migiem do lasu! Skoczylimy midzy drzewa i wygldamy zza krzakw.Po chwili ukaza si na drodzeurodziwy,mody mczyzna;siedzia na koniu swobodnie i wyglda jak onierz ze strzelb opart o k sioda.Widziaem go ju kiedy.By to mody Harney Shepherdson.Strzelba Bucka hukna mi tu nad uchem i Harneyowi spad kapelusz z gowy.Porwa strzelb w rce i pogalopowa w kierunku naszej kryjwki.Alemymy nie czekali.Rzucilimy si biegiem przez las.Las nie by w tym miejscu gsty,wic co rusz ogldaem si za siebie,eby uskoczy w bok z linii strzau,i dwa razy widziaem,jak Harney skada si do Bucka.A potem zawrci i odjecha drog,ktr nas goni pewnie eby podnie kapelusz,ale tego ju nie widziaem.Nie zwolnilimy kroku,dopki nie dopadlimy domu.Oczy starego pukownika bysny myl,e z zadowolenia a potem twarz mu si tak jako wygadzia i rzek do agodnie: Nie podoba mi si to strzelanie zza krzaka.Czemu nie wystpi otwarcie na drog,mj synu? Shepherdsonowie nigdy tego nie robi,ojcze.Oni zawsze wykorzystuj sytuacj.Suchajc opowieci Bucka panna Charlotta podniosa do gry gow niczym jaka krlowa,a nozdrza jej drgay i z oczu sypay si iskry.Tom i Bob mieli miny ponure,ale nie odezwali si sowem. Panna Zofia strasznie poblada,ale jak tylkousyszaa,e Harney Shepherdson nie jest ranny, wrciy jej rumiece. Przy pierwszej sposobnoci odprowadziemBucka na bok,za stodo midzy drzewa i pytam: Czy ty naprawd chcia go zabi,Buck? No chyba!! A co on ci takiego zrobi?? On??Nic mi nie zrobi. Wic za co go chciae zabi?? Och,za nic to tylko idzie o ten zastarzay spr rodzinny. Co to jest takiego,ten zastarzay spr rodzinny? Gdzie ty si chowa??Nie wiesz,co to spr rodzinny? Nie mam pojcia.Wytumacz mi. No wic taki spr rodzinny wyglda mniej wicej tak:jeden czowiek kci si z drugim czowiekiem i zabija go.Wtedy brat zabitego zabija tego pierwszego;wtedy pozostali po obu stronach bracia bior si do siebie.Potem przychodzi kolej na kuzynw i po trochu wszyscy si wzajemniewybijaj,i nie ma ju adnego sporu rodzinnego.Ale to si strasznie wlecze i trwa niemoebnie dugo. A ten wasz spr dawno si zacz?? Jeszcze jak!Ze trzydzieci lat temu albo co koo tego.O co si tam kcili i bya sprawa sdowa,i kto przegra t spraw.Aten,ktry t spraw przegra,zastrzeli tego,ktry spraw wygra,co przecie jestcakiem zrozumiae.Kady by tak zrobi. O co bya ta ktnia,Buck?O ziemi? Moe....tak naprawd to nie wiem. No,a kto pierwszy zacz strzelanie?Grangerford czy Shepherdson? Skd ja mog wiedzie??Przecie to byo strasznie dawno temu. I nikt ju nie pamita? O tak.Ojciec chyba pamita i moe jeszcze jacy inni ludzie.Ale wcale sobie nie mog przypomnie,od czego si ktnia zacza. Czy duo po obu stronach zgino,Buck? Pewnie.Bya ju caa kupa pogrzebw.Tylko nie zawsze si zabijaj.Naprzykad ojciec ma w sobie kilka ziarenek grubego rutu,ale mu to nie przeszkadza,boi tak way niewiele.Boba przejechali kiedy noem myliwskim,a Tom by kilka razy ranny. A w tym roku zabilicie ju kogo?? Tak odpar Buck.Im si dosta jeden i nam jeden.Pewnie ze trzy miesice temu mj czternastoletni kuzyn,Bud,jecha wierzchem przez las po tamtej stronie rzeki cakiem bez broni, co byo z jego strony piekieln gupot.No i w jakim odludnym miejscu syszy nagle za sob ttent konia i widzi starego Baldy'ego Shepherdsona,ktry pdzi za nim jak na zamanie karku; w rce trzyma strzelb,a siwe wosy a mu fruwaj w powietrzu.Zamiast skoczy w bok i czmychn midzy krzaki,Bud zacz przed nim ucieka.Gnali tak przez pi mil albo i wicej, odlego midzy nimi cigle si zmniejszaa.W kocu Bud widzi,e nie da rady duej,wic zatrzyma konia i obrcisi do tamtego twarz,eby mie kulki z przodu rozumiesz?A wtedy stary Baldy podjecha bliej i pooy go trupem na miejscu,ale nie zdy si nacieszy swoim powodzeniem,bo po tygodniu nasi jego pooyli. Uwaam,Buck,e ten stary by tchrzem. Ja wcale tak nie uwaam.On tchrzem?Nieznajdziesz tchrza midzy Shepherdsonami ani jednego.Tak samo nie zobaczysz tchrza midzy Grangerfordami.Posuchaj.Ktrego dnia stary Shepherdson przez p godziny stawia si gracko trzem Grangerfordom ida im w skr. Wszyscy jechali konno,ale on zeskoczy na ziemi i schowa si za sag drzewa,i trzyma konia przed sob,eby si zasoniod ku.Grangerfordowie dalej przed nim plsa na koniach i wali w niego,a on waliw nich.Stary Baldy i jego ko powlekli si do domu mocno podziurawieni i umazani krwi,ale Grangerfordw trzeba byo zanie do domu jeden ju wtedy nie y,adrugi umar nazajutrz.Nie,chopie,jakby kto chcia znale tchrza,lepiej niech nie traci czasu na szukanie go midzy Shepherdsonami,bo u nich tacy si nie rodz. W najblisz niedziel pojechalimy wszyscykonno do kocioa odlegego o jakie dwie mile. Mczyni wzili ze sob strzelby (Buck te)i albo trzymali je midzy kolanami,albo-opierali o cian,gdzie atwo mogli po nie sign.Shepherdsonowie zrobilito samo.Kazanie byo ot, takie sobie,cakiem zwyczajne.O mioci y u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AARPycScTcU ,`cVm:pW:braterskiej i tym podobnym piekielnym nudziarstwie. Ale wszyscy chwalili,e to takie dobre kazanie,i w drodze powrotnej do domu w kko o nim rozmawiali,i tyle mieli do powiedzenia o wierze chrzecijaskiej,o dobrych uczynkach,o stanie aski i o tej...tej pre,..predesty...nacji,i sam ju nie wiem o czym,e ta niedziela wydaa mi si najokropniejsz niedziel,na jak w yciu trafiem. W jak godzin po obiedzie wszyscy drzemali niektrzy w krzesach,inni w swoich pokojach,wic zrobio si po prostuniemoliwie nudno.Buck i jego pies leeli wycignici w socu na trawie i obaj spalikamieniem.Poszedem na gr do naszego pokoju i pomylaem sobie,e te si przepi.liczna panna Zofia staa we drzwiach swojej sypialni,ktra ssiadowaaz nasz.Jak mnie zobaczya,wcigna mniedo rodka,zamkna cichutko drzwi i spytaa,czy j lubi,na co odpowiedziaem,e tak.Potem spyt aa,czy zrobi co dla niej i nikomu o tym nie powiem,na co odpowiedziaem,e owszem.Wtedy powiedziaa mi,e zapomniaa w kociele swojej Biblii zostawia j w awce midzy dwiema innymi ksikami, wic czybym nie zechciawymkn si z domu cichaczem,pj do kocioa,a potem przynie jej Bibli i nikomu o tym nie mwi?Odparem,e pjd.Wic wymknem si z domu,a jak przyszedem do kocioa,nikogo tam nie zastaem prcz kilku wieprzy,bo drzwi nie byy zamknite,a wieprze lubi w lecie kamienn podog,ktra nawet podczas upaw jest chodna. Zauwacie,e ludzie przewanie chodz do kocioa wtedy,kiedymusz;z wieprzami jest inaczej. Myl sobie:co mi si tu nie podoba,bo to nie jest naturalne,eby moda panna tak siprzejmowaa zgubieniem Biblii,wic potrzsnem ksik i ze rodka wypada kartka,na ktrej byo napisane owkiem:p do trzeciej .Przeszukaem ksik dokadnie,ale nic wicej nie znalazem.Zupenie tego nie mogem zrozumie,wic woyem kartk z powrotem do ksiki,a kiedy wrciem do domu,panna Zofia czekaa na mnie w drzwiach swego pokoju.Znowu wcigna mnie do rodka i zamkna drzwi.Potem potrzsaa Bibli,dopki nie znalaza kartki,a jak j znalaza,miaa bardzo rozradowan min.Zanim si obejrzaem,chwycia mnie w ramiona i uciskaa,i powiedziaa,e jestem najlepszym chopcem na wiecie i ebym nikomu o niczym nie mwi.Przez jak minut bya bardzo czerwona na twarzy i oczy jej byszczay,przez co wygldaa nadzwyczaj adnie.Ogromnie mnie to wszystko zdziwio,wic jak tylko zapaemz powrotem oddech po tych jej uciskach,spytaem,co znaczy ta kartka,a ona mi na to,czy j czytaem.Odparem,e nie,to potem mnie spytaa,czy umiem czyta.Odpowiedziaem,e tylko litery drukowane,a wtedy ona,e ta kartka to tylko taka zakadka do ksiki i e w ogle mog ju i si pobawi. Poszedem nad rzek,cay czas zastanawiajc si nad t spraw i po chwilizauwayem,e mj Murzyn,Jack,idzie za mn krok w krok.Kiedymy si ju oddalili na tyle,e nas z domu nie byo wida,Jack obejrza si na wszystkie strony,a potem podbieg do mnie. Paniczu,jakby panicz poszed ze mn na moczary,pokazabym mu gniazda jadowitychmij. Myl sobie:dziwne!Mwi mi to ju wczoraj.Powinien chyba wiedzie,e czowiek tak si znowu bardzo nie pali do jadowitych mij,eby a mia gania za nimipo moczarach.O co mu idzie?Wic powiadam: Prowad!! Szlimy z p mili przez las,a potem Jack skrci na moczary i brodzilimy po wodziejeszcze jakie p mili.Potem Jack zatrzyma si przed ma kp,cakiem such,gdzie rosy drzewa, krzaki i wszystko okrcone byo pnczami.Powiedzia: Niech panicz wejdzie miao w gstwin,kilka krokw,tam siedz te mije.Do im si napatrzyem,wic nie chc ich dzisiaj znowu oglda. Potem zawrci i poszed sobie,i bardzo prdko znik mi z oczu.Daem nurka midzygste krzaki i po chwili wyszedem na polank wielkoci sporego pokoju,ca obwieszon dookoa pnczami.Wycignity na trawie spa tam jaki mczyzna i niech mnie licho!By to mj stary Jim! Obudziem go i mylaem,e si na mj widok strasznie zdziwi,ale gdzie tam.Z radoci o mao co si nie popaka,ale wcale nie by zdziwiony.Powiedzi a,e tamtej nocy pyn za mn i sysza,jak naniego woaem,ale si nie odezwa,bo nie mia najmniejszej ochoty,eby go kto wyowi i znowu zrobi z niego niewolnika. Troch byem potuczony i nie mogem pyn szybko,wic zostaem kawa za tob.Kiedy wyszed na brzeg,mylaem,e ci dogoni bez woania,ale zobaczyem tendom i zaczem i wolniej.Byem za daleko,eby sysze,co oni do ciebie mwili,no i baem si psw,ale kiedy wszystko z powrotem ucicho,widziaem,e zosta w domu,i schowaem si w lesie,eby przeczeka noc.Wczenie rano Murzyni szli w pole,wicmnie ze sob wzili i pokazali mi to miejscena bagnisku,gdzie psy mnie nie znajd z powodu tej wody.Od tego czasu co wieczr przynosz jedzenie i opowiadaj,co z tob. Dlaczego wczeniej nie powiedzia Jackowi,eby mnie tu przyprowadzi? spytaem. A po co miabym ci przeszkadza,Huck,dopkimy nie mogli si std nog ruszy?Ale teraz mamy wszystko,co nam trzeba.Jak mi si zdarzya sposobno,kupowaem garnki i patelnie,i ywno,a nocami naprawiaem tratw i... Jak tratw,Jim? Nasz star tratw. To nasza tratwa nie rozpada si na drobne kawaki?? Nie rozpada si.Mocno j stukno,najbardziej z jednego boku,ale szkody nie byy takie znowu wielkie,tylko e prawie wszystkie nasze graty przepady.Jakbymy nie dali tak gbokiego nurka i nie pynli taki kawa drogi pod wod,i jakby noc nie bya taka ciemna,no i jeszcze jakby z nas nie bya taka para jak si to mwi matokw,zobaczylibymytratw.Ale wszystko wyszo na dobre,bo tak j wyataem,e jest prawie jak nowa imamy ca fur nowych rzeczy na miejsce tych,comy je stracili... Ale jakim cudem,Jim,zdobye z powrotem tratw?Czy sam j zapa? Jake mogem j zapa,kiedy siedz tu wlesie?Nie,zapao j kilku czarnuchw,nadzian na karp,niedaleko std w zaomie rzeki.Schowali j w strumyku,ktry wpada do rzeki,midzy wierzbami,a tak si brali za by niby do ktrego ta tratwa najbardziej naley,e niedugo obio mi si to o uszy i zaraz ich uspokoiem,e nie naley do adnego z nich,tylko do mnie i do ciebie.A potem spytaem,czy chc kra wasno biaegodentelmena i dosta za to lanie?Na koniec daem im po dziesi centw na gow i bardzo to sobie chwalili,i bardzo by teraz chcieli, eby wicej tratw nadziewao si na karpy i eby mogli by bogaci.Nie ma co,dobre s dla mnie te czarnuchy i jak mi czego trzeba,nie musz im powtarza dwa razy.Z tego Jacka te porzdne chopisko i spryciarz nie lada. To prawda.Wcale mi nie powiedzia,e ty tu jeste,Jim.Powiedzia tylko,e mi pokaegniazda jadowitych mij.Jakby si co zdarzyo,moe si broni,e w tym palcw nie macza. Powie,e nas nigdy razem nie widzia,co te bdzie prawd. Nie chciabym opowiada dugo o tym,co si dziao nazajutrz.Sprbuj opisa to wszystko jak najkrcej.Obudziem si o wicie i ju miaem si przewrci na drugibok i zasn z powrotem,kiedy mnie uderzya dziwna cisza jakby si nikt nie rusza w caym domu.Wydao mi si to podejrzane.Potem zauwayem,e Bucka niema w pokoju.Wstaem mocno zdziwiony i zszedem na d ani ywego ducha i cicho jak makiem zasia.To samo przed domem.Myl sobie:co to znaczy?Za domem,obok stosu drewna,spotkaem mojego Jacka,wic pytam: Co si dzieje,Jack? Jak to,panicz nie wie? Nie odparem. Panna Zofia ucieka!Sowo daj!Ucieka w nocy,ale nikt nie wie o ktrej,z tym modym Harneyem Shepherdsonem,eby wyj za niego tak si przynajmniej wszyscy domylaj. Rodzina to wykrya jakie p godziny temu,moe troch wicej.I powiadam paniczowi,e nikt nie straci ani chwili czasu.Takiego popiechu zbroni i siodaniem koni nigdy w yciu panicz nie widzia.Kobiety pojechay zawiadomi krewnych,a stary pan Saul i chopcy chwycili strzelby i pognali drog doprzystani,eby dopa Harneya i zabi go,bokto wie,czy nie poprbuj czmychn na drug stron rzeki.Oj,bdzie tu teraz gorco! I Buck mnie nie obudzi! Prawda,e nie.Nie chcieli miesza panicza do tego.Panicz Buck naadowa strzelb i powiedzia,e albo utucze jednego Shepherdsona,albo pknie ze zoci.Hm...bdzie ich tam pewnie pod dostatkiem i gow dam,e mu si jaki podstrzelb nawinie. Pobiegem szybko brzegiem rzeki.Po jakim czasie usyszaem z daleka strzay.Kiedy zobaczyem drwalni i sag drewna obok przystani,skrciem midzy drzewa i krzaki,i tak szedem,dopki nie znalazem jak mi si zdawao dobrego miejsca;;wtedy wlazem na topol, ktra znajdowaa si poza zasigiem strzaw,L tam spoza konarw spojrzaem w d.W niewielkiej odlegoci od mojej topoli sta podugowaty sag wysokoci mniej wicej czterech stp,gdzie najpierw zamierzaem si ukry,ale na moje szczcie tego nie zrobiem. Kilku mczyzn na koniach miotao si po pustej przestrzeni przed drwalni klnc i wrzeszczc,i prbujc dobra si do dwchchopcw ukrytych za sgiem drzewa,stojcym przy samej przystani alenie dawali rady.Ile razy ktry z jedcw wyskakiwa z boku,od strony rzeki,chopcyczstowali go kulk.Przykucnli na ziemi plecami do siebie strzegc w ten sposb obu przej. Po jakim czasie jedcy przestali si ciska i wrzeszcze,i ruszyli w stron drwalni.Wtedy jeden z chopcw poderwa si na nogi,opar strzelb o kody,spokojnie wycelowa i zwali jedcaz sioda.Pozostali zeskoczyli na ziemi,chwycili rannego i poczli dwiga godo drwalni;w tej samej sekundzie chopcy pucili si naprzd biegiem i przebiegli ju poow drogi do mojej topoli,zanim mczyni ich zauwayli.Gdy mczyni spostrzegli ucieczk,skoczyli na konie i jazda za chopcami!Ale nic z tego,bo ci daleko ju si od nich odsdzili;dopadli sguznajdujcego si w pobliu mojej topoli,ukryli si za nim i znowu byli nad tamtymi gr. Jednym z nich by Buck,drugim smuky modzieniec lat moe dziewitnastu. Mczyni wrzeszczeli jeszcze jaki czas,strasznie rozwcieczeni,a potem odjechali. Zaledwie mi znikli z oczu,zawoaem na Bucka.W pierwszej chwili nie mg zrozumie,jakim sposobem mj gos odzywa si do niego z drzewa.Strasznie si zdziwi.Powiedzia mi,ebym rozglda si pilnie i da mu zna,jak tylko zobacz wracajcych jedcw;doda,e na pewno szykuj jak diabelsk sztuczk tylko ich patrze,jak wrc.Wolabym,eby mnie na tym drzewie wcale nie byo,ale mimo to nie uciekem.Potem Buck zacz pokrzykiwa i odgraa si,i zapewnia mnie,e on i jego kuzyn powetuj sobie jeszcze ten dzie.Powiedzia,e jego ojciec i dwaj bracia zginli,pado te kilku wrogw.Shepherdsonowie urzdzili na nich zasadzk.Buck uwaa,e ojciec i bracia powinni byli czeka,a zjad si krewni ,bo Shepherdsonowie przewyszali ich liczb.Spytaem,co si stao z modym Harneyem i pann Zofi.Odpar,e uciekli bezpiecznie na tamt stron rzeki.Bardzo mnie to ucieszyo.Buck nie mg sobie darowa,e nie zabi wtedy w lesie Harneya.Mwi o tym ze smutkiem jak dugo yj,nie syszaem czego podobnego. A tu nagle pac!pac!pac! usyszelimy kilka strzaw.To tamci mczyni zsiedli z koni, przekradli si przez las i zatoczywszykoo zaszli chopcw od tyu!Chopcy rzucili si biegiem do rzeki obaj ranni i gdy pynli z prdem,mczyni biegli wzdu brzegu wrzeszczc: Zabi ich!Zabi!Porway mnie takie mdoci,e o mao co nie spadem z drzewa.Ani myl opowiada wszystkiego,co si potem dziao niechbym tylko zacz,znw chwyciyby mnie mdoci.aowaem,em nie uton tamtej nocy zamiast wyj na brzeg i oglda takie rzeczy. Nigdy tego dnia nie zapomn;czsto mi si ni. Baem si zej,wic siedziaem na drzewie,dopki nie zaczo si ciemnia.Odczasu do czasu syszaem wystrzay gdzie daleko w lesie,a dwa razy widziaemmae grupki mczyzn ze strzelbami gotowymi do strzau,przejedajcych galopem obok drwalni,wic domylaem si,e bitwa jeszcze nie skoczona.Byem strasznie zgnbiony.Postanowiem,e nie wrc do domu,bo miaem takie uczucie,jakbym to ja zawini.Widocznie ta kartka w Biblii znaczya,e panna Zofia miaa spotka si z modym Harneyem o p do trzeciej w nocy i uciec z nim. Pomylaem,e powinienem by powiedzie o tym jej ojcu i o dziwnym zachowaniu si panny Zofii,a wtedy on moe zamknby j na klucz i nie doszoby do tych okropnoci. Zeliznem si z drzewa,podpezem do brzegu i dalej w d rzeki,a znalazem ciaa chopcw lece w pytkiej wodzie.Wycignem ich na piasek,przykryem ich twarze.Kiedy przykrywaem twarz Bucka,spakaem si troch,bo Buck by zawsze dla mnie bardzodobry. Potem oddaliem si najprdzej,jak tylko mogem. Byo ju cakiem ciemno.Okryem z daleka dom i przez las poszedem prosto namoczary. Nie zastaem Jima na kpie,wic pobiegem w stron strumienia,przedaremsi przez wikliny, cay czas mylc o tym,eby jak najprdzej skoczy na tratwiuciec z tej strasznej okolicy ale tratwa znika!Chryste,jake si przeraziem!Chyba przez minut nie mogem zapa tchu.A potem wrzasnem...Jaki gos z odlegocinajwyej dwudziestu piciu stp odpowiedzia: Mj Boe!!To ty,chopcze?Nie haasuj tak! By to Jim nigdy w yciu nie syszaem gosu,ktry brzmiaby pikniej.Pobiegem kawaek wzdu brzegu i skoczyem na tratw,a Jim obj mnie i ciska,i tak si strasznie cieszy! Zawoa: Niech ci Bg bogosawi,dziecko!Byem cakiem pewien,e znowu nie yjesz!Jack przyszed tu do mnie i powiedzia,e ci zastrzelili,bo nie wrcie do domu;dopiero co wypchnem tratw spomidzy wiklin,eby mie wszystko gotowe do drogi,jak Jack przyjdzie drugi raz i powie,e na pewno nie yjesz.Ach,chopcze,co za rado znowu ci widzie! Wszystko wietnie si skada,Jim odparem.Oni tam w domu pomyl,e zostaem zabity i e moje ciao popyno z prdem znajd nad brzegiem co;co ichna t myl naprowadzi.Wic nie tra ani sekundy,tylko wal co si na rodek rzeki. Nie uspokoiem si,dopki nas prd nie znis dwie mile poniej przystani na sam rodek Missisipi.Wtedy powiedzielimy sobie,e znowu jestemy wolni i bezpieczni,i wywiesilimy nasz latarni.Od zeszego wieczoru nie miaem nic w ustach,wic Jim postawi przede mn ytnie suchary i malank,wieprzowin,kapust i mody szpinak wymienita potrawa,kiedy j dobrze przyrzdzi a kiedy jadem,rozmawialimy i byo nam dobrze.Cieszyem si,e uciekem od tych sporw rodzinnych,a Jim te si cieszy,euciek z moczarw. Powiedzielimy sobie,e mimo wszystko nigdzie nie mieszka si tak dobrze jak na tratwie. Gdzie indziej czowiek ma wraenie,e mu jest ciasno i e si z tej ciasnoty dusi.Na tratwie tego nie czuje.Na tratwie czowiek czuje si wolny i beztroski i jest mu radonie. Krl i ksi na naszej tratwie Przeszy trzy dni i trzy noce.Mog chyba miao powiedzie,e nie przeszy,tylko przepyny spokojnie i cicho,i przyjemnie.Opisz teraz,jak spdzalimy czas. Rzeka bya tu potnie szeroka w niektrych miejscach miaa ptorej mili odbrzegu do brzegu.Pynlimy noc,a przed witem schodzilimy na ld.Kiedy noc miaa si ku kocowi, przybijalimy do brzegu najczciej do kpy piaszczystej na martwej wodzie a potem cinalimy mode topole i wiklin,i przykrywalimy nimi tratw.Kiedy to byo zrobione, zarzucalimy wdki,nastpnie pywalimy sobie troch,eby si odwiey i ochodzi.Potem siadalimy na piaszczystymdnie,w miejscu,gdzie woda sigaa najwyej do kolan,i czekalimy na nadejciednia.Dookoa cisza ani jednego dwiku,zupenie jakby spa cay wiat;z rzadka tylko odzywao si kumkanie aby.Rano pierwsze,comy widzieli za wod,to niewyran, zamazan lini lasu;alepoza tym nic nie byo wida.Potem na niebiepokazywaa si blada smuga;potem ta blado coraz szerzej si rozlewaa i rzeka jako agodniaa,i nie bya ju.wcaleczarna tylko szara.Hen,daleko widzielimy zajne.O mioci y u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAXPcYAcZ6tc[, c\@:, mae czarne punkciki pynce z prdem;to barki z towarami i rne inne odzie.A czarne kreski to tratwy.Czasem syszelimy zgrzyt wiosa w dulce albo gwar rozmw tak byo cicho i tak daleko nios gosy na wodzie..Po chwili moglimy ju rozrni bielsz prg na rzece;z samego wygldu tej prgi byo wiadomo,e jest tam karpa,o ktr rozbija si rwcy prd i dlatego prga tak wanie wyglda.A potem mga Zaczynaa si unosi znad rzeki i niebo na wschodzie rowiao,i woda rowiaa,i na skraju lasu,na drugim brzegu,pokazywa si szaas zbity z bierwion najczciej drwalnia a przed nim kody drew spawnych poukadane w taki sposb,eby atwo mona je byo spielazn klamr.Potem zrywa si poranny wietrzyk i wion ku nam z tamtej strony rzeki,i orzewia nas ach,taki chodny i wiey,i pachncy tak licznie lasem i kwiatami;chyba e pachnia inaczej, a to wtedy,kiedy wyrzucano przed drwalni zdeche ryby,odpadki jedzenia i inne miecie,ktre psuj si prdko i cuchn. A zaraz potem by biay dzie i wszystko miao si w socu,i ptaki pieway jak najte. Niewielkiego dymu nikt by teraz nie zauway,wic zdejmowalimy ryby z haczykw i przyrzdzalimy gorce niadanie.Pniej rozleniwieni przygldalimy si samotnej rzece i w kocu morzy nas sen.Po jakim czasie budzilimy si i patrzylimy ciekawie,co tewyrwao nas ze snu;niekiedy by to statek gramolcy si z trudem pod prd tak daleko od naszego brzegu,e nie umielibymy o nim powiedzie nic,prcz tego tylko,e mia koo na rufie bd z boku.A potem przez jak godzin nic nie syszelimy ani nic nie widzielimy i znowu bylimy samotni w ciszy.Nastpnie jaka tratwa przemykaa po wodzie gdzie hen,narodku rzeki i czsto drwal rba na niej drzewo,jak to zwykle na tratwach.Widzielimy bysk spadajcej w d siekiery,ale nie syszelimy adnego odgosu;widzielimy,jak siekiera podnosi siznowu w gr i dopiero jak znajdowaa si nad gow drwala,dobiegao do nas stumione trrach!tak dugo dwik szed po wodzie. W ten sposb spdzalimy dnie;leniuchujc,przysuchujc si ciszy.Kiedy bya gsta mga, wic ludzie na tratwach i odziach bili w cynowe patelnie,bo tylko w taki sposb mogli da zna o sobie pyncym parowcom.Jaka szkuta czy tratwa przepywaa tak blisko nas,e syszelimy rozmowy i przeklestwa,i miech na pokadzie;syszelimy bardzo wyranie,ale w aden sposb nie moglimy dojrze ludzi,ia nam cierpa skra,bo zdawao si,e to duchy migaj sobie w powietrzu.Jim powiedzia,e jego zdaniem to z pewnoci duchy,ale ja mu na to: Nie,bo duchy nie mwiyby:Niech diabli tcholern mg!A jak zapadaa noc, odbijalimy od brzegu.Kiedy tratwa wypywaa na rodek rzeki,pozwalalimy jej sun z prdem,gdzie chciaa i jak chciaa.Wtedy zapalalimy fajki,spuszczalimy nogi w wod i dalej rozprawia o najrozmaitszych rzeczach!Jeeli tylko komary zanadto nam nie dokuczay, chodzilimy dniem i noc cakiem nadzy;nowe ubranie,ktre kazali miuszy rodzice Bucka, byo za porzdne,eby mi w nim mogo by wygodnie,a zreszt w ogle nie bardzo lubisi ubiera. Niekiedy przez wiele godzin mielimy ca rzek dla siebie prcz nas nie byo na wodzie nikogo.Z daleka widzielimy ld i wyspy,czasem mign nam pomyk wieczka w oknie nabrzenego szaasu;czasem bysno kilka wiateek na wodzie,to znaczy na tratwie albo na odzi,A kiedy indziej znw syszelimy skrzypki albo piosenk pync ku nam od ktrej z zag.Pikne jest ycie na tratwie!Wysoko nad nami byo niebo cae obsypane gwiazdami i czsto leelimy na plecach i patrzylimy w gr,i zastanawialimy si obaj,czy gwiazdy zostay zrobione,czy po prostu skd si wziy.Jim by zdania,e zostay zrobione,ale ja przypuszczaem,e wziy si skd.Uwaaem,e to by za dugo trwao,gdyby kto chcia zrobi ich tak kup.Jim powiedzia,e moe ksiyc znisje niczym jaja.Hm...to mi si wydao niegupie,bo widziaem,jak aba znosi skrzek,wic to samo mogo si tyczy ksiyca. Przygldalimy si te spadajcymgwiazdom,jak migay w d po niebie.Jim przypuszcza,e si zepsuy,wic je wyrzucano z gniazda. Par razy w cigu nocy wyrasta przed nami w ciemnoci parowiec pyncy w gralbo w d rzeki;od czasu do czasu z jego kominw wytryskiwao cae mnstwo iskierek i te iskierki jak deszcz spaday na wod,co wygldao nadzwyczaj adnie;potem parowiec opywa zakrt i wiata niky,i milk stukot maszyn,a rzekaznowu bya cicha.Pniej,w dugi czas po tym,jak nam znik z oczu,dochodziy do nasjego fale i hutay lekko tratw.Potem dugo,cho sami nie wiedzielimy jak bardzo dugo,nie syszelimy ju nic,prcz chyba kumkania ab i takich rnych gosw. Po pnocy ludzie na ldzie szli spa i wtedy przez kilka godzin brzegi rzeki byy czarne ani jednego wiateka w oknach szaasw.Te wiateka zastpoway nam zegar pierwsze,jakie si znw pokazyway w oknach,byy dla nas przypomnieniem,e niedugo brzask;zaraz te szukalimy miejsca na dzienny postj Ktrego dnia o wicie znalazem czno i przeprawiem si nim przez odnog na ld jakie dwiecie jardw a potem powiosowaem w gr maej rzeczuki wpadajcej do Missisipi.Pynem tak z milwrd rosncych nad brzegami cyprysw, cay czas wypatrujc jagd.Mijaem wanie miejsce,gdzie schodzia do wody cieka wydeptana przez bydo,a tu nagle wypadli na ciek dwaj mczyni i zaczlipdzi ku mnie ile si w nogach.Byem pewien,e przepadem z kretesem,bo ile razy kto kogo goni,zdawao mi si,e tomnie albo Jima.Ju miaem zawrci i uciec,ale mczyni,ktrzy znajdowali si teraz bardzo blisko,zaczli woa do mnie ibaga,ebym im uratowa ycie;powiedzieli,e nie zrobili nic zego i e teraz ludzie cigaj ich za to,czego nie zrobili;e zaraz bdzie tu pocig z psami.Chcieli z miejsca skoczy do czna,ale powiedziaem: Nie rbcie tego.Nie sycha jeszcze ani koni,ani psw,wic zdycie przedosta si przez krzaki i pj brzegiem kawaek w gr strumienia.Potem wlecie do wody i wrcie do czna. W ten sposb psy zmyltrop. Posuchali mnie,a zaledwie wskoczyli do czna,zaczem wiosowa z powrotem donaszej kpy.Po piciu czy dziesiciu minutach usyszelimy z daleka ujadanie psw i krzyki mczyzn. Syszelimy,jak przybliaj si do strumienia,alemy ich niewidzieli;wygldao na to,e przystanli i krc si na miejscu.Potem,w miar jak nasze czno oddalao si,wrzawa milka po trochu,a w kocu,kiedy pozostawilimy za sob mil lasu i wypywalimy na rzek,cisza bya zupena.Powiosowaem prosto do kpy,gdzie ukryci midzy topolamimoglimy si nie ba pocigu. Jeden z mczyzn mia lat chyba ze siedemdziesit albo i wicej,strasznie ys gow i cakiem siwe bokobrody.Na gowie stercza mu stary kapelusz z opuszczonym rondem,a ubrany by w wywiechtan,niebiesk wenian koszul,obszerne spodnie z granatowego drelichu wsunite w cholewy wysokich butw i szydekowej roboty szelki nie,tylko w jedn szelk. Przez rk mia przewieszony obszarpany surdut z granatowego drelichu,przybrany gadkimi mosinymi guzami;obaj nieznajomi przynieli ze sob due,wypchane sakwojae okropnie ndzne z wygldu.Drugi mczyzna mia lat chyba ze trzydzieci,a ubrany by nie lepiej ni tamten.Po niadaniu,rozoeni wygodnie na trawie,zaczlimy rozmawia i okazao si zaraz na wstpie,e ci dwaj nie widzieli sinigdy przedtem na oczy. W jaki sposb narobie sobie pan tej biedy?? spyta ysy modszego. Hm...sprzedawaem lekarstwa na usuniciekamienia z zbw nawiasem mwic,usuwa to go usuwa,ale najczciejrazem z emali i zostaem jedn noc za dugo w miecie.Wanie miaem wynie si cichaczem,kiedy spotkaem pana,jak biege ciek po tej stronie miasta.A zreszt sam pan wiesz.Powiedziae,e ci goni,i prosie,ebym ci pomg ucieka.Jana to, e sam si spodziewam nieprzyjemnoci i wobec tego zwiej z panem.To wszystko.A co pan masz do powiedzenia? C,prowadziem tam prawie przez tydzie akcj na rzecz trzewoci;kobiety za mn przepaday,stare i mode,bo widzisz pan,cay czas mocno zaaziem mczyznom za skr. Zbieraem pi do szeciu dolarw za jeden wieczr po dziesi centw od osoby dzieci i Murzyni wstp wolny.Interes wietnie mi si rozwija,ale co z tego,kiedy w taki czy innysposb ludzie dowiedzieli si wczoraj wieczorem,e mam zwyczaj zabawia si wskrytoci butelczyn ot,dla zabicia czasu.Jeden czarny zbudzi mnie dzisiaj z samego rana i powiedzia, e ludzie zbieraj si ju cichaczem na koniach i z psami,i tylko patrze,jak po mnie przyjad;dadz mi p godziny czasu na ucieczk i potem rusz w pogo,a jak mnie zapi,unurzaj mnie w smole i pierzu i przegnaj z miasta.Nie czekaem na niadanie.Ani troch nie byem godny. A moe bymy,starcze odezwa si po chwili modszy mczyzna poczyli nasze siy?? Hm....nie mam nic przeciwko temu.Jaka jest paska specjalno? Z zawodu drukarz.Znam si co nieco na specyfikach aptecznych.Poza tym aktor odrl tragicznych,rozumiesz pan.Jak mi si zdarzy sposobno nie gardz hipnotyzerstwem i wreniem,a jak si trafi okazja ucz piewu i geografii w szkole.Czasem wygosz jaki odczycik och,robi wiele najrozmaitszych rzeczy,wszystko co mi lekko przychodzi,bylebym nie musia pracowa.A pan? Swojego czasu zajmowaem si sporo doktorowaniem.Najlepsza moja sztuczka to leczenie za pomoc dotyku rk wiesz pan:rak,parali i tym podobne.Potrafi te niezgorzej przepowiedzie los,jak mam ze sob kogo,kto mi wpierw zbierze troch faktw.Param si te kaznodziejstwem;jak popadnie,prowadz rekolekcje na wsi;no i niezy bywa ze mnie misjonarz. Przez chwil nikt si nie odzywa.Potem nagle modszy mczyzna westchn cikoi powiedzia: Biada mi!! Czego pan tak biadolisz?? spyta ysy. Pomyle tylko,jak ja nisko upadem!Jakieja ycie prowadz i na jakie towarzystwo jestem skazany! I zacz ociera gaganem kciki oczu. Niech ci drzwi cisn!To nasze towarzystwo ci nie odpowiada?rzek gniewnie i bardzo wyniole ysy. O,tak,cakiem mi odpowiada.Jest takie,na jakie zasuguj.Bo kt to strci mnie tak nisko,cho byem tak wysoko?Ja sam to zrobiem.Was o to nie wini,panowie!Bynajmniej! Ani myl wini kogokolwiek.Sam jestem sobie winien.Ale niech okrutny wiat dalej pastwi si nade mn;wiem jedno gdzie tam czeka mnie mogia.wiat niech dalej robi swoje,niech zabierze wszystko;bliskich i kochanych,majtek wszystko.Ale tego zabra mi nie zdoa. Ktrego dnia poo si w mej mogile i zapomn o krzywdach,a moje biedne,skoatane serce znajdzie wreszcie spokj. Umilk i dalej chlipa. Do licha z twoim biednym,skoatanym sercem!wtrci ysy, Czego si nas czepiasz z tym swoim biednym sercem?Comy ci zego zrobili? Nic.Nie zrobilicie mi nic zego.Nie mam do was,panowie,adnych pretensji.To ja sam jestem sobie winien,em si stoczy tak nisko...ja sam,nikt inny.Susznie,e teraz cierpi... bardzo susznie...ani myl si skary. A niby skd si pan stoczye??Gdzie pan by,e si pniej stoczy? Ach,nie uwierzycie mi,panowie.Okrutny wiat nigdy mi nie uwierzy...ale dajmy temu pokj...mniejsza o to.Tajemnica mego pochodzenia... Tajemnica pochodzenia??Chcesz pan powiedzie,e... Panowie przemwi mody,robic strasznie uroczyst min. Wyjawi teraz moj tajemnic,gdy czuj,e mog wam zaufa.Wedle prawa jestem ksiciem. Kiedy Jim to usysza,oczy wyszy mu na wierzch;myl,e z moimi byo to samo.A potem odzywa si ysy: Nie!!Mwisz pan powanie? Tak,panowie.Pod koniec ubiegego stulecia mj pradziad,pierworodny syn ksicia Bridgewater,uciek z Anglii i przyby do tego kraju,by odetchn czystym powietrzem wolnoci.Oeni si tu i umar osierocajc syna;jego ojciec zmar mniej wicej w tym samym czasie.Modszy syn zmarego w Anglii ksicia zagarn tytu i majtki dzieci pierworodnego syna cakiem zostao pominite.Jestem w prostej linii potomkiem tego pierworodnego syna jestem prawowitym ksiciem Bridgewater.Otom jest wyzuty z mych majtnoci, przeladowany przez ludzi,wzgardzony przez wiat,w achmanach,ledwie yw,upady na duchu,skazany na towarzystwo rzezimieszkw na tratwie! Jim strasznie mu wspczu,ja te.Prbowalimy go jako pocieszy,ale on powiedzia,e szkoda zachodu,bo z pocieszaniem to u niego cika sprawa;powiedzia jeszcze,e najbardziej by mu mogo pomc gdybymy go uznali jako ksicia.Odparlimy,e chtnie,tylko niech nam powie,jak si to robi;a on na to,e powinnimy mu skada ukon,kiedy si do niego zbliamy, i mwi Wasza Mio albo Wasza Ksica Mo ,alboMj Ksi nawet nie wemie nam za ze,jeeli bdziemy mwili po prostu Bridgewater,bo jak powiedzia,nie jest to wcale nazwisko,tylko tytu;a jeden z nas powinien mu usugiwa przy stole i spenia rne jego drobne polecenia. Hm...nie byo to wcale takie trudne,wic zrobilimy,o co prosi.Przy obiedzie Jim cay czas mu usugiwa i cigle pyta:CzyWasza Ksica Mo yczy sobie tego...?Czy moe tego?i tak dalej,i dalej.Byo wida,e mu to sprawia wielk przyjemno. Ale ysy jako przycich,niewiele mia do powiedzenia i nie wyglda na bardzo zadowolonego,e si tak cackamy z Ksiciem.Wid byo,e go co gryzie.Po jakim czasie nagle powiada: Suchaj no,Bridgewater,strasznie mi ciebie al,chopie,ale nie ty jeden masz takie kopoty. Czyby?? ebym tak by zdrw.Nie ciebie jednego wykiwali z wielkopaskiej ojcowizny. Ach,niestety,niestety! I nie ty jeden masz tajemnic urodzenia.Jak babci kocham,teraz ysy zacz paka! Czekaje,pan!Co masz na myli? spyta Ksi. Bridgewater,czy mog ci zaufa? jknysy troch pochlipujc. Jak rodzonej matce! Wzi starca za rk,ucisn mu j i powiada:Twoja tajemnica zejdzie ze mn do grobu.Mw! Bridgewater,stoi przed tob delfin,nastpca tronu francuskiego. Pewnie si domylacie,e tym razem Jimowii mnie oczy cakiem wyszy na wierzch.A Ksi pyta; Stoi przede mn kto?? Delfin we wasnej osobie.Tak,mj przyjacielu,smutna,to prawda.Spogldasz w tej chwili na biednego,zaginionego delfina,Ludwika XVII,syna Ludwika XVI i Marii Antoniny. Ty jeste delfin?W twoim wieku?Nie!Chciae pewnie powiedzie,e jeste Karolem Wielkim i liczysz sobie jakie szeset czy siedemset wiosen. Troski,Bridgewater,troski to zrobiy.Cikim strapieniom zawdziczam tesiwe wosy i przedwczesn ysin.Tak,panowie,oto stoi przed wami w granatowym drelichu,w achmanach, tuaczwygnany z ojczyzny,sponiewierany,nieszczliwy,pra- wowity krl Francji! Zacz teraz szlocha na dobre i strasznie rozpacza.Zupenie nie wiedzielimy z Jimem,co robi tak go nam byo al i tacybylimy szczliwi i dumni,e jest z nami natratwie.Wic zabralimy si do niego podobnie jak przedtem do Ksicia i jego z kolei zaczlimy pociesza. Ale on powiedzia,e to wszystko na nic,bo tylko mier jedna moe go utuli.Cho bywao,edoznawa troch ulgi,kiedy ludzie traktowaligo,jak mu si to z prawa naley:mwic do niego przyklkali na jedno kolano,zwali go zawsze Najjaniejszym Panem ,jego pierwszego obsugiwali przy stole i nie siedli,dopki on im nie da przyzwolenia...Nowiec zaczlimy go z Jimem najjaniej panowa ,robilimy dla niego to,owo i dziesite,i stalimy wyprostowani, pki nie pozwoli nam usi.To go nadzwyczajnie pocieszyo,powesela by bardzo zadowolony.Ale Ksi spoglda na niego jako krzywo i widziaem,e mu si to wszystko mocno nie podoba.Mimo to Krl odnosi si do niego naprawd askawie i powiedzia e jego ojciec bardzo sobie ceni pradziadka Ksicia i wszystkich innychksit Bridgewaterw,i nawet im pozwalaprzychodzi do paacu.Ale Ksi dalej si boczy;w kocu Krl powiada: Co mi si widzi,Bridgewater,e bdziemy obaj na tej tratwie diablo dugo,wic co za interes robi krzywe miny?Tylko by nam to oci y u si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA]P%^lc_c`"cat1]zatruo ycie.Nie moja wina,em si nie urodzi ksiciem,ani nie twoja,e si nie urodzi krlem wic po co te obrazy?Kad rzecz trzeba bra od najlepszej strony tak ju mam zasad.Niele si stao,emy tu trafili arcia pod dostatkiem i niezgorsze ycie.No,daleje,Moci Ksi!Wycignij rk na zgod! Ksi wycign rk i ten widok bardzo nas z Jimem ucieszy.Zaraz zniko przykre uczucie; odetchnlimy z ulg,bo kiepska to sprawa nieyczliwo midzy ludmi na tratwie. Najwaniejsza rzecz na tratwie,waniejszeni wszystko inne,t o eby kady by zadowolony i odnosi si serdecznie i przyjanie do innych. Poapaem si bardzo prdko,e ci dwaj garze to nie adni tam krlowie czy ksita,tylko zwykli wydrwigrosze i szachraje...Ale nie pisnem swka ani nigdy si z tym nie zdradziem. Zatrzymaem to przy sobie;tak jest lepiej,bo czowiek unika niepotrzebnych ktni i rozmaitych innych nieprzyjemnoci.Jeeli im na tym zaleao,ebymy ich zwali krlem i ksiciem,nie miaem nic przeciwko temu byleby utrzyma zgod w rodzinie.Nie miaote adnego sensu wtajemnicza w to Jima,wic mu nic nie powiedziaem.Od tatki nauczyem si przynajmniej tego jednego,e najlepszy sposb postpowania zludmi jego pokroju,w niczym im si nie sprzeciwia. Co ich wysokoci robiy w Parkville Zadawali nam mnstwo pyta.Chcieli koniecznie wiedzie,dlaczego t ak przykrywamy zielskiem tratw i odpoczywamy w cigu dnia,a pyniemy noc.Czy moe Jim jest zbiegym Murzynem? Te mi pomys!! odparem. Czy zbiegyMurzyn uciekaby na Poudnie?? Przyznali,e z pewnoci nie uciekaby na Poudnie,ale musiaem im jako ca spraw wytumaczy,wic powiadam: Mieszkalimy z ca rodzin w okrgu Pike w stanie Missouri,ale wszyscy kolejno poumierali i zosta tylko tatko,ja i mj braciszek,Ike.Tatko postanowi rzuci wszystko i pojecha do wujaszka Bena,ktry ma maluchn farm nad sam rzek,czterdzieci mil poniej Orleanu.Tatkoby biedny jak mysz kocielna i mia trochdugw,wic jak popaci dugi, zostao mu w caym majtku szesnacie dolarw i nasz Murzyn Jim.Za te szesnacie dolarw nie przejechalibymy tysica czterystu mil ani pod pokadem,ani w inny sposb.Ale jak rzeka wezbraa,tatkowi poszczcio si i ktrego dnia zapa na wodzie tratw,wic pomylelimy sobie,e popyniemy t tratw do Orleanu.C,tatki szczcie prdko si skoczyo,bo ktrej nocy parowiec stukn w przd tratwy i wszyscymy wpadli do wody,i dalimy nurka,eby nas ruba nie potrcia.Jim i ja wypynlimy na wierzch,ale tatko by pijany,a Ike mia tylko cztery latka,wic jak wpadli,tak ju zostali.No a potem przezkilka dni mielimy strasznie duo zawracania gowy,bo co rusz podjedali do nas ludzie w odziach i chcieli mi zabraJima,i mwili,e to na pewno zbiegy Murzyn.Teraz wcale nie pyniemy dniem,tylko noc,bo w nocy nikt si nas nie czepia. Ksi powiedzia: Bdcie spokojni,ju ja obmyl jaki sposb,ebymy mogli jecha dniem,jeeli przyjdzie nam na to ochota.Zastanowi si iuo odpowiedni plan.Dzisiaj damy temu spokj,bo nie ma sensu przepywa w dzie obok tego tam miasteczka mogoby to nam nie wyj na zdrowie. Pod wieczr ciemnio si raptownie,na niebo wypyny deszczowe chmury.Byskawice skakay nisko po niebie i licie na drzewach zaczy dygota.Zanosio si na paskudn burz, kady by to zauway,wic Krl i Ksi poszli obejrze nasz wigwam i sprawdzi,jakie mamy posania.Ja miaem posanie lepsze siennik wypchany som Jim mia siennik wypchany usk kukurydzy.Midzy usk bywaj ostre kcza,ktre co rusz wa czowiekowi wciao; poza tym wystarczy si przewrci z boku na bok,a siennik zaczyna trzeszczejak kupa zeschych lici.Ten haas obudziby chyba umarego.Wic Ksi powiedzia,e zajmuje mj siennik,ale Krl mu na to,e Ksi go nie zajmie. Wydawaoby si,e,Wasza Mio,powinien pamita o rnicy w naszej randze. Posanie z usek kukurydzy nie jest odpowiednie dla krla Francji.WaszaMio sam je zajmiesz. Znowumy si z Jimem strasznie zlkli,e dojdzie midzy nimi do ktni,ale na nasze szczcie Ksi powiada: Taki ju mj los,e elazna stopa przemocy miady mnie i ciera w proch.Pod razami niedoli upad mj niegdy nieugity duch.Poddaj si,ustpuj.Tak kaefatum.Jestem samotny i opuszczony,wic musz cierpie.Znios to. Jak si tylko porzdnie ciemnio,odbilimy od brzegu.Krl kaza nam wyprowadzi tratw na sam rodek rzeki i powiedzia,ebymy nie wayli si zapala wiata,dopki nie odpyniemy spory kawaponiej miasteczka.Niedugo zobaczylimy garstk wiate byo to miasteczko i bez wypadku minlimy je w odlegoci p mili od brzegu.Dopiero po przepyniciu dalszych trzech czwartych mili wywiesilimy nasz latarni;a okoo dziesitej zerwa si wiatr i zaczo padai byska si,i grzmie jak nie wiem co.Krlkaza nam obu trzyma stra,dopki nie poprawi si pogoda,a potem razem z Ksiciem wczogali si do wigwamu i poszli spa,Wacht miaem dopiero o dwunastej,ale nawet gdybym mia na czym spa,nie poszedbym do wigwamu,bo czowiek nie widuje co dzie takiej burzy gdzie tam!Rety,jak ten wiatr wy przeraliwie!Co kilka sekund byskawica przelatywaa niebo i wtedy bieliy si czubyfal na kilka mil dokoa.Przez strumienie deszczu wida byo kpy jakby zza chmur kurzu i drzewa wyginajce si na wietrze.Apotem nagle tr...rrach!Bum!Bum!Bumbumbum!I grzmot hucza,i dudni,i oddala si,i cich a potem znowu byskawica i znowu grzmot wali z nieba.Co jaki czas przychodzia fala taka wysoka,e o may wos nie zmiataa mnie z tratwy,ale co mi tam i tak nie byem ubrany!Z karpami nie mielimy adnych kopotw,bo byskawice tak cigle koo nas latay,e wida byo niebezpieczne miejsca ze sporej odlegoci i zawsze zdylimy skrci tratw w t czy tamt stron i jako je wymin. Miaem rodkow wacht,ale jak przysza na mnie kolej,strasznie mi si chciao spa,i Jim powiedzia,e mnie zastpi przezpierwsze dwie godziny;w tych sprawach Jim by zawsze dla mnie bardzo dobry bardzo!Wpezem do wigwamu,ale Krl i Ksi leeli z tak szeroko rozoonymi rkami i nogami,e dla mnie nie zostao ani troch miejsca.Wic pooyem si przed wigwamem na deskach;deszcz mi nie przeszkadza,bo powietrze byo ciepe,a fala duo teraz nisza.Koo drugiej rzeka znowu si wzburzya i Jim ju mnie mia zbudzi,ale potem pomyla,e fale s jeszcze mae i nic mi si nie stanie,wic da spokj.C,troch si omyli, bo cakiem niespodziewanie przysza wielka fala i chlup! zmiota mnie do rzeki.Jim taksi mia,e o mao co nie pk ze miechu.Swoj drog nie widziaem drugiego Murzyna,ktry byby taki prdki do miechu. Potem ja stanem na wachcie,a Jim pooy si i zaraz chrapn;bardzo szybkoburza cakiem cicha,a jak zobaczyem pierwsze wiateko w nadbrzenym szaasie,zbudziem Jima i razem wprowadzilimy tratw do kryjwki na dzienny postj. Po niadaniu Krl wycign tali zatuszczonych kart i jaki czas grali z Ksiciem w oczko po pi centw partia.Potem im si to znudzio,wic postanowili uoy plan kampanii ,jak to nazwali.Ksi zacz grzeba w swoim sakwojau,wycign ca fur maych,drukowanych ogosze i czyta nam je na gos.Na jednym byo napisane:Sawny dr Armand de Montalban zParya wygosi odczyt o nauce hipnotyzmu w takim to a takim miecie,w dniu (puste miejsce), miesica (puste miejsce).Wstp dziesi centw od osoby.Ponadto dr Montalban sporzdza opisy charakteru po dwadziecia pi centw sztuka .Ksi powiedzia,e ten doktor to wanie on.Na innym ogoszeniu Ksi by Garrickiem Modszym z teatru Drury Lane w Londynie,gonym na cay wiat wykonawcrl szekspirowskich .Na innych afiszach mia rozmaite inne nazwiska i robi rozmaite cudowne rzeczy,jak znajdowanie wody albo zota za pomoc rdki,odczynianie czarw itp.W pewnej chwili Ksi powiedzia: Ale muza teatru jest moj kochank.Czy sta kiedy na deskach scenicznych,Krlewski Majestacie? Nie odpar Krl. W takim razie niedugo staniesz,Upada Wielkoci mrukn Ksi.W pierwszym wikszym miasteczku po drodze wynajmiemy sal i odegramy pojedynek z Ryszarda III i scen balkonow z Romea i Julii.Co o tym mylisz? Hm...nie jestem od tego,eby zarobi troch gotwki,ale widzisz,Bridgewater,na aktorstwie si nie wyznaj i niewielu aktorw w yciu widziaem.Byem jeszcze za maluchny, kiedy tatko co rusz to ich sobie sprowadza do paacu.Mylisz,e damrad si nauczy? Jeszcze jak!! No,to zgoda.A mnie rce wierzbi do nowej robtki.Jazda,Wasza Mio,zaczynajmy! Wtedy Ksi opowiedzia mu dokadnie,kimby Romeo i kim bya Julia,i na zakoczeniedoda,e on przywyk gra Romea,wic Krl musi by Juli. Ale suchaj no,Ksi,jeeli z tej twojej Julii taka moda dziewuszka,to czy nie bdzie wygldaa ciut dziwnie z moj ys pa i siwymi bokobrodami? Tym si nie przejmuj,te wiejskie joopy nawet tego nie uwa.A zreszt ubierzesz si w odpowiedni strj,a wtedy wszystko wyda si inne Julia stoi na balkonie,wysza popatrze na ksiyc i zaraz pjdzie spa,wic ma na sobie koszul nocn i czepek z falbankami.Zaraz ci poka kostiumy do tych rol. Wycign z sakwojau najpierw kilka ubra z perkalu jak na firanki i powiedzia,e to s redniowieczne zbroje Ryszarda III i tego drugiego faceta od pojedynku,a potem pokaza nam dug biakoszul nocn i do niej czepek cay obszytyfalbank.Ten widok uspokoi Krla, wic Ksi wzi do rki ksik i zacz czyta role Romea i Julii,i cay czas po prostu wspaniale si nadyma i podskakiwa,i wymachiwa rkami,eby pokaza Krlowi,jak to powinno by zagrane.A potem da mu ksik i kaza nauczy si roli na pami. Z naszej kryjwki zobaczylimy jak mamiecin mniej wicej trzy mile poniej zakrtu rzeki.Po obiedzie Ksi powiedzia,e ma ju gotowy plan i teraz bdziemy mogli pyn dniem bez adnego niebezpieczestwa dla Jima;ale w zwizku ztym musi pojecha do miasteczka i zaatwiwszystko jak naley.Na to Krl,e on te pojedzie i zobaczy,czy mu si co nie nawinie pod rk.Skoczya nam si kawa,wic Jim mi radzi,ebym si z nimi przeprawi cznem i kupi nowy zapas. W miasteczku nie zastalimy ywego ducha ulice byy ciche i wymare niczym w niedziel. Na jakim podwrku zobaczylimychorego Murzyna,ktry wygrzewa si w socu;ten Murzyn powiedzia nam,e wszyscy,co nie byli za modzi albo bardzo chorzy,albo za starzy,poszli na naboestwo misyjne dwie mile za miasteczkiem,w lesie.Krl spyta o drog i oznajmi nam,e si tam wybierze i zobaczy co i jak,i kogo da si skubn,a jeel i j a chc,mog mu towarzyszy. Ksi powiedzia,e potrzebna mu jest drukarnia.Znalelimy maluchny zakad nad warsztatem stolarskim.Stolarze i drukarze wszyscy wyszli na naboestwo i drzwi zostawili otwarte.Byo tam brudno,na pododze leao peno mieci,a ciany byycae upstrzone farb i oblepione podobiznami skradzionych koni albo zbiegych Murzynw.Ksi zdj surdut i powiedzia,e ma tu wszystko,czego szuka.Wtedy my z Krlem poszlimy na to naboestwo misyjne. Zaszlimy na miejsce mniej wicej w p godziny,cali mokrzy od potu,bo dzie by okropnie gorcy.Zebrao si tam chyba z tysic osb z odlegoci jakich dwudziestu mil dokoa.W lesie byo peno wozw i koni przywizanych gdzie bd do drzew,skubicych obrok i bijcych kopytamio ziemi,eby si opdzi od much.Midzy drzewami stay szopy zrobione z pali wbitych w ziemi i przykryte od gry gaziami sprzedawano w nich lemoniad,pierniki, arbuzy,zielon kukurydz i takie rne rzeczy. Kazania odbyway si w podobnych szopach,tylko e wikszych i zatoczonych ludmi. awki byy zrobione z odrzynkw,czyli ze cinkw z kloca,i po stronie zaokrglonej miay wywiercone otwory,w ktre wbito paliki zamiast ng.Opar te awki nie miay.W jednym kocu kadej takiej szopy stao wysokie podwyszenie drewniane dla kaznodziejw.Kobiety miay na gowach kapturki od soca;niektre byy ubrane w suknie z szewiotu,inne w suknie z bawenianego gingasu,a kilka modych miao sukienki z perkalu w kolorowe wzory.Niektrzy modsi mczyni byli boso,a widziaem dzieci,ktre nie miay na sobie nic,prcz jednej zgrzebnej koszuli.Niektre staruszki robiy robtki nadrutach,a znowu niektrzy modzi chopcy idziewczta zalecali si do siebie ukradkiem.W pierwszej budzie,do ktrej weszlimy,kaznodzieja odczytywa sowa hymnu,a ludzie piewali.Odczytywa dwie linijki i potem wszyscy je piewali musz powiedzie,e mi si to wydawao wspaniae,taka ich bya kupa w tej szopie irobili to w taki jaki przejmujcy sposb. Apotem kaznodzieja odczytywa nastpne dwie linijki i wszyscy znowu je piewali i tak dalej, i dalej.Ludzie nabierali coraz wikszego rozpdu i piewali coraz goniej,a kiedy si ju hymn zblia do koca,niektrzy zaczli jcze,a inni zaczli wrzeszcze.Potem kaznodzieja zacz wygasza kazanie.I musz powiedzie,e ostro wzi si do rzeczy;najpierw ciska si z jednej strony podwyszenia,a potem ciska si z drugiej strony podwyszenia,a wreszcie wychyla si nad barierk w rodku podwyszenia,cay czas podskakujc i wymachujc rkami,i wrzeszczc wniebogosy.A co rusz podnosi do gry Bibli,otwiera j i przesuwa w powietrzu to w t,to w tamt stron,woajc:Oto miedziany w na puszczy!Wejrzyjcie na i ywi zostacie!A ludzie ryczeli:Gloria!A-a-men.Potem gdy ludzie jczeli i wzdychali,i wykrzykiwali amen, kaznodzieja tak zacz mwi: Och,pjdcie na aw pokutnikw!Pjdcie,skalani grzechem! (Amen!) Pjdcie, chorzy i cierpicy!(Amen!)Pjdcie,chromi,niemi i lepi!(Amen!).Pjdcie wszyscy, ktrzycie znueni i zbrukani,i boleciwi!Pjdcie,o wy,upadli na duchu.Pjdcie,o wy,z sercem penym skruchy!Pjdcie,w waszych achmanach,nikczemnoci i brudzie!Wody,ktre oczyszczaj z grzechu,s dostpne dla wszystkich,a bramy niebios stoj otworem och, pjdcie i znajdcie ukojenie!.(A-a-aaamen!Gloria!Glo-o-o-ria,a-l-l- eluja!) I tak w kko.Wszyscy w szopie wrzeszczeli i zawodzili,i wcale ju nie mona byo zrozumie,co kaznodzieja mwi.Wszdzie dookoa ludzie wstawali z miejsc i si przepychali si przez tum do awy pokutnikw,a jak szli,zy im cieky potwarzach.Kiedy ju wszyscy pokutnicy stoczyli si w pierwszych awkach,zaczliznowu piewa i wrzeszcze,i rzucali si na ziemi cakiem dzicy i obkani. Zanim si obejrzaem,Krla ju przy mnie nie byo.Syszaem tylko jego gos zaguszajcy wszystkie inne gosy.A potem zobaczyem,jak si wpycha na kazalnic.Kaznodzieja poprosi go,eby przemwi do zgromadzonych,a on nie da sobie tego dwa razy powtarza.Powiedzia, e jest piratem a waciwie,e by przez trzydzieci lat piratem na Oceanie Indyjskim,e na wiosn tego roku zaoga jego statku bardzo si przerzedzia po jakiej strasznej bitwie i e on przyjecha do kraju po nowy zacig ludzi.Bogu dziki,wczoraj wieczorem zosta obrabowany na statku i wysadzony na brzegbez centa przy duszy,z czego nadzwyczajnie si cieszy i w ogle nic lepszego nie mogo go na tym wiecie spotka,bo teraz jest zupenie odmienionymczowiekiem i pierwszy raz w yciu czuje si naprawd szczliwy.A cho jest biedny jak mysz kocielna,bez chwili zwoki puci si w drog powrotn na Ocean Indyjski i reszt ycia powici dzieu nawracania piratw,bo zna wszystkich korsarzy na tamtejszych wodach i bdzie to mg zrobilepiej ni ktokolwiek inny na wiecie.Nie mapienidzy,wic czeka go duga droga,ale dotrze kiedy na miejsce,a ile razy nawrcijakiego pirata,tyle razy powie:Nie dzikuj mi,to nie moja zasuga.Wdziczno twoja naley si tym zacnym ludziom z zebrania misyjnego w Parkville,tym prawdziwym dobroczycom ludzkoci,a t ake i ch dr ogiemu kaznodziei,co jest najwierniejszym przyjacielem korsarzy. Tutaj Krl zala si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAbP]cc#dr'ce" cfU/cg8>si zami i wszyscy inni te si zaleli.Potemnagle kto wrzasn:Zrbmy na niego skadk Zrbmy skadk! Kilku mczyzn skoczyo,eby zrobi t skadk,ale kto inny zawoa:Niech sam zbiera! i po chwili wszyscy powtrzyli to woanie nie wyczajc pastora. Wic Krl zacz obchodzi szop z kapeluszem w rce,przewracajc oczami i bogosawic ludzi,wychwalajc ich pod niebiosa i dzikujc im,e s tacy dobrzy dla tych nieszczliwych piratw hen,dalekona morzu;a co adniejsze dziewczta z twarzami mokrymi od ez przepychay si do niego i pytay,czy pozwoli si pocaowana pamitk.Krl im pozwala.A niektre to nawet ciska i caowa nie mniej jak pi albo sze razy.Potem ludzie zaczli go prosi,eby zosta w Parkville chocia z tydzie,i wszyscy chcieli,eby mieszka u nich w domu,co,jak mwili,bdzie dla nich wielkim zaszczytem.Ale on odpar,e jest toprzecie ostatni dzie modw,wic jego pobyt niewiele daby im poytku,a poza tymstrasznie mu spieszno w drog,bo chciaby jak najprdzej dopyn na Ocean Indyjski iwzi si do nawracania piratw. Kiedymy wrcili na tratw,Krl zrachowa pienidze i okazao si,e ta zbirka daa mu osiemdziesit siedem dolarw i siedemdziesit pi centw.Ponadto zwdzidzban z trzema galonami wdki,ktry w drodze przez las znalaz pod jakim wozem.Krl powiedzia,e biorc wszystko do kupy,aden dzie spdzony na misjonarzowaniu wrd pogan nie przynismu takich dochodw.Powiedzia jeszcze,e nawet szkoda gada jak idzie o moliwo oskubania naboestwa misyjnego,poganie to mita w porwnaniu z piratami. Ksi przedtem myla,e to on mia dobry pow,ale jak przyszed Krl i pokaza swoj zdobycz,Ksi spuci nos na kwint.Siedzia w drukarni,gdzie wykona dwie drobne roboty dla farmerw wydrukowa ogoszenie o sprzeday koniiwzi za nie cztery dolary.I przyj ogoszenia do gazety,ktre normalnie kosztowayby dziesi dolarw,ale on zgodzi si umieci je za cztery dolary pod warunkiem,e mu zapac z gry.I zapacili.Prenumerata roczna kosztowaa dwa dolary,ale on przyj trzy nowe zgoszenia po p dolara od sztuki,take patne z gry.Farmerzy chcieli mu zapacidrzewem na opa i cebul,jak zwykle;wtedyon im na to,e dopiero co kupi t drukarni i gazet i postanowi moliwie jak najbardziej obniy ceny,ale bdzie teraz bra tylko gotwk.Kiedy farmerzy odeszli,zoy czcionkami z kaszty tekst maego wierszyka,ktry sam obmyli trzy linijki,do nawet adne i bardzo smutne,z takim tytuem:Ach,zmiad,zimny wiecie,to serce krwawice Zostawi to takgotowe do druku w gazecie i nic sobie za tonie policzy.Razem uzbiera dziewi i p dolara i powiedzia,e uczciwie je zapracowa. A potem pokaza nam jeszcze jedno ogoszenie,za ktre od nikogo nie wzi pienidzy,bo je wydrukowa dla nas.By to afisz z podobizn zbiegego Murzyna,ktry trzyma kij przez rami, a na tym kiju mia zatknity wzeek.Pod spodem umieci Ksi napis:200 dolarw nagrody,a jeszcze niej w tekcie opisa Jima dokadnie i ze wszystkimi szczegami.Na zakoczenie byo podane,e ten Murzyn uciek zeszej zimy z plantacji St.Jacques,czterdzieci mil poniej Nowego Orleanu,i najpewniej skierowa si na Pnoc.Ktokolwiek schwyta go i odele do waciciela,otrzyma nagrod i zwrot wszystkich kosztw. W ten sposb powiedzia Ksi ju odjutra bdziemy mogli wedle naszej chci pyn dniem.Jak tylko zobaczymy,e si kto do nas zblia,zwiemy Jima powrozem,pooymy go w wigwamie i pokaemy to ogoszenie.Powiemy,emy go schwytali w grze rzeki,a jestemy za biedni,eby kupi miejsca na statku,wic poyczylimy od naszych przyjaci t tratw i teraz jedziemy odebra nagrod.Kajdany i acuchy wygldayby lepiej,ale jako nie pasowaoby to do tej naszej biedy.Kajdanki nadto przypominaj bransolety.Powrz jest waciwszy.Musimy pamita o trzech jednociach,jak si to mwi w teatrze. Wszyscymy przyznali,e Ksi jest nadzwyczajnie sprytny i e teraz bez adnych kopotw bdziemy mogli pyn dniem.Przypuszczalimy,e tej nocy zdoamy przepyn tyle mil, ebymy si mogli nie obawia awantury,jaka wybuchnie z pewnoci w miasteczku na skutek pracy Ksicia w drukarni;a potem,jeeli zechcemy,bdziemy mogli wali dalej take w dzie. Schowalimy si i do godziny dziesitej nie wytykalimy nosa z kryjwki;a potem przepynlimy mimo miasteczka w moliwie najwikszej odlegoci od brzegu inie wywieszalimy latarni,dopki nam wiata cakiem nie zniky z oczu. O czwartej Jim obudzi mnie na wacht i pyta: Jak mylisz,Huck,czy natkniemy si jeszczena jakich krlw po drodze? Nie odparem. Chyba nie. No to si ciesz powiedzia. Nie mam nic przeciwko jednemu czy dwm krlom,ale to mi cakiem wystarczy.Ten tutaj spi si paskudnie,a Ksiciu te niewiele brakuje. Jak si potem dowiedziaem,Jim prbowa z czystej ciekawoci namwi Krla,eby mu powiedzia co po francusku,ale Krl odpar,e tyle lat mieszka w Ameryce i tylemia kopotw na gowie jednym sowem,cakiem wszystko zapomnia! Przygoda w Arkansaw Byo ju po wschodzie soca,ale my nie zatrzymujc si pynlimy dalej.Niezadugo Krl i Ksi wstali i wyszli z wigwamu;wygldali musz powiedzie okropnie,ale skoczyli do wody ikpiel bardzo i ch orzewia.Po niadaniu Krl usiad w rogu tratwy,zdj buty, podwinwszy nogawki spodni spuci nogi do wody,zapali fajk i tak usadowiony wygodnie ku na pami swojego Romea i Juli.Kiedy ju si jako tako poduczy,zaczli obaj z Ksiciem przepowiada swoje role.Ksi uczy go i uczy w kko,jak naley wypowiada kade zdanie, kaza Krlowi wzdycha i ka rk na sercu,a po jakim czasie powiedzia,e mu to wychodzi cakiem niele. Tylko doda nie wrzeszcz Romeo ,zupenie jakby to byo grzmieniebawou.Mw cicho,agodnie,tskno,o tak:R-o-o-meo!Bo Julia,rozumiesz,to liczne, trwoliwe dziewcztko,wic co by to byo,jakby nagle zacza rycze niczym osio. Kiedy skoczyli z Juli,wzili do rk miecze,ktre Ksi wystruga z dugich szczap dbowych,i zaczli wiczy walk Ksi nazywa siebie Ryszardom III.Nie mogem od nich oczu oderwa,jak wymieniali ciosy i hycali tu i tam po caej tratwie.Ale nagle Krl si potkn i wpad do wody,wic postanowili odpocz i gawdzili sobie o najrniejszych przygodach,jakie im si dawniej przydarzay w miastach i miasteczkach nadrzek.Po obiedzie Ksi powiedzia: Suchaj no,Kapet,to nasze przedstawienie musi by pierwsza klasa,wic myl,e trzeba bdzie doda jeszcze jaki numer.Tak czy inaczej musimy przygotowaco na bis. A co to jest bis,Moci Ksi? Ksi mu wytumaczy,a potem doda: Ja dam na bis taniec szkocki albo marynarski.A ty,Majestacie zaraz,niech pomyl...ju wiem!Zadeklamujesz monolog Hamleta. Co Hamleta?? Przecie mwi:monolog.Najsynniejszy kawaek w caym Szekspirze.Ach,jakie to wzniose,szlachetne!Zawsze porywa widowni.Nie mam tu Hamleta,zosta mi ze zbioru tylko jeden tom.Ale chyba potrafi powiedzie monolog z gowy.Pochodz sobietroch i sprbuj przywoa zapomniane sowa z odmtw pamici. Zacz wic chodzi tam i z powrotem po tratwie,myla,myla i co jaki czas marszczy si straszliwie;potem nagle podnosi do gry brwi;potem przyciska rk do czoa,zatacza si tak jako do tyu i jakby jcza;pniej wzdycha,a jeszcze pniej za potoczya mu si po policzku.Ach,co to by za widok!Niedugo wszystko sobie przypomnia.Powiedzia,ebymy dobrze uwaali.A potem przybra nadzwyczajnie szlachetn postaw:sta z nog wysunit naprzd,z rk wycignit do gry,z gow odrzucon do tyu i oczami wpatrzonymi w niebo.I jak nie zacznie ciska si i wcieka,i zgrzyta zbami!A kiedy ju mwi,cay czas ka i robi miny,i wypina pier.Pobi na eb wszystkich aktorw,jakich w yciu widziaem.Zapamitaem sowa bez wikszego trudu,kiedy Ksi pakowa je Krlowi do gowy.Taki by ten monolog: By albo nie by,oto goy sztylet, Ktry jest klsk dugiego ywota. Bo kt by znis brzemi,pki Las Birnamski Sam nie podejdzie do bram Dunzynanu, Gdyby nie lk,e co po naszej mierci Morduje sen nasz niewinny i kae Raczej umyka przed strzaami losu Nili si chroni w wiat obcy,nieznany. Tak to szacunek kae nam si wstrzyma. O,zbud pukaniem Dunkana,bo kt by cierpa pogard i zniewagi wiata, Krzywd ciemizcy,obelgi dumnego, Odwlok prawa i kres,co jest celem W miertelnej pustce nocy,gdy cmentarze Stoj otworem w czerni uroczystej, Gdyby nie kraj ten,skd nikt nie powraca I na wiat zionie straszliw zaraz! Tak to odwaga,niby kot w przysowiu, Blednie pod wpywem waha i te chmury, Co tak obwisy nad dachami domw, Zbite z wytknitej kolei,tu trac Nazwisko czynu.O,taki kres byby Najpodaszym celem.Ha co widz, Pikna Ofelio,ty szczk nie rozdziawiaj, Id do klasztoru,wapanno,bd zdrowa! Hm,monolog staruszkowi bardzo si spodoba i bardzo prdko tak si go obku,e mwi wszystko bez zajknienia.Mona byo pomyle,e jest dotego jak to mwi stworzony.A kiedy przepowiada sobie sowa,a go czasem ponosio i zaczyna w nadzwyczajny sposbrzuca si i ciska,i wierzga nogami. Przy pierwszej okazji,jaka nam si nadarzya,Ksi wydrukowa kilka ogosze o tym przedstawieniu;a potem przez par dni pynlimy sobie z prdem i ruch,i harmider by na tratwie po prostu nieprawdopodobny nic tylko od rana do nocy walka na miecze i prby,jak je Ksi nazywa.Jednego ranka,kiedymy si znajdowali chyba ju gdzie w rodku stanuArkansaw,zobaczylimy na gbokim zakrcie rzeki jak ma miecin.Przybilimy do brzegu mniej wicejwier mili powyej,w samym ujciu rzeczuki tak zaronitej cyprysami,e wygldaa jak tunel,i wszyscy prcz Jima pojechalimy cznem do miasteczka.Ksi powiedzia,e jeeli si da,urzdzimy tam przedstawienie. Trafilimy szczliwie,bo wanie tego popoudnia dawa przedstawienie cyrk i wieniacy z okolicznych ferm zaczli si ju zjeda konno albo na najrozmaitszychstarych i rozklekotanych wozach.Dowiedzielimy si,e cyrk wyjedzieprzed wieczorem,wic nasz Szekspir mia cakiem nieze widoki.Ksi wynaj sal sdu,a potem poszlimy rozlepia afisze.Takbyo w nich napisane: ODRODZENIE SZEKSPIRA !!!NADZWYCZAJNE NIESPODZIANKI !!!TYLKO JEDNO PRZEDSTAWIENIE I SYNNI NA CAY WIAT TRAGICY: DAWID GARRICK modszy z Teatru Drury Lane w Londynie oraz EDMUND KEAN Starszy z.Krlewskiego Teatru w Haymarket,White Ghapel,Pudding Lane,Piccadilly oraz z Krlewskich Kontynentalnych Teatrw wystpi w piknym szekspirowskim przedstawieniu zatytuowanym: SCENA BALKONOWA Z ROMEA I JULII !!! Romeo .......JWP Garrick Julia ......JWP Keon Przy wspudziale caego zespou Nowe kostiumy,nowe dekoracje,nowe siy. W tym samym programie; Porywajca,mistrzowska,mroca krew w yach WALKA NA MIECZE Z RYSZARDEM !!! Ryszard III .......JWP Kean Richmond .......JWP Garrick Ponadto: (na specjalne yczenie) NIEMIERTELNY MONOLOG HAMLETA !!! w wykonaniu niezrwnanego Keana,ktry wystpowa w tej roli trzysta razy pod rzd w Paryu! Z powodu naglcych umw z teatrami europejskimi odbdzie si TYLKO JEDNO PRZEDSTAWIENIE !!! Wstp dwadziecia pi centw.Dzieci i suba dziesi centw. Potem zaczlimy si wczy po miasteczku.Ulice byy zabudowane prawie samymi starymi ruderami ze spkanego drewna,ktrych nikt nigdy nie malowa,i te rudery stay na supkach wysokoci jakich trzech czy czterech stp,eby ich nie zalewaa woda podczas powodzi. Dookoa domw byy mae ogrdki,ale zdaje si,e mieszkacy niewiele w nich hodowali oprczchwastw,sonecznikw,kup popiou,starych trzewikw,potuczonych butelek,szmat i dziurawych garnkw.Poty byy sklecone z desek najrozmaitszego wygldu,przybitych w najrozmaitszym czasie,i przechylay si na wszystkie moliwe strony;w tych potach byy furtki,ktre wisiay przewanie tylko na jednym zawiasie zrobionym z rzemienia.Niektre z tych potw byy kiedy bielone wapnem,aleKsi powiedzia,e pewnie jeszcze za czasw Kolumba.Chyba mia racj.Prawie we wszystkich ogrdkach wylegiway si winie,ktre ludzie stamtd wyganiali. Sklepy znajdoway si na jednej ulicy.Stay przed nimi daszki z biaego ptna rozpitena supkach,do ktrych wieniacy przywizywali konie.W cieniu pciennych daszkw ustawione byy puste skrzynki po towarach,a na tych skrzynkach siedziay jak dzie dugi miejscowe obibruki i wycinay co tam na nich swoimi skadanymi noami;poza tym obibruki te uy tyto, rozdziawiay gby,zieway i przecigay si okropnie pospolita zgraja!Prawie wszyscy mieli na gowach te kapelusze ze somy,chyba tak szerokie jak parasole,ale nie nosili ani kamizelek,ani surdutw.Na imi byo im przewanie Bill albo Buck,albo Hank,albo Joe,albo Andy;mwili tak jako leniwie i przecigali sowa,a przeklestw uywali nadzwyczajnie duo. O kady supek od pciennego daszka opiera si jeden taki obibruk,ktry najczciej trzyma rce w kieszeniach spodni,chyba e je wyciga,eby poyczy od drugiego szczypt tytoniu albo eby si podrapa.A jak byo posucha,mwili wci o tym samym: Hej,Hank,daj no mi szczypt tytoniu. Co ty!Zostaa mi ju tylko jedna prymka.Id do Billa.Moe Bill da Hankowi szczypt tytoniu,a moe zega,e nie ma.Niektrzy z tych ludzi nie maj nigdy centa przy duszy i szczypty wasnego tytoniu w kieszeni,a uj prymk tylko wtedy,kiedy im si uda poyczy. Powiadajna przykad: Mgby mi tak poyczy z jedn prymk,Jack.Jak pragn zdrowia, ostatni kawaek oddaem Benowi Thompsonowi co jest prawie zawsze kamstwem.Nikt si na to nie nabierze,chyba e jest w tych stronach obcy.Ale Jack nie jest przecie obcy,wic odpowiada: Ty poyczy Benowi prymk!A jake!Wujeczny brat twojego ciotecznego dziadka te mu poyczy!Oddaj mi ten tyto,ktry ode mnie wycygani,to ci poycz kilka ton i nawet nie zadam procentu. No,przecie cz ci oddaem. Aha.Oddae pewnie ze sze prymek;Poyczye tyto sklepowy,a oddae murzyskie epki . Tytoniem sklepowym nazywaj tu paskie czarne kostki prasowanego tytoniu,ale ludzie ci uj najczciej murzyskie epki ,czyli zwyky li mocno zwinity.Kiedy poyczaj sobie szczypt tytoniu,przewanie nie dziel prymki noem,tylko pakuj j midzy zby i gryz,iszarpi rkami,dopki jej nie przepoowi;awtedy bywa,e jak zwrc prymk wacicielowi, ten spoglda na ni aonie i powiada bardzo zgryliwym tonem: Suchaj no,a moe ty by tak wzi szczypt,a ja prymk? Na wszystkich ulicach i drkach miasteczka byo strasznie duo bota.Tak naprawd to byo na nich samo boto,botoczarne jak smoa i gdzieniegdzie gbokie prawie na stop,a wszdzie gbokie na kilka cali.Po ulicach wasay si winie i gono chrzkay.Czasem jaka ubocona maciora z gromadk prosiakw sza najpierw leniwie ulic,a potem rozwalaa si na samym rodku drogi,tak e ludzie musieli j obchodzi,i zaczynaa wyciga si,i zamyka lepia,i strzyc uszami.Tymczasem prosiaki zabieray si dossania,a ona robia takie rozradowane miny, jakby jej kto za to paci.Potem naglejeden z obibrukw zawoa:We j,Tige!Huzia!Huzia! i maciora w nogi kwiczc przeraliwie,a za ni jeden czy dwa psy uczepione jej uszu;z daleka biego jeszcze najmniej kilkadziesit kundli.Wtedy wszystkie obibruki zryway si na nogi, spoglday za macior i psami,dopki cae bractwo nie zniko im z oczu,i miay si do rozpuku, e to takie mieszne,i cieszyysi,e byo tyle jazgotu.A potem siaday znowu na pustych skrzyniach i siedziay tak,dopki nie zdarzya si jaka walka psw.Nic na wiecie nie mogoby ich tak rozrusza ani nic na wiecie nie sprawiao im takiej przyjemnoci jak walka psw,chyba e udao im si obla terpentyn i podpali jakiego bezpaskiegokundla albo przywiza mu do ogona cynowrzyjacielem korsarzy. Tutaj Krl zala si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAhPci cjW+k$Oclj2 Spatelni i patrze,jak biega i biega w kko,a si zabiega na mier. Niektre domy nad rzek stay na samym skraju urwistego brzegu,pochylone i wykrzywione wida byo,e lada dzie run w d do wody.Ludzie wyprowadzili siz nich.Pod wgami kilku innych domw brzeg ju si obsun i te wgy sterczayteraz w powietrzu.Ludzie jeszcze w nich mieszkali,co byo bardzo niebezpieczne,bo czasem za jednym zamachem obsuwa si skrawek ziemi szerokoci domu.Bywa,e pas ldu gboki na wier mili obsuwa si iobsuwa po trochu,a w kocu w cigu jednego lata wszystko zapada si do wody.Takie miasteczka jak to musz cigle cofa si i cofa,i cofa w gb ldu,bo rzeka wci im wyrywa ziemi po kawaku.Im bliej byo poudnia,tym cianiej si robio na ulicach od koni i wozw,ktrych wci przybywao.Ludzie przywozili ze sobprowianty i teraz paaszowali je na wozach,e a im si uszy trzsy.Wdki sobie nie skpili,wic widziaem trzy ciekawe bjki.Nagle kto zawoa: Patrzcie,jedzie stary Boggs!Ju go przynioso do miasta,raz na miesic musi sobie popi zdrowo!Jedzie Boggs,chopcy! Wszystkie obibruki miay teraz bardzo zadowolone miny.Pomylaem,e widocznie przywykli bawi si kosztem starego Boggsa.Jeden powiedzia: Ciekawym,kogo Boggs dzisiaj postanowi ukatrupi.Gdyby tak ukatrupi wszystkich, ktrym to obiecywa w cigu ostatnich dwudziestu lat,miaby teraz niezgorsz reputacj. A drugi doda:Chciabym,eby tak Boggs zacz mi grozi,bobym wtedy wiedzia,e nie wycign ng przez najblisze tysic lat. Boggs zblia si galopem,pohukujc i wrzeszczc cakiem jak Indianin,i wykrzykiwa na prawo i lewo: Hej,z drogi tam!Jestem na wojennej ciece i cena trumien w mig podskoczy! Wypi musia duo i teraz koleba si w siodle na wszystkie strony;mia lat ponad pidziesit,na twarzy by strasznie czerwony.Wszyscy co tam do niego woali i mieli si z niego,i dogryzali mu,a on im si odgryza i przyrzeka,e si nimi zajmie i we waciwej porze kolejno ich pozabija,ale teraz nie ma na to czasu,bo przyjecha do miasta ukatrupi pukownika Sherburna,a przywyk jada zawsze wedle zasady:Najpierw solidny kawa misa,a nadeser lekkie potrawy . Zobaczy mnie.Podjecha bliej i pyta: Skd si tu wzie,chopcze?Wiesz,e ci czeka mier? Potem odjecha.Strasznie si baem,ale jaki czowiek koo mnie powiada: Nie mwi tego serio.Zawsze tak udaje,kiedy jest pijany.To najzacniejszy dure w caym Arkansaw trzewy czy pijany nie skrzywdziby muchy.. Boggs osadzi konia przed najwikszym sklepem w miasteczku;schyliwszy gow zajrza pod pcienny daszek i wrzasn: Poka no si,Sherburn!Wyjd i spjrz w oczy czowiekowi,ktrego oszukaa!Po ciebie przyjechaem,ndzny psie!Nie umkniesz mi tym razem! I tak wrzeszcza dalej,obrzucajc Sherburna wszystkimi wyzwiskami,jakie mulina na jzyk przyniosa,a ludzie stoczenina ulicy suchali i ryczeli ze miechu,i wietnie si bawili.Po jakim czasie stan na progu mczyzna pidziesicioparoletni,o niezwykle dumnym wygldzie (ubrany o niebo lepiej ni wszyscy inni mczyni w miasteczku),a jak wyszed przed sklep,ludzie rozstpili si przed nim.Przystan i powiada do Boggsa bardzo spokojnie i cakiem bez popiechu: Do mam tego.Ale poczekam do godziny pierwszej.Pamitaj do pierwszej,nie duej. Jeeli po tym czasie powiesz jedno jedyne sowo,ktre mi ubliy,znajd ci,choby uciek na koniec wiata. Potem obrci si na picie i odszed.Tum jakby nagle wytrzewia;ludzie stali bez ruchu i nikt si ju nie mia.Boggs,urgajc Sherburnowi na cae gardo,odjecha na sam koniec ulicy, ale pochwili ju by z powrotem,znowu zatrzyma si przed sklepem Sherburna i dalej kl go w najokropniejszy sposb!Otoczyo go kilku mczyzn,namawiali,eby si uspokoi,ale on nie chcia;tumaczyli mu,e jest za pitnacie pierwsza,wic musi pj sobie std,natychmiast musi odjecha.Ale mogli byli z rwnym powodzeniem rzuca groch ocian.Boggs przeklina dalej i wrzeszcza z caej siy,zerwa kapelusz z gowy,cisn go w boto,stratowa koniem,a po chwili znowu pogalopowa wcieky ulic,a biae wosy fruway mu na wietrze.Po drodze,kto tylko mg si do niego zbliy,prbowa agodnoci i podstpem cign go z konia,bo wtedy udaoby si moe,wzi go pod klucz i trzyma,pki cakiem nie wytrzewieje. Alenic z tego,po chwili znowu,wraca i zaczyna wymyla Sherburnowi.Wtem kto zawoa: Lecie po jego crk!Prdko,lecie po ni;bywa,e jej si posucha.Ona jedna potrafi mu czasem przemwi do rozumu. Kto pobieg po crk Boggsa.Przeszedem kawaek ulic i przystanem.Po piciu czy dziesiciu minutach patrz,a tu znowu zblia si Boggs,ale nie na koniu,tylko pieszo.Idzie ulic w moim kierunku bez kapelusza,prowadzi go dwch mczyzn,ktrzy trzymaj go pod rce i przynaglaj do popiechu.Boggs milczy terazi min ma tak jak niewyran;i wcale, ale to wcale im si nie opiera przeciwnie,sam do szybko wyrywa naprzd.Nagle rozleg si czyj gos: Boggs!! Obejrzaem si,eby zobaczy,kto to woa,izobaczyem tego pukownika Sherburna.Sta nieruchomo na rodku ulicy z pistoletem w prawej rce,ale nie mierzydo nikogo,luf trzyma podniesion do gry.W tej samej sekundzie zobaczyem mod dziewczyn biegnc w kierunku Boggsa,a z ni dwch mczyzn.Boggs i jegodwaj przyjaciele odwrcili si,eby zobaczy, kto to woa.Kiedy mczyni spostrzegli pistolet w rce Sherburna,odskoczyli na bok;lufa pistoletu opuszczaa si i opuszczaa w d,pki nie znalaza si na linii poziomej,z dwoma kurkami odwiedzionymi.Boggs wyrzuci obie rce nad gow i powiedzia: O Boe....nie strzelaj! Tr-r-r-ach!zagrzmia pierwszy strza i Boggs zatoczy si do tyu bijc rkami powietrze. Tr-r-r-ach!hukn drugi strza i Boggs run na plecy ciko,e a jkna ziemia;upad z rkami rozkrzyowanymi.Dziewczyna krzykna przeraliwie,rzucia si naprzd i przypada do ojca szlochajc: Och,zabi go!Zabi! Tum otacza ich koem,i ludzie rozpychali si okciami,i potrcali,i wycigali szyje,eby tylko zobaczy,a ci,co byli w rodku,odpychali ich woajc: Cofn si!!Do tyu!Trzeba mu powietrza,niema czym oddycha! Pukownik Sherburn cisn pistolet na ziemi,obrci si na picie i odszed. Zanieli Boggsa do maej apteki,a gdy szli dwigajc go,tum dalej napiera ze wszystkich stron i cae miasteczko cigno za nimi.Pobiegem,wyprzedziem innych i zdobyem wietne miejsce przy samiutkiej szybie,gdzie wszystko dokadnie widziaem.Pooyli go na pododze, pod gow wsunli mu jedn wielk Bibli,a drug,otwart,umiecili na piersiach rozerwawszy wpierw koszul,wic widziaem ran od kuli.Boggs odetchn kilkanacie razy przy czym Biblia podnosia si do gry,kiedy wciga do puc powietrze,i opadaa,kiedy je wypuszcza a potem znieruchomia.Umar.Wtedy si oderwali odniego crk,chocia strasznie zawodzia i pakaa,i wyprowadzili j z apteki.Miaa latchyba szesnacie i liczn,mi buzi,ale teraz bya okropnie blada i zrozpaczona. Bardzo niedugo zbiego si pod aptek cae miasteczko i ludzie przepychali si w tumie, odtrcali innych,eby dosta si do okna i spojrze na Boggsa,ale ci,co byli najbliej,ani myleli im ustpi miejsca,wictamci do nich woali:Hej,wy tam,napatrzylicie si ju dosy!To niesprawiedliwe i nieuczciwe,e tak stoicie cay czas przy oknie i nie puszczacie nikogo.My te mamy swoje prawa...! Zaczli sobie bardzo ostro przygadywa,wic zlkem si,e bdzie jaka awantura,i wyliznem si z tumu.Na ulicach a byo czarno od ludzi,wszyscy strasznie podnieceni.Kto widzia strzelanin,opisywa j teraz dokadnie i koo kadego takiego czowiekazbierao si mnstwo gapiw nadstawiajcych uszu i wycigajcych szyje.Jaki dugi i chudy jegomo z dugimi wosami,w miesznym wysokim biaym kapeluszu i z lask o zakrzywionej rczce naznaczy na ziemi najpierw to miejsce,gdzie sta Boggs,potem to,gdzie sta Sherburn,i ludzie chodzili za nim krok w krok,obserwowali kady jego ruch,kiwali gowami na znak,e rozumiej,przystawali na chwil i pochylali si z rkami wspartymio uda,eby lepiej widzie, jak ten czowiek znaczy lask lady na ziemi.Potem stan sztywny i wyprostowany w miejscu, gdzie przedtem sta Sherburn,zsun kapelusz naoczy,zmarszczy si okropnie i wrzasn:Boggs! Potem powoli opuci lask do linii poziomej,zawoa: Tr-r-r-ach!i zatoczy si do tyu,powtrnie zawoa:Tr-r-r-ach!i run na ziemi brzuchem do gry.Ludzie,ktrzy widzieli strzelanin na wasne oczy,powiadali,e zrobi to znakomicie;e wszystko odbyo si dokadnie w taki sposb.Najmniej dwunastu ludzi wycigno z kieszeni butelki i dalej czstowa go wdk. Potem nagle kto powiedzia,e Sherburna powinno si zlinczowa.Po jakiej pminucie wszyscy to woali i tum ruszyz miejsca,strasznie rozwcieczony i rozwrzeszczany;po drodze ludzie zrywali wszystkie sznury od bielizny,jakie im wpady w rk,eby na nich powiesi Sherburna. Dlaczego nie doszo do linczu Walili ulic w stron domu Sherburna wrzeszczc i ryczc,i wciekajc si niczym zgraja Indian;wszystko,co yo,musiao przed nimi ucieka,bo inaczej deptali i tratowali,i od samego widoku robio si czowiekowi straszno.Dzieciaki biegy przodem paczc i prbujc zej imz drogi,a w kadym oknie peno byo kobiet,na kadym drzewie siedzieli chopcy murzyscy,zza kadego potu wygldali Murzyni i Murzynki kiedy tum si do nichzblia,uciekali w ogromnym popochu.Niektre kobiety i dziewczta pakay i zaamyway rce prawie nieprzytomne ze strachu. Tum zatrzyma si przed ogrodzeniem domu Sherburna zbity najcianiej,jak byo to moliwe,a wrzawa bya taka,e czowiek nie sysza,co do siebie mwi w mylach.Podwrze miao najwyej dwadziecia jardw szerokoci.Kto wrzasn:Zwali pot!Zwali pot! i nic ju nie byo sycha tylko huk i chrzst,i trzask amanych desek;pot znik i pierwsze szeregi runy na podwrze jak fala po zerwaniu tamy. W tej samej chwili Sherburn z dubeltwk pod pach wyszed na dach maego ganku i stan tam strasznie spokojny i stanowczy,nie mwic sowa.Harmider ucich i tum cofn si troch. Sherburn dalej milcza i tylko sta patrzc w d na ludzi.Cisza bya jaka okropnie mczca i przykra.Sherburn nie pieszc si wodzi oczami po tumie,a ci,na ktrych spojrza,prbowali nawet wytrzyma jego wzrok,ale w aden sposb nie mogli zarazspuszczali oczy i mieli zawstydzone miny.A potem Sherburn tak jakby si rozemia,aleten miech nie by wcale wesoy,tylko wiecie taki,co to syszc go czowiek ma uczucie,e je chleb pomieszany z piaskiem. Potem Sherburn zacz mwi bardzo wolnoi pogardliwie: Pomyle tylko,e wy mielibycie kogo zlinczowa!Zabawne.Wydaje wam si,e jestecie do dzielni,eby zlinczowa mczyzn!Sama taka myl jest mieszna.Poniewa starcza wam odwagi,eby nurza w smole i tarza w pierzu biedne,bezbronne upade kobiety, ktre przyjad do tej mieciny,wydaje wamsi,e jestecie do odwani,eby podnierk na mczyzn!Gdzie tam!Mczyzna jest bezpieczny w rkach dziesiciu tysicytchrzw w waszym rodzaju pki jest dzie i nie zajdziecie go od tyu.Czy ja wasznam?O tak,znam was a za dobrze.Urodziem si i wychowaem na Poudniu,a potem mieszkaem na Pnocy,wic poznaem dobrze przecitnego czowieka w naszym kraju.Przecitny czowiek jest tchrzem.NaPnocy pozwala sobie plu w twarz kademu,kto ma na to ch,a potem idzie dodomu i modli si,eby mu Bg pozwoli znie obelg w pokorze.Na Poudniu jeden jedyny mczyzna bez niczyjej pomocy zatrzyma w biay dzie dylians peen ludzi i wszystkich obrabowa.Wasze gazety tak czsto nazywaj was ludmi odwanymi,e w kocu uwierzylicie,e jestecie odwaniejsi od innych;a tymczasem macie w sobie tyle samo odwagi,ani krztyny wicej. Dlaczego wasi sdziowie nie wieszaj mordercw?Poniewa boj si,e przyjaciele mordercy strzel im w plecy ciemn noc zza wga co by si te niechybnie stao.Dlatego wydaj zawsze wyrok uniewinniajcy;a potem jeden mczyzna wychodzi w ciemn noc z setk zamaskowanych tchrzw i linczuje zbrodniarza.Popenilicie bd,e nie przyprowadzilicie tu ze sob mczyzny;tojest pierwszy bd.A drugi,e nie przyszlicie noc i w maskach. Przyprowadzilicie tu,co prawda,pmczyzn o,tego tam Bucka Harknessa i gdybycie go ze sob nie mieli,skoczyoby si wszystko na krzyku.Nie chcielicie tu przyj.Przecitnyczowiek nie lubi awantur i niebezpieczestwa.Wy te ich nie lubicie.Ale niech tylko taki pmczyzna jak Buck Harkness wrzanie;Zlinczowa!Zlinczowa!a boicie si go odstpi,boicie si,e wyjdzie na jaw,kim naprawd jestecie tchrzami.Czepiacie si wic poy tego pmczyzny i biegniecie rozwcieczeni przechwalajc si po drodze,jakich to wielkich czynw dokonacie!Tum to jedna z najbardziej godnych litoci rzeczy na wiecie; armia te jest tumem.onierze nie walcz z odwag zrodzon z nich samych,tylko czerpi j ze swej masy,zapoyczaj od swoich oficerw.Ale tum bez mczyzny na czele nie zasugujenawet na lito.A teraz radz wam:podtulciepod siebie ogony,idcie do domu i zaszyjcie si w najciemniejszy kt.Jeeli dojdzie do prawdziwego linczu,odbdzie si on po ciemku,jak to zwykle na Poudniu;a ci,co przyjd,bd w maskach i przyprowadz zesob mczyzn.Idcie ju i wecie ze sobswojego pmczyzn. Wypowiadajc te sowa przerzuci luf strzelby przez lewe rami i odwid kurek. Tum cofn si gwatownie,a potem rozproszy i rozbieg na wszystkie strony.Buck Harkness bieg za innymi,a min mia strasznie zawstydzon.Mogem zosta,jakbym chcia,ale nie chciaem. Zaczem teraz krci si w pobliu cyrku,ale nie przy wejciu,tylko z tyu,i czekaem,a oddali si dozorca;wtedy daem nura pod ptno.Miaem w kieszeni moje dwadziecia zotych dolarw i poza tym troch innych pienidzy,ale pomylaem,e powinienem oszczdza,bo czy to czowiek moe przewidzie,kiedy mupienidze bd potrzebne,jak znajdzie si midzy obcymi,z daleka od domu?W takim wypadku naley postpowa bardzo roztropnie.Osobicie nie jestem przeciwny wydawaniu pienidzy na cyrk,kiedy nie ma innego sposobu;ale po co bez potrzeby marnowa pienidze na kupno biletu? Cyrk by naprawd morowy.By to chyba najwspanialszy widok na wiecie,kiedy tak wszyscy wyjechali na aren parami pan i pani rami przy ramieniu.Mczyni tylko wspodniach i podkoszulkach,bez butw i bez strzemion,opierali rce o uda cakiem swobodnie i lekko.Musiao ich by razem zedwadziecioro.Wszystkie panie miay liczncer i byy strasznie pikne wyglday zupenie jak prawdziwe,wcale nie udawane krlowe,ubrane byy w suknie,ktre musiay kosztowa miliony dolarw dosownie obsypane brylantami!Co za widok!W yciu nie widziaem czego tak piknego.A potem kolejno podnosili si i stawali w siodle,i galopowali dookoa areny tak jako pynnie i wiotko,i z wdzikiem mczyni wydawali si tacy wysocy i smukli,gowy tylko migay im gdzie tam hen,pod dachem namiotu;suknie podobne do patkw ry powieway delikatnie i mikkodokoa bioder pa,tak e kada wygldaa niczym najpikniejszy na wiecie parasol. Galopowali coraz prdzej i prdzej,i wszyscy taczyli na siodach najpierw machali jedn nog w powietrzu,potem drug,a konie w biegu coraz bardziej kady si na boki,treser coraz szybciej i szybciej krci si dookoa supa porodkuareny,tnc w powietrzu batem i woajc: Hop!Hop! a bazen za jego plecami stroi rozmaite miny.Po jakim czasie wszyscy wypucili lejce i panie opary rce na biodrach,a panowie skrzyowali ramiona na piersiach i ebycie wiedzieli,jak wtedy konie kady si na boki i jak galopoway!Potem jedno po drugim zeskakiwali na ziemi,kaniali si tak piknie,e czego podobnego na oczy nie widziaem,i wybiegali z areny.Ludzie j Krl zala si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAmPcnc"ocp!cq0bklaskali i niewiele brakowao,a chyba oszaleliby z zachwytu. Potem a do koca pokazywali same zdumiewajce rzeczy i cay czas bazen wyprawia arty, i ludzie o mao co nie popkali ze miechu.Dyrektor cyrku wcale si nie mg do niego odezwa, bo bazen w mig mu si odgryza,i to w najmieszniejszy sposb na wiecie.Jak si to dziao,e umia wymyli tyle dowcipnych odpowiedzi i w dodatku tak na poczekaniu,i takich stosownych tego zupenie nie mogem zrozumie.Chobym myla rok,te bym niczego takiego nie wymyli.A potem przyszed jaki pijak i prbowa wej na aren koniecznie chcia przejecha si konno.Powiedzia,e jest najlepszym jedcom na wiecie.Wybucha ktnia,bo cyrkowcy prbowali go zatrzyma,ale on ich nie sucha i cae przedstawienie utkno w miejscu.Ludzie zaczli mu wymyla i nabija si z niego,co go strasznie rozzocio,wic jak si nie zacznie szarpa i ciska!To znowu rozwcieczyo ludzi tu i tam mczyni wstawali z aweki zbiegali w d na aren woajc: W eb go!!Za drzwi!Sycha byo pacz kilku kobiet. Wtedy dyrektor cyrku wygosi mae przemwienie;powiedzia,e wolaby unikn nieporzdku,wic jeeli obcy mczyzna przyrzeknie zachowywa si przyzwoicie,pozwoli mu dosi konia,o ile naturalnie potrafi utrzyma si w siodle.Na to wszyscy wybuchnli miechem ipowiedzieli e zgoda,a pijak zacz gramoli si na konia.A jak tylko siad mu na grzbiet,ko zacz wierzga i bryka,i rzuca zadem;dwaj posugacze cyrkowi uwiesili si uzdy prbujc osadzi konia w miejscu,a pijak obj go za szyj i co ko da susa,pijak bije pitami w powietrzu.Wszyscy zerwali si na nogi,ludzie wrzeszczeli i ryczeli ze miechu,a im zy cieky po twarzach.W kocu ko wyrwa si posugaczom i zacz miga dookoa areny.Gna,jakby gowszystkie diaby goniy,a ten gupiec leamu na grzbiecie,uczepiony grzywy,i najpierw tak si obsuwa na jedn stron,e nog prawie dotyka ziemi,a potem drug nog prawie dotyka ziemi i ludzie po prostu szaleli ze miechu.Ale mnie wcale nie byo do miechu;a si trzsem,bo widziaem,w jakim ten pijak jest niebezpieczestwie.Po chwili wygramoli sijako z lecej,pozycji,siad okrakiem i chwyci cugle,ale koleba si na wszystkie strony.Nagle podskoczy do gry,puci cugle i stan.A ko gna jak szalony.Pomylcie sta na grzbiecie i pyn sobie w powietrzu dookoa areny swobodnie i pewnie,jak gdyby nigdy w yciunie by pijany a potem nagle zacz si rozbiera i odrzuca precz odzienie.Zrzucatak jedn sztuk po drugiej,a prawie si od nich zrobio ciemno w powietrzu wszystkiego razem zdj z siebie siedemnacie ubra.I teraz sta na grzbiecie konia smuky i przystojny,ubrany w najjaskrawszy i najliczniejszy kostium,jaki w yciu widziaem;zaci koniaszpicrut i ko jakby frun w powietrzu dookoa areny.Potem nagle zeskoczy na ziemi,zoy ukon i oddali si w podskokach do garderoby,a ludzie w cyrku a ryczeli ze zdumienia i radoci. Wtedy dyrektor cyrku zrozumia,e zosta wystrychnity na dudka i by chyba najwcieklejszym dyrektorem cyrku,jaki chodzi dotd po wiecie.Ten niby pijak nalea do jego zespou.Tak sobie wszystkoobmyli i nie przyzna si nikomu.Hm...byomi troch wstyd,e daem si nabra,ale nawet za tysic dolarw nie chciabym by w skrze tego dyrektora.Sam nie wiem moe s gdzie morowsze cyrki ni ten,ale ja ich nigdy,nie widziaem.Tak czy owak dla mnie ten by wspaniay,wic moena mnie liczy,bo ile razy go gdzie spotkam,na pewno bd na widowni. Tego samego wieczoru odbyo si nasze przedstawienie;ale przyszo najwyej dwanacie osb tyle,e ledwoci starczyo na opacenie wydatkw.A ci co przyszli,miali si cay czas,czym doprowadzili Ksicia do strasznej zoci;zreszt i tak wyszli przed kocem,prcz jednego chopca,ktry zasn na samym pocztku przedstawienia.Ksi powiedzia,e te matoki z Arkansaw nie dorosy do Szekspira;e takim gupcom moe si spodoba tylko farsa a nawet kto wie czynie co gorszego od farsy.Powiedzia jeszcze,e potrafi dostosowa si do ich poziomu.Wic nazajutrz wytrzasn skd wielkie arkusze papieru do pakowania i czarn farb wyrysowa afisze,ktremy potem rozlepili na miecie.Na tych afiszach tak byo napisane: W SALI SDU ! TYLKO TRZY PRZEDSTAWIENIA SYNNI NA CAY WIAT TRAGICY DAWID GARRICK modszy EDMUND KEAN starszy z londyskich i kontynentalnych teatrw wystpi we wstrzsajcej tragedii pt. YRAFA KRLA JEGOMOCI czyli KRLEWSKA NIEBYWAO WSTP 50 CENTW A na samym dole afisza napisane byo najwikszymi literami: KOBIETOM I DZIECIOM WSTP WZBRONIONY Jeeli powiedzia Ksi ten napis ichnie przycignie,nie znam ludzi z Arkansaw! Krlowie to straszne szelmy Przez cay dzie Krl i Ksi mocno si napocili zbijajc z desek podwyszenie,wieszajc kurtyn i ustawiajc rzdy wiec do owietlenia sceny.Tego wieczoru sala bya po brzegi nabita samymi mczyznami.Kiedy szpilki niedaoby si ju wcisn,Ksi odszed od drzwi, ktrych dotd pilnowa,okry domiprzez wejcie z tyu wydosta si na scen.Stan przed kurtyn i wygosi najpierw mow,w ktrej wychwala pod niebiosa t tragedi i powiedzia,e jest to najbardziej porywajca tragedia,jak kiedykolwiek widziano w teatrze.Gldzi tak i gldzi o tej tragedii i o Edmundzie Keanie starszym,ktry gra w niej gwn rol.A jak w kocu ciekawo wszystkich wzrosado niemoliwoci,podnis kurtyn i w tej samej chwili Krl wypad na scen na czworakach,cakiem nagi;od stp do gw by pomalowany w koa, pasy,smugi i kropki najrozmaitszych kolorw niczym prawdziwa tcza.Poza tym mia... Mniejsza o to,co jeszcze mia pomys bycakiem dziki,ale strasznie mieszny.Ludzie na sali o mao co na mier nie popkali ze miechu;a kiedy Krl skoczy swoje taceiwypad w susach za scen,ludzie ryczeli i klaskali,i szaleli,i prawie wyli,dopki nie wrci i nie odegra im wszystkiego od pocztku;a potem zmusili go,eby jeszcze raz im si pokaza.Hm...ko by si umia patrzc,jakie ten stary dure fika pocieszne kozioki. Ksi spuci kurtyn,ukoni si publicznoci i powiedzia,e ta wielka tragedia odegrana bdzie jeszcze tylko dwarazy,a to dlatego,e nagl ich kontrakty londyskie,gdzie w teatrze na Drury Lane sprzedane s ju wszystkie bilety.Potem jeszcze raz im si ukoni i doda,e jeli tylko zdoa ich godziwie rozerwa i owieci,bdzie niezmiernie zobowizany,o ile wspomn o tym swoim przyjacioom i namwi ich,by rwnie przyszli do teatru Ze dwudziestu ludzi naraz zawoao: Co??To ju koniec?To ma by wszystko? Ksi powiedzia,e tak.A wtedy zacza si adna heca Wszyscy wrzeszczeli:Oszuci! i wciekli zrywali si z awek eby wbiec na scen i dobra si do tych synnych tragikw.Ale jaki wysoki,przystojny mczyzna wskoczy na awk i zawoa; Sta!Jedno sowo,panowie!Zatrzymali si i nadstawili uszu.Zostalimy oszukani, paskudnie nabrani.Ale nie chcemy chyba,eby si z nas cae miasto natrzsao i przygadywao nam do koca ycia.Nie,z pewnoci nie chcemy.A wic pozostaje nam tylko jedno:wyj std spokojnie i chwali przedstawienie bo w tensposb zostanie oszukana reszta miasta.Wtedy wszyscy bdziemy w tej samej studni.Czy nie mam racji? Pewnie!!Pewnie!Sdzia mdrze gada! odezway si gosy ze wszystkich stron sali. No wic zgoda ani sowa o tym,e nas tu okpili.Idziemy do domu i radzimy wszystkim, eby przyszli obejrze tragedi.Na drugi dzie cae miasteczko mwio tylko o tym,jakie pikne jest przedstawienie. Wieczorem sala bya nabitapo brzegi nowymi ludmi,ktrych nabralimyw taki sam sposb. Potem Krl,Ksi i ja wrcilimy na tratw i zjedlimy kolacj,a gdzie koo pnocy Ksi kaza Jimowi i mnie wyprowadzi tratw na rodek rzeki,przepyn mniej wicej dwie mile poniej miasteczka i ukry j w sitowiu. Trzeciego wieczora sala bya nabita,ale tymrazem nie przyszed nikt nowy tylko ci sami ludzie,ktrzy ogldali dwa poprzednie przedstawienia.Staem z Ksiciem przy drzwiach i widziaem,e wszyscy,co wchodz na sal,maj wypchane kieszenie albo nios co w zanadrzu; zaraz te zauwayem,e nie s to perfumy cakiem przeciwnie.Czuem zapach zepsutych jajek (na kopy!),zgniej kapusty itym podobnych paskudztw;a jeeli wiem,po czym poznaje si z daleka zdechego kota a ja babci kocham,e wiem wnieli,ich tam na sal szedziesit, cztery sztuki.Wszedem na chwil do rodka,ale tak cuchno e nie mogem wytrzyma.Kiedy wszystkie miejsca byy ju zajte,Ksi da wier dolara jakiemu czowiekowi i kaza mu pilnowa drzwi,a sam skierowa si do wyjcia na scen,ja naturalnie za nim.Ale jak tylko znalelimy si za wgem i w ciemnoci,powiada: Id szybko,a wyjdziesz spomidzy domw,a potem wal na tratw,jakby ci goniy wszystkie diaby. Zrobiem,jak mi kaza,a on pozosta w tyle.Przybieglimy na tratw jednoczenie i w dwie sekundy pniej pynlimy z prdem na rodek rzeki,w zupenej ciemnoci i ciszy;nikt nie odzywa si sowem.Pomylaem,e biedny Krl dostanieza swoje od publicznoci na sali. Gdzie tam;po chwili patrz,a on gramoli si z wigwamu i pyta: No i jak tam,Wasza Mio?Jak si dzisiaj przedstawienie udao? W ogle nie poszed tego wieczoru do miasteczka! Nie zapalalimy wiata,dopkimy nie znaleli si z dziesi mil poniej miasteczka.Potem Jim wywiesi latarni i siedlimy do kolacji.Krl i Ksi o mao co nie rozpkli si ze miechu, kiedy zaczli mwi o tym,jak okpili tych ludzi.Ksi powiedzia: Kpy,cymbay!Wiedziaem,e po pierwszym przedstawieniu nabior wody w usta i tylko bd patrzeli,jak daje si nabra reszta mieszkacw.Wiedziaem,e przyczaj si na nas trzeciego wieczoru,pewni,e teraz przysza ich kolej.A tak,przysza!Duo bym da,eby widzie ich miny.Chtnie bym zobaczy,jak wykorzystuj t swoj okazj.Gdyby chcieli, mogliby urzdzi majwk przynieli pod dostatkiem wiktuaw. Ci sprytni hultaje zebrali w cigu trzech wieczorw czterysta szedziesit pi dolarw.Nie widziaem nigdy takiego zatrzsienia pienidzy. Po jakim czasie,kiedy Krl i Ksi chrapaligono w wigwamie,Jim powiada: Czy to ci nie dziwi,Huck,e ci nasi krlowie tak si jako paskudnie zachowuj? Nie odparem. Ani troch. Dlaczego ci to nie dziwi?? Bo widzisz,Jim,oni ju to maj we krwi.Myl,e wszyscy s jednacy. Kiedy,Huck,ci nasi krlowie to zwyczajne szelmy.Nic innego,tylko zwyczajne szelmy. Naprawd?? Poczytaj sobie o nich,to zobaczysz.We naprzykad takiego Henryka VIII.W porwnaniu z nim ten nasz to agodny baranek.Albo spjrz na takiego Karola II czy Ludwika XIV albo Ludwika XV,Jakuba II,Edwarda II,Ryszarda III i czterdziestu innych;albo na anglosaskich heptarchw,co w dawnych czasach wyprawiali takie niemoliwe brewerie.Trzeba ci byo,Jim, widzie Henryka VIII za jego najlepszych czasw.Czowieku,co to za gagatek!Co dziebra sobie now on,a nastpnego dnia kaza jej ucina gow.A robi to z tak obojtn min,jakby szo o jajecznic z dwch jajek.Przyprowadcie mi Nell Gwyn powiada.No to mu przyprowadzali.A na drugi dzie:Odrba jej gow! Ciach!odrbywali. Zawoajcie no mi Jane Shore powiada.Jane Shore przychodzia.Nadrugi dzie:Odrba jej gow! Ciach!i odrbali. Zadzwocie na pikn Rosamund. Rosamunda przyleciaa na dzwonek.Na drugi dzie: Odrba jej gow! A kadej z nich kaza opowiada jedn histori i w ten sposb zebra bajki ztysica i jednej nocy,i spisa je wszystkie w ksice,ktr nazwa Ksig Dnia Sdu co jest nazw odpowiedni,tak e zaraz wiadomo,o co w tej ksice chodzi.Ty nie znasz krlw,Jim,ale ja ich dobrze poznaem.Ten nasz stary nicpo to jeden z najporzdniejszych,na jakich natknem siw historii.Wracajc do tego Henryka.Ktrego dnia przysza mu ochota wywoa awantur z naszym krajem.Jak si wzi do tego?Moe zawiadomi nas listownie? Moe pozwoli sowo powiedzie na swoj obron?Akurat!Cakiem niespodziewanie wyrzuci ca herbat w porcie Bostonu do morza,sporzdzi deklaracj niepodlegoci i wyzwa naszychdo walki.Taki on by,ten Henryk czowiek nie mia z nim adnych widokw.O co tam podejrzewa swojego ojca,ksicia Wellingtona.Jak mylisz,Jim,co zrobi?Moe zada od staruszka,eby si wytumaczy?Gdzie tam utopi go w beczce wina,jak kota.Powiedzmy,e ludzie zostawili pienidze na wierzchu,kiedy on by w pobliu co robi?Zawsze je zwdzi.Ale powiedzmy,e podj si jakiej roboty i dosta za to z gry pienidze co wtedy?Jeeli nie siade obok i nie pilnowae,eby si dobrze uwin,robi wszystko na odwrt.Powiedzmy,e otworzy usta co wtedy?Jeeli ich czym prdzej nie zamkn,za kadym razem wypuci jedno kamstwo.Taki ptaszek by z tego Henryka.A jakbymy go mieli na tratwie zamiast naszych krlw,sto razy gorzej nabraby tamto miasteczko.Nie mwi,e ci nasi to baranki,bo nie s, jak si nad tym dobrze zastanowi,ale gdzie im do tego starego hultaja.Zreszt ja zawsze powtarzam,e co krl to krl i trzeba mie dla takiego wyrozumiao.Jak im si dobrze przyjrze,strasznie licha z nich zgraja.Wszystko to wina wychowania. Ale ten nasz cuchnie tak paskudnie,Huck! Kady krl cuchnie,Jim.My nic na to nie moemy poradzi,historia nic o tym nie mwi. Ksi to nawet da si czasami lubi,prawda,Huck? Owszem.Ksita to co innego ni krlowie.Ale nie tak znowu bardzo.Ten nasz to jak na ksicia cakiem niezgorsza szelma.Kiedy si upije,krtkowzroczny czowiek nie odrni go od krla. W kadym razie nie chciabym mie takich wicej na tratwie.Nie wytrzymabym,Huck. Ja te tak uwaam,Jim.Ale co robi?Spad nam ten kopot na gow,wic musimy pamita,kim s,i traktowa ich jak naley.Czasem sobie myl,e chtnie bym trafi do kraju, gdzie nie ma tej hooty. Po co miaem mwi Jimowi,e to nie jest prawdziwy krl i ksi?Nic by dobrego z tego nie wyniko.A zreszt sprawa przedstawiaa si akurat tak,jak mwiem:nie sposb byo ich odrni od prawdziwych krlw i ksit. Pooyem si spa i Jim wcale mnie nie obudzi na moj wacht.Czsto tak robi.Kiedy otworzyem oczy,wanie witao;Jim siedzia z gow opuszczon nisko na kolana wzdychajc i pojkujc cicho.Udaem,e tego nie widz.Wiedziaem dobrze,co go boli.Myla o onie i dzieciach gdzie tam hen,w grze rzeki,i byo mu smutno,i tskni za nimi,bo przedtem nigdy ani na dzie nie oddala si z domu.I mam wraenie,e kocha swoj rodzin mniej wicej tak, jak biali kochaj swoje dzieci i ony.To si wydaje dziwne,ale chyba tak byo.Czsto noc, kiedy myla,e zasnem,pojkiwa i wzdycha,i powtarza: Biedna maa Lizabeth!Biedny may Johnny!Smutno,oj,smutno!Pewnie nigdywas nie zobacz,nigdy,nigdy...! Kochany Murzyn by z tego Jima.Strasznie kochany.Tym razem sam nie wiem,jak si tostao,ale zaczem mwi z Jimem o jego onie i dzieciach.Po chwili Jim powiada: Wiesz,Huck,dlaczego mi dzisiaj tak ciko na duszy?Dopiero co syszaem na brzegu co jakby uderzenie albo gone klapnicie iprzypomniaem sobie,jaki to kiedy byem pody dla mojej maej Lizabeth.Miaa wtedyze cztery latka i zachorowaa na szkarlatyn,byo z ni ju bardzo le,ale wydobrzaa i jednego dnia stoi w pokoju,a ja do niej powiadam:Zamknij drzwi .Ani si ruszya.Stoi sobie dalej i tylko si do mnie umiecha.A mnie zatrzso ze zoci.Wic powiadam znowu,bardzo gono:Nie syszaa?Zamknij drzwi!A ona nic tylko dalej stoi i dalej si umiecha.Krew mnie zalaa.Powiadam:Ju ja ci naucz posuchu!I trzepnem j wgow,a si nakrya nogami.A potem poszedem do drugiego pokoju i siedziaem tam jakie dziesi minut.Jak wrciem,drzwi cigle byy otwarte,a Lizabeth staa prawie e na progu i patrzya w ziemi,i tak jako aonie pakaa.Powiadam ci,Huck,e o mao mnie nie zatkao ze zoci i ju do niej szedem,ale wanie wtedy wiatr j Krl zala si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AArPs,ctcu cv}. Aw8I1zatrzasn drzwi (drzwi otwieray si do rodka)tu za plecami Lizabeth buch! i to dziecko nawet nie drgno! Serce mi wtedy wlazo do garda i czuem si tak...tak...sam nie wiem,jak ja si waciwieczuem,tylko dygotaem na caym ciele.Wyszedem drugim wyjciem,obszedem dom, otworzyem drzwi powoli i ostronie,wsunem po cichugow do rodka i cakiem niespodziewanie wrzasnem:Hop! najgoniej jak tylko mogem.Lizabeth ani drgna!O Huck,wybuchnem paczem i porwaem j na rce,i woaem:biedne,biedne malestwo!Panie Boe Wszechmocny,przebacz staremu Jimowi,bo on nigdy sobie nie przebaczy!Och,Huck,..Lizabeth bya niema i gucha jak pie...niema i gucha jak pie,a ja tak si z ni obszedem! Krl w roli proboszcza Nazajutrz pod wieczr przybilimy do maej kpy porosej wierzbami na samym rodku rzeki. Na obu brzegach naprzeciwkotej kpy byy miasteczka,wic Krl i Ksipostanowili jako je po swojemu obrobi i zaczli ukada plan.Jim podszed do Ksicia i powiedzia mu,e ma nadziej,e to obrabianie potrwa najwyej kilka dni,bo cika to dla niego sprawa i mczca, kiedytak cay dzie musi lee zwizany sznurami w wigwamie.Widzicie,kiedymy go zostawiali zupenie samego na tratwie,krpowalimy go sznurami,bo jakbysi kto na niego natkn i zobaczy,e jestsam i nie zwizany,mgby pomyle,e to zbiegy Murzyn.Ksi przyzna,e to z pewnoci nie musi by mio lee tak caydzie ze spkanymi rkami i nogami i obieca Jimowi,e wymyli co,co pozwoli tego unikn. Bystry chop by z tego naszego Ksicia,nadzwyczajnie bystry,wic raz dwa wpad na wietny pomys.Ubra Jima w strj krla Leara,czyli w lun sukni z biaego perkalu,a ponadto woy mu na gow peruk i przylepi brod z biaego koskiego wosia;potem wzi swoje pudeko z farbami teatralnymi i pomalowa Jimowi twarz,rce,szyj i uszy na ciemnosiny kolor,co wygldao jak u czowieka,ktry utopi si przed dziewicioma dniami.Niech mnie drzwi cisn,jeeli nie bya to najohydniejsza maszkara,jak w yciu widziaem!Potem Ksi wzi deseczk i namalowa na niej takie sowa;Chory Arab ale niegrony dla otoczenia, dopki przytomny. Przybi t deseczk do supka i osadzi supek w odlegoci czterech czy piciu krokw przed wigwamem.Jim by zadowolony. Powiedzia,e woli o cae niebo by chorymArabem ni co dzie lee sto godzin ze sptanymi nogami i rkami,a na dodatek dre od stp do gw przy lada szmerze.Ksi powiedzia mu,eby sobie spdza czas przyjemnie i wygodnie,a dopiero jakby kto podpyn do tratwy i krci si w pobliu,niech wyskoczy z wigwamu,niech troch poudaje wariata i niech zawyje par razy jak dzikie zwierz.Ksi przypuszcza,e na taki widok kady natrt ucieknie i wicej nie wrci.Byo to cakiem suszne przypuszczenie,ale myl,e wikszo ludzi nie czekaaby,a Jim zawyje.Nie wyobraajcie sobie,e Jim wyglda jak pierwszy lepszy nieboszczyk.Wyglda znacznie gorzej. Te szelmy chciay powtrzy kawa z Krlewsk niebywaoci,poniewa mieli z tego taki dobry dochd,ale bali si,e to niebezpieczne,bo kto wie czy wiadomo nieprzedostaa si tymczasem w d rzeki.Jako nie mogli wykombinowa adnego mdrego planu.W kocu Ksi powiedzia,e spokojnie pomyli kilka godzini moe znajdzie sposb na oskubanie miasteczka po stronie Arkansaw;a na to Krl,e pojedzie na drug stron rzeki,ale bez adnego planu,tylko zaufa,e Opatrzno poprowadzi jego kroki i wskae mu jakie korzystne przedsiwzicie;kiedy mwi o Opatrznoci,mia chyba na myli diaba.W miasteczku,w ktrym zatrzymalimy si poprzednio,kupilimy sobie gotowe ubrania i teraz Krl woy swoje i mnie te kaza ubra si porzdnie,co naturalnie zrobiem.Garnitur Krla by cay czarny i ten hultaj wygldaw nim naprawd bardzo godnie i po pasku.Nigdy bym nie przypuszcza,e ubranie tak moe zmieni czowieka.Przedtem wystarczyo na niego spojrze i kady od razu wiedzia,e Krl jest najzwyklejszym w wiecie starym szelm;teraz,kiedy zdj swj nowy biay cylinder,skoni si i umiechn,wyglda tak dostojnie i zacnie,i pobonie,jakby przed chwil wyszed z Arki i by poczciwym starym Mojeszem we wasnej osobie.Jim wyczyci czno,a ja przygotowaem wiosa.Mniej wicej trzy mile powyej miasteczka,na zakrcie rzeki sta przy brzegu duy parowiec;widziaem go tam chyba od dwu godzin widocznie bra adunek.Krl powiedzia: Z uwagi na moje ubranie lepiej bdzie,jak przyjad z St.Louis albo z Cincinnati,albo z innego duego miasta.Wiosuj prosto w tamtym kierunku,Huckleberry!Popyniemy statkiem do miasta.Takiego polecenia nie trzeba mi byo powtarza dwa razy.Powiosowaem na ukos i wyprowadziem czno na martw przybrzen wod,jakie p mili powyej miasteczka,a potem popynem pod prd wzdu wysokiego brzegu.Po jakim czasie zobaczylimy na brzegu modego miasteczkowego eleganta o miym,dobrodusznym wygldzie.Siedzia na zwalonym pniu i ociera pot z twarzy,bo upa by niemoliwy;obok niego stay na ziemi dwa wielkie sakwojae. Dziobem do brzegu powiada do mnie Krl.Zrobiem,jak mi kaza. Dokd si wybierasz,modziecze? zapyta obcego. Na statek,jad do Nowego Orleanu. Prosimy do odzi powiada Krl. Czekaj,modziecze,mj sucy pomoe ciwnie bagae.Wyskocz no na brzeg,Adolfie i pom panu. Zaraz si poapaem,e to o mnie chodzi. Wtaszczyem sakwojae do odzi,a potem popynlimy we trzech dalej w gr rzeki.Mody mczyzna bardzo by Krlowi wdziczny.Powiedzia,e to straszna mordga taska walizy w taki upa.Spyta Krla,dokd si udaje,a Krl mu na to,e rankiem wyldowa w miasteczku, na tamtym brzegu,a teraz jedzie odwiedzi starego przyjaciela,ktry mieszka na farmie,kilka mil w gr rzeki.Wtedy obcy powiedzia: Jak pana zobaczyem,pomylaem sobie:To z pewnoci jest pan Wilks.I sowo daj, niewiele brakowao,a przyjechaby na czas .Ale potem znowu sobie myl:Nie,to chyba nie on,bo nie pynby w gr rzeki .Pan nie jeste przypadkiem panem Wilks? Nie,nazywam si Blodgett.Aleksander Blodgett.Wielebny Aleksander Blodgett, powinienem doda,jako e jestem jednym z ubouchnych sug Pana.Niemniej jednak przykro mi,e w pan Wilks nie przyjecha na czas,jeeli przez to co straci.Mam nadziej,e tak nie jest. Hm...majtku to adnego nie straci,bo i tak wszystko dostanie,ale nie zobaczy ju swego brata,Piotra,ywego,co moe nie bdzie mu znowu takie bardzo przykre kto go tam wie?Za to jego brat Piotr daby wiele,eby go przed mierci zobaczy.Przez ostatnie trzy tygodnie w kko tylko o nim mwi.Nie widzieli si,odkd byli dziemi.A brata Williama to w ogle na oczy nie oglda William to ten niemy i guchy,ma najwyej trzydzieci albo trzydzieci pi lat.Z caej rodziny tylko Piotr i George wyemigrowali do Ameryki.George si tu oeni,ale umarli oboje z on w zeszym roku.Teraz zostali na wiecie tylko dwaj Harvey i William,alejak ju mwiem,nie zdyli na czas. A zawiadomiono ich?? A jake,pewnie ze dwa miesice temu,jak tylko Piotr zachorowa.Bo widzi pan,Piotr powiedzia,e tym razem to bdzie ju z nim chyba koniec.Stary by z niego czowiek,a crki George'a to jeszcze modesikorki,oprcz jednej Mary Jane,tej rudej wic niewiele mia pociechy z ich towarzystwa.Dlatego po mierci George'a i jego ony cknio mu si samemu na wiecieikady by zobaczy,e czeka tylko mierci.A niczego tak chyba nie pragn,jak przyjazdu Harveya no i pewnie Williama bo by jednym z tych,co to adn miar niemog si zdecydowa na spisanie testamentu.Zostawi list dla Harveya i w tym licie napisa,gdzie s schowane pienidze i jak ma by podzielona reszta spadku,eby crki George'a dostay przyzwoite zaopatrzenie,bo George nie zostawi im ani centa.A chocia wszyscy gonamawiali, oprcz tego listu nic ju nie chcia napisa. A jak mylisz,modziecze,czemu Harvey nie przyjecha?Gdzie mieszka? Och,w Anglii,w miecie Sheffield,jest tam kaznodziej.W Ameryce nigdy nie by a zreszt kto wie,czy w ogle dosta ten list.Przykre,nader przykre,e biedny Piotr Wilks nie doczeka si przyjazdu brata. Wspomniae,zdaje si modziecze,e jedziesz do Orleanu? Owszem,ale to tylko pocztek mojej podry.W najblisz rod wsiadam na okrt do Rio de Janeiro,gdzie mieszka mj wujaszek. Ho,ho czeka ci duga droga.Ale bardzo pikna.Sam bym tam chcia pojecha.Mwie, e Mary Jane jest najstarsza.Ile wiosen licz sobie te modsze? Mary Jane ma dziewitnacie lat,Zuzanna pitnacie,a Joanna co koo czternastu.Joanna to ta,ktra ma zajcz warg i zajmuje si dobroczynnoci. Biedactwa!!Pomyle,e zostay zupenie same na wiecie westchn Krl. No,mogoby im si dzia gorzej.Stary Piotr mia przyjaci i ci przyjaciele nie pozwol wyrzdzi dziewcztom nijakiej krzywdy.Jest przecie Hobson pastor od babtystw,jest diakon Lot Hovey,jest Ben Rucker i Abner Shackleford,i Levi Beli adwokat,i jeszcze doktor Robinson,i ony wszystkich tamtych,i wdowa Bartley,i och,jest ich caa kupa.Ale z tymi,co teraz wymieniem,Piotr Wilks y najbliej i czasem pisa o nich bratu,wic jak Harvey przyjedzie,bdzie wiedzia,gdzie szuka przyjaci. Krl stary szelma pyta dalej i nie przesta pyta,dopki do cna nie wypompowa tego modego gupca.Niech skisn,jeeli nie pyta o wszystkich i o wszystko,co dotyczyo Wilksw: wic co robi Piotr,ktry mia garbarni;i co robi George,ktry by stolarzem;i co robi Harvey,ktry by pastorem od nonkonformistw?I tak dalej,i dalej.W kocu spyta: Dlaczego,-modziecze,szed pieszo takikawa drogi do statku? A bo to jest wielki orleaski parowiec i baem si,e moe tu nie stanie.Kiedy wiozduy adunek,nie zatrzymuj si na kade danie.Co innego ze statkami pyncymi z Cincinnati.Ten pynie z St.Louis. Czy Piotr Wilks by zamonym czowiekiem?? Owszem,niczego sobie.Mia domy i ziemi.Ludzie przypuszczaj;e w samej gotwce zostawi jakie trzy albo cztery tysice dolarw,ktre przed mierci gdzie schowa. Mwie,e kiedy umar?Nie przypominam sobie. Mwi to nie mwiem,ale swoj drog umar wczoraj w nocy. Pogrzeb pewnie jutro?? Tak,gdzie koo poudnia. Hm...smutne to;bardzo smutne.Ale trudno,prdzej czy pniej kadego z nas to czeka.I dlatego powinnimy si oswoi z myl o mierci. Susznie,prosz pana.Matuchna te tak mwia. Kiedymy przybili do statku,adowanie byo ju prawie skoczone i niedugo statek odpyn. Krl ani sowa nie wspomnia o wejciu na pokad,wic wcieka mi si moja przejadka! Kiedy statek znik nam zoczu,Krl kaza mi wiosowa jeszcze z mil w gr rzeki,gdzie przybilimy do cakiem ustronnego miejsca;tam wyszed na brzeg i powiada: Teraz nie marud,tylko wracaj ywo i sprowad mi tu Ksicia i przywie nowe sakwojae. A jeeli Ksi przeprawi si na drugi brzeg rzeki,jed za nim i odszukaj go.I powiedz mu, eby woy na grzbiet najlepsze ubranie.No,ruszaj! Zaraz wiedziaem,co ten stary knuje,ale naturalnie nie zdradziem si sowem.Kiedy przywiozem Ksicia,ukrylimy czno,a potem usiedlimy obaj na zwalonym pniu i Krl powtrzy mu wszystko o rodzinie Wilksw dokadnie,jak to usysza od modego mczyzny nie opuci ani jednego sowa.I cay czas stara si mwi niczym prawdziwy Anglik,co jak na takiego prostaka robi cakiem niele.Nie potrafi go naladowa,wic nawet nie bdprbowa; ale sowo daj,e wychodzio mu to zupenie znonie.Kiedy skoczy,spyta: A jak tam u ciebie z guchot i niemot,Bridgewater? Ksi odpar,e Krl moe na nim polega;grywa nieraz guchoniemych w teatrze. Potem siedzielimy i czekalimy na statek. Wczesnym popoudniem pokazay si dwa mae parowce,ale pyny z miejscowoci pooonych zbyt blisko w grze rzeki.W kocu zobaczylimy duy parostatek i Krl zacz dawa znaki,eby si zatrzyma.Przyjechaa po nas szalupa i weszlimy na pokad statku,ktry pyn z Cincinnati.Kiedy kapitan usysza,e chcemyprzeprawi si tylko cztery czy pi mil w d rzeki,wciek si okropnie,naurga nam i powiedzia,e wcale nas nie wysadzi na ld.Ale Krl odpar mu bardzo spokojnie: Jeeli dentelmenw sta na to,eby zapaci po dolarze za mil od osoby za przysanie po nich na brzeg szalupy i odesanie ich w ten sposb,to chyba jest wszystko w porzdku? Usyszawszy to kapitan zmik i powiedzia,e rzeczywicie wszystko jest w porzdku,a kiedymy si znaleli na wysokoci miasteczka,szalupa odwioza nasna brzeg.Na nasz widok ze dwudziestu mczyzn zbiego do przystani,a kiedy Krl spyta:Czy ktry z was,panowie, moe mirzec,gdzie mieszka pan Piotr Wilks? spojrzeli po sobie i pokiwali gowami,jakby jeden drugiemu chcia powiedzie:A co,nie mwiem?Potem ktry odezwa si bardzo cicho i agodnie: Przykro nam,panie,ale moemy ci tylko wskaza,gdzie Piotr Wilks mieszka do wczorajszego wieczora. W mgnieniu oka ten wstrtny stary otr cakiem straci siy,pad w objcia czowieka,ktry do niego przemwi,opar brod na jego ramieniu i kropi mu plecy zami woajc: Niestety,ach,niestety!Nasz biedny brat odszed spord yjcych,a mymy si spnili! Ach,jakie to smutne,jakie smutne! Potem obrci si do Ksicia,cigle pochlipujc,i zacz mu pokazywa jakie idiotyczne znaki na palcach;i niech mnie psyzjedz,jeeli tamten nie wypuci sakwojau z rki i nie wybuchn najaoniejszym paczem!W yciu nie widziaem takich otrw jak te dwa gagatki. No,a ludzie na przystani stoczyli si dookoa nich,wspczuli im,pocieszali rnymi dobrymi sowami,a potem wnieli im sakwojae pod gr,podtrzymywali obu,eby im byo wygodniej paka,i opowiedzieli dokadnie Krlowi o ostatnich chwilach zmarego brata .Krl z kolei pokazywa wszystko Ksiciu na palcach i tak obaj rozpaczali po mierci tego garbarza, jakby ich osierocio dwunastu apostow naraz.Jeeli powiem wam,e widziaem ju kiedy w yciu co podobnego,niech si zamieni w Murzyna!Nasam widok robio si czowiekowi wstyd,ejest czowiekiem. Pacz i rne inne androny Wiadomo rozesza si migiem po miasteczku i ze wszystkich stron biegli do nas ludzie; niektrzy tak si pieszyli,e dopiero w drodze wdziewali surduty.Bardzo szybko znalelimy si w samym rodku duego tumu i zrobi si taki haas,jakby maszerowa oddzia onierzy,W oknach i drzwiach peno byo gapiw i co chwil kto woa znad potu:Czy to oni?a kto z idcych z nami w tumie odpowiada: Pewnie,e oni. Kiedy zaszlimy wreszcie na miejsce,caa ulica przed domem zatoczona bya ludmi,a trzy crki George'a Wilksa stay na progu.Mary Jane miaa rude wosy,ale co z tego,kiedy i tak bya. po prostu niemoliwie adna,a twarz i oczy a jej janiay ze szczcia,e widzi nareszcie stryjw.Krl otworzy ramiona i Mary Janerzucia mu si na szyj,a Zajcza Warga,czyli Joanna,rzucia si na szyj Ksiciu no i tu ich macie!Wszyscy prawie a kobiety to ju na caego pakali z radoci,e rodzina wreszcie si poczya ie tak im ze sob dobrze. Potem Krl da Ksiciu kuksaca w bok - ukradkiem,ale ja to widziaem i rozejrzawszy si dookoa odszuka wzrokiem trumn ustawion w kcie pokojuna dwch krzesach;wtedy objli si z Ksiciem wp,woln rk kady osoni sobie oczy i krokiem powanym,uroczystym, poszli w tamt stron.Haasy i rozmowy ucichy,ludzie rozstpowali si przed nimi i mwili: Sza!Sza!a mczyni zdejmowali kapelusze i opuszczali gowy na,piersi,i tak byo cicho,e mona by usysze szelest skrzyde przelatujcej muchy.Kiedy doszli w kocu do trumny, schylili si i zajrzeli dorodka,potem westchnli jeden raz gboko,a wreszcie wybuchnli takim paczem,e sycha ich byo chyba w samym Orleanie.Nastpnie objli si za szyj i zwiesili sobie gowy wzajemnie na plecy;a potem przez trzy,a moe cztery minuty pakali i pakali w yciu nie anie wtedy wiatr j Krl zala si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAxPcy3czc{, L|75}R? widziaem tak paczcych mczyzn.I pomylcie wszyscy inni te pakali, wic w pokoju zrobio si cakiem wilgotno jakdugo yj,nie widziaem czego podobnego.Potem jeden przeszed na jedn stron trumny,a drugi na drug,uklkli,oparli czoao trumn i udawali,e si modl.Hm,ten widok zrobi na ludziach,jak si to mwi,piorunujce wraenie i nikt ju nad sob nie panowa,i wszyscy szlochali na gos nie wyczajc biednych dziewczt. Kobiety (prawie wszystkie)podchodziy kolejno do dziewczt,w zupenym milczeniu caoway je uroczycie w czoo,potem kady im rce na gowach i spoglday w niebo (zy cigle cieky im po twarzach),a wreszcie wybuchay gonym paczem i odchodziy kajc i chlipic,eby ustpi miejsca nastpnym.Nigdy nie widziaem czego tak wstrtnego. Po jakim czasie Krl wsta z klczek,wysun si naprzd i wygosi mow ca pen ez i najrozmaitszych bzdur.Wic mwi,jaki to bolesny cios dla niego i dla jego biednego brata Williama,e zmary zmar i e nie zastali zmarego przy yciu,chocia tylko w tym celu przejechali te cztery tysice mil.Ale ten bolesny cios zosta zagodzony i uwiconyprzez serdeczne wspczucie i bezcenne zy przyjaci,za ktre dzikuje im z gbiserca swojego i z gbi serca brata Williama;sowami im podzikowa nie potrafi,jako e sowa s zbyt nieporadne i zbyt ozibe,aby dao si nimi wyrazi takie uczucia i gldzi tak dalej i dalej,a si czowiekowi zbierao na mdoci,a na zakoczenie,wymamrota przez zy jakie niemoliwie pobone bogosawiestwo,odwrci si i wybuchn takim paczem,e o mao nie pk. Ledwie skoczy mwi,kto w tumie zaintonowa hymn dzikczynny;wszyscy si przyczyli i piewali pen piersi,i czowiekowi zaraz zrobio si ciepo na duszy i tak dobrze, jak w chwili kiedy si wychodzi z kocioa.Muzyka to naprawd wspaniaa rzecz;nie syszaem nigdy,eby pie brzmiaa tak jako uczciwie i tak...tak morowo,i eby tak odwieaa powietrze,jak teraz po tych wszystkich obrzydych pochlebstwach i ckliwej gadaninie. Potem Krl znowu wzi si do gldzenia.Powiedzia zebranym,e on i jego bratanice bd nadzwyczaj radzi,jeeli kilkoro najbliszych przyjaci rodziny zechce zje z nimi tego wieczora kolacj ipomoe im czuwa przy zmarym.Doda jeszcze,e gdyby jego biedny brat lecy tam na marach mg przemwi,on,Harvey,wie dobrze,kogo by wymieni,poniewa s to nazwiska bardzo drogie sercu nieboszczyka i o ktrych czsto wspomina w listach.Wic teraz on,Harvey,wymieni je kolejno oto one:wielebny Hobson,diakon Lot Hovey,pan Ben Rucker, pan Abner Shackleford,pani Levi Beli,doktor Robinson,ich ony oraz wdowa Bartley. Wielebny Hobson i doktor Robinson zabawialisi razem na drugim kocu miasteczka chc przez to powiedzie,e doktor wyprawia jakiego chorego na tamten wiat,a pastor dawa mu na drog listy polecajce.Adwokat Beli pojecha do Louisville w jakim interesie.Ale reszta byana miejscu,wic podeszli teraz wszyscy do Krla,ciskali mu rk,dzikowali i rozmawiali z nim chwil.A potem podeszli doKsicia i jemu ciskali rk,ale nic nie mwili,tylko umiechali si bez przerwy i potrzsali gowami niczym zgraja matokw,gdy tymczasem on robi im jakie znaki na palcach i powtarza cigle:Gugu....gu-gu-gu... jak niemowl. Teraz Krl na caego rozpuci jzyk i pyta z nazwiska prawie o wszystkich w miasteczku, prawie o kadego psa i wspomina o najrniejszych drobnych sprawach,ktre w tym czy innym czasie zdarzyy si w miasteczku albo w rodzime George'a,albo dotyczyy samego Piotra. Udawa naturalnie,e to Piotr pisa mu o tym w listach,co byo zwyczajnym garstwem,bo wszystkie wiadomoci wycygani od tego gupca,ktregomy odwozili cznem na statek. Potem Mary Jane przyniosa list,ktry pozostawi jej stryjaszek,i Krl przeczytalist,i bardzo nad nim paka.W tym licie Piotr Wilks zapisa dom mieszkalny i trzy tysice dolarw w zocie bratanicom,a garbarni,ktra przynosia bardzo adne zyski,jakie inne domy i place (warte okoosiedmiu tysicy dolarw),i trzy tysice dolarw w zocie zapisa.Harveyowi i Williamowi.I jeszcze wskaza w tym licie miejsce w piwnicy,gdzie ukry pienidze.Wic ci dwaj wydrwigrosze powiedzieli,e zejd zaraz na d,przyniospienidze i dokonaj podziau rzetelnie i na oczach wszystkich zebranych.A mnie kazali wzi wiec i pj ze sob. Zamknlimy drzwi od piwnicy;kiedy znaleliworek,wysypali wszystko na podog i moecie mi wierzy,e widok by naprawdpikny same te krki.Rety,ale temu Krlowi wieciy si oczy!Trzepn Ksicia po plecach i powiedzia: To nie jest adna bujda ani nic takiego!O nie,nie ma obawy.Co,Bridgewater,bijemy na gow Krlewsk niebywao,h? Ksi przyzna,e owszem.Nabierali penegarcie zotych krkw,przesypywali je midzy palcami i pienidze z brzkiem spaday na podog.Krl powiedzia: Szkoda gada,Bridgewater.Jestemy obaj stworzeni do tego,eby odstawia zagranicznych dziedzicw spadku i braci bogatego nieboszczyka.A wszystko dlatego,e zaufaem Opatrznoci. Na dusz met to najlepszy sposb.Prbowaem rnych innych,ale ten jest najpewniejszy. Chyba kady czowiek na wiecie zadowoliby si tak fur pienidzy i wziby je na sowo. Ale ci dwajmusieli wszystko dokadnie przeliczy.A jakprzeliczyli,okazao si,e brakuje czterystupitnastu dolarw. Niech licho tego Piotra Wilksa!!Gdzie on mg podzia reszt pienidzy? zawoa Krl. Troch ich to zmartwio,wic zaczli przetrzsa wszystkie kty,ale nic nie znaleli.W kocu Ksi powiedzia: C ,by ciko chory i pewnie si pomyli w liczeniu.To wszystko wyjania.Lepiej si tym nie przejmowa i ani mru-mru nikomu.Moemy si obej bez tej sumy. Och,gupstwa gadasz,Ksi.Pewnie,e moemy si obej bez tej sumy i ja osobicie mam te czterysta dolarw w nosie.Ale myl o liczeniu pienidzy.Wiesz dobrze,e musimy tu by rzetelni,uczciwi i bez zarzutu.Musimy wtarabani te pienidzena gr i przeliczy je na oczach wszystkich,bo wtedy nikt nic nie bdzie podejrzewa.Kiedy nieboszczyk powiada,e w worku jest sze tysicy dolarw,my niemoemy... Czekaj przerwa mu Ksi zaraz pokryjemy deficyt. I zaczyna wyciga zote dolary z kieszeni! Aj-aj,pierwsza klasa pomys,Ksi!Masz gow na karku!zawoa Krl.Poczciwa Krlewska niebywao drugi raz nas wspomoe! i teraz z kolei on zacz wyprnia kieszenie. Ogoocili si prawie zupenie,ale wyrwnali rnic co do dolara. Suchaj no,Kapet powiada Ksi co innego przyszo mi do gowy.Chodmy na gr, przeliczmy przy nich pienidze,a potem oddajmy je wszystkie dziewcztom. Niech ci uciskam,Ksi!To najlepszy pomys,jaki kiedykolwiek przyszed komukolwiek do gowy.ebym tak by zdrw jak yj nie widziaem czowieka z podobn gow.Och,nie ma co,to pyszny pomys.Niech sobie podejrzewaj,jeeli maj ochot tym zaraz zatkamy im gby. Kiedy wrcilimy do pokoju,wszyscy zebralisi dokoa stou i Krl przeliczy pienidze;uoy je w kupkach po trzysta dolarw kada dwadziecia rwniutkich maych kupek zota. Wszyscy obecni patrzyli na to takimi jakimi godnymi oczami i tylko oblizywali sobie wargi. Potem Krl i Ksi zsypali wszystko z powrotem do worka i pochwili patrz,a tu Krl nadyma si tak po swojemu i przygotowuje do nowego przemwienia.I tak zacz mwi: Przyjaciele!Mj biedny brat,ktrego zimnytrup ley tam w kcie,zaopatrzy hojnie swoich bliskich,co zostali na tym padole ez.Zaopatrzy hojnie te trzy biedne owieczki,co je kocha i wzi pod swj dach te trzy,powiadam,biedne owieczki,conie maj ani ojca,ani matki.A my, ktrzymygo znali,wiemy,e zaopatrzyby je hojniej,jakby si nie lka,e zrani swojegodrogiego Williama no i mnie.Zastanwcie si tylko,przyjaciele czyby ich nie zaopatrzy hojniej?Ach,nie wtpi,nie wtpi!A jacy by to byli bracia,ktrzy by musi sprzeniewierzyli w takim momencie?Jacy by to.byli stryjowie,ktrzy by obrabowali tak,obrabowali te biedne i bezbronne,i tak przez niego kochane owieczki?Jeeli znam Williama a chyba znam go niezgorzej zreszt sam go o to zapytam.... I tutaj Krl obrci si do Ksicia i na palcach pokaza mu mnstwo najrozmaitszych znakw. Ksi przez chwil spoglda na niego gupkowatym baranim wzrokiem,a potem niby to zrozumiawszy nagle,o co mu idzie podbieg do Krla,wrzasn gu-gu-g-u-u-u z radoci i uciska go pitnacie razy pod rzd!Jak go puci,Krl zwrci si do zebranych: Wiedziaem.Teraz nikt chyba nie wtpi,e drogi William czuje tak samo jak ja.Hej,Mary Jane,Zuzanno,Joanno!Wecie pienidze,wecie je wszystkie.Jest to dar tego,ktry ley.tam zimny,ale zadowolony. Mary Jane rzucia si do niego,Zuzanna i Zajcza Warga skoczyy do Ksicia,a potemzaczo si od nowa caowanie i ciskanie,jakiego w yciu nie widziaem.Wszyscy otoczyli tych wydrwigroszw koem i ze zami w oczachtak im potrzsali rce,e o mao ich nie pourywali, powtarzajc w kko: Zacne,zacne dusze!Co za szlachetno!Czykto widzia co podobnego? Potem wszyscy od nowa zaczli mwi o nieboszczyku,jaki by dobry,jak to jego mier jest dla wszystkich strat i tym podobne rzeczy.A tu nagle...widz...wcisnsi do pokoju jaki wysoki jegomo o potnej szczce;stan tylko i sucha,niepowiedzia sowa do nikogo ani te nikt si do niego nie odezwa,bo Krl trzyma wanie mow i wszyscy suchali.Rozprawia o czym,o czym przed chwil zacz mwi: ...poniewa s najbliszymi kamratami nieboszczyka.Oto dlaczego zostali dzisiaj zaproszeni.Ale jutro jutro chcielibymy tu widzie wszystkich.Nieboszczyk szanowa wszystkich,lubi wszystkich,wic naley si,eby w orgiach pogrzebowych brali udzie wszyscy... No i gldzi tak,i gldzi dalej,przysuchujc si z zadowoleniem wasnemu gldzeniu,i od czasu do czasu wtrca te swoje orgie pogrzebowe ,wic w kocu Ksi nie mg duej wytrzyma i napisa na kawaku papieru obrzdki,ty stary durniu ,zoy papier istkajc gu- gu-gu-u-u poda mu kartk nad gowami goci.Krl przeczyta,schowakartk do kieszeni i powiedzia: Biedny William,cho na suchu i mowie upoledzony,serce ma szczerozote.Pisze mi,ebym zaprosi wszystkich na pogrzeb,bo wszyscy bd tu mile widziani.Ale mg si poczciwina nie kopota.Wanie miaem to zrobi. I dalej zaczyna bajdurzy,nic a nic nie zmieszany,a co jaki czas znowu wyjeda z tymi swoimi pogrzebowymi orgiami.Kiedy wymieni je po raz trzeci,tak zacz: Mwi orgie pogrzebowe nie dlatego,e jest to powszechnie uywane sowo,bo nie jest; powszechnie ludzie mwi obrzdki,pogrzebowe,ale orgie to jest waciwe sowo.W Anglii nie mwi si ju obrzdki pogrzebowe ,obrzdki cakiem wyszy z mody.W Anglii mwimy teraz orgie pogrzebowe .Orgie to duo lepsze sowo,bo znaczy akuratnie to,co czowiek chce powiedzie.To sowo powstao z greckiego sowa orgo,co znaczy na zewntrz,otwarcie, powszechnie;i z hebrajskiego sowa giessum,co znaczy wpakowa do ziemi,przykry ziemi, czyli pogrzeba.Jak widzicie,orgie pogrzebowe znaczy tyle,co powszechny,czyli publiczny pogrzeb. Takiego typa w yciu nie widziaem!Ale posuchajcie.Jegomo z potn szczk rozemia mu si prosto w nos.Wszyscy strasznie si zgorszyli.Wszyscy woali:Ale doktorze!A Abner Shacklefordpowiedzia: Doktorze Robinson,czy nie sysza nowiny?.To jest Harvey Wilks. Krl umiechn si przymilnie,wycign swoje wielkie apsko i powiada: Czyby to by drogi przyjaciel i lekarz mojego biednego brata??Jestem... Rce przy sobie! warkn doktor.Wydaje si panu,e mwisz jak Anglik,co?Czego rwnie ohydnego jak ta imitacja w yciu nie syszaem.Podajesz sipan za brata Piotra Wilksa? Jeste pan oszustem,zwyczajnym oszustem! Ach,jak oni wszyscy wzili to sobie do serca!Obstpili doktora i prbowali go uspokoi, prbowali mu ca rzecz wytumaczy;mwili,e Harvey dowid na sto najrozmaitszych sposobw,e jest Harveyem;e zna wszystkich z nazwiska,zna nawet imiona psw;prosili goi bagali,eby nie rani uczu biednego Harveya i nie robi przykroci dziewcztom,i tak dalej,i dalej.Ale nic z tego,bo doktor grzmia i wcieka si,i mwi,e kady,kto udaje Anglika,a nie potrafi lepiej naladowa angielskiej wymowy,jest oszustem i garzem.Biedne dziewczta trzymay si blisko Krla i aonie pakay.A tu nagle doktor zwracasi do nich: Byem przyjacielem waszego ojca i jestemwaszym przyjacielem.Ostrzegam was jako przyjaciel,szczery przyjaciel,ktry pragnie was obroni przed krzywd i nieszczciem, ebycie odwrciy si od tego ajdaka,tego ciemnego wczgi z jegoidiotyczn niby to grek i hebrajskimi dziwolgami.Uwierzcie mi,e jest to ndzny,nieudolny szalbierz;zjawi si u wasz mnstwem pustych nazwisk i faktw,ktre gdzie zdoby,a wy je bierzecie za dowody i ci wasi niemdrzy przyjaciele,ktrzy powinni mie wicej rozumu w gowach,utwierdzaj was jeszcze w waszej gupocie.Mary Jane,wiesz,e jestem twoim przyjacielem,bezinteresownym przyjacielem.Posuchaj mnie,Mary,i wyrzutego ndznika za drzwi!Prosz ci,zrb to! Mary Jane wyprostowaa si ojejku,ale ona bya adna! i powiedziaa: Oto moja odpowied.Signa po worek z pienidzmi,podaa go Krlowi i tak mwi: We te sze tysicy dolarw,stryju i ulokuj je w imieniu moim i w imieniu moich sistr wedle swojego uznania.Nie potrzebujesz nam dawa adnych kwitw. Potem obja Krla z jednej strony,a Zuzanna i Zajcza Warga objy go z drugiej strony. Wszyscy zaczli klaska w rce i tupa nogami a si ciany trzsy a Krl podnis wysoko gow i umiecha si dumnie.Doktor powiedzia: Dobrze,ja umywam rce.Ale ostrzegam wszystkich,przyjdzie jeszcze taka chwila,kiedy na samo wspomnienie tego dniaoblec was dreszcze. Nie martw si,doktorze odpar Krl drwico.Polemy wtedy po ciebie.Obecni wybuchnli miechem i mwili,e Krl wietnie mu si odci. Wykradam up Krla Kiedy wszyscy rozeszli si do domw,Krl spyta Mary Jane,jak tam u nich z gocinnymi pokojami,a Mary Jane mu na to,e jest jeden pokj gocinny w sam raz dla stryja Williama,a ona swj wasny pokj,troch od tamtego wikszy,odda stryjowi Harveyowi i przeniesie si do pokoju sistr,gdzie bdzie spaa na skadanym ku;na strychu jest jeszcze komrka i w tej komrce stoi prycza.Krl powiedzia,e w komrce moe spa jego lokaj,majc mnie na myli. Mary Jane zaprowadzia nas na gr i pokazaa oba pokoje,ktre byy skromne,ale mie. Powiedziaa,e kae zaraz wynie swoje suknie i inne drobiazgi,bo moe bd stryjowi Harveyowi zawadzay,ale Krl powiedzia,e nie bd.Suknie umieszczone byy na jednej cianie i przysonite perkalow firank,ktra zwisaa a do podogi.W jednym rogu sta wiekowy skrzany kufer,w drugim gitara w pokrowcu,a dookoa peno byo najrozmaitszych wiecideek i drobiadkw,jak to zwykle wpokoju dziewczt.Krl powiedzia,e w ten sposb pokj jest przytulniejszy i milszy,wic prosi,eby nic nie ruszaa.Pokj Ksicia by bardzo may,ale wygodny,tak samo jak moja izdebka. Tego wieczora byo w domu wielkie przyjcie,na ktre zeszli si wszyscy zaproszeni mczyni i przyprowadzili ony;staem cay czas za krzesem Krla iKsicia i usugiwaem im, a Murzyni usugiwali pozostaym gociom.Mary Jane siedziaa na gwnym miejscu przy stole, obok Zuzanny,i wci powtarzaa,jakie niesmaczne s bueczki,jakie nieudane marynaty,jakie po prostu ohydnie twarde pieczone kurczta i tym podobne bujdy zwyczajem wszystkich kobiet,ktre chc w ten sposb wymusi na gociach pochway;a gocie dobrze wiedzieli,e wszystko jest pierwsza klasa,i wcale tego nie ukrywali.Mwili:Jak ty to robisz,e twoje bueczki s tak licznie wypieczone?Albo: Gdzie ty,dziewczyno,zdobya te wymienite pikle? i tym podobne koszaki-opaki,jakie ludzie przewanie plot przy kolacji.Sami wiecie. ie wtedy wiatr j Krl zala si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA~P c< R cGc(Hc7758A kiedy ju gocie zjedli,ja i Zajcza Wargadostalimy w kuchni kolacj z tego,co zeszo ze stou,gdy tymczasem Mary Jane i Zuzanna pomagay Murzynom zmywa.Zajcza Warga uwzia si,eby mnie maglowa o Angli i jak babci kocham,e czasem niewiele brakowao,a leabym jak dugi.Pyta mnie na przykad: Czy widzia kiedy krla?? Ktrego?Wilhelma IV?Te pytanie!Przecie chodzi do naszego kocioa. Wiedziaem, e Wilhelm IV umar bardzo dawno temu,alesi nic nie zdradziem.Kiedy usyszaa,e Wilhem chodzi do naszego kocioa,pyta: Co,regularnie? Pewnie,e regularnie.Ma awk akurat naprzeciwko naszej,po drugiej stronie kazalnicy. Mylaam,e krl mieszka w Londynie. No chyba,e w Londynie.A gdzie by mia mieszka? Ale ty przecie mieszkasz w Sheffield.. Widz,e wpadem.Musiaem si troch udawi koci kurczcia,eby zyska na czasie i jako si z tego wykaraska. Potem powiedziaem: Krl chodzi do naszego kocioa regularnie,kiedy mieszka w Sheffield.To znaczy w lecie, kiedy przyjeda na kpielemorskie. Co te ty mwisz!!Przecie Sheffield nie ley nad morzem. A kto powiedzia,e ley? Jak to kto?Ty! Nie,nie powiedziaem! Powiedziae!! Nie powiedziaem!! Powiedziae!! Nie mwiem niczego podobnego!! To co w takim razie powiedzia?? Powiedziaem,e krl przyjeda na kpiele morskie.Tylko to powiedziaem. Rzeczywicie!Jakim sposobem krl moe bra kpiele morskie,kiedy Sheffield nie ley nad morzem? Suchaj no!! powiadam. Uywaa kiedyangielskiego ziela?? Pewnie,e tak. A czy musisz po nie jedzi do Anglii?? Skde!!Co za pomys! No widzisz.Tak samo Wilhelm IV nie musi jedzi nad morze,eby si kpa w wodziemorskiej. To jakim cudem j dostaje,t wod morsk? Takim cudem,jakim cudem ludzie dostaj uwas angielskie ziele w beczkach.W paacu Sheffield s ogromne piece,bo krl lubi mie gorc kpiel.Nad samym morzem nie mog mu zagrza takiej iloci wody,bo nie maj odpowiednich urzdze. Teraz rozumiem.Czego od razu tak nie powiedzia?Nie zmarnowalibymy niepotrzebnie tyle czasu. Syszc to pomylaem sobie:dobra nasza,jako tym razem wyniosem ca skr.Ale Zajcza Warga zaraz pytaa dalej: Chodzisz te do kocioa?? Pewnie.Co niedziel. A gdzie siedzisz?? Jak to gdzie siedz?W naszej awce. W czyjej awce?? W naszej.W awce twego stryja Harveya. W jego awce??A po co mu awka? Po to,eby w niej siedzia.Po co komu moe by awka? To on nie stoi na kazalnicy?? Niech to licho!Zapomniaem,e ten stary otr jest kaznodziej.Zobaczyem,e znowuwpadem,wic zaczem si ratowa kocikurczcia i wysila mzgownic.A potem mwi: Nie,czy ty naprawd przypuszczasz,e wAnglii maj po jednym kaznodziei w kociele? A po co im wicej?? Jak to po co?eby mwili kazania dla krla.W yciu nie widziaem takiej dziewczyny!W naszym kociele jest ich ni mniej ni wicej,tylko siedemnastu. Siedemnastu!Ojej!Nie wysiedziaabym do koca,chobym nigdy nie miaa pj do nieba. Przecie to musi trwa najmniej tydzie. Co ty opowiadasz!Przecie nie wszyscy mwi kazania tego samego dnia.Mwi tylko jeden. To co robi reszta?? Och,nic wielkiego.Krc si po kociele,obnosz tac zajmuj si tym czy owym. To na co ich trzymaj tylu w kociele?? Jak to na co??eby byo szykownie.Czy ty,dziewczyno,nic nie rozumiesz? Och,takich gupstw to nawet nie chc rozumie.A jak traktuj sucych w Anglii?Czy lepiej,ni my traktujemy czarnych? Skde!!Sucy w Anglii znaczy tyle co,mie i obchodz si z nim gorzej ni z psem. I nie daj mu nigdy wolnego dnia,tak jak my dajemy Murzynom?Ani na Boe Narodzenie, ani na Nowy Rok,ani na Czwartego Lipca? Zaraz wida,e nie bya nigdy w Anglii.Posuchaj,Zaj...Joanno!Sucy w Anglii nie powcha jednego wolnego dnia przez okrgy rok.Nigdy nie chodzi do cyrku ani do teatru,ani na widowiska murzyskie w ogle nie chodzi nigdzie. Ani do kocioa?? Ani do kocioa. Ale przecie ty chodzisz do kocioa. Znowu wpadem.Zapomniaem na mier,e jestem sucym Krla.Ale zaraz wykrciem kota ogonem.Zaczem jej tumaczy,e lokaj to cakiem co innego nizwyky sucy i musi chodzi do kocioa czy chce,czy nie chce i siedzie w awceze swoim pastwem,bo takie jest prawo.Alejako mi to kiepsko wyszo i jak skoczyem,widz,e Zajcza Warga nie bardzo mi wierzy.Powiada: Jak babci kocham,czy ty mi przypadkiem nie naopowiada caej masy kamstw? Jak babci kocham,e nie! Nie byo w tym ani jednego kamstwa?? Ani jednego.Ani jednego jedynego kamstwa odparem. Po rk na tej ksice i powtrz to jeszcze raz. Zobaczyem,e to tylko sownik,wic zrobiem,jak chciaa.Mina troch jej si poprawia. Mrukna: Hm...mog uwierzy w niektre rzeczy.Ale prdzej mi wosy wyrosn na doni,zanim uwierz we wszystko. W co nie chcesz uwierzy,Joanno? spytaa Mary wchodzc do kuchni z Zuzann.To brzydko i niepoczciwie z twojej strony,e tak do niego mwisz przecie on tu jest obcy wrd nas i daleko od domu.Byoby ci przyjemnie,gdyby si tak kto z tob obchodzi? Och,ty zawsze jeste taka,Mary.Zawsze chcesz ratowa ludzi,zanim ich spotkao co zego.Przecie nic mu nie zrobiam.Zdaje si,e prbowa mnie troch nabra,wic mu powiedziaam,e animyl wierzy we wszystkie jego bujdy.Tylko to mu powiedziaam,ani sowa wicej.Chyba potrafi znie tak drobn przykro? Wszystko mi jedno,czy to bya drobna przykro,czy dua.Jest u nas gociem i czuje si tu obcy,wic postpia nieadnie,e to w ogle powiedziaa.Gdybysi znajdowaa na jego miejscu,byoby ci teraz wstyd.Nie wolno mwi ludziom rzeczy,ktre ich zawstydzaj. Ale Mary,on powiedzia...! Mniejsza o to,co powiedzia,nie w tym rzecz.Twoim obowizkiem jest traktowa goyczliwie,eby nie musia cigle pamita,e jest z dala od swoich i na obczynie. Powiedziaem sobie w duchu:I ja patrz spokojnie,jak ten stary obwie okrada tak dziewczyn! A potem przysza Zuzanna i te wtrcia swoje trzy grosze.Wierzcie mi,tak nagadaaZajczej Wardze,e a jej poszo w pity. Powiadam sobie:I ja patrz spokojnie,jak ten stary obwie okrada drug tak dziewczyn! Potem Mary Jane z powrotem si do niej wzia agodnie i sodko jak to zwykle ona ale kiedy skoczya,z biednej Zajczej Wargi niewiele zostao.Wic wpada w strasznie zy humor. No,a teraz powiedziay siostry przepro go.. Zajcza Warga zrobia to.Zrobia piknie tak piknie,e a mio byo sucha. Powiedziabym jej chtnie tysic kamstw,byleby to jeszcze raz powtrzya.Powiadam sobie:I to jest jeszcze jedna dziewczyna,ktr ten stary obwie okrada,a ja na to patrz spokojnie! Jak dojechaa do koca,wszystkie trzy zaczy stawa na gowach,eby mi si zdawao,e jestem u siebie w domu i pord przyjaci.A ja czuem si taki pody,taki zy i nikczemny,e w kocu powiedziaem sobie:Trudno,postanowiem.Niech skisn,jak nie zdobd dla nich tych pienidzy . Wic poszedem sobie mwic,e id spa,co te prdzej czy pniej zamierzaem zrobi. Kiedy byem ju sam,zaczem zastanawia si,co dalej.A moe by tak pj po kryjomu do doktora Robinsona i wygarn mu wszystko o tych dwch oszustach?Nie,to kiepski pomys. Gotw si jeszcze wygada,kto mu donis,a wtedy dostabym ja za swoje!A moe pj do panny Mary Jane i j o tym powiadomi?Nie,tego te nie zrobi.Ci dwaj poznaliby zaraz wszystko z jej twarzy,a emaj pienidze w rce,czmychn chykiem ityle ich bdziemy widzieli.A gdyby Mary Jane zacza wzywa pomocy,sam zostabym wmieszany w ca spraw.Nie,jest tylko jedna jedyna rada:musz ukra te pienidze.I musz je ukra w taki sposb,eby si nie domylili,e to moja sprawka.Tej parze rzezimieszkw trafia si nie lada okazja,wic zostan tu,dopki nie wycisn zrodziny Wilksw i z innych mieszkacw miasteczka ostatniego centa;a z tego wynikao,e mam czas i prdzej czy pniej znajd jak okazj do kradziey.wisn woreczek ze zotem i schowam go,a jak bd ju daleko na rzece, napisz do panny Mary Jane i powiem jej,gdzie go ukryem.Ale lepiej,ebym zwdzi pienidze tej nocy,bo moe doktor tylko udaje,e na wszystko machn rk,i gotw jeszcze sposzy moich ptaszkw. Wic postanowiem,e pjd i przeszukam oba ich pokoje.W sieni na pitrze byo ciemno, ale znalazem jako pokj Ksicia i zaczem obmacywa rkami wszystkie kty.Nagle myl sobie: Nie wyglda mi to na Krla,eby zgodzi si odda komukolwiek pienidze pod opiek.Wtedy poszedem do jego pokoju i tam zaczem szuka po omacku.Ale widz,e bez wiecy nie dam rady,a wiecy naturalnie nie chciaem zapala.Pomylaeme zrobi co innego: poczekam na nich i posucham,o czym bd mwili.Mniej wicejw tej samej chwili usyszaem ich kroki naschodach,wic postanowiem schowa si pod ko;wycignem rk,eby je namaca,ale ko wcale nie stao tam,gdzie mylaem,e stoi.Dotknem zasony,za ktr wisiay suknie Mary Jane,wic daem pod ni nura,wsunem si midzy damskie fataaszki i stanem cakiem bez ruchu. Weszli i zamknli drzwi;a potem pierwsze,co Ksi zrobi,to schyli si i zajrza pod ko. Byem strasznie rad,e nie znalazem ka,kiedy go szukaem!Chocia wiecie,jest to cakiem naturalne,e jak czowiek nie chce by widziany,chowa si pod ko. Siedli i Krl powiada: No wic o co idzie?Gadaj krtko,bo lepiej,ebymy odstawiali na dole aobnikw, zamiast siedzieli tutaj i mitryli czas.Wol,eby nie rozpuszczali o nas zanadto jzykw. Widzisz,Kapet,czuj si jako nieswojo,jako niewyranie.Ten doktor cigle chodzi mi po gowie.Chciaem wiedzie,jakie masz plany.Przyszed mi pomys,myl,e niegupi. Jaki pomys,Ksi? ebymy si std wynieli tak gdzie koo trzeciej nad ranem i jazda w d rzeki z tym,co mamy w rku.Tym bardziej e zdobylimy to bez najmniejszego wysiku:ofiarowano nam te sze tysicy,prawie zmuszono do przyjcia ich,chocia wyobraalimy sobie,e nie obejdzie si bez kradziey.Jestem za tym,eby da nog i wynie si czym prdzej z tej okolicy. Bardzo mnie to zmartwio.Par godzin temu niewiele bym sobie z tego robi,ale teraz byem zmartwiony i rozczarowany.Krl a si achn i powiada: Co?I nie sprzeda reszty majtku?Zwiejemy std jak gupcy i zostawimy nieruchomoci warte osiem czy dziewi tysicy dolarw,ktre same si prosz,eby je kto zagarn? Ksi co tam pomrucza pod nosem,powiedzia,e worek zota cakiem mu wystarczy,e nie ma najmniejszej ochoty bardziej si naraa i e nie chce odziera biednych sierot ze wszystkiego,co maj. Co te ty opowiadasz!oburzy si Krl.Nie obedrzemy ich z niczego innego prcz tych pienidzy.Ludzie,ktrzy kupi nieruchomoci,bd stratni,bo jak wyjdzie na wierzch,e nie my jestemy prawymi wacicielami a na to nie bd musieli dugo czeka po naszej ucieczce sprzeda zostanie uniewaniona i wszystko wrci do wacicieli.Sieroty dostan z powrotem swj dom a czego im wicej trzeba?S mode i wawe i atwo mog zarobi na kawaek chleba.Nie stanie im siadna krzywda.Pomyl tylko,Ksi:przecies na wiecie tysice sierot,ktrym nie dzieje si ani w poowie tak dobrze.Niech mnie skrci,jeeli te maj na co narzeka. Krl tak gada i gada,a cakiem zagada Ksicia.W kocu Ksi ustpi,ale powiedzia,e wedug niego takie siedzenie na miejscu to czyste szalestwo i czy Krl zapomnia o doktorze. Ale Krl na to: Do diaska z doktorem!Co on nas obchodzi?Czy nie mamy po naszej stronie wszystkich durniw w miecie?I czy durnienie stanowi wikszoci w kadym miecie?Kiedy mieli ju zej na d,Ksi powiada: Nie wydaje mi si,ebymy schowali pienidze w dobrym miejscu. Poweselaem.Zaczem ju podejrzewa,e nie usysz nic,co by mi pomogo w poszukiwaniach.Krl spyta: Dlaczego?? Bo Mary Jane bdzie teraz nosia aob izanim si obejrzysz,kae Murzynce,ktra sprzta pokj,wytrzepa i schowa do kufra te wszystkie fataachy;a czy ty widzia kiedy czarnucha, ktry majc w rce cudze pienidze nie poyczy sobie kilkugarstek? Znowu zaczynasz,Ksi,gada jak czowiek z olejem w gowie zawoa Krl i da nura pod zason o jakie dwie czy trzy stopy od miejsca,gdzie si znajdowaem.Przywarem z caej siy do ciany i staem zupenie nieruchomo,chocia troch draem;okropnie byem ciekaw,co oni powiedz,jeeli mnie tu znajd,i prbowaem co wymyli na wypadek,gdyby mnie zapali.Ale Krl mia worek w rku,zanim zdyem domyle jedn myl do poowy i ani przypuszcza,e jestem tak blisko!Wepchnli worek przez szpar do siennika,ktry lea pod piernatem,i zagrzebali go w somie gboko na jak stop.Powiedzieli,e teraz wszystko jest ju w porzdku,bo czarnuch porusza przy saniu ka tylko piernat,a som w sienniku przewraca najwyej dwa razy w roku,wic nie ma obawy,eby kto ukrad worek. Ale ja wolaem nie ryzykowa.Wyjem worek,zanim zeszli z poowy schodw.Wdrapaem si po omacku do mojej izdebki na poddaszu i schowaem go tam,do czasu wynalezienia lepszej kryjwki.Pomylaem,e chyba trzeba go bdzie ukry gdzie poza domem,bo jak tylko Krl i Ksi zauwa,e znik,zacznszuka po caym domu i nie przepuszcz adnego kta.Tego byem pewien.Nie zdejmujc ubrania pooyem si na pryczy,ale nie zasnbym,chobym si nie wiem jak stara,tak bardzo chciaem skoczy z t spraw.Po jakim czasie usyszaem,e Krl i Ksi wrcili do swoich pokojw,wic zsunem si z pryczy na podog i leaem dalej z brod opart o szczyt drabiny,czekajc,czy si co nie zdarzy.Ale nic si nie zdarzyo. Leaem tak,dopki wszystkie pne odgosy nie ucichy i nie odezway si jeszcze te wczesne,ktre zapowiadaj nadejcie witu;a potem zszedem cicho po drabinie. Nieboszczyk Piotr odzyska swoje zoto Podkradem si pod drzwi ich pokojw;chrapali obaj,wic odszedem na palcach i bez wypadku przedostaem si na d.Cisza bya wszdzie zupena.Zajrzaemprzez szpar do jadalnego pokoju i widz,e mczyni,ktrzy mieli czuwa przy zwokach,siedz wszyscy na krzesach i pi jak susy.Drzwi do bawialni,gdzie staa trumna,byy szeroko otwarte i w obu pokojach paliy si wiece.Skradaem si dalej korytarzem.Jak powiadam,drzwi do bawialni byy otwarte;zobaczyem,e w pokoju nie ma nikogo oprcz nieboszczyka,wic minem bawialni i id dalej.Ale drzwi wejciowe byy zamknite na klucz i klucza ani ladu!Wanie wtedy usyszaem,e kto schodzi w d po schodach z tyu za moimi plecami.Wpadem do bawialni,rozejrzaem si prdko po wszystkich ktach,ale widz,e jedyne miejsce,gdziebym mg schowa worek,to trumna.Wieko byo odsunite na jak stop i w szparze zobaczyem twarz nieboszczyka przykryt kawakiem wilgotnego ptna.Wsunem worek z pienidzmi pod wieko,troch poniej skrzyowanych doni i skra mi cierpa,takie zimne byy te donie.Potem w kilku susach przesadziem pokj i schowaem si za drzwi. Wesza Mary Jane.Zbliya si cichutko do trumny,uklka i zajrzaa do rodka,a potem podniosa chusteczk do oczu i zacza paka;domyliem si tego,chocianie syszaem adnego odgosu i chocia bya odwrcona do mnie plecami.Wyliznem si zza drzwi,a jak mijaem jadalni,pomylaem sobie,e na wszelki wypadek zobacz,czy ci niby czuwajcy przy zwokach mnie nie zauwayli.Zajrzaem przez szpar i zaraz si uspokoiem.Spali dalej jak susy. Przekradem si do mojej izdebki i poszedem do ka wcieky e sprawa przyja taki obrt, chocia tyle zadaem sobie trudu i tak ryzykowaem.Powiedziaem sobie:gdyby worek zosta tam,gdzie jest,nie martwibym si o nic,bo jak przepyniemy ze sto czy dwiecie mil w d rzeki,napiszdo Mary Jane i ona kae stryjaszka odkopa i odzyska worek.Ale to si z pewnoci nie zdarzy;zdarzy si za to co innego.To mianowicie,e kiedy bd iecie. ie wtedy wiatr j Krl zala si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPc)cF c,433 UR?&przybijali wieko, znajd worek i Krl dostanie pienidze z powrotem a wtedy czekaj tatka latka!Nieprdko da je sobie po raz drugi zwdzi!Naturalnie chciaem si przekra jeszcze raz do bawialni i wyj worek z trumny,ale nie zrobiem tego.Z kad minut byo teraz bliej witu i ktry z tych w jadalni mgby si zbudzi i przyapa mnie z szecioma tysicami dolarw w rku,ktrych nikt mi nie powierza i o opiek nad nimi nie prosi.Wic powiedziaem sobie:Od takich spraw, Huck,trzymaj si lepiej z daleka . Kiedy rano zszedem na d,drzwi do bawialni byy zamknite,a aobnicy poszli do domw. Na miejscu zostaa tylko rodzina,wdowa Bartley i nasza szajka.Przypatrywaem si pilnie ich twarzom,ale nic z nich nie mogem wyczyta. Koo poudnia przyszed przedsibiorca pogrzebowy ze swoimi pomocnikami,postawi trumn na dwch krzesach,w samym rodku pokoju,a potempoznosili krzesa z caego domu, poyczyli jeszcze sporo od ssiadw i ustawili je w rzdach,od ciany do ciany:w sieni,jadalni ibawialni.Zobaczyem,e wieko trumny jest w tym samym pooeniu,w jakim byo wczoraj, ale cigle si kto krci w pobliu,wic nie mogem podej i zajrze do rodka. Potem ludzie zaczli si schodzi.Dziewcztai obaj wydrwigrosze siedli w pierwszym rzdzie krzese,bliej gowy trumny;przez nastpne p godziny powoli,gsiego przechodzili ludzie i spogldali na twarz nieboszczyka,a niektrym kapna nawet za do rodka i wszystko odbywao si bardzo uroczycie i w wielkiej ciszy,tylko trzy bratanice zmarego i dwaj obwiesie trzymali chustki przy oczach,gowy mieli pochylone i troch pochlipywali.Nie sycha byo nic prcz szurgotu ng i wycierania nosw,bo na pogrzebie ludzie wycieraj nosy czciej ni gdziekolwiek indziej,moe tylko w kociele wycieraj czciej. Kiedy dom by ju nabity po brzegi,przedsibiorca pogrzebowy w czarnych rkawiczkach, taki jaki agodny ikojcy,zacz kry w tumie koczc przygotowania i pilnujc,eby rzeczy i ludzie znajdowali si w jak najlepszym porzdku i eby wszystkim byo wygodnie,przy czym porusza si cicho jak kot.Ani razu si nie odezwa.Przesuwa ludzi z miejsca na miejsce, wpycha do rodka spnionych,kaza robi przejcia a wszystko to za pomoc ruchw gowy i rki.Potem sam stan pod cian.By najpynniejszym i najposuwistszym,najciszej przemykajcym si czowiekiem,jakiego w yciu widziaem,a tyle mia na twarzy umiechu,ile ma na przykad kawaek szynki. Poyczono te fisharmoni,okropnie rozstrojon.Jaka moda niewiasta usiada i zacza bbni po klawiszach,strasznie chrzszczc i chrobocc pedaami,i wszyscy zawtrowali jej piewem.Haas by taki,e moim zdaniem nieboszczyk Piotrwygra na czysto,e by nieboszczykiem.Potem wielebny Hobson wsta i zacz przemawia powoli i uroczycie;ale ledwie otworzy usta,w piwnicy wybuch najpotworniejszy harmider,jaki mona sobie wyobrazi;by totylko jeden pies,ale narobi okropnego jazgotu i ani myla si uspokoi. Proboszcz sta nad trumn i czeka w tym haasie czowiek nie sysza,co do siebie mwi w mylach.Sytuacja bya strasznie gupia i ludzie nie wiedzieli,co pocz.Wtem dugonogi przedsibiorca pogrzebowy da pastorowi znak rk,jakby mu chcia powiedzie:Nie przejmuj si pan,ju ja to zaatwi .A nastpnie pochyli si troch i zacz pyn wzdu ciany wida byo tylko jego ramiona i plecy nad gowami ludzi.Wic pyn wzdu ciany,a ujadanie w piwnicy stawao si coraz goniejsze.W kocu,kiedy przeszed tak wzdu dwch cian pokoju, znikn w piwnicy.Po paru sekundach usyszelimy omot,pies zawy dwa razy w zupenie zdumiewajcy sposb i umilk,a potem zrobio si cicho jak w grobie i pastor wrci do swojego uroczystego przemwienia dokadnie w tymmiejscu,w ktrym je przed chwil przerwa.Po minucie czy dwch ramiona przedsibiorcy pogrzebowego znowu zaczy sun wzdu ciany; sun tak,sun i sun pod jedn cian,potem pod drug,potem pod trzeci,a w kocu stan, wyprostowa si,wycign szyj i osoniwszy usta rk wyszepta ochryple do pastora nad gowami ludzi:Zapa szczura.A jak to powiedzia,pochyli si znowu i przemkn na swoje dawne miejsce.Widziaem,e ludzie odetchnli z ulg,bo naturalnie strasznie byli ciekawi.Taka drobna przysuga jak ta informacja nic nie kosztuje,a wanie podobne drobiazgi zjednuj czowiekowi uznanie i sympati.Ten przedsibiorca pogrzebowy by chyba najbardziej lubianymczowiekiem w miecie. C,mowa pogrzebowa bya bardzo pikna,tylko troch za duga i nudna.Jak tylko pastor skoczy,Krl zacz gldzi po swojemu,ale w kocu caa zabawa skoczya si i przedsibiorca pogrzebowy zacz sun do trumny ze rubokrtem w rku.Ale mi wtedy cierpa skra i ani na chwil nie spuszczaem z niego wzroku.Ale nawet mu do gowy nie przyszo,eby grzeba w trumnie;zasun tylko cichutko wieko,a potem mocno przykrci ruby.No imasz babo placek!Nie wiedziaem,czy pienidze s w rodku,czy ich nie ma.Myl sobie:przypumy,e kto zwdzi po cichu ten worek;co ja mam w takim wypadku zrobi pisa do Mary Jane czy nie pisa?Powiedzmy,e Mary Jane kae odkopa stryja Piotra i nie znajdzie worka co sobie wtedy o mnie pomyli?Gotowi mnie jeszcze przychwyci i wsadzi do wizienia.Najlepiej zrobi,jak si z niczym nie zdradz,pary z ust nie puszcz i w ogle nie bd pisa.Wszystko strasznie si teraz pokiebasio;chciaem zrobi dobrze,a tymczasem zrobiem tak le,e gorzej ju nie mogem.W ogle po co ja si do tego wtrcaem,niech licho porwie ca spraw! Pochowali Piotra Wilksa i po pogrzebie wrcilimy do domu.Znowu zaczem pilnie przyglda si ich twarzom nie mogem si powstrzyma i z niepokoju nie umiaem znale sobie miejsca.Ale nie wyczytaem z nich nic mdrego. Wieczorem Krl wzi si do skadania wizyt i czarowa wszystkich po kolei,i by taki przyjacielski tylko go do rany przy!Napomkn tu i tam,e jego kongregacja w Anglii niecierpliwie na niego czeka,wic musi ostro wzi si do rzeczy,zaatwi od rki wszystkie sprawy majtkowe i zaraz wraca do kraju.Bardzo mu by przykry ten popiech powiedzia i wszyscy w miasteczku te si ogromnie martwili.aowali,e nie zostanie duej,alemwili,e rozumiej nie moe by inaczej.Napomkn jeszcze Krl,e naturalnie zabior ze sob dziewczta do Anglii.Bardzo to wszystkich ucieszyo,bo uwaali,e w ten sposb dziewczta bd miay zapewnion opiek i zamieszkaj wrd najbliszych krewnych.Dziewczta te si ogromnie ucieszyy z tej radoci cakiem im z gowy wypado,e miay kiedykolwiek jakie zmartwienia na tym wiecie.Powiedziay Krlowi,eby jak najprdzej wszystko sprzeda,bo one w mig bd gotowe do drogi.Biedactwa takie byy uradowane i takie szczliwe,e a misi serce krajao,kiedy patrzyem,jak si daj nabiera i obelgiwa.Ale nie wiedziaem,jak by tu w sposb bezpieczny dla siebie zmieni t weso piewk. Niech mnie licho,jeeli Krl nie wystawi domu,Murzynw i caego majtku na publiczn licytacj,ktra miaa si odby w dwa dni po pogrzebie;ale kto chcia,mg kupi z wolnej rki jeszcze przed tym terminem. Wic na drugi dzie po pogrzebie,gdzie koo poudnia,rozradowanym dziewcztom po raz pierwszy zrzeda mina.Przyszli dwajhandlarze niewolnikw i Krl sprzeda im domowych Murzynw za cen nisk i na weksel,jak si to nazywa,z trzydniowym terminem patnoci. Zaraz te handlarze wysali ich do nowych nabywcw matk do Memphis w grze rzeki,obu synw do Orleanu w d rzeki.Mylaem,e tym biednym Murzynom i biednym dziewcztom serce pknie z aoci;objli si i pakali,i wpadli w tak rozpacz,e na sam widok a mnie ciskao w doku.Dziewczta powiedziay,e nawet by im to do gowy nieprzyszo,e rodzina moe by rozdzielona albo sprzedana do innego miasta.Nigdy w yciu nie zapomn widoku tych biednych,nieszczliwych dziewczt i tych Murzynw,co si ciskali i okropnie pakali;i chyba w ogle nie wytrzymabym tego i wybuchnbym,i wygada,co i jak z nasz szajk,gdybym nie wiedzia,e ta sprzeda nie ma wanoci i Murzyni wrc do domu po kilku tygodniach. Sprzeda Murzynw wywoaa wielkie poruszenie w miasteczku;zbiego si do naswielu ssiadw;nie na arty rozzoszczeni woali,e to skandal,eby tak odrywa dzieci od rodzonej matki.Ta sprawa zaszkodzia troch oszustom,ale Krl,ten stary gupiec,dalej si stawia,wcale nie zwaajc na to,co Ksi mwi czy robi;amusz wam powiedzie,e Ksi czu si bardzo niewyranie. Nastpnego dnia miaa si odby licytacja.Wczesnym rankiem Krl i Ksi przyszli na poddasze do mojej izdebki i obudzili mnie;po ich minach zaraz poznaem,e stao si co niedobrego.Krl spyta: Czy bye w moim pokoju przedwczoraj wieczorem?? Nie byem,Najjaniejszy Panie.Zwaem go tak zawsze,kiedy w pobliu nie byo nikogo, prcz czonkw naszej szajki. A bye wczoraj w dzie albo wieczorem?? Te nie byem,Najjaniejszy Panie. Sowo dajesz??Tylko bez kamstw! Sowo daj,Najjaniejszy Panie.Mwi najprawdziwsz prawd!Nie zbliaem si nawet do pokoju Waszej Krlewskiej Moci,odkd panna Mary Jane zaprowadzianas tam pierwszego wieczora. Wtedy odezwa si Ksi: Nie widziae przypadkiem,czy kto tam nie wchodzi? Nie,Wasza Ksica Mo.Przynajmniej sobie nie przypominam. Zastanw si dobrze. Namylaem si chwil,a znalazem dla siebie wietne wyjcie i wtedy powiadam: Murzynw to widziaem,jak wchodzili tamkilka razy. Obaj drgnli i najpierw mieli takie miny,jakby si tego nigdy nie spodziewali,a potem jakby si spodziewali tego od pocztku. Ksi spyta: Co,wszyscy? Nie...w kadym razie nie wszyscy razem.Oile pamitam,to tylko jeden raz widziaem,jak wszyscy wychodzili z tego pokoju. Czekaj,kiedy to byo? W tym dniu,kiedymy mieli pogrzeb.Rano.Nie bardzo wczenie,bo wtedyzaspaem. Miaem ju zej po drabinie,kiedy ich zobaczyem. No i co dalej??Gadaj prdzej!Co oni robili?Jak si zachowywali? Nic nie robili,a zachowywali si cakiem zwyczajnie.Wyszli na palcach z pokoju,wic zaraz sobie pomylaem,e pewnie weszli do rodka,eby sprztn pokj Waszej Krlewskiej Moci czy co takiego,bo przypuszczali,e Wasza Krlewska Mo juwsta;ale zobaczyli,e Wasza Krlewska Mo wcale jeszcze nie wsta,wic woleli prdko si wynie,zanim zbudz Wasz Krlewsk Mo i zanim spotka ich co nieprzyjemnego. A to adna heca! powiedzia Krl.I obaj mieli teraz strasznie ze,a przy tym mocnogupie miny.Stali tak chwil zamyleni,drapic si po gowach,a potem Ksi zacz chichota tak jako zgrzytliwie i w kocu powiada: To wietnie,to wspaniale!Jak znakomicie teczarnuchy odegray swoje role!Udawali rozpacz,e si wynosz z tej okolicy!I ja byem pewien,e si martwi.Ty te bye pewien, wszyscy byli!Niech nikt nie prbujewe mnie wmwi,e Murzyni s pozbawieni scenicznych zdolnoci.Tak sprytnie odegrali t komedi,e kady daby si nabra.Moim zdaniem warci s majtek.Gdybym mia kapita i odpowiedni teatr,nie yczybym sobie lepszych aktorw a tymczasem mymy ich sprzedali za bzdurn cen.Gdzie jest ta bzdura...ten weksel? W banku,gdzie czeka na dyskonto.A gdzie,u diaska,miaby by? No,przynajmniej to jedno w porzdku,Bogu dziki! Spytaem,takim do wylknionym gosem: Czy stao si co zego?? A Krl jak si do mnie nie obrci i jak na mnie nie wrzanie! Nie twj interes!Trzymaj gb na kdk ipilnuj wasnego nosa!Radz ci,eby o tym pamita,pki tu jestemy!Syszae? A potem zwrci si do Ksicia:Musimy to pokn jakby nigdy nic.Ani pary z gby,to jedyna rada. Ju mieli zej na d po drabinie,kiedy Ksi znw zacz chichota i powiada: Sprzedawa szybko z maym zyskiem,byleby by ruch w interesie!Ach,susznie,to daje najlepsze wyniki! Krl odwrci si do niego i warkn wcieky: Chciaem jak najlepiej,kiedym ich tak od rki sprzedawa.Tyle w tym twojej winy comojej,emy le na tym wyszli. Hm,gdyby raczy bra moje rady pod uwag,Murzyni byliby jeszcze w domu,za tonas by tu nie byo. Krl powiedzia co Ksiciu do suchu,ale uwaa,eby mu si zanadto nie narazi,a potem jak nie skoczy do mnie!Zdrowo natar mi uszu za to,em go nie zawiadomiod razu o tych Murzynach,e wyszli z jego pokoju i tak si jako dziwnie zachowywali.Kady gupiec by si domyli powiedzia e co tu nie jest w porzdku.Potem da mi spokj i przez chwil przeklina samego siebie;powiedzia,e to wszystko stao si dlatego,e wtedy rano wsta za wczenie zka i nie wypocz jak naley,i e prdzej skinie,zanim jeszcze raz tak zrobi.W kocu odeszli,cigle sobie dogadujc,a ja o mao co nie skakaem z radoci,e udao mi si ca win zwali naMurzynw,a przy tym nie wyrzdziem im najmniejszej nawet krzywdy. Przechytrzenie nie popaca Niedugo przysza pora wstawania,wic zszedem ze swego poddasza;kiedy miaem ju zej na d,zauwayem przez uchylone drzwi do pokoju dziewczt pann Mary Jane.Siedziaa obok starego kuferka,ktry by otwarty,i pakowaa si na drog do Anglii!Ale nagle przerwaa pakowanie,odoya jak sukni na kolana,zasonia twarz rkami i w pacz.Na ten widok zrobio mi si okropnie przykro kady czuby to samo.Wic wszedem i powiadam: Panno Mary Jane,pani serce boli,jak si komu dzieje co zego.Mnie te...prawie zawsze.Dlaczego pani pacze? Powiedziaa.Szo jej o tych Murzynw.Domylaem si tego.Powiedziaa,e zepsuo jej to prawie zupenie t pikn podr do Anglii.Nie wyobraa sobie,eby moga tam by kiedykolwiek szczliwa,wiedzc,e ta biedna matka nigdy nie zobaczy swoich dzieci i tu Mary Jane wybuchna paczem jeszcze aoniejszym i podnisszy rce do gry zawoaa: O Boe,Boe!Pomyle tylko,e oni si ju nigdy nie zobacz! A ja jej na to: Kiedy wanie,e si zobacz,i to najdalejza jakie dwa tygodnie.Wiem,e si zobacz! No i macie wygadaem si!A zanim zdyem mrugn,ona zarzucia mi rce na szyj i prosia,ebym to powtrzy jeszcze raz i jeszcze raz,i jeszcze raz. Widz,e wyskoczyem jak filip z konopi,powiedziaem za duo i wpakowaemsi w paskudn kaba.Poprosiem,eby mi pozwolia troch pomyle;wic czekaa bardzo zniecierpliwiona,bardzo przejta i adna,ale min miaa tak troch szczliwsz jak ludzie, ktrym uly po wyrwaniu bolcego zba.Zaczem mocno krci gow.Pomylaem sobie,e czowiek,ktry bdc w tarapatach wygarnie nagle ca prawd,naraa si niepotrzebnie na niebezpieczestwo,chociaprawd mwic nie mam w tych sprawach adnego dowiadczenia i gowy nie dam,e tak jest na pewno.W kadym razie na to mi wyglda.Ale niech mnie licho, jeeli w tym wypadku prawda nie wydawaa si lepsza i co wicej,bezpieczniejsza ni kamstwo. Pomylaem,e bd musia w wolnej chwilidobrze si nad tym zastanowi,takie to wydawao mi si nowe i takie niezwyke.Jak yj,nie spotkaem si z czym podobnym.No,ale trudno, powiedziaem sobie,zaryzykuj:wygarn tym razem ca prawd,chocia takie mam uczucie, jakbym mia si na beczce prochu i podoy lont,eby si przekona,dokd mnie wybuch zaniesie.W kocu tak si odezwaem: Panno Mary Jane,czy zna pani kogo,kto mieszka za miasteczkiem i do kogo mogabypani pojecha na kilka dni? Naturalnie.Do pastwa Lothrop.Dlaczego pytasz?- Mniejsza o to.Tymczasem nie bdziemy o tym mwili.Jeeli wyjani,skd wiem,e ci pani Murzyni spotkaj si znowu,i to w tymdomu i jeeli dowiod,e mam racj,czy pojedzie pani wtedy,do pastwa Lothrop i zostanie u nich kilka dni? Kilka dni zawoaa. Gotowa jestem zosta cay rok!! No to zgoda odparem.Poniewa idzie opani,wystarczy mi zwyczajne sowo to pewniejsze ni u kogo innego przysiganie na Bibli.Umiechna si i poczerwieniaa,z czym byo jej bardzo adnie,a ja dodaem: Jeeli pani pozwoli,zamkn drzwi i zasun rygiel. Wrciem,usiadem naprzeciwko niej i si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPTc4c c*@c9f+powiadam: Tylko niech si pani nie zoci.Niech pani siedzi spokojnie i bdzie prawdziwym mczyzn.Powiem teraz prawd,wic prosz zebra wszystkie siy,bo ta prawdanie jest mia i nie bdzie pani przyjemnie jusysze,ale na to nie ma adnej rady.Ci pani stryjowie,to nie adni stryjowie,tylko para oszustw otrw pierwszej wody.Noiwidzi pani,najgorsze ju za nami,a reszt zniesie pani piewajco. Strasznie j to przejo,ale co si dziwi.A jak raz wypynem na czyste wody,waliem prosto przed siebie.Jej oczy byszczay coraz bardziej i bardziej,a ja opowiadaem kolejno wszystko,od chwili,kiedy na progu domu rzucia si Krlowi na szyj a on pocaowa j szesnacie czy siedemnacie razy.Usyszawszy to zerwaa si na nogi z twarz czerwon jak burak i powiada: Ach,ten otr!Chod nie tramy minuty,nie tramy sekundy!Zanurzymy ich wsmole, utarzamy w pierzu i utopimy w rzece! Ja jej na to: Z wielk chci.Ale czy pani chce to zrobi,zanim pani pojedzie do pastwa Lothrop,czy te... Ach,co mi przychodzi do gowy! zawoaa i usiada. Zapomnij,co ci mwiam...prosz, zapomnij...przyrzeknij,ezapomnisz!A jak przy tym pooya swoj jedwabist rk na mojej,zaraz powiedziaem,e bodaj bym umar,gdybym nie zapomnia.Nie zastanawiaam si,co robi,taka byam rozgniewana dodaa. Ale teraz mw dalej,ju ci wicej nie przerw! Powiedz,co mam robi,a z pewnoci ci usucham! Widzi pani cignem to straszne otry ci dwaj szachraje,a ja chc czy nie chc,musz si ich jeszcze jaki czas trzyma wol pani nie mwi dlaczego.Gdyby ich pani wysypaa, ludzie w miasteczku pomogliby mi wydosta si z ichap i dla mnie wszystko skoczyoby si dobrze,ale jest kto,kogo pani nie zna,a ktowpadby wtedy w straszne tarapaty.A my przecie chcemy go uratowa,prawda?Naturalnie.Dlatego musimy tymczasem milcze. Jak wypowiedziaem te sowa,przysza mi do gowy dobra myl.Zrozumiaem,w jaki sposb mgbym uwolni Jima i siebie od tych dwch obwiesi:postaram si,eby poszli do kozy,a potem w nogi.Ale wolaem nie jecha tratw w dzie i nie mie ze sob nikogo,kto by odpowiada na pytania;dlatego chciaem,eby mj plan zacz dziaa dopiero pnym wieczorem.Powiedziaem: Panno Mary Jane,ju wiem,co zrobimy.I wcale nie bdzie pani musiaa jecha na takdugo do pastwa Lothrop.Ile to mil? Niecae cztery.Za miasteczkiem,przy gwnym gocicu. Tyle ile nam trzeba.Pojedzie tam pani teraz i poczeka spokojnie do dziewitej albop do dziesitej wieczr;dopiero wtedy niby co sobie pani przypomni i poprosi ich,eby pani odesali do domu.Jeeli pani tu przyjedzie przed jedenast,prosz postawi zapalon wiec w oknie tego pokoju;gdybym nie przyszed prosz czekado jedenastej,a jeeli po jedenastej te si nie zjawi,bdzie to znaczyo,e drapnem,e mnie tu ju nie ma i nic mi nie grozi.Wtedy powie pani ludziom o wszystkim i kae tych dwch otrw aresztowa. Dobrze odpara.Zrobi to. A gdyby si tak przypadkiem zdarzyo,e nie uda mi si uciec i zostan razem z nimi przyapany,prosz koniecznie powiedzie,epani o wszystkim z gry uprzedziem.I prosz si za mn wstawi. O to moesz by spokojny.Wos ci z gowynie spadnie! zawoaa.A przy tych sowach rozdy jej si nozdrza i z oczu strzeliy iskry. Jeeli drapn cignem nie bdzie mnie tutaj i nie bd mg dowie,e te szelmy nie s pani stryjami;zreszt gdybymzosta,te bym tego nie mg dowie.Mgbym co najwyej przysic,e z nich straszne otry i oszusty;to te jest co warte.Ale s inni,ktrzy zrobi to lepiejode mnie i ludzie im prdzej uwierz.Powiem pani,jak ich znale.Da mi pani owek i kawaek papieru?To wystarczy...Krlewska niebywao,Bricksville .Prosz schowa t kartk i przypadkiem jej nie zgubi.Jak sd bdzie chcia dowiedzie si czego o naszych dwu ptaszkach,niech pol do Bricksville i powiedz,e zapali tych od Krlewskiej niebywaoci,i niech zawezw kilku wiadkw ach,panno Mary,zanim sipani obejrzy,przygna tu cae miasteczko!A wciekli przylec! Pomylaem,e omwilimy ju mniej wicejwszystko,wic powiadam: Licytacja niech si spokojnie odbywa,o to moe pani gowa nie bole.Poniewa wyznaczyli j w tak krtkim terminie,nikt nie bdzie musia paci za kupione rzeczy od razu, tylko dopiero na drugi dzie,a te szelmy nie rusz si std,dopki nie zagarn wszystkiego.Tak jak uoylimy ca spraw,sprzeda nie bdzie miaa adnej wanoci i oni nie dostan ani jednego centa.Odbdzie si dokadnie tak samo jak z Murzynami:sprzeda jest niewana i Murzyni wrc niedugo do domu.Przecie oni nie mog nawet odebra z banku pienidzy za Murzynw co,panno Mary,wpakowali si w paskudn kaba,prawda? Pobiegn teraz na niadanie powiedziaa -i zaraz potem wybior si do pastwa Lothrop. Ojej,panno Mary Jane odparem tak nie mona,w adnym wypadku.Niech pani jedzie przed niadaniem. Czemu?? Jak pani myli,panno Mary,dlaczego ja w ogle chc,eby pani pojechaa? Hm....nie zastanawiaam si nad tym,i tak naprawd to nie wiem.Dlaczego? Bo pani nie naley do ludzi,ktrzy maj twarze niczym z drzewa.Pani twarz to zupenie jak ksika.Czowiek mgby sinaprzeciwko i przeczyta j od deski do deski,jakby bya napisana najwikszym drukiem.Czy pani myli,e kiedy stryjaszkowie zaczn pani caowa na dzie dobry,pani si nie... Och,do,do!Masz racj,pojad przed niadaniem!...bardzo chtnie pojad.Ale czy mam zostawi moje biedne siostry z tymi ajdakami? Prosz si o to nie martwi.Bd musiay jeszcze pocierpie troch w ich towarzystwie. Jakby pojechay z pani,mogoby si to wyda podejrzane.Wol,eby pani z nimi nie rozmawiaa ani z siostrami,ani z nikim wmiasteczku,niech tylko ktry ssiad spyta,jak si miewaj dzi rano stryjaszkowie,pani twarz na pewno mu co zdradzi.Pani musi jecha zaraz, panno MaryJane,a ja potrafi to jako wytumaczy.Powiem pannie Zuzannie,eby si od pani pokonia stryjaszkom i powiedziaa im,e pani postanowia wyjecha,eby troszk odpocz i rozerwa si czy moe odwiedzi przyjaci,i e wrci pani wieczorem albo jutro wczenie rano. Co do odwiedzin u przyjaci,zgoda.Ale niepozwol,eby im si kto kania w moim imieniu. Hm,w takim razie z kamaniem damy spokj co szkodzi,e jej to powiedziaem,nie byo w tym nic zego.Drobiazg,ktry nie wymaga ode mnieadnego wysiku,a wanie takie drobiazgi najbardziej uatwiaj ycie.Pannie Mary zrobio si przyjemnie,a mnie to nic nie kosztowao.Potem powiedziaem: Jedna jeszcze sprawa,panno Mary idziemi o ten worek z pienidzmi. C,worek maj oni.I czuj si naprawdgupio,kiedy pomyl,jak go dostali. Tu si pani myli.Wcale go nie maj. Co mwisz??A kto go ma? Chciabym wiedzie,ale nie wiem.Wiem,e miaem ten worek,bo go im ukradem. Ukradem,eby da pani.I wiem jeszcze,gdzie worek schowaem,ale myl,e go ju tam nie ma.Strasznie mi przykro,panno Mary Jane.Tak mi przykro,enie moe by przykrzej.Ale chciaem jak najlepiej.Sowo daj,e chciaem.O mao conie zostaem na tym przyapany,wic musiaem schowa woreczek do pierwszej kryjwki,jaka mi przysza na myl,i potem w nogi ale to nie bya dobra kryjwka. Och,nie obwiniaj e si tak,chopcze!A przykro sucha,naprawd ci nie pozwalam,nie miae innej rady.To nie twoja wina.Gdzie go schowae? Nie chciaem przypomina pannie Mary Jane o jej strapieniu;i w aden sposb nie mogem wydusi z siebie sw,po ktrych biedactwo musiaoby sobie wyobrazi nieboszczyka w trumnie z workiem zota nabrzuchu.Wic pomilczaem z minut,a potempowiadam: Wolabym,panno Mary Jane,nie mwi,gdzie schowaem pienidze,jeeli mnie pani z tego zwolni.Napisz tylko na kawaku papieru i jeeli pani zechce,przeczyta to sobie pani w drodze dopastwa Lothrop.Czy to pani wystarczy? Och,naturalnie. Napisaem tak:Woyem worek do trumny.Lea ju tam,kiedy pani pakaa wtedy w nocy. Staem za drzwiami i okropnie byo mi pani al,panno Mary Jane . Oczy mi si spociy,kiedy sobie przypomniaem,jak pakaa wtedy w nocy samiutka przy trumnie,a te diaby z pieka rodem,ktre j okpiy i obraboway,leay sobie najspokojniej pod jej dachem.Oddajc zoon kartk zobaczyem,e ona te ma mokre oczy.Potrzsna moj rk bardzo mocno i powiada: egnaj...zrobi wszystko,jak radzisz.A chobym ci wicej nie miaa zobaczy,nigdy ci nie zapomn i bd o tobie duo,bardzo duo mylaa i bd si za ciebie modlia.I ju jej nie byo.Bdzie si za mnie modlia!Myl,e gdyby mnie znaa lepiej,podjaby si roboty,ktrej atwiej by moga sprosta.Ale gow dam,e mimo wszystko dotrzymaa sowa taka ju ona bya,ta panna Mary Jane.Starczyoby jej energii i dzielnoci,eby si modli za Judasza,jakby sobie tak postanowia myl,e nie cofnaby si przed niczym.Mwcie,co chcecie,ale moim zdaniem byo w niej wicej krzepy ni we wszystkich innych dziewczynach,jakie znaem w yciu;moim zdaniem peno w niej byo krzepy.Moe bdzie wam si zdawa,e to pochlebstwo,ale to nie jest pochlebstwo.A jeeli idzie o pikno i dobro,panna Mary Jane bije wszystkie inne dziewczyny na gow.Nie widziaem jej od tamtego czasu,kiedy wysza z pokoju,ale mylaem o niej chyba miliony razy:i o tym,jak mi powiedziaa,e bdzie si za mnie modlia.Agdybym tylko przypuszcza,e mogyby zda si jej na co moje modlitwy, niech skisn,jeelibym si za ni nie modli! Czmychna widocznie kuchennymi schodami,bo nikt nie widzia jej odjazdu.Kiedy zobaczyem Zuzann i ZajczWarg,spytaem: Jak si nazywa ta rodzina po tamtej strome rzeki,do ktrej czasem jedzicie w odwiedziny? Odpary: Jest takich kilka,ale najczciej jedzimydo Proctorw. Wanie oni powiadam. Cakiem mi to nazwisko wyleciao z gowy.Panna Mary Jane kazaa wam powiedzie,e pojechaa do tych Proctorw w okropnym popiechu,bo kto tam u nich zachorowa. Kto?? Nie wiem.To jest...tak jako zapomniaem.Ale zdaje si,e... Ojej,chyba nie Hanna? Przykro mi odparem ale wanie Hanna. Mj Boe,w zeszym tygodniu taka jeszcze bya zdrowa! Co jej dolega? Dolega!Te mi sowo!Panna Mary Jane powiedziaa,e czuwali przy niej ca noc iwyglda na to,e nie pocignie ju dugo. Kto by pomyla??A na co jest chora? Nie umiaem tak od rki wymyli adnej rozsdnej choroby,wic powiadam. Na wink!! A jake,na wink!Nikt nie czuwa po nocyprzy ludziach,ktrzy choruj na wink! Nikt nie czuwa,na pewno!Nie radzibym cisi zakada,e nikt nie czuwa przy takiej wince.Ta winka jest cakiem inna.Panna Mary Jane powiedziaa,e to nowa odmiana winki. Jaka nowa odmiana?? Taka,ktra jest pomieszana z innymi chorobami. Z jakimi?? Och,z osp i kokluszem,i r,i suchotami,i t febr,i zapaleniem mzgu,i Bg wie z czym jeszcze. Ojejku!!I oni to nazywaj wink? Tak panna Mary Jane powiedziaa. A dlaczego?? Dlatego,e to jest winka.Od winki si wszystko zaczyna. Co za gupi pomys!Powiedzmy,e czowiek potknie si i niechccy wypije trucizn,a potem wpadnie do studni,skrci kark i roztrzaska sobie czaszk;i powiedzmy,e kto przyjdzie i spyta,od czego tamten zgin,a jaki gupiec odpowie:Potkn si biedak .Czy to by miao jaki sens?Nie.Tak samo nie ma adnego sensu z t wink.Czy to jest zaraliwe?Czy si czepia czowieka? Czy ta winka czepia si czowieka?Co zapytanie!Czy na przykad po ciemku krzak jeyn czepia si czowieka?Jeeli si nie zaczepisz o jeden kolec,z pewnoci nadziejesz si na drugi. Mam racj!A zanim uwolnisz si od tego jednego kolca,cay krzak si do ciebie przyczepi.No wic ten nowy rodzaj winki jest jakby podobny do krzaku jeyn i to nie byle jakiego krzaku. Raz si ciebie uczepi,a prdko nie puci. Och,jakie to okropne,sowo daj!zawoaa Zajcza Warga.Pjd zaraz do stryja Harveya i... A jake! powiadam. Ja na twoim miejscute bym poszed.Jak babci kocham,e bym poszed.Nie tracibym ani minuty... Suchaj no,dlaczegoby nie poszed? Zastanw si chwil,to moe zrozumiesz.Czy twoi stryjowie nie mwili,emusz wraca jak najprdzej do Anglii?I czy ty sobie wyobraasz,e pojad i zostawi was tutaj,ebycie potem same jechay taki kawa wiata?Tacy podli nie s.Wiesz dobrze,e poczekaj na was.Jak dotd wszystko w porzdeczku.Twj stryj Harvey jest kaznodziej,prawda?Jasne.A czy kaznodzieja chciaby oszuka kapitana parostatku?Czy bdzie prbowa nabra kapitana okrtu oceanicznego po to tylko,eby wpucili jego bratanic,pann Mary Jane,na pokad?Wiesz doskonale,e tego nie zrobi.Wic co on zrobi,ten twj stryj Harvey?Wiadomo,powie:Wielka szkoda,bardzo mi przykro,ale moja kongregacja musi jako sobie sama radzi,bo kto wie,czy moja bratanica nie zarazia si okropn wink nad winkami,wic teraz moim witym obowizkiem jest siedzie tu i czeka te trzy miesice,podczas ktrych mog si u niej pokaza objawy choroby,jeeli j naturalnie zapaa .Ale co tam,jeeli uwaasz,e powinna powiedzie stryjowi Harveyowi... Tere-fere!I zamiast bawi si wietnie w Anglii,bdziemy marnoway tu czas,dopki si nie przekonamy,czy Mary Jane zapaa wink,czy jej nie zapaa?Mwisz,jak ostatni dure! W takim razie moe by zawiadomia ssiadw?? Powiedzia,co wiedzia!W gupocie nikt ci nie dorwna!Czy ty nie rozumiesz,e ssiedzi si wygadaj?Jedyna rada to ani sowa nikomu. Hm....moe masz racj.Wiesz,co mi si zdaje,e chyba masz racj. Ale pewnie trzeba bdzie powiedzie stryjowi Harveyowi,e Mary Jane wyjechaa gdzie na kilka godzin,bo a nu zacznie si o ni niepokoi? Tak,panna Mary Jane chciaa,ebycie to zrobiy.Powiedziaa:Ka im pokoni si i ucaowa stryja Harveya i stryja Williama.Niech im powiedz,e pojechaam za rzek do pastwa...Jake si nazywa ta bogata rodzina,ktr wasz stryj Piotr tak szanowa...Ojej,ci,co to... Pewnie masz na myli Apthorpw?? Wanie!Niech licho porwie te nazwiska,ktrych czowiek jako w aden sposb nie moe spamita!No wic panna Mary Jane kazaa powiedzie stryjaszkom,e pojechaa poprosi Apthorpw,eby koniecznie byli na licytacji ikupili dom,bo stryj Piotr powiedziaa byby z pewnoci rad,gdyby dom dosta si w ich rce.I nie ruszy si stamtd,dopki nie wydbi od nich obietnicy;potem,jeeli nie bdzie bardzo zmczona,wrci do domu,a jeeli bdzie zmczona,wrci dopiero rano.Powiedziaa jeszcze,ebycie ani sowem nie mwiy o Proctorach,tylko o tych Apthorpach co zreszt bdzie najprawdziwsz prawd,bo tak czy owak si tam wybiera,eby pogadaz nimi o kupnie domu.Wiem,bo mi to sama mwia. Zgoda zawoay i poszy czatowa na stryjaszkw,eby im si zaraz pokoni i ucaowa od Mary Jane,i powtrzy jej polecenie. Wszystko uoyo si jak najlepiej:dziewczta nie pisn sowa,bo chc jecha do Anglii;a znowu Krl i Ksi bd zadowoleni,e Mary Jane pojechaa namawia na kupno domu, zamiast eby siedziaa w miasteczku,gdzie doktor Robinson mia do niej atwy dostp.Byem zsiebie okropnie zadowolony.Zdawao mi si,e wykombinowaem ca rzecz bardzo zgrabnie sam Tomek Sawyer lepiej by tego nie obmyli.Naturalnie Tomek zrobibyto z wiksz fantazj, ale mnie to jako niewychodzi,bo takie umiejtnoci trzeba wynie z domu. Licytacja odbya si na placu w miasteczku,gdzie pnym popoudniem,a trwaa okropnie dugo.Krl by cay czas na miejscu i wyglda po prostu wspaniale,kiedy tak sta obok licytatora i wtrca od czasu do czasu to werset z Biblii,to jakie inne niemoliwie pobone sowa,a Ksi nic tylko duka swoje gu-gu-guu,eby si ludzie nad nim litowali,i w ogle nadzwyczajnie si popisywa. Ale pomau licytacja dowloka si jako do koca i wszystko zostao sprzedane.Wszystko z wyjtkiem starego i niewiele wartego miejsca na grb na cmentarzu.Wic teraz naturalnie zabrali si do sprzeday grobu w yciu nie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPY  c=cZc%,c;:'#takiego kata na pienidze,jak Krl!A kiedy byli tym zajci,parowiec przybi do przystani i mniej wicej po dwch minutachna plac wypad tum mczyzn,ktrzy wrzeszczeli i pohukiwali,i mieli si,i baznowali,i krzyczeli: Macie tu konkurentw!Macie tu drugi komplet spadkobiercw starego Piotra Wilksa!Kto paci,ten ma prawo wybiera! Daj nog w czasie burzy Prowadzili starego jegomocia o bardzo miym wygldzie i drugiego,modszego,ktry mia praw rkna temblaku. Rety,co ci ludzie wyprawiali,jak wrzeszczelii jak pkali ze miechu!Ale ja nie widziaem w tym nic miesznego i pomylaem,e Krlowi i Ksiciu te bdzie nie do miechu.Wyobraziem sobie,e obaj zbledn.Ale gdzie tam ani troch nie zrobilisi bledsi!Ksi nie da pozna po sobie,e rozumie,co si wici,tylko szczliwy i rozpromieniony duka zawzicie swoje gu-gu- guuu cakiem jak dzbanek,z ktrego wylewaj z bulgotem malank.A jeeli idzieo Krla,ten nie powiedzia sowa,tylko wpatrywa si i wpatrywa w nowo przybyych z takim smutkiem, jakby go chwyciy boleci na sam myl,e na wiecie mog by tacy podlece i szachraje.Och, by po prostu wspaniay!Bardzo wielu najwaniejszych obywateli miasteczka obstpio Krla; chcieli mu pokaza,e s po jego stronie.Stary jegomo,ktry wanie przyjecha,mia okropnie zdziwion min.Pochwili odezwa si,a ja od razu poznaem,e mwi jak prawdziwy Anglik,a nie jak Krl,chocia trzeba przyzna,e jakna imitacj,gadanie Krla byo nie najgorsze.Nie umiem powtrzy sw tego starego dentelmena ani w aden sposb niepotrafi go naladowa,ale zwrci si do tumu mniej wicej tak: Jest to dla mnie przykra niespodzianka,ktrej bynajmniej nie przewidywaem.Przyznaj szczerze i otwarcie,e nie jestem na ni przygotowanyi nie potrafi jej sprosta we waciwy sposb,gdy nie wiodo si nam z bratem wdrodze:najpierw on zama rk,a wczorajszej nocy,na skutek nieporozumienia,wyniesiono nasz baga w jednym z miast w grze rzeki. Nazywam si Harvey,jestem bratem Piotra Wilksa,a tojest jego brat William,ktry ani nie syszy,ani nie mwi,a odkd wada tylko jedn rk,nie moe nawet robi znakw,ktrymi zwykle porozumiewa si zewiatem.Jestemy tymi,za ktrych si podajemy;jutro albo pojutrze,kiedy odzyskamy nasz baga,potrafi to udowodni.Tymczasem nie bd traci wicej sw,tylko udam si z bratem do hotelu i tam spokojnie zaczekam. I odszed razem z tym nowym niemow.Wtedy Krl w miech i powiada: Zama rk to bardzo prawdopodobne.I bardzo wygodne dla oszusta,ktry musiabyrobi znaki,tylko e nie ma o nich zielonego pojcia.I zgubili bagae!To wymienity pomys i jaki sprytny w tych okolicznociach! I znowu zacz si mia;wszyscy inni te ryknli miechem z wyjtkiem jakich trzechczy czterech,najwyej szeciu mczyzn.Wrd tych,co si nie mieli,by doktor,oprcz doktora jaki jegomo o bystrym spojrzeniu,ze staromodnym pluszowym sakwojaem w rku;on te dopiero co zszed z parowca i teraz rozmawia po cichu z doktorem,zerkajc odczasu do czasu w stron Krla i kiwajc gow.By to Levi Beli,adwokat,wrci przed chwil z Louisville. Trzecim wreszcie by jaki ogromny i grony z wygldu dryblas,ktry wanie nadszed i najpierw wysucha wszystkiego,co mwi stary jegomo,a teraz przysuchiwa si Krlowi. Ledwie Krl skoczy,ten dryblas powiada: Suchaj no pan!!Jeeli jeste Harvey Wilks,to powiedz,kiedy tu przyjecha? Dzie przed pogrzebem,przyjacielu odpar Krl. Ale o jakiej porze?? Wieczorem,na par godzin przed zachodem. A czym tu przyjechae?? Na pokadzie parowca Susan Powell z Cincinnati. W takim razie jakim cudem moge by rankiem tego samego dnia w Pint,dokd przyjechae cznem? Nie byem w Pint. To kamstwo!Kilka osb podskoczyo do dryblasa i dalej prosi,eby nie mwi w ten sposb do starca i w dodatku kaznodziei. Gwid na takie kaznodziejstwo.Jest oszustem i garzem.By rano tamtego dnia w Pint. Mieszkam tam,nie?No wic byem wPint i on tam by.Przyjecha cznem z Timem Collinsem i jeszcze jakim chopcem.Wtedy doktor wyskoczy z pytaniem: A poznaby tego chopca,Hines,gdyby go zobaczy? Chyba tak,ale gowy nie dam.A jake,jest tam,widz smarkacza.Poznaem go bez trudu. Wskaza na mnie. Na to doktor: Suchajcie,ssiedzi.Nie wiem,czy ta nowa para to.oszuci,ale jeeli ci dwaj tutaj nie s szachrajami,ja jestem skoczonym durniem.Tyle wam powiem.Uwaam,e mamyobowizek dopilnowa,eby si nie ulotnili,dopki nie zbadamy dokadniej sprawy.Chod,Hines, chodcie ze mn wszyscy.Zaprowadzimy tych dwch do zajazdu i porwnamy ich z tamtymi. Myl,e dowiemy si ciekawych rzeczy. Ludziom byo w to graj wszystkim prcz chyba jednych przyjaci Krla.Poszlimy.Soce wanie zachodzio.Doktor prowadzi mnie za rk inie mog powiedzie by dla mnie cakiem miy,tylko e ani na chwil nie puci mnie od siebie. Zebralimy si wszyscy w duym pokoju w zajedzie,gdzie nam zapalili kilka wiec i przyprowadzili tych dwch nowo przybyych.Doktor powiada: Nie chciabym krzywdzi tych dwch tutaj,ale zdaje mi si,e to oszuci i e mog mie wsplnikw,o ktrych my nic niewiemy.Jeeli ich maj,kto wie,czy ci wsplnicy nie uciekn z workiem zota,ktry zostawi Piotr Wilks.Nie jest tonieprawdopodobne.A jeeli nie s oszustami,zgodz si chyba posa po te pienidze do domu i odda je nam na przechowanie, dopki nie dowiod swojej uczciwoci.Mam racj? Wszyscy przyznali,e ma racj,wic pomylaem,e ju na samym wstpie doktor przypar nasz szajk do muru.Ale Krl spojrza tylko na nich aonie i powiada: Panowie,chciabym,eby pienidze byy w domu,bo nie mam adnej chci przeszkadza wam w uczciwym,szczerym i rzetelnym zbadaniu tej przykrej sprawy.Aleniestety!Pienidze zniky.Jak macie ochot,moecie posa,to si przekonacie. A gdzie si w takim razie znajduj?? Kiedy moja bratanica daa mi t gotwk,ebym j dla niej przechowa,wsadziem worek do siennika w swoim pokoju.Nie chciaem oddawa pienidzy do banku na te kilka dni, ktremytu jeszcze mieli przeby,a mylaem,e siennik to bezpieczna kryjwka.C,my nie jestemy przyzwyczajeni do Murzynw i zdawao nam si,e s tacy uczciwi jak nasza suba w Anglii.Murzyni zwdzili gotwk na drugi dzie rano,jak tylko wyszedem z pokoju;a kiedy ich tego dnia sprzedawaem,nie zauwayem jeszcze braku pienidzy,wic si najspokojniej z nimi wynieli.Mj sucy moe wam to,panowie,dokadnie opowiedzie. Doktor i kilku innych mczyzn zawoali:Bzdury! i widziaem,e tak naprawd,to nikt w tumaczenie Krla nie wierzy.Kto spyta mnie,czy widziaem,jak Murzyni kradli pienidze. Odparem,e nie,e widziaem tylko,jak wymykali si cichaczem z pokoju i uciekali na d,ale nic wtedy nie podejrzewaem.Pomylaem sobie,e pewnie obudzi li mojego pana i teraz uciekaj w strachu,e ich mj pan wykrzyczy.Tylko o to mnie pytali.A potem doktor zwrci si do mnie ostro: Ty,chopcze,te jeste Anglikiem? Odparem,e tak,a wtedy on i jeszcze kilku innych wybuchnli miechem i powiedzieli: Nonsens. No a potem wzili si do ledztwa i wakowali wszystko niemoliwie dugo,kawaek po kawaku,godzina po godzinie i nikt ani sowem nie wspomina o kolacji ani chyba nie pomyla o jedzeniu i tak si to wloko i wloko.Ale te trudno sobie wyobrazi bardziej pokiebaszon spraw.Kazali Krlowi,eby powiedzia,co ma do powiedzenia,i potem kazali tamtemu staremu jegomociowi,eby im opowiedzia o sobie.Z wyjtkiem kilku zalepionych gupcw kady widzia,e stary jegomo mwi prawd,a Krl same garstwa.Potem przysza kolej na mnie i chcieli,ebym im rzek wszystko,co wiem.Krl spojrza na mnie brzydko ktem oka i to mi wystarczyo:wiedziaem,co mam mwi.Zaczem im bzdurzy o Sheffield,o tym,jakie tam prowadzimy ycie,o angielskich Wilksach i tak dalej;ale nim zajechaem daleko,doktor w miech,a Levi Beli,ten adwokat,powiada: Siadaj,chopcze,ja na twoim miejscu tak bym si nie wysila.Nie przywyke do kamstw, bo jako ci one nie wychodz.Brak ci wprawy i robisz to bardzo niezrcznie.Na tych jego komplementach tak bardzo mi znowu nie zaleao,ale byem rad,e mnie zostawili wspokoju. Teraz doktor zwrci si do adwokata i powiedzia:Gdyby pierwszego dnia by w miecie,Levi Beli,to...Krl przerwa mu i wycignwszy rk zawoa: Czy mam przed sob drogiego przyjacielamojego biednego nieboszczyka brata,o ktrym pisa mi tak czsto? Ucisnli sobie rce,przy czym adwokat umiechn si i mia zadowolon min. Porozmawiali troch,a potem odeszli na bokico tam zaczli szepta do siebie po cichu.W kocu adwokat odzywa si na gos:To powinno ca rzecz wyjani.Wezm paskie pisemne zlecenie i zlecenie pana Williama i wyl je,a wtedy oni potwierdz,e wszystko jest w porzdku. Przynieli papier i piro.Krl siad,przekrzywi gow na bok,przygryz jzyk i nagryzmoli kilka sw.Potem podali piro Ksiciu i Ksi po raz pierwszy mia przestraszon min.Ale wzi piro i napisa,co mu kazali.Wtedy adwokat zwrci si do starego jegomocia i powiedzia: Teraz panowie,zechciejcie napisa kilka sw i podpisa si nazwiskiem. Stary jegomo napisa co na kawaku papieru,ale nikt nie mg tego odczyta.LeviBeli zrobi okropnie zdziwion min. Zawoa: Teraz ju nic nie rozumiem! Wycign z kieszeni plik starych listw,obejrza je,potem obejrza pismo obcego jegomocia,potem znw zacz przyglda si listom.W kocu powiedzia:Te listy pisane byy przez Harveya Wilksa.Wystarczy spojrze na prbk pismatych dwch tutaj,eby si przekona;e oni ich nie pisali. (Powiadam wam:Krl i Ksizrobili miny gupie i rozczarowane,e dali si tak atwo nabra adwokatowi!) Ale ktokolwiek spojrzy na pismo tego starego jegomocia doda adwokat ten zobaczy od razu,e on te nie pisa tych listw.Prawd powiedziawszy,jego gryzmoy w ogle trudno nazwa pismem.A tu oto s listy... Pozwl pan,e wytumacz przerwa mu stary jegomo.Tylko mj brat William potrafi odczyta moje pismo,wic przepisuje zawsze wszystko,co ja napisz.Te listy pisane s jego rk,nie moj. Hm mrukn adwokat. Co za powikania.Ale mam rwnie kilka listw Williama,wic jeeli wytumaczy mu pan,eby napisa kilka sw,bdziemy mogliporw... Przecie on nie potrafi pisa lew rk odpar stary jegomo.Gdyby wada praw rk, przekonaby si pan,e pisa swoje listy i moje.Niech pan im si przyjrzy.Wida,e wyszy spod jednej rki.Adwokat porwna listy i powiada: Tak by si zdawao...a nawet jeli jest inaczej,widz teraz midzy nimi ogromne podobiestwo,ktrego pocztkowo nie zauwayem.Hm...hm...Mylaem,e znajdujemy si o krok od ostatecznego wywietlenia sprawy,a tymczasem wszystko wzio w eb przynajmniej czciowo.W kadym razie dowiedlimy jednego,a mianowicie,e aden z tych dwch nie jest Wilksem i skinieniem gowy wskaza na Krla i Ksicia. No i pomylcie tylko.Ten uparty kozio,ten stary gupiec nawet wtedy nie chcia si podda! Zwyczajnie nie chcia.Powiedzia,eta prba nie jest uczciwa.Powiedzia,e jego brat William jest niemoliwym kawalarzem,e nawet nie prbowa napisapo swojemu e zaledwie William wzi piro do rki,on,Harvey,zaraz si domyli,e wytnie mu jeden ze swych psikusw.I nabra takiego rozpdu,e gldzi i gldzi,a w kocu sam zacz wierzy w to,co mwi.Ale niezadugo stary jegomo przerwa mu w te sowa: Przyszo mi co na myl.Czy jest tu wrd obecnych kto,kto pomaga ubra dotrumny zwoki mojego br...zwoki Piotra Wilksa? Owszem odezwa si jaki gos. Robilimy to we dwch z Abem Turnerem.Obaj tu jestemy.Wtedy stary jegomo zwrci si do Krla i powiada: Moe zechce mi pan powiedzie,jaki znak mia Piotr Wilks wytatuowany na piersiach?Niech mnie licho,jeeli Krl nie musia w mig zebra si,bo inaczej klapnby jak wysoki brzeg podmyty przez wod tak niespodziewanie to na niego spado;i myl,e kady by chyba klapn,gdyby dosta ni std,ni zowd takiego upnia.Bo przecie jakim cudem Krl mg wiedzie,co Piotr Wilks mia wytatuowane na piersiach?Przyblad,na to nic nie mg poradzi; a w izbie zrobio si nagle okropnie cicho,wszyscy pochylili si troch do przodu i wytrzeszczyli na niego oczy.Powiadam sobie:no,teraz da za wygran,przecie ju wszystko przepado. Mylicie,e da?Gdzie tam!Czowiekowi po prostu trudno w to uwierzy,ale nie da!Pewnie sobie uoy,e bdzie przeciga ca t hec,dopki si to ludziom nie sprzykrzy i nie zaczn wychodzi,a wtedy on i Ksi wyrw si i czmychn.Tak czy owak siedzia spokojnie dalej,a po chwili umiechn si i powiada: Ho,ho!To nadzwyczajnie podchwytliwe pytanie,nieprawda?A jake,potrafi powiedzie,co Piotr Wilks mia wytatuowanena piersiach.Ani mniej,ani wicej,tylko maluchn,cienk,niebiesk strzak,ot,co mia wytatuowane.I co pan teraz powiesz,h? W yciu nie widziaem tak bezczelnego garza,jak ten stary otr! Obcy jegomo zwrci si ywo do Aba Turnera i jego towarzysza,a oczy zawieciy mu przy tym,jakby na myl,e tym razem udao mu si zapa Krla. Syszelicie,co on powiedzia?Czy na piersiach Piotra Wilksa by taki znak? Odparli chrem: Nie widzielimy takiego znaku. Oczywicie!zawoa stary jegomo.Widzielicie natomiast ma,niezbyt wyran liter P,liter B,jest to pierwsza litera drugiego imienia,ktrego Piotr nie uywa od czasw modoci,oraz liter W.A midzy nimi widzielicie kreski,o tak: P-B-W i narysowa je na kawaku papieru.No wic powiedzcie,panowie,czy nie taki znak widzielicie? Obaj znowu odpowiedzieli: Nie..Bo w ogle nie widzielimy adnego znaku. Midzy ludmi a si zagotowao.Zaczli woa: A to przeklta banda oszustw.Unurza ichw smole!Utopi wszystkich razem!Przegna std kijami! Wszyscy ryczeli naraz i wrzawa zrobia si okropna.Ale Levi Beli wskoczy na st i jak nie wrzanie: Panowie...panowie!Posuchajcie,powiem tylko sowo,jedno sowo!Posuchajcie mnie,ludzie!Mamy jeszcze inny sposb chodmy odkopa trumn,wtedy przekonamy si,jak z tym znakiem. Wzili si na to. Hura!wrzasnli wszyscy razem i rzucili si do wyjcia ale doktor i adwokat ich powstrzymali. Hola!!Stjcie!Musimy przytrzyma tych czterech i chopca!Zabierzemy ich na cmentarz! Susznie,susznie!woali chrem.A jak nie znajdziemy tego tam znaku,zlinczujemy ca szajk. Baem si teraz,nie ma co.Ale rozumiecie,mowy nie byo o ucieczce.Pochwycili nas wszystkich i popdzili prosto na cmentarz,ktry znajdowa si ptorej mili z biegiem rzeki.Za nami szo cae miasteczko,bo rwetes robilimy niezgorszy,a godzina byadopiero dziewita. Kiedymy przechodzili koo domu Wilksw,zaczem aowa,e wysaem Mary Jane z miasteczka,bo wystarczyoby,ebym jej teraz mrugn,a wybiegaby i uratowaaby mnie,i oskaryaby tych naszych dwch otrw. Walilimy drog biegnc rwnolegle do rzeki,zupenie jak stado dzikich kotw!Aeby wszystko wydao si jeszcze okropniejsze,niebo nagle zacigno si chmurami,tu i tam zaczy lata byskawice i wiatr szeleci midzy limi.Jak dugo yj,nie byem w takich cikich obrotach,i takich niebezpiecznych!Wszystko poszo cakiem inaczej,ni przewidywaem; zamiast tak siurzdzi,ebym mg czmychn,kiedy zechc i jeeli zechc,i mie zapewnion pomoc Mary Jane,ktra by mnie uratowaa i uwolnia w razie najgorszego,nic teraz nie stao midzy mn a nag mierci prcz tych znaczkw wytatuowanych na piersi nieboszczyka.A jeli ich nie znajd... Nie mogem o tym myle,a z drugiej strony,w aden sposb nie mogem myle o niczym innym.Robio si coraz ciemniej i ciemniej,i czas by wymarzony,eby wywia z tumu.Ale ten drgal,Hines,trzyma mnie za przegub donii sowo daj,e czowiek z rwnym powodzeniem mgby prbowa czmychn Goliatowi.Cign mnie za sob,tak by w yciu nie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPcb7[ c \3- c<<podniecony,a ja musiaem biec,eby mu dotrzyma kroku. Kiedymy zaszli na miejsce,ludzie runli na cmentarz jak rzeka ktra wystpia z brzegw.A kiedy doszlimy do grobu Piotra Wilksa,okazao si,e przynieli pewnie ze sto razy tyle opat ile im byo potrzeba,za to nikt nie przynis latarni.Ale byskawice migotay od czasu do czasu, wic wzili sizaraz do kopania i tylko posali kogo po latarni do najbliszego domu odlegego o p mili. No wic kopali i kopali,jakby ich sam diabepogania,a ciemno zrobio si strasznie,spad deszcz,wiatr szumia i gwizda,byskawice pokazyway si coraz czstsze i coraz janiejsze,i zadudniy grzmoty.Ale ludzie nawet tego nie zauwayli,tak byli przejci kopaniem.W jednej chwili wida byo wszystko,kad twarz w tym ogromnym tumie i ziemi odrzucon opatami z grobu,a ju w nastpnej sekundzie wszystko niko w ciemnoci i nie byo nic,ale to nic wida. W kocu wyjli trumn i zaczli odkrca wieko.A wtedy jak ludzie nie zaczn si toczy i pcha,i roztrca okciami,eby tylko dosta si bliej i zobaczy!Czego takiego nie widzielicie nigdy w yciu!A na dobitk te ciemnoci i cmentarz na sam myl cierpnie mi skra!Hines nic tylko ciska mnie i szarpa,wic rka okropnie mnie rozbolaa;myl,e cakiem o mnie zapomnia,tak zacz sapa i taki by podniecony. Raptem byskawica przeleciaa po niebie i biae wiato luno na ziemi.Kto zawoa: Rany!Przecie on ma ten worek zota na piersiach!Hines wrzasn,jak zreszt wszyscy, puci moj rk i rzuci si caym ciaem naprzd,eby wepchn si wtum i zobaczy a ja wtedy prysnem i w ciemnoci pognaem w kierunku drogi takszybko,e nikt by nie uwierzy. Byem sam jeden na drodze i nic mnie nie powstrzymywao,wic prawie e frunem.To jest nie powstrzymywao mnienic oprcz gstych ciemnoci,pokazujcych si od czasu do czasu byskawic,ulewnego deszczu,wichury i grzmotw.Ale nie bjcie si gnaem,jakby mi skrzyda wyrosy! Kiedy wpadem do miasteczka,widz,e nie ma nikogo,bo burza zapdzia ludzi do domw, wic zamiast szuka drogi przez boczne uliczki,zaczem wali prosto przedsiebie gwn alej; kiedy zbliyem si do naszego domu,podniosem gow i ju go nie spuszczaem z oczu.Ani jednego wiata;cay dom ton w ciemnociach i na ten widok zrobio mi si smutno i jako przykro,chocia sam nie wiem dlaczego.Ale w ostatniej chwili,kiedy ju mijaem dom,woknie Mary Jane zabyso wiato i serce tak mi zabio,jakby miao wyskoczy.I w tej samej sekundzie dom i wszystko za mnpozostao w ciemnociach i nigdy go ju na tym wiecie nie miaem zobaczy.Tak,Mary Jane bya najlepsz dziewczyn,jak w yciu spotkaem i miaa strasznie duo krzepy. Kiedy znalazem si powyej miasteczka,w miejscu pooonym,jak przypuszczaem, naprzeciwko naszej kpy,zaczem si pilnie rozglda za odzi,ktr mgbym sobie poyczy;a jak tylko zobaczyem w wietle byskawicy d nie przymocowan acuchem, wskoczyem do niej i odepchnem si od brzegu.Byo to czno przywizane zwyk link.Do wyspy miaemstraszny kawa drogi,hen na rodek rzeki,ale nie traciem ani chwili;a kiedy w kocu dobiem do tratwy,tak byem zmordowany,e gdybym mg sobie na to pozwoli, pooybym si i odetchnbym kilka razy spokojnie,i wysapabym zmczenie.Co z tego,kiedy nie mogem.Skoczyem na pokad,zawoaem: Wstawaj,Jim,i odbijaj od brzegu!Bogu niech bd dziki pozbylimy si ich!! Jim wyskoczy z wigwamu i rzuci si do mnie z otwartymi ramionami,taki by uszczliwiony.Ale jak go zobaczyem wyraniej w wietle byskawicy,dusza ucieka mi w pity i runem jak dugi do wody na mier zapomniaem,e jest starym krlem Learem i chorym Arabem w jednej osobie,i niewiele brakowao,a bybym cakiem umar ze strachu.Jim prdko mnie wyowi i ju mia mnie zacz ciska i bogosawi,i tym podobne,taki by uradowany,e wrciem i e pozbylimy si wreszcie Krla i Ksicia,ale mu przerwaem: Nie teraz,Jim,poczekajmy z tym do niadania!Odetnij lin i pu tratw z prdem. W dwie sekundy pniej ju pynlimy w d rzeki i jakie nam si to wydawao wspaniae,e jestemy znowu wolni i sami na tej ogromnej rzece i ze ju nikt nam niebdzie zaazi za skr! Musiaem da kilkasusw i podskoczy par razy,i stukn pit ami w powietrzu po prostu nie mogem si powstrzyma,ale kiedy trzeci raz stukaem pitami,sysz nagle szmer a za dobrze mi znany,wic wstrzymaem oddech,sucham i czekam.No tak naturalnie:kiedy nastpna byskawica przeleciaa po wodzie,zobaczyem ich!A jakrobili wiosami!d a trzeszczaa z wysiku!Tak,zobaczyem Krla i Ksicia. Wtedy rzuciem si na deski i byo mi ju wszystko jedno i tylko dlatego zdoaem powstrzyma si od paczu. Zoto ratuje zodziei Ledwie weszli na tratw,Krl mnie dopad,zapa za konierz,potrzsn i powiada: Prbowae zwia przed nami,szczeniaku!Zbrzydo ci nasze towarzystwo,he? Odparem: Wcale nie,Najjaniejszy Panie...niech mniepan puci...Najjaniejszy Panie! To gadaj prdko,co ci strzelio do ba,boinaczej wytrzsn z ciebie bebechy.No,jazda! Sowo daj,Najjaniejszy Panie...powiem wszystko dokadnie...jak si zdarzyo.Ten czowiek,co trzyma mnie za rk,by dla mnie bardzo dobry i cigle powtarza,e mia syna mniej wicej w moim wieku i ten jego syn umar rok temu,i teraz a mu przykro patrze,e taki sam chopiec znajduje si w okropnym niebezpieczestwie.Wic kiedy znalazo si zoto i wszyscy byli tacy okropnie zdumieniizaczli si pcha do trumny,puci mnie i szepn: Zmykaj teraz,bo inaczej na pewno ci powiesz!No to uciekem.Pomylaem,e jak zostan, nie bdzie z tego adnej korzyci i tak na nic bym si nie przyda,a wolaem uciec,zamiast eby mnie mieli powiesi.Wicbiegem i nie zatrzymaem si ani na chwil,dopki nie znalazem czna.A jak dopynem do tratwy,powiedziaem Jimowi,eby si pieszy,bo inaczej mnie zapi i powiesz;i powiedziaem mu jeszcze,e Wasza Krlewska Mo i Ksi pewnie ju do tego czasu nie yj,i strasznie si martwiem,tak samo Jim si martwi,a znowu potem strasznie si ucieszyem,kiedymy zobaczyli d...prosz si spyta Jima,czy tak nie byo! Jim przytwierdzi,e byo,ale Krl kaza mu milcze i zawoa: Baju-baju!Zaraz w to uwierz! i znowu zacz mn potrzsai doda,e pewnie mnie utopi.Ale Ksi powiada: Pu tego chopaka,stary gupcze!Moe tyby zrobi inaczej?Czy o niego pyta,kiedyzacze wyrywa z cmentarza?Bo ja sobietego nie przypominam. Wtedy Krl da spokj i zacz przeklina miasteczko i wszystkich jego mieszkacw.Ale Ksi mu na to: Lepiej,eby sobie samemu naurga,bo najbardziej na to zasuy.Od samego pocztku nie zrobie jednej sensownej rzeczy,oprcz tego chyba,e wystpi tak przytomnie i bezczelnie z t wyssan z palca niebiesk strzak.To byo dowcipne nie ma co,spisae si pierwszorzdnie.I to nas uratowao.Bo gdyby nie ta strzaka,trzymaliby nas w ciupie,dopki nieprzyszedby baga Anglikw,a potem szkoda gada,wizienie.Ale dziki tej twojejsztuczce pognali na cmentarz,a zoto oddao nam jeszcze wiksz przysug,bo jakby ta banda podnieconych gupcw nie pucia nas i nie zacza si pcha do trumny,spalibymy dzi w krawatach w krawatach gwarantowanej trwaoci,trwalszych niby nam to byo potrzebne. Przez chwil milczeli zamyleni,apotem Krl odezwa si,tak jako z roztargnieniem: A nam si zdawao,e to czarnuchy ukrady worek! Ciarki po mnie przeszy. Tak powiedzia Ksi bardzo powoli,z namysem i szyderczo.Nam si zdawao,e to czarnuchy.Po jakiej pminucie Krl wycedzi przez zby: Przynajmniej mnie si zdawao. Na to Ksi,takim samym tonem: Przeciwnie to mnie si zdawao. Suchaj no,Bridgewater,do czego ty pijesz? Ksi odpar cakiem ostro: Jeeli ju o tym mowa,to moe pozwoliszmi spyta,do czego ty pijesz? Tere-fere! odpar Krl urgliwie.A czy ja wiem,moe ty spa i nie pamitasz,co robie. Ksi z miejsca strasznie si nasroy i powiada: Radz ci,eby da spokj tym bredniom!Czy bierzesz mnie za zupenego durnia?Moe ci si zdaje,e ja nie wiem,ktoschowa te pienidze do trumny? Owszem,wiem,e wiesz,mj ty Moci Ksi,bo to twoja sprawka! esz,otrze! wrzasn Ksi i jak si na niego nie rzuci!! Krl zawoa: We te rce....przesta mnie dusi,cofamwszystko! Ksi powiedzia:Nie puszcz ci,dopki nie przyznasz,e schowae zoto do trumny, bo sobie umyli prysn ktrego piknego dnia,odkopa je i zagarn wszystko dla siebie. Czekaj no,Ksi,odpowiedz mi szczerze i uczciwie na to jedno jedyne pytanie:jeeli nie wsadzie tam tych pienidzy,powiedz,aja ci uwierz i cofn wszystko. Ty stary szachraju!!Nie ruszaem worka,o czym sam wiesz najlepiej.Te mi pytanie! No,to ci wierz.Ale odpowiedz mi jeszcze na jedno,tylko si nie wciekaj:czy nie miae zamiaru zwdzi tych pienidzy i gdzie ich przede mn ukry? Ksi przez chwil nie odpowiada.Potem mrukn: Nie w tym rzecz,czy miaem zamiar je zwdzi,bo tak czy siak tego nie zrobiem.Za to ty nie tylko miae zamiar,ale je w dodatku najspokojniej buchn. Niech skonam na miejscu,jeeli to zrobiem!Nie mwi,e nie chciaem tego zrobi,bo chciaem.Tylko e ty...e kto mnie ubieg. esz!!Ukrade worek i albo si przyznasz,e ukrade,albo... Krl zacz charcze i wykrztusi: Pu....przyznaj si! Odetchnem,kiedy to powiedzia,i od razu zrobio mi si lej na duszy.A Ksi zdj rce z szyi Krla i powiada: Jeeli jeszcze raz temu zaprzeczysz,utopi ci.Dobrze ci tu siedziei mazgai si jak baba sdzc z twojego zachowania,niczego innego nie mona si potobie spodziewa.W yciu nie widziaem czowieka tak artego na pienidze.A ja ci ufaem cay czas,jakby by moim rodzonym ojcem!Powiniene si wstydzi,e tak sta i sucha spokojnie,jak zwalaj win na kilku biednych czarnuchw,i nie uje si za nimi jednym sowem. A mi si robi gupio,kiedy pomyl,e byem na tyle durny,eby uwierzy w te brednie.A niech ci diabli!Teraz rozumiem,dlaczego si tak pcha do wyrwnania tego deficytu w pienidzach starego Wilksa.Chciae pooy ap na tym,co wycignem z Krlewskiej niebywaoci i innych interesw,a potem wszystko razem zwdzi. Krl odpar lkliwie i cigle jeszcze paczliwym gosem: Co te ty mwisz,Ksi!To przecie nie ja,tylko ty chciae wyrwna ten...jake go tam...defi...dyfi...dyfrysyt. Zamknij gb!Do mam twojego gldzenia!warkn Ksi. Widzisz teraz,co na tym zyska.Dostali z powrotemwszystkie swoje pienidze i na dodatek jeszcze wszystkie nasze, oprcz kilku marnych miedziakw.Id teraz spa i nie dyfrysytuj mnie swoimi dyfrysytami, jeeli ci ycie nie zbrzydo! Wtedy Krl hycn do wigwamu i na pociech przypi si do swojej butelki;niedugo potem Ksi sign po swoj,wic po jakiej pgodzinie kochali si znw jak dwa anioki,a im bardziej byli pijani,tym bardziej si kochali.W kocu zaczli chrapa,przytuleni do siebie.Spili sitgo,ale jak zauwayem,Krl mimo to pamita,eby nie zaprzecza o tym schowaniu pienidzy do trumny.To mnie uspokoio i zadowolio.A kiedy chrapnli na dobre,ucilimy sobie z Jimem pogawdk,podczas ktrej wszystko mu opowiedziaem. Nie mona kama w modlitwie Przez wiele dni nie zatrzymywalimy si nigdzie,tylko pynlimy prosto w d rzeki.Bylimy ju teraz daleko na Poudniu gdziepowietrze jest ciepe i straszny kawa drogi od domu.Spotykalimy coraz czciej drzewa obronite hiszpaskim mchem,ktry zwiesza si z gazi jak dugie siwe brody.Pierwszy raz w yciu widziaem taki mech i musz powiedzie,e lasy wyglday z tym jako strasznie pospnie i uroczycie.Nasi dwaj szachraje uwaali,e nic im ju teraz nie grozi,i znowu zaczli obrabia nadbrzene miasteczka. Najpierw mieli odczyt o trzewoci,ale nie zarobili nawet tyle,eby si za to obaj mogliupi. Potem w innym miasteczku otworzyli szko taca,ale taczy umieli nie lepiej ni kangury, wic przy pierwszym niezdarnym podskoku publiczno rzucia si na nich i oni w podskokach uciekli z miasta.Innym razem wzili si do nauczaniawymowy,ale zanim zdyli duo nauczy, caa sala zerwaa si na nogi i skla ich na czym wiat stoi bardzo szybko musielipryska. Brali si po trochu do wszystkiego:do zbawiania dusz,do hipnotyzerstwa,leczenia, przepowiadania przyszoci i tak dalej,ale jako im to nie szo.W kocu nie mieli ju prawie centa przy duszy i kiedy pynlimy wci z prdem,pokadli si na deskach tratwy i tylko myleli,myleli,i czasem p dnia nie odzywali si sowem okropnie ponurzy i zrozpaczeni. Ale potem co im si nagle odmienio;zaczli kry si w wigwamie i rozmawiali z gow przy gowie,cicho i poufnie,po dwie albo trzy godziny jednym cigiem.Poczulimy si z Jimem mocno niewyranie.Nie podobay si nam te konszachty.Przyszo nam do gowy,e knuj jakie ajdactwo gorsze ni wszystkie dotychczasowe.Dugomy si nad tym zastanawiali,a w kocu doszlimy do przekonania,e maj zamiar wama si do czyjego domu albo do sklepu,czy te wzisi do faszowania pienidzy albo co w tym rodzaju.Wtedy oblecia nas strach i postanowilimy,e z czym takim nie bdziemy mieli nic wsplnego,a jak tylko zdarzy si nam jaka taka okazja,uciekniemyi tyle nas bd widzieli. Ktrego dnia wczesnym rankiem ukrylimy dobrze tratw w bezpiecznym miejscu,mniej wicej dwie mile poniej maej i ndznej mieciny,ktra nazywaa si Pikesville.Krl zszed sam na brzeg i powiedzia nam,ebymy nie wytykali nosa z kryjwki,a on tymczasem pjdzie do miasteczka i wyniucha,czy kto nie syszaprzypadkiem o Krlewskiej niebywaoci. Bdziesz niucha,czy ci si nie uda obrabowa jakiego domu powiadam sobie w duchu a jak skoczysz z rabowaniem,wrcisz tu i dopiero zaczniesz si dziwi,co si stao ze mn,z Jimem i tratw.Ale bdziesz musia poprzesta na zdziwieniu! Krl jeszcze powiedzia,e jeeli nie wrci do poudnia,bdzie to znak dla mnie i dla Ksicia, e wszystko jest w porzdku.Wtedymy dwaj mamy si wybra do miasteczka. Czekalimy na tratwie,Ksi denerwowa si i wierci,i by w okropnie kwanym humorze. aja nas wci i jako niczym nie moglimy Jego Ksicej Moci dogodzi;wszystko mu si nie podobao,gani kady najmniejszy drobiazg.Gow bym da,e zanosi si na co niedobrego, tote bardzo byem rad,kiedy przyszo poudnie i Krl si nie pokaza.Bdzie przynajmniej jaka zmiana kto wie,moe w dodatku sposobno do tej zmiany,na ktrmy z Jimem czyhali.Poszlimy wic z Ksiciem do miasteczka i zaczynamy szuka Krla.Znalelimy go w bocznej izbie maegoi ndznego szynku.By bardzo pijany,a dookoa zebraa si gromadka wczgw,ktrzy natrzsali si z niego dlazabawy,a on urga im i grozi,ale tak by spity,e nie utrzymaby si na nogach i nic im nie mg zrobi.Ksi zwymyla go od starych durniw, a wtedy Krl jak nie zacznie na niego warcze!Kiedy rozgadali si na dobre,czmychnem i jak jele migaem nad rzek wiedziaem,e przysza nasza chwila. Przyrzekem sobie w duchu,e Krl i Ksinie zobacz nas prdko.Przybiegem na miejsce cakiem bez tchu,ale strasznie rozradowany i woam: Odwizuj lin,Jim!Tym razem udao si Alenie usyszaem odpowiedzi i nikt nie wyszed z wigwamu.Jim znik!Wrzasnem raz i drugi,i trzeci;potem zaczem biega po lesie,to w t stron,to w tamt,pohukujc i nawoujc.Ale wszystko na prno stary Jim znik!Potem usiademiw bek ani rusz nie mogem si powstrzyma.Ale nie siedziaem tak dugo.Po jakim czasie wstaem i wyszedem na drog zastanawiajc si,co robi,i po chwili spotkaem jakiego chopca.Spytaem go,czy nie widzia przypadkiem obcego Murzyna w takim to a takim ubraniu. Czemu nie,widziaem odpar. Gdzie jest teraz?? spytaem. a sob,tak by w yciu nie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPc\cEnc+tc':=d Na fermie Silasa Phelpsa.dwie mile std.Ten czarnuch uciek i teraz go zapali.Szukae go? Nie jestem gupi.Natknem si na niego par godzin temu w lesie.Powiedzia,e jak pisn swko,podernie mi gardo.Kaza mi si pooy i nie rusza z miejsca.No wic posuchaem. Siedziaem tam dotd w lesie,ze strachu za nic nie wyszedbym na drog. Teraz,bracie powiedzia chopak moesz si nie ba,bo go zapali.Zwia skdsi tam z Poudnia. Udao im si,e go zapali. No chyba!Jest za niego dwiecie dolarw nagrody.To tak jakby kto znalaz gotwk na ulicy. Racja.A ja mgbym mie te pienidze,gdybym by tylko troch wikszy.Przecie pierwszy go zobaczyem.Kto go zapa? Jaki stary jegomo,obcy w tej okolicy.I sprzeda swoje prawo do tego czarnucha za czterdzieci dolarw,bo musia jecha wgr rzeki i nie mg czeka.Te mi dure!Ja bym tam czeka choby siedem lat. Pewnie!Nie inaczej bym zrobi odparem.Ale kto go tam wie,moe to jego prawo nie jest wicej warte,e je tak tanio sprzeda.Moe co tam nie klapuje. Klapuje,klapuje,bd spokojny!Na wasne oczy widziaem ogoszenie.Opisali go co do najmniejszego szczegu,jakby kto ywego wymalowa.I jest napisana nazwa tej plantacji,co z niej uciek,gdzie na poudnieod Nowego Orleanu.Nie ma obawy,na tym czarnuchu nikt nie straci.Suchaj no,poyczmi prymk tytoniu.Zgoda? Nie miaem tytoniu,wic sobie poszed.Wrciem na tratw,usiadem w wigwamie i zaczem myle.Ale nic nie mogem wykombinowa.Mylaem i mylaem,a mnie gowa rozbolaa,ale nie znajdowaem adnego ratunku.Po caej tej dugiej drodze,po tym,comy dla tych otrw zrobili,wszystko poszo na marne,wszystko przepado na amen,bo ci dwaj mieli serce postpi z Jimem tak po ajdacku i zrobili z niego z powrotem na cae ycie niewolnika,i to pord obcych,zajedne mierdzce czterdzieci dolarw! W pewnej chwili powiedziaem sobie,e skoro ju Jim musi zosta niewolnikiem,bdzie dla niego tysic razy lepiej,jak zostanie niewolnikiem midzy swoimi,w bliskoci swojej rodziny. Wic postanowiem,e napisz do Tomka Sawyerai poprosz go,eby powiedzia pannie Watson,gdzie jest teraz Jim.Ale bardzo prdko odrzuciem ten pomys,a to z dwch powodw. Po pierwsze panna Watsonbdzie na niego wcieka i oburzona,e by taki pody i taki niewdziczny,i e uciek odniej,wic tak czy siak sprzeda go na Poudnie.A jak go nawet nie sprzeda,to przecie ludzie i tak patrz ze wstrtem naniewdzicznego Murzyna,wic z pewnoci bd wytykali Jimowi jego niewdziczno na kadym kroku i biedak poczuje si nieszczliwy i cakiem zhabiony.A na dobitk moja sprawa:rozejdzie si midzy ludmi,e Huck Finn pomaga Murzynowi uciec na wolno,wic gdybym zobaczy kiedykolwiek kogo z naszego miasteczka,zapadbym si chyba pod ziemize wstydu.Zawsze tak bywa:czowiek robi co podego,a potem nie chce ponosi skutkw.Wydaje mu si,e dopki nikt o jego postpku nie wie,nie ma w tym adnego wstydu.Kubek w kubek tak byo ze mn.Im duej o tej sprawie mylaem,tymbardziej gryzo mnie sumienie i tym lepiej rozumiaem,jaki jestem zepsuty, nikczemnyi zy.A potem przysza mi nagle do gowy jedna myl i ze strachu o mao co nie zemdlaem:to na pewno rka Opatrznoci przytara mi nosa,eby da do zrozumienia,e moja nikczemno bya pilnie ledzona tam z gry przez cay czas,kiedy wykradaem Murzyna tej biednej,starej kobiecie,ktra nie wyrzdzia mi adnej krzywdy.A teraz ta sama rka Opatrznoci pokazuje mi,e w niebie jest Ten,ktry widzi wszystko,i chocia dotd pozwala, duej ju nie pozwoli na takie brzydkie sprawki.Hm...robiem,co mogem,eby si jako z tego wytumaczy;mwiem sobie,e od malekoci przyuczyli mnie do za,wic ostatecznie nie ma w tym tak wiele mojej winy.Ale jaki gos w rodku powtarza mi cigle:Bya w miasteczku szkka niedzielna,moge do niej chodzi;agdyby chodzi,nauczyliby ci,e ludzie,ktrzy tak postpuj,jak ty postpiz tym Murzynem,id prosto do pieka . Na t myl a zadygotaem.I prawie e postanowiem,e si zaczn modli.Zobacz,czy mi si nie uda przesta by takim chopcem,jakim byem dotd,i jako si poprawi.No wic uklkem.Ale w aden sposb nie mogem znale sw modlitwy.Dlaczego nie mogem?Na darmo prbowaem to ukry przed Nim albo chociaby przed sob.Wiedziaem doskonale,dlaczego nie mogem znale tych sw:poniewa miaem serce z e,poniewanie byem uczciwy,poniewa postpowaem obudnie.Udawaem,e niby to przestan grzeszy,a tymczasem w rodku grzeszyem w najohydniejszy sposb.Prbowaem ustami powiedzie,e zrobi to,co jest jedynie suszne i uczciwe,czyli napisz do wacicielki Jima izawiadomi j, gdzie on si teraz znajduje;ale tam,w samym rodku duszy wiedziaem,e to kamstwo i On te wiedzia.Nie mona kama w modlitwie przekonaem si o tym. Wic byem bardzo zmartwiony,tak bardzo,e ju nie mona bardziej;i nie wiedziaem,co robi.W kocu przysza mi do gowy myl.Powiadam sobie:napisz ten list,a potem zobacz, czy bd si mg modli.Nikt by nie uwierzy,jaki si od razupoczuem lekki niczym pirko i jak zniko gdzie cae moje zmartwienie!Strasznie uszczliwiony i przejty wziem kawaekpapieru i owek i napisaem: Panno Watson pani Murzyn Jim jest tutaj dwie mile poniej Pikesville i pan Phelps go trzyma i odda go pani jak pani mu przyle nagrod. Huck Finn Pierwszy raz w yciu poczuem,e jestem dobry i zupenie obmyty z grzechu;wiedziaem,e teraz znajd sowa modlitwy.Ale nie wziem si od razu do modlenia,tylko odoyem na bok list i zaczem myle.Mylaem,jakie to szczcie,e si wszystko tak dobrze skoczyo,i jak niewiele brakowao,a zostabym na zawsze stracony i poszed dopieka.Mylaem dalej. Przypomniaem sobienasz wypraw tratw w d rzeki i zobaczy em przed sob Jima,tak jak go cigle widziaem:w dzie i w nocy,czasem przy ksiycu,czasem w burzy,a my pyniemy z prdem i rozmawiamy albo miejemy si,albo piewamy!Ale jako w aden sposb nie mogem przypomnie sobie nic takiego,co by mnie do niego le usposobio,tylko wrcz przeciwnie. Zobaczyem go,jak po skoczonej wachcie zamiast mnie obudzi,czuwa biedny dalej,ebym mg si porzdnie wyspa;zobaczyem jego rozradowan twarz,kiedy wrciem na tratw wtedy po tej mgle i kiedy przyszedem do niego na moczary,tam gdzie by ten spr rodzinny,i w rnych takich przypadkach.Przypomniaem sobie,e zawsze mwi do mnie zociutki i dogadza mi,robi dla mnie,co tylko mg,i taki zawsze by dobry!A w kocu przypomniaem sobie ten dzie,kiedy go uratowaem,bo zegaem tym ludziom w odzi,e mamy osp na tratwie i Jim taki mi by za to wdziczny,i powiedzia,e jestem najlepszym przyjacielem, jakiego stary Jim ma na tym wiecie,i jedynym,jakimu zosta.Potem nagle spojrzaem na list do panny Watson. Bya to niebezpieczna chwila.Signem po list i trzymaem go w rku.Zaczem dre, wiedziaem,e musz raz na zawszezdecydowa,ktr z dwch drg wybior.Namylaem si chwil wstrzymujc troch oddech,a potem powiedziaem na gos: No wic zgoda,pjd do pieka! i podarem list. Bya to straszna myl i straszne sowa,aleju je wypowiedziaem.I wcale ich nie cofnem,i nie mylaem wicej o tym,ebysi poprawi.Po prostu wyrzuciem ca rzecz z gowy; powiedziaem sobie,e z powrotem zaczn grzeszy,co potrafi robi,bo przywykem do tego od malekoci;a dobrze postpowa nie potrafi.Na pocztek postaram si wykraJima z nie- woli,eby znw by wolny,a jak tylko zdoam wymyli co okropniejszego,te to zrobi.Bo skoro ju raz wpadem i wpadem na dobre mogteraz wali pen par. Potem usiadem i zaczem si zastanawia,od czego zacz,i rozwaaemkolejno wiele najrozmaitszych sposobw,a w kocu uoyem plan,ktry mi si podoba.Wic potem upatrzyem sobie zalesion kp lec kawaek dalej w d rzeki,a kiedy ciemnio si porzdnie,odbiem cicho od brzegu,przeprowadziem tratw do tej kpy,schowaem j dobrze i poszedem spa.Przespaem ca noc,wstaem,zanim cakiem si rozjanio,zjadem niadanie, woyem na siebie moje porzdne ubranie,zapakowaem do wzeka troch odzienia i rnych rzeczy,wsiadem do czna i popynem do brzegu.Wyldowaem troch poniej miasteczka,na wysokoci jak mi si zdawao farmy Phelpsa,a potem nabraemwody do czna,obciyem je kamieniami i zatopiem w miejscu,gdzie w razie czego mogem je odnale mniej wicej wier mili poniej maego tartaku wodnego. Potem wyszedem na drog,a kiedy mijaemtartak,zobaczyem napis:Waciciel Silas Phelps.Jakie kilkaset jardw dalej sta dom i zabudowania gospodarskie,ale chociadobrze wypatrywaem oczy,nie zobaczyemw pobliu nikogo,mimo e byo ju cakiem widno.Nic mnie to nie zmartwio,bo w tej chwili nie zaleao mi wcale na tym,eby kogo zobaczy chciaem tylko zorientowa si w okolicy.Wedle mojego planu miaem pokaza si na farmie od strony miasteczka,a nie z przeciwnego kierunku.Wic tylko rzuciem raz i drugi okiem,a potem poszedem drog prosto przed siebie.Pierwsz osob,na jak natknem si w miasteczku,by Ksi.Przykleja wanie ogoszenie o Krlewskiej niebywaoci.Tylko trzy przedstawienia , zupenie jak za pierwszym razem.W bezczelnoci nikt by tych szachrajw nie przecign! Dopademgo,zanim zdyem si rozmyli i stchrzy.Spojrza na mnie zdziwiony i powiada: No,no!A skd ty si tu wzie? A potem doda,tak jako z radoci i skwapliwie: Gdzie tratwa?Dobrze j ukrye? Odparem: O to samo chciaem spyta Wasz Wysoko. Teraz wcale ju nie mia takiej uradowanejminy.Powiedzia: Co ci przyszo do gowy,eby mnie o to pyta? A bo,Wasza Wysoko odparem kiedy zobaczyem wczoraj Krla w tym szynku, pomylaem,e nie uda nam si go zataszczy do domu,zanim troch nie wytrzewieje,co potrwa a pewno kilka godzin;wic dla zabicia czasu zaczem przechadza si po miecie.A potem spotkaem jednego jegomocia,ktry chcia,ebym mu pomg przeprawi si odzi na tamten brzeg rzeki i z powrotem i przywie owc.Da mi za to dziesi centw,wic pojechaem.Ale kiedymy cignli owc do odzi i ja sam trzymaem sznur,a ten jegomo pogania j od tyu,okazao si,e jestem za saby,wic si zerwaa i w nogi,a my za ni.Nie mielimy psa i musielimy gania po caej okolicy,dopki si nie zmczya.Zapalimy j,kiedy byo ju cakiem ciemno,i przywielimy na t stron rzeki,i dopiero wtedy wybraem si z powrotem na tratw.A jak zobaczyem,e tratwy nie ma,pomylaem sobie:wpadli w jakie tarapaty i musieli zwiewa.Zabrali mi mojego Murzyna,ktry jest jednym jedynymMurzynem, jakiego mam na tym wiecie,i teraz jestem sam,w cakiem obcej okolicy,inie mam ju adnego majtku ani nic takiego,i nie potrafi zarobi na ycie.Wic usiadem i zaczem paka.Noc przespaem w lesie.Ale w takim razie,co sistao z tratw?I z Jimem,moim biednym Jimem? ebym tak by zdrw,nie wiem...to jest niewiem,gdzie podziaa si tratwa.Ten stary gupiec co tam przehandlowa i dosta czterdzieci dolarw,ale kiedymy go znaleli wczoraj w szynku,nie mia ju ani centa,bo ta banda hultajw dokumentnie go oskubaa:zabrali mu wszystko z wyjtkiem tego,co wyda na wdk.Jak wreszcie pnym wieczorem zataszczyem go nad rzek i zobaczylimy,e tratwy nie ma,powiedzielimy:Ten may ajdak ukradnasz tratw,zostawi nas tu na lodzie i zwia na Poudnie . Przecie nie zostawibym chyba mojego Murzyna?Jedynego Murzyna,jakiego mam nawiecie,i moj jedyn wasno. Racja,ale nam to nie przyszo do gowy.Tak naprawd,tomy go zaczli uwaa za naszego Murzyna.Tak,tak,uwaalimy go za nasz wasno Bg jeden wie,ilemy dla niego zrobili.A kiedymy zobaczyli,e tratwa znika,a my nie mamy centa przy duszy,nie pozostao nam nic innego,jak jeszcze raz wzi si do Krlewskiej niebywaoci.Zabraem si do roboty i pracuj tak od samego rana,a w gardle cakiem mi zascho.Gdzie masz t dziesitk?Dawaj j. Miaem sporo pienidzy i daem mu dziesi centw,ale prosiem,eby kupi co do jedzenia i da mi troch,bo nie mam ju ani centa,a od wczoraj nic nie braem do ust.Ani sowa nato nie odpowiedzia,a po chwili wsiad na mnie ostro: Suchaj no,jak mylisz czy ten czarnuch przypadkiem nas nie obszczeka?Bo niech tylko sprbuje,a obedrzemy go ze skry! Jake to moliwe??To on nie uciek? Gdzie tam.Ten stary gupiec sprzeda go,nie podzieli si ze mn pienidzmi i wszystko przepapra. Sprzeda go? zawoaem i zaczem paka: Przecie to by mj Murzyn i te pienidze byy moje!Gdzie on jest?Chc mojego Murzyna u--u-u! Ale go nie dostaniesz,wic przesta si maza.Suchaj no,czy ty przypadkiem nie masz zamiaru nas obsmarowa?Niech mnie diabli,jeeli bd tak gupi,eby ci wierzy.Bo gdyby sprbowa... Zamilk,ale odkd znaem Ksicia,nigdy mu z oczu tak le nie patrzao.Powiedziaem cigle pochlipujc: Ani myl nikogo wydawa.I nie mam czasu,eby si takimi rzeczami zajmowa.Musz i i szuka mojego Murzyna. Zrobi teraz tak min jakby go co martwio;sta mylc i marszczc czoo i tylko ogoszenia, ktre sobie przewiesi przez rami,ruszay si na wietrze.W kocu powiada: Powiem ci co.Zostaniemy tu ze trzy dni.Jeeli przyrzekniesz,e nas nie wydasz inie pozwolisz temu czarnuchowi,eby nas obszczeka,powiem ci,gdzie go szuka. Przyrzekem mu,a on mi na to: Jest na fermie Silasa Ph...i urwa.Wida byo,e zacz mwi prawd,ale kiedy umilk tak raptownie i zacz si zastanawia i namyla,zrozumiaem,e zmieni zamiar.Tak te byo. Nie ufa mi chcia mie pewno,e nie bd mu wchodzi w drog przez cae trzydni.Po chwili powiedzia:Farmer,ktry go kupi,nazywa si Abram Foster,Abram G.Foster i mieszka czterdzieci mil w gb kraju,przy drodze do Lafayette. wietnie powiedziaem. W trzy dni zd wrci.Wyjd dzisiaj po poudniu. Nie,nie wyjdziesz po poudniu,tylko wyjdziesz zaraz!I eby mi nie marudzi ani nie gada za duo.Trzymaj jzyk za zbami i wal prosto przed siebie,a nic zego ci od nas nie spotka. Takiego polecenia sobie yczyem i takie staraem si od niego wydoby.Chciaem,eby mnie zostawili w spokoju,bo tylko wtedy mogemprzeprowadzi swj plan. Wic zmykaj doda Ksi panu Fosterowi powiedz,co ci si ywnie podoba.Moe potrafisz go przekona,e ten czarnuch jest twoj wasnoci.S gupcy,ktrzy nie daj dokumentw,przynajmniej syszaem,e zdarzaj si tacy na poudniu.A jak mu powiesz o tej bujdzie z ogoszeniem i nagrod i wytumaczysz,jaki to miao cel,moe ci uwierzy.No,wic zmykaj i powiedz mu,co ci lina na jzyk przyniesie.Tylko radz ci pamita,eby nieotwiera gby po drodze! Zostawiem go i poszedem drog za miasto.Nie obejrzaem si,chocia czuem,e za mn patrzy.Ale wiedziaem,esi zmczy i da w kocu spokj.Szedem prosto t drog dobr mil, nie zatrzymujc si ani razu,potem zawrciemi ju przez las ruszyem w kierunku farmyPhelpsa.Pomylaem,e bdzie chyba lepiej,jeeli nie marnujc czasu wezm si z miejsca do przeprowadzenia swojego planu,bo nie chciaem,eby si Jim z czym wygada,zanim Krl i Ksi prysn z okolicy.Wolaem nie zadziera z tego rodzaju szelmami.Miaem ju do ich widoku i chciaem rozsta si z nimi na dobre. Nazywam si teraz inaczej Kiedy zaszedem na miejsce,byo cicho i tak jako niedzielnie i gorco,i sonecznie robotnicy poszli w pole.W powietrzu sycha byo takie ciche brzczenie owadw i much,od ktrego wszystko wydaje si strasznie samotne,jakby ludzie pomarli i na zawsze odeszli;jeeli w takiej chwili wiatr zaszeleci w liciach,czowiekowi robi si cakiem aobnie na duszy,bo zaraz mu si zdaje,educhy co szepcz duchy bardzo dawno zmarych ludzi i czowiek daby gow,ete duchy mwi o nim.Wtedy przewanie myli sobie,e te by wola nie y i skoczy z tym raz na zawsze. ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPc W c T c `+ . c!;!Bya to jedna z tych maluchnych plantacji baweny,ktre wszystkie s do siebie podobne. Dziedziniec o powierzchni dwch akrw,cay obwiedziony potem.Przeaz zrobiony z grubych kd,pasko citych i ustawionych stopniami niczym beczki rnejwysokoci,do przechodzenia przez pot,a dla kobiet jako podwyszenie przy wsiadaniu na konia.Tu i tam na dziedzicu paty ndznej trawy,ale poza tym ziemia gadka i goa jak stary kapelusz,z ktrego star si meszek.Wielki drewniany dom dla biaych mieszkacw bierwiona ciosane,a szpary midzy nimi wypenione glin czy te wapnem;te gliniane czy wapienne poprzeczne prgi kiedy byy zielone.Kuchnia z nie ciosanych bali,poczona z domem dugim i szerokim gankiem,otwartym po bokach,ale przykrytym od gry dachem.Za kuchni wdzarnia z nie ciosanych bali,po drugiej stronie wdzarni trzy mae chaty dla Murzynw,dalej maa szopa stojca oddzielnie i przylegajca do ogrodzenia w gbi podwrza,za ni jakie zabudowania. Koo szopy d na popi i ogromny kocio do gotowania myda,na awce przy drzwiach kuchennych wiadro wod i miednica,obok pies picy w socu.Wicej psw picych tu i tam w ronych miejscach,w jednym kocu dziedzica kilka drzew szeroko rozrosych,krzaki porzeczek i agrestu pod potem.Za potem ogrd warzywny i grzdki arbuzw ,jeszcze dalej pola baweny,a za nimi lasy. Obszedem dziedziniec dookoa,dostaem si do rodka,przelazem obok maej szopyi ruszyem w kierunku kuchni.Po kilkunastu krokach usyszaem niewyrane warczenie koowrotka taki dwik wznoszcy si paczliwie coraz wyej i wyej,a potem nagle opadajcy;i wtedy wiedziaem ju na pewno,e wolabym nie y,bo to jest najaobniejszy dwik na caym wiecie. Szedem dalej nie ukadajc sobie adnego okrelonego planu,tylko ufajc,e jak przyjdzie co do czego,Opatrzno sama woy mi w usta odpowiednie sowa,bo zauwayem,e Opatrzno zawsze podsuwa mi odpowiednie sowa,jeeli niczego sobie z gry nie planuj. Kiedy znalazem si w poowie drogi,najpierw wsta jeden pies,a potem drugi i podbiegy do mnie,wic naturalnie przystanem,obrciem si do nich twarzi ani drgnem.A jaki wrzask podniosy!Mniej wicej po minucie byem,mona by powiedzie,niczym piasta koa,w ktrym zamiast szprych byy psy zebrao si tych kundli dookoa mnie chyba pitnacie i wycigajc szyje podnosiy by,i szczekay albo warczay.A szo ich coraz wicej widziaem,jak w rozmaitych miejscach przeskakuj przez poty i wybiegaj zza rozmaitych wgw. Z kuchni wysza Murzynka z wakiem w rku i zacza woa: Zmykaj mi zaraz,Tige! Jazda,Spot!Ju was tu nie ma! Przyoya tym wakiem najpierw jednemu,a potem drugiemu, wic ucieky z wyciem,a za nimi posza reszta.Ale ju w nastpnej sekundzie poowa wrcia, machay zawzicie ogonami i byy bardzo przyjacielskie.Nie ma si co ba psw,ani troch! Za Murzynk wysza maluchna murzyska dziewczynka i dwch maych chopcw ubrani tylko w jedne koszule zezgrzebnego ptna caa trjka uczepia si spdnicy matki i zerkaa zza niej bardzo bojaliwie w moj stron,jak to zwykle dzieci murzyskie.Po chwili z domu wybiega biaa kobieta,lat jakich czterdziestu piciu albo pidziesiciu,z go gow i wrzecionem w rku.Za t kobiet biegy jej malutkie biae dzieci,ktre zachowyway si dokadnie taksamo jak dzieci murzyskie.Kobieta miaa twarz ca rozpromienion od umiechw.Zawoaa: A wic przyjechae nareszcie!To jeste ty,prawda?Wyrbaem:Tak,prosz pani zanim zdyem pomyle.Chwycia mnie w objcia i ucisna mocno,a potem wzia za obie rce i potrzsaa nimi bardzo dugo;potem zy stany jej w oczach i spyny po twarzy.Po prostu nie moga sido naobejmowa mnie i naciska,i wci powtarzaa: Nie jeste tak bardzo podobny do matki,jak si tego spodziewaam,ale co tam,mniejsza o to,tak si ciesz,e ci nareszcie widz!.Mogabym ci zje z radoci!Dzieci,to wasz kuzynek Tom,przywitajcie si z nim. Ale malcy pospuszczali gowy,powkadali palce do buzi i schowali si za matk.Kobieta paplaa dalej: Lizo,skocz no i przynie mu co gorcego do zjedzenia...A moe jade ju niadanie na statku? Odparem,e mi dali niadanie na statku.Wtedy kobieta wzia mnie za rk i zaprowadzia do domu;dzieciarnia dreptaa za nami.Kiedymy weszli do rodka,posadzia mnie na wyplatanym krzele,sama usiada na maym stoeczku przede mn,wzia mnie za rk i powiada: Teraz mog ci si napatrzy do woli.Tyle lat!Bg mi wiadkiem,e nieraz tskniam zat chwil,no i jeste nareszcie.Spodziewalimy si ciebie ju ze dwa dni temu,albo i dawniej. Dlaczego si spni?Czy statek wpad na mielizn? Tak,prosz pani,statek... Nie mw do mnie pani ,mw ciociu Sally .W ktrym miejscu wpadlicie na mielizn? Nie bardzo wiedziaem,co odpowiedzie,bo nie miaem pojcia,czy tenstatek powinien by przyjecha z pnocy czy z poudnia.Ale wierz mojemu instynktowi,a mj instynkt mi mwi, e statek powinien by jecha w d rzeki gdzie w kierunku Orleanu.To mi jednak niewiele pomogo,bo nie znaem nazw mielizn w tych stronach.Zrozumiaem,e albo musz wymyli jak nazw,albo zapomnie,jak si nazywaa ta mielizna,na ktrej osiad nasz statek,albo... albo...Wtemprzyszed mi do gowy wietny pomys,wic zaraz powiadam: To wcale nie przez mielizn.Na mielinie siedzielimy krtko.Wybucho nam co i wyrwao tok. Mj Boe!!Ranio kogo? Nie,prosz pani.Tylko zabio jednego Murzyna. Wielkie szczcie,bo czasem taki tok potrafi zrani czowieka.Na Boe Narodzenie mino dwa lata,jak twj wujaszek Silas wraca z Nowego Orleanu na Lally Rook .Wtedy te urwa si tokiranio czowieka.Zdaje si,e ten biedak potem umar.By baptyst.Twj wujaszek Silas zna jedn rodzin w Baton Rouge,ktra znaa bardzo dobrze jego krewnych.Tak,teraz sobie przypominam,e ten biedak umar.Zrobio si zakaenie i musieli go po kawaku amputowa.Ale to nicnie pomogo.Tak,z pewnoci wywizao sizakaenie.Cakiem zsinia i umar w Panu.Podobno okropnie wyglda.Twj wujaszek Silas co dzie jedzi po ciebie do miasteczka.Teraz te pojecha,nie dalej jakgodzin temu.Musiae go chyba spotka po drodze starszawy jegomo w.... Nie,ciociu Sally,nie spotkaem nikogo.Statek przybi do brzegu o wicie,wic zostawiem kuferek na przystani i przeszedem si troch po miasteczku,a potem na pola,eby nie trafi tu za wczenie.Dlatego szedem boczn drog. Komu dae kuferek na przechowanie?? Nikomu. Bje si Boga,dziecko!Przecie ci go ukradn! Tak go schowaem,e na pewno mi nie ukradn odparem. A jak si to stao,e ci dali tak wczenie niadanie na statku? Wycigna mnie na cienki ld,ale jako si wykaraskaem. Kapitan zobaczy mnie na pokadzie i powiedzia,ebym lepiej co zjad,zanim zejd na ld,i zaprowadzi mnie do kwater oficerskich,gdzie wanie byo niadanie,i mogem je,ile chciaem. Ogarn mnie taki niepokj,e nie mogem ju nawet sucha uwanie.Nie dawaa mi spokoju myl o dzieciach miaem wielk ochot wzi je gdzie na bok i troch wypompowa, eby si dowiedzie,kim jestem.Ale o tym nie byo nawet co marzy,pani Phelps nie odchodzia i bez ustanku paplaa.A potem nagle wystpia z czym takim,e zimne dreszcze przeleciaymi po plecach. My tu gadu-gadu,a nic mi jeszcze nie powiedziae o cioci ani o nikim w domu.Teraz ja zamkn usta,a ty je otworzysz.Musisz mi powiedzie wszystko owszystkich po kolei o kadym,jak si miewaj,co robi i co mi kazali powtrzy,w ogle wszystko,co ci przyjdzie do gowy. Hm,zrozumiaem,e teraz ju le,i to le jak dugi.Dotd Opatrzno mi pomagaa,niemog powiedzie,ale teraz wpadem na dobre.Zrozumiaem te,e nic by mi z tego nie przyszo,jakbym prbowa brn dalej musiaem si podda.Wic powiadam sobie:tu po raz drugi trzeba bdzie zaryzykowa prawd.Ju otworzyem usta,ale pani Phelps chwycia mnie za rk,wepchna za ko i powiada: Wanie idzie!Schyl gow,jeszcze niej,o tak,wystarczy.Tylko mi si nie zdrad,e tujeste!Zrobimy mu kawa.Dzieci,ani sowa! Zrozumiaem,e ju po mnie.Ale nie byo cosi martwi,nie miaem innej rady,jak tylkosiedzie cicho i przygotowa si do ucieczkiw razie najgorszego. Kiedy stary jegomo wchodzi,migna mi jego posta,potem zakryo j ko.Pani Phelps podskoczya do ma i pyta: Przyjecha?? Nie odpar. Mj Boe!! zawoaa. Co te mogo siz nim sta?? Sam doprawdy nie wiem powiedzia pan Phelps.Musz przyzna,e mocno jestem zaniepokojony. Zaniepokojony! powiada ona.Ja chyba niedugo oszalej!.Ale on musia przyjechairozminlicie si w drodze.Wiem,e tak jest co mi mwi,e on przyjecha. Ale,Sally,nie mogem si z nim rozmin,wiesz dobrze,e nie mogem. Och,Boe,Boe!Co moja biedna siostra na to powie?Na pewno przyjecha!Musiae siz nim rozmin! Nie martw mnie,Sally,bo sam jestem ju do zmartwiony.Nie rozumiem,doprawdy,co to wszystko znaczy.Nie wiem,co robi dalej,i ani myl ukrywa,e bardzo mnie to niepokoi.Ale nie udmy si,e przyjecha,bo w adnym wypadku nie mgbym go nie zauway.To jest straszne,Sally,po prostu straszne,ale co zego musiao spotka ten statek! Och,Silas,spjrz no na drog!Prdko czytam kto przypadkiem nie jedzie? Podskoczy do okna znajdujcego si od gowy ka,a na to tylko czekaa pani Phelps. Schylia si prdko,szarpna mnie i wtedy wylazem z mojej kryjwki w nogach ka.No i kiedy stary jegomo odwrci si od okna,stalimy tak obok siebie ona caa w umiechach i rozpromieniona,a obokniej ja,spocony taki jaki okropnie potulny.Pan Phelps wybauszy na nas oczy spyta: Kto to jest?? Jak ci si zdaje?? Nie mam pojcia.Kto? Tomek Sawyer!! Jak babci kocham,o mao co nie rymnemjak dugi!Ale waciwie tobym nie zdy,bopan Phelps chwyci mnie za rk i zacz potrzsa ni,i nie puszcza,tylko dalej potrzsa;a pani Phelps jak nie zacznie koo nas skaka i mia si,i paka z radoci!A potem jak oboje nie zaczn bombardowa mnie pytaniami o Sida i Mary,ireszt rodziny! Przypili si do mnie i nie puszczali przez dwie godziny,a zanim w kocu jzyk nie zacz mi ze zmczenia stawa kokiem,zdyem opowiedzie o mojej rodzinie to jest o rodzinie Sawyerw wicej,ni jakimkolwiek szeciu rodzinom Sawyerw mogo si przydarzy w cigu caego ycia.I wytumaczyem im dokadnie,jak to byo,e u ujcia Biaej Rzeki urwa si ten tok i wyrzucio gowic,przez co stracilimy trzy dni na napraw.Zapali haczyk i poknli go gadko,bo skd mogli wiedzie,ile trwa naprawa takiej rzeczy?Gdybym im powiedzia,e pko co innego,te by uwierzyli. Ale jeeli oni si cieszyli,byo to niczym w porwnaniu z moj radoci czuem si tak, jakbym si po raz drugi urodzi.Taki byem szczliwy,kiedy usyszaem,kim jestem. Teraz z jednej strony czuem,si bardzo dobrze,a z drugiej okropnie niedobrze;atwo i dobrze byo mi udawa Tomka Sawyera,wic czuem si wietnie,dopki nie usyszaem postkiwania statku pyncego w d rzeki.Wtedy powiedziaem sobie:przypumy,e Tomek Sawyer przyjecha tym statkiem i e lada chwila tuwejdzie i zawoa mnie po imieniu,zanim zd mu mrugn,eby siedzia cicho?Hm,nie mog do tego dopuci.Wszystko wtedy przepadnie.Musz wyj mu naprzeciwko i przyapa go gdzie po drodze.Wic powiedziaem staruszkom,e wybior si do miasteczka po mj kufer.Pan Phelps chcia ze mn pojecha,ale odparem,e sam sobie poradz z koniem,po co mam fatygowa wuja. aosny koniec ich wysokoci Wyruszyem wozem do miasteczka,a kiedy znalazem si na p drogi,zobaczyem wzjadcy z przeciwnego kierunku.Naturalnie Tomek Sawyer!Wic przystanem i czekaem,a podjedzie bliej.Zawoaem:Stj!i wonica Tomka cign lejce,a jemu usta otworzyy si niczym wrota i tak ju zostay;chrzkn kilka razy jak czowiek,ktremu zascho wgardle,a potem powiada: Nie zrobiem ci nigdy nic zego.Wiesz dobrze!Wic po co wracasz i straszysz mnie w taki sposb? Wcale nie wracam odparem bo nigdzie nie odchodziem. Kiedy usysza mj gos,troch mu si mina poprawia,ale nie by jeszcze cakiemuspokojony.Powiada: Suchaj no,nie rb mi kawaw,bo wiesz,e ja bym ci nie zrobi.Sowo dajesz,e nie jeste duchem? Sowo daj!! No,to...no,to...wierz ci,naturalnie.Ale jako nie mieci mi si to w gowie.Suchaj, Huck,to ty w ogle nie zosta zamordowany? Nie.W ogle nie zostaem zamordowany.Nabraem ich tylko.Jak nie wierzysz,podejd bliej i dotknij mnie. Dotkn i to mu wystarczyo.A tak si ucieszy z tego naszego spotkania,e po prostu nie mia pojcia,co ze sob robi.Naturalnie chcia,ebym mu natychmiast opowiedzia o wszystkim,bo to bya wielka przygoda i nadzwyczajnie tajemnicza,wic poczu si od razu w swoim sosie.Ale odparem,e tymczasem musimy da temu spokj,i poprosiem wonic Tomka,eby zaczeka,a sami odjechalimy kawaek.Powiedziaem Tomkowi,w jakich jestem tarapatach,i spytaem,comy jego zdaniem powinni zrobi.Odpar,ebym si do niego chwil nieodzywa i nie przeszkadza mu.Myla,myla i niedugo powiada: Dobra nasza,wiem,co zrobimy!We mj kuferek i udawaj,e to niby twj.Zawr teraz i jed wolno,tak eby trafi do domumniej wicej o waciwym czasie;ja odjadkawaek w stron miasta,a potem wrc i bd w domu w jaki kwadrans albo p godziny po tobie.W pierwszej chwili moesz si nie zdradza,e mnie znasz. Zgoda odparem ale czekaj chwil.Jest jeszcze co,o czym nie wie niktoprcz mnie. Chodzi o jednego Murzyna,ktrego prbuj wykra,eby mg by wolny.Na imi mu Jim... Jim starej panny Watson. Co??Przecie Jim... zawoa Tomek i urwa..Zacz myle. Wiem dobrze,co powiesz mruknem. Powiesz,e to jest pode wistwo.No wicco z tego?Jestem pody i koniec.Mam zamiar wykra tego czarnucha i chc,eby siedzia cicho i eby mnie nie zdradzi. Oczy mu zabysy i powiada: Pomog ci wykra tego Murzyna. Zdbiaem i mylaem,e zaraz padn.Czego takiego jak dugo yj nie syszaem i musz powiedzie,e Tomek bardzo straci w moich oczach.Tylko e jako nie mogem w to uwierzy. Tomek Sawyer miaby by wykradaczem Murzynw?! Och,gupie arty! zawoaem. Ani myl artowa. No wic tak czy siak pamitaj:jakby ci kto powiedzia co o zbiegym Murzynie,toani ty, ani ja nic o nim nie wiemy. Potem przenielimy jego kufer na mj wzi rozjechalimy si,kady w swoj stron.Ale z tej radoci i z tych wszystkichmyli,ktre chodziy mi po gowie,cakiem zapomniaem,e mam jecha wolno i przyjechaem do domu duo za prdko,jak na taki szmat drogi.Pan Phelps wyszed przed drzwi i powiada: Ale to zdumiewajce!Kto by pomyla,e ta kobya potrafi zdoby si na podobny wysiek!Szkoda,e nie spojrzelimy na zegarek.I jest suchuteka,ani krztyny piany. Nadzwyczajne! Nie sprzedabym teraz tego konia nawet zasto dolarw.Sowo daj,e bym nie sprzeda.A przedtem przyjbym za niego pitnacie i uwaabym,e nie jest wart wicej. Tylko tyle powiedzia pan Phelps.Niewielu znaem ludzi tak zacnych i tak dobrodusznych. Ale co si tu dziwi:poza tym,e by farmerem,by jeszcze kaznodziej i mia na kocu plantacji maluchny koci drewniany,ktry wybudowa wasnym kosztem;nie tylko wygasza w tym kociele kazania,ale takenaucza i nie bra za to od nikogo centa,chocia kady by mu chtnie zapaci.Na Poudniu peno jest takich farmerw-kaznodziejw i wszyscy postpuj w podobny sposb. Po jakiej pgodzinie Tomek zajecha na swoim wozie przed gwny przeaz w pocie.Ciotka Sally zobaczya go przez okno,bo odlego bya nie wiksza ni pidziesit jardw.Zawoaa: Spjrz no,kto przyjecha!Kto to moe by?Wydaje mi si,e to kto cakiem obcy.Jimmy (by to jeden z malcw)biegnij do Lizy i powiedz,eby pooya dodatkowe nakrycie na stole. z tym raz na zawsze. ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPEc!3c! H!' c"%5A J"Wszyscy popdzili do drzwi,bo naturalnie ludzie obcy nie trafiaj czsto w te strony,wic jak ju si zjawi,budz wiksze zaciekawienie ni na przykad ta febra.Tomek przeszed przez pot i kierowa si teraz w stron domu;wz,ktrym przyjecha,oddala si szybko drog do miasteczka,a my wszyscy stalimy stoczeni przy drzwiach.Tomek mia na sobie swoje miejskie ubranie i mia widzw,ktrzy mu si przygldali,a to zawsze sprawiao mu wielk przyjemno.W takich chwilach umia zachowa si naprawd elegancko.Nie mylcie,e pomyka przez ten dziedziniec jak wylkniona owca,gdzie tam!Szed spokojny i wany niczym tryk.Kiedy stan przed nami,uchyli kapelusza ruchem piknym i takim jakim delikatnym, jakby tobya przykrywka pudeka penego picychmotyli,ktrych nie chcia obudzi.Potem powiedzia: Jeli si nie myl,mam przyjemno z panem Archibaldem Nicholsem? Nie,mj chopcze odpar pan Phelps. Przykro mi powiedzie,e twj wonica wprowadzi ci w bd.Do farmy Nicholswjest jeszcze trzy mile.Ale prosimy do nas. Tomek spojrza przez rami i rzek: Za pno,ju go nawet nie wida. Tak,mj synu,wz odjecha.Wejd,prosz!Zjesz z nami obiad,apo obiedzie zaprzgniemy konia i odwieziemy ci do Nicholsw. Och,jakebym mg robi pastwu taki kopot.Wykluczone!Pjd pieszo,trzy mile todla mnie drobnostka. Kiedy my nie pozwolimy ci i pieszo,bo coby wtedy pomyla o naszej poudniowej gocinnoci.Prosimy do rodka. Naprawd prosimy wtrcia ciotka Sally. To dla nas aden,ale to aden kopot.Musisz zosta,modziecze!Po prostu nie moemy na to pozwoli,eby szed pieszo trzy mile w takim kurzu.A zreszt,jak ci tylko zobaczyam,zaraz kazaam pooy jedno wicej nakrycie na stole,wic zrobiby nam zawd.Wejd,prosz,i czuj si jak w domu! Tomek podzikowa im bardzo piknie i bardzo serdecznie i da si w kocu namwi.A jak ju wszed,powiedzia,e jest w tych stronach obcy,e przyjecha z Hicksville w stanie Ohio i nazywa si WilliamThompson i tu znowu si ukoni. No,a potem plt i plt,i plt bajki o Hicksville i o rnych ludziach,jakich tylko potrafi w tym miecie wymyli,wic zaczem si troch denerwowa i dzi wi,co to wszystko moe mie wsplnego z ratowaniem mnie z moich tarapatw.A tu nagle Tomek,nie przestajc mwi,pochyli si i pocaowa ciotk Sally w same usta,a potem na powrt rozsiad si wygodnie w krzele i baja dalej.Ale ciotka Sally zerwaa si na nogi,otara usta wierzchemdoni i zawoaa: Ty bezczelny smarkaczu!! Zrobi troch obraon min i powiedzia: Naprawd,dziwi si pani. Dziwisz si?A co ty myla,e niby kto jajestem?Mam wielk ochot wzi ci i... Suchaj no,co ci przyszo do gowy,eby mnie caowa? Tomek zrobi teraz tak jakby spokornia min i odpar: Nic mi nie przyszo do gowy.Nie chciaem zrobi nic zego.Tylko...tylko mylaem,e pani bdzie zadowolona. Ach,ty gupcze!Chwycia do rki wrzeciono i wygldao na to,e ostatkiem si powstrzymuje si od zdzielenia go po gowie. Dlaczego przypuszcza,e bd zadowolona? Naprawd nie wiem,prosz pani.Tylko e oni...oni mi powiedzieli,e pani bdzie zadowolona. Oni ci powiedzieli,e bd zadowolona!Ktokolwiek ci to mwi,by rwnym tobie gupcem.Jak dugo yj,nie syszaam czego podobnego!Kto s ci oni? Och,wszyscy.Wszyscy mi to,prosz pani,mwili.Ledwie si moga powstrzyma.Z oczu leciay jej iskry,a palcami to tak ruszaa,jakby go chciaa podrapa.Powiedziaa: Kto to s wszyscy?Jeeli mi w tej chwili nie powiesz,bdzie na wiecie mniej o jednego durnia! Tomek wsta z min stropion,sign po kapelusz i wyjka: Przykro mi,ale czego takiego to si naprawd nie spodziewaem.Mwili mi,ebym pani pocaowa.Wszyscy mi to mwili.Powiedzieli:pocauj j,bdzie zadowolona.Kade z nich mi to powtarzao.Ale teraz auj,prosz pani,i wicej tego nie zrobi.Sowo daj,e nie zrobi. Nie zrobisz,naprawd?!No myl! Naprawd,prosz pani,mwi uczciwie.Nie pocauj pani,dopki pani o to nie poprosi. Dopki ja ci o to nie poprosz?!Nie,to przechodzi ludzkie.pojcie!Co mi si zdaje,e bdziesz Matuzalemem midzy wszystkimi durniami na wiecie,zanim ja cio to poprosz! Bardzo mnie to dziwi cign dalej Tomek.I w aden sposb nie mog si w tym poapa.Oni mi powiedzieli,e bdzie pani zadowolona,i ja te tak mylaem.Ale...przerwa i zacz rozglda si po pokoju bardzo powoli,jakbyw nadziei,e natrafi gdzie na jakie yczliwe spojrzenie.Zatrzyma wzrok na panu Phelpsie i spyta: Czy nie przypuszcza pan,e pani Phelps bdzie zadowolona,jak j pocauj? Hm....nie...moim zdaniem...chyba nie przypuszczaem. Wtedy Tomek spojrza w ten sam sposb namnie i z kolei mnie spyta: A ty,Tomek,nie przypuszczae,e ciotka Sally otworzy ramiona i zawoa:Sid Sawyerprzyjecha...? Mj ty Boe! wrzasna pani Phelps i rzucia si do niego.Ty bezwstydny otrze,eby mnie tak oszuka i chciaa gopochwyci w ramiona,ale on jej nie dopuci do siebie i powiedzia: Nie,ciociu Sally,wpierw musisz mnie poprosi. Wtedy ona,nie tracc ani chwili,poprosia go,a potem jak nie zacznie Tomka ciska i caowa,i znowu ciska i caowa,a wreszcie oddaa go panu Phelpsowi i on dokoczy tego, co ona zacza.Kiedy si troch uspokoili,powiedziaa: Co za niespodzianka!Nie mielimy pojcia,e przyjedziesz,i spodziewalimy si tylko Tomka.Wasza ciotka wcale mi nie pisaa,e oprcz niego kto si jeszcze do nas wybiera. Bo waciwie mia przyjecha tylko Tomekopar,Ale tak j prosiem i prosiem,e mi w ostatniej chwili pozwolia.A potem,ju na statku,pomylelimy sobie z Tomkiem,e to bdzie wietny kawa,jeeli on przyjedzie tu do was pierwszy,a ja przywlok si w jaki czas po nim i bd udawa obcego.Ale to by wielki bd,ciociu Sally.Ten dom nie jest miejscem bezpiecznym dla obcego czowieka. Dla bezczelnych mokosw z pewnoci niejest odpara. Naleao ci si,Sid,ebym ci mocno wytargaa za uszy.Tak wcieka nie byam od Bg wie kiedy.Ale co tam,nic mi to nie przeszkadza!Zgodziabym si na tysic takich psikusw,byleby tu by z nami.Swoj drog,jak pomyl o tej hecy!...Nie przecz,e kiedy mnie pocaowa,dosownie zdbiaam. Obiad jedlimy na szerokim,otwartym ganku,czcym dom z kuchni.A na stole stao tyle potraw,e starczyoby tego dla siedmiu rodzin.Wszystko byo prosto z pieca nie jakie tam ylaste i rozgotowane miso,ktre przeleao ca noc na pce w wilgotnej piwnicy,a na drugidzie smakuje niczym stara podeszwa.Zanim siedlimy do stou,wujaszek Silas odmwi bardzo dugmodlitw,ale trzeba powiedzie,e obiad wart by tego;i nic nie wystygo,jak to czsto bywa w takich wypadkach. W cigu popoudnia pastwo Phelps rozmawiali duo o najrozmaitszych rzeczach i my z Tomkiem cay czas nadstawialimy uszy,ale nic z tego,bo ani razu nie wspomnieli o adnym zbiegym Murzynie;a znowu my balimy si zadawa pytania.Za to wieczorem,przy kolacji, odezwa si nagle ktry z malcw: Tatku,czy nie moglibymy z Sidem i Tomkiem pj na przedstawienie? Nie,dziecko odpar pan Phelps. Myl,e w ogle nie bdzie adnego przedstawienia. Ale gdyby nawet byo,te bycie nie poszli.Zbiegy Murzyn powiedziaBurtonowi i mnie wszystko o tym gorszcym widowisku i Burton mia uprzedzi ludzi.Myl,e do tego czasu przepdzili ju z miasta tych bezwstydnych wczgw. A wic tak si miay rzeczy i ja nic nie mogem na to poradzi!! Mielimy spa z Tomkiem w jednym pokoju ijednym ku;a e bylimy zmczeni,zaraz po kolacji powiedzielimy wszystkim dobranoc,poszlimy na gr spa,wlelimy na parapet okna, po drucie od piorunochronu spucilimy si na ziemi i pomaszerowalimy do miasteczka.Byem prawie pewien,e nikt nie uprzedzi Krla i Ksicia,wic wiedziaem,e jak si nie popiesz i sam tego nie zrobi,spotka ich co nieprzyjemnego. Po drodze Tomek opowiedzia mi,jak to ludzie doszli do przekonania,e zostaem zamordowany,jak tatko niedugo po mojej mierci poszed sobie i wicej nie wrci,i jakie byo w miasteczku poruszenie po ucieczce Jima.Ja znw opowiedziaem dokadnie Tomkowi o naszych szelmach od Krlewskiej niebywaosci i co tylko zdyem o naszej podry tratw. Kiedydotarlimy do miasteczka i szlimy gwn ulic (byo ju po dziewitej),zobaczylimy nagle walcy w nasz stron tum ludzi z pochodniami,wrzeszczcych i pohukujcych,bijcych w cynowe patelnie i dmcych w rogi.Odskoczylimy na bok,eby ich przepuci.A jak nas mijali,zobaczyem,e pdz przed sob Krla i Ksicia to znaczy domyliem si,e jest to Krl i Ksi,bo byli cakiem oblepieni smo i pierzem,i w ogle nie przypominali ludzi; wygldali jak dwa ogromne piropusze.Hm,na ten widok zdjomnie obrzydzenie i al mi si zrobio tych dwch biednych otrzykw,i jako nagle mina mi caa zo,co j do nich czuem.Bo te straszno,byo na to patrze.Ludzie potrafi by dla siebie nawzajem paskudnie okrutni. Zrozumielimy z Tomkiem,e przyszlimy za pno i nic ju nie moemy im pomc. Spytalimy o nich jakich azikw i ci nam powiedzieli,e ludzie przyszli na przedstawienie jakby nigdy nic i nie zdradzili si z niczym,dopki ten biedny,stary Krl nie rozhasa si na dobrena scenie;wtedy kto da znak i wszyscy rzucili si na nich.Wic poszlimy do domu i ja nie czuem si ju taki zadowolony z siebie,tylko jaki pody i zawstydzony,i czemu winien, chocia przecie nie zrobiem nic zego.Ale zawsze tak si dzi eje:jest to cakiem bez rnicy, czy czowiek postpuje le czy dobrze,bo jego sumienie nie ma ani krztyny rozumu i tak czy siak go si czepia.Gdybym mia psa,ktry nie byby mdrzejszy od ludzkiego sumienia, zwyczajnie bym go otru.Zajmuje to wicej miejsca ni wszystko inne razem wzite,co siedzi w czowieku,a poytku nie daje adnego.Tomek Sawyer te tak uwaa. Podtrzymujemy Jima na duchu Przestalimy mwi i wzilimy si do mylenia. Tomek powiedzia: Popatrz no,Huck!Co za gupcy z nas,emyna to wczeniej nie wpadli.Gow daj,e wiem,gdzie jest Jim. Co ty mwisz!!Gdzie? W tym szaasie koo dou na popi.Posuchaj,Huck.Czy nie zauwaye,e kiedy siedzielimy przy obiedzie,jaki Murzyn zanosi tam jedzenie? Owszem,zauwayem. I co myla?e dla kogo jest to jedzenie? Dla psa. Ja te tak mylaem.A tymczasem to wcale nie byo dla psa. Dlaczego?? Bo ten Murzyn nis take arbuza. Racja,pamitam.No wiesz,to przechodzi ludzkie pojcie,eby mi taka rzecz nie przysza do gowy.Przecie psy nie jedz arbuzw!Czowiek moe czasem patrze na co i wcale tego nie widzie. Ten Murzyn cign dalej Tomek otworzy kdk na drzwiach,zanim wszed do rodka, i zamkn j,jak wyszed.Przynis wujaszkowi jaki klucz,mniej wicej w tym czasie, kiedymy wstawali od stou gow daj,e wanie ten klucz.Arbuz dowodzi,e to czowiek,a kdka e wizie.Nie wydaje mi si,ebymogo by dwch winiw na maej plantacji, gdzie w dodatku wszyscy s tacy dobrzy i tacy agodni.Ten wizie to Jim.Dobra nasza.Ciesz si,e doszlimy do tego w sposb,w jaki by to zrobili prawdziwi detektywi,bo wszystkie inne sposoby niewarte s funta kakw.Teraz rusz mzgownic,Huck i obmyl jaki plan wykradzenia Jima,ja uo drugi;potem je porwnamy i wybierzemy ten,ktry nam sibardziej spodoba. Co za mdra sztuka z tego Tomka Sawyera,cho jeszcze taki mody!.Gdybym mia jego gow,nie oddabym jej za to,eby zosta ksiciem,ani marynarzem nastatku,ani klownem w cyrku,ani niczym takim,co mi przychodzi w tej chwili na myl.Zaczem ukada plan,ale tylko po to,eby si czym zaj. Wiedziaem doskonale,kto obmyli ten waciwy plan.Po chwili Tomek spyta: Gotowy?? Gotowy odparem. No to wal. Mj plan jest taki zaczem.Moemy dowiedzie si z atwoci,czy to Jim siedzi tam w szopie.Jutro wieczorem wycigniemy z rzeki moje czno i przyborujemy tr atw z kpy.A potem pierwszej ciemnej nocy poczekamy,a wujaszek Phelps zanie,wykradniemy mu z kieszeni spodni klucz od kdki i we trzech z Jimem popyniemy tratw w d rzeki,kryjc si w dzie i pync noc,jak robilimy przedtem.Mylisz,e taki plan si uda? Czy si uda?Naturalnie,e si uda,wszystko pjdzie jak po male.Ale ten plan jest diabelnie prosty,waciwie nic w nim nie ma.Co za korzy z planu,Huck,z ktrym mielibymy tak mao zawracania gowy?Jest nudny jak kluski na oleju.Narobiby nie wicej haasu ni na przykad wamanie si do fabryki myda. Nic na to nie odpowiedziaem,bo te nie spodziewaem si niczego innego.Ale wiedziaem doskonale,e kiedy Tomek obmyli swj plan,nie bdzie w nim ani jednej z tych wad,jakie byy w moim. I rzeczywicie ich nie byo.Tomek wytumaczy mi wszystko dokadnie i zaraz zrozumiaem, e co si tyczy stylu,jego plan jest wart pitnastu moich,a poza tym Jim bdzie dziki temu planowi taksamo wolny,jakby by w wyniku mojego,i eprzy okazji wszyscy trzej moemy straci ycie.Wic zadowolony powiedziaem,ebymy si wzili do roboty.Nie warto mi opisywa tego planu,bonaturalnie nie mg on zosta taki,jaki by.Wiedziaem,e Tomek bdzie go po trochu zmienia i wykrca na wszystkie moliwe sposoby,i dorzuca nowe ozdbki przy kadej moliwej okazji.Tak si te stao. W kadym razie jednego byem pewien:Tomek Sawyer nie artowa i naprawd mia zamiar pomc mi wykra Murzyna!A to ju zupenie nie miecio mi si w gowie.Przecie Tomek by porzdnym i dobrze wychowanym chopcemimia dobr reputacj,ktr mg straci,i jego rodzina te miaa dobr reputacj.I by bystry,a nie tpy,wyksztacony,a nie ciemny;i wcale nie by pody,tylko dobry.A mimo to tak mao mia w sobie dumy i prawoci i innych uczu,e znia si do tego wstrtnego postpku i na oczach wszystkich gotw by zhabi siebie i swoj rodzin.W aden sposb nie mogem go zrozumie.Oburzao mnie to i wiedziaem,e powinienem mu o tym powiedzie powinienem zachowa si jak prawdziwy przyjaciel i namwi go,eby to wszystko rzuci i ratowa si od zguby.No i zaczem z nim tak rozmow, ale kaza mi przesta i powiedzia: Czy ci si nie zdaje,e ja wiem,co robi?Czy przewanie nie jest tak,e ja wiem,co robi? No,owszem... A czy nie mwiem,e pomog ci wykratego Murzyna? Mwie. Wic o co chodzi?? Tyle tylko powiedzia i tyle tylko ja powiedziaem.Nie warto byo mwi wicej,bo jak Tomek Sawyer raz sobie postanowi,e co zrobi,zawsze to zrobi.Ale w dalszym cigu nie mogem zrozumie,dlaczego on chce miesza si do tej sprawy,wic daem spokj i wicej si tym nie kopotaem.Skoro si upar,ja na to nic nie mogem poradzi. Kiedy wrcilimy na farm,byo wszdzie ciemno i cicho,wic nie zatrzymujc si poszlimy do szaasu przy dole na popi,bo chcielimy go sobie z bliska obejrze.Szlimy naumylnie przez podwrze,eby sprawdzi,jak si zachowaj psy.Poznay nas i szczekay,ale nie wicej, ni wiejskie psy maj we zwyczaju,kiedy kto zblia si do nich w nocy.Zaszlimy na miejsce i obejrzelimy szaas ze wszystkich stron.Na cianie,ktrej przedtem nie widziaem (to znaczy na pnocnej cianie),znalelimy kwadratowy otwr okienny,umieszczony do wysoko i zabity jedn solidn desk.Powiedziaem do Tomka: Tego nam byo trzeba.Jak oderwiemy desk,Jim akurat przecinie si przez t dziur. Tomek odpar: To jest takie proste jak zabawa w apki i takie atwe jak zabawa w berka.Spodziewaem si, Huck,e znajdziemy sposb chocia troch trudniejszy od tego. W takim razie powiedziaem co mylisz o tym,ebymy wypiowali Jima z szaasu, jak to ja zrobiem,zanim zostaem wtedy zamordowany? Hm,to ju jest troch lepsze odpar.Jest bardziej tajemnicze,mielibymy z tym huk kopotw...Tak,to niezy pomys.Ale gow dam,e znajdziemy jaki dwa razy duszy sposb wykradzenia Jima.Nie ma si co pieszy.Rozejrzyjmy si troch. sze. ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPIc"A"Kc#%Ec#24( M#Z tyu,pomidzy szaasem a potem,bya przybudwka dotykajca okapu dachu i zbitaz desek.Na dugo bya jak szaas,ale za to wska,miaa najwyej ze sze stp szerokoci. Drzwi,zamknite na kdk,znajdoway si na cianie poudniowej.Tomek poszpera chwil przy kotle do gotowania myda i znalaz taki elazny drek,jakich uywaj zwykle do podnoszenia pokrywy.Przynis go pod drzwi przybudwki i wyway nim jeden z dwch skobli.acuch spad na ziemi,weszlimy do rodka,zamknlimy zasob drzwi i zapalilimy zapak.Okazao si,e przybudwka przylega tylko do szaasu,ale si z nim nie czy;nie byo w tej szopie ani podogi,ani adnych przedmiotw,tylko w kcie leao kilka zardzewiaych i poamanych opat,motyk i kilofw,i jeden wyszczerbiony pug.Zapakazgasa,wic wyszlimy, a jak wsunlimy skobel na miejsce,drzwi byy nie gorzej zamknite ni przedtem.Tomek powiedzia wesoo: Dobra nasza,Huck!Zrobimy podkop.Potrwa to najmniej tydzie. Potem wrcilimy pod dom i ja wszedem bocznymi drzwiami (wystarczyo odsun rzemienny skobel,bo nikt tu nie zamyka drzwi na noc),ale dla Tomka Sawyera byo to za mao roman...roman...tyczne.Nie odpowiadaa mu adna inna droga musia koniecznie wspi si po drucie od piorunochronu.Ale kiedy trzy razy wdrapa si ju na p drogi i trzy razy spad a za i trzecim razem o mao co nie skrci karku wygldao na to,e bdzie musia da spokj. Odpocz jednak i powiedzia,ejeszcze raz sprbuje szczcia i tym razem udao mu si wej na sam gr. Wstalimy o wicie i poszlimy do chat murzyskich,eby pokuma si z psami i zaznajomi z Murzynem,ktry nosi jedzenie Jimowi jeeli to by Jim w tym szaasie.Czarni koczyli wanie niadanie iwybierali si w pole,a Murzyn Jima wkada do blaszanej puszki chleb, miso i inne jedzenie.Kiedy tamci ju odchodzili,przysano z domu klucz. Ten nasz Murzyn mia dobrotliw,troch gupkowat twarz i wosy powizane nitk w mae strczki.By to sposb na odpdzenie zych duchw.Powiedzia nam,eostatnio czarownice strasznie go morduj po nocach,e widzi rne dziwne rzeczy i syszy rne dziwne gosy i haasy,i e tak dugo jak teraz to si go czarownice jeszcze nigdy nie czepiay.Strasznie by tym przejty i rozgada si o swoich zmartwieniach,a zupenie zapomnia,co mia robi.Ale Tomek spyta: Dla kogo to jedzenie??Idziesz karmi psa? Murzynowi twarz si umiechna,ale stopniowo i tak jako dookoa,co przypominao kau marszczc si,kiedy wrzuci do niej kawaek cegy. Tak,paniczu powiedzia. Id karmi psa.Ho-ho,ciekawy to pies.Chce go panicz zobaczy? Owszem. Trciem Tomka okciem i wyszeptaem: Idziesz tam teraz,w biay dzie?Przecie mielimy zupenie inny plan. Mielimy inny,ale teraz mamy taki. Niech tego Tomka g kopnie!Poszlimy,chocia mnie si to bardzonie podobao.W szaasie byy takie ciemnoci,e kiedy weszlimy,niewiele moglimy dojrze.Ale naturalnie Jim by tami zobaczy nas,wic zawoa; Huck!!I...Boe wielki...to chyba panicz Tomek?!Wiedziaem,e tak bdzie.Spodziewaem si tego.Nie miaem pojcia,co robi.Ale nawet gdybym mia pojcie,te bym nic nie zrobi,bo Murzyn wrzasn: W imi Ojca!!Czy on zna paniczw? Widzielimy ju teraz niele,bo oczy przywyky nam do ciemnoci.Tomek spojrza na Murzyna uwanie i jakby ze zdziwieniem i spyta: Czy kto nas zna?? Jak to kto??Ten zbiegy czarnuch. Nie przypuszczam,eby nas zna.Ale skdci to przyszo do gowy? Skd mi to przyszo do gowy??A czy niezawoa przed chwil,e zna paniczw? Tomek odpar zdziwionym gosem: No wiecie,to ciekawe!Kto woa?Kiedy woa?Co woa? Potem zwrci si do mnie i spyta bardzo spokojnie: Czy ty,Huck,sysza,eby kto co woa? Mogem naturalnie odpowiedzie tylko jedno: Ja??Nie syszaem adnego woania. Wtedy Tomek zwrci si do Jima,obejrza go od stp do gw,jakby go nigdy przedtem nie widzia,i spyta: Czy ty co mwi?? Nie,prosz panicza odpar Jim. Ja nicnie mwiem. Ani sowa?? Ani jednego sowa. A czy widzia nas ju kiedy?? Nie widziaem. Wtedy Tomek spojrza znowu na Murzyna,ktry mia min okropnie przeraon i zmartwion,i powiedzia ostro; Suchaj no,co si z tob dzieje?Skd ci przyszo do gowy,e kto co mwi? Och,to wszystko przez te przeklte czarownice,paniczu!Naprawd wolabym jucakiem nie y.W kko to robi i jeszcze kiedy umr ze strachu,tak si ich boj.Tylkoniech panicz nie mwi o tym nikomu...Stary pan Silas zaraz by mnie skrzycza,bo on wci powtarza,e czarownic nie ma.Chciabym,eby tu by teraz;ciekaw jestem,co by powiedzia!Gow dam, e tymrazem toby si nie wykrci sianem.Ale zawsze tak jest!Ludzie,co s gupi,zostaj gupi;sami nie chc si o niczym da przekona,a jak czowiek przekona si o czym i powie im,e tak jest,to mu nie wierz. Tomek da Murzynowi dziesi centw i obieca,e nic nikomu nie powtrzy;poradzi mu te,eby sobie kupi wicej nici do zwizywania.wosw w strczki.A potem spojrza na Jima i tak powiedzia: Ciekaw jestem,czy wujaszek Silas powiesi tego czarnucha.Gdybym ja zapa takiego niewdzicznika,ktry uciek od swoich wacicieli,to zamiast go oddawa,zwyczajnie bym go powiesi. A kiedy Murzyn odszed i stan w drzwiach,eby przyjrze si tej dziesitce isprawdzi zbami,czy jest dobra,Tomek wyszepta do Jima:Nie przyznawaj si nikomu,e nas znasz.Jeeli usyszysz noc kopanie,bdziesz wiedzia,e to my.Chcemy ci uwolni. Jim zdy tylko ucisn nam rce,bo zaraz wrci Murzyn.Powiedzielimy temu gupcowi, e jak chce,moemy przyj tu znim jeszcze kiedy,a on na to,e bardzo chce,szczeglnie jak bdzie ciemno,bo czarownice napastuj go przewanie w ciemnoci i on wtedy woli mie koo siebie ludzi. Tajemne i gboko przemylane plany Do niadania zostaa nam jeszcze blisko godzina,wic po wyjciu z szopy poszlimy do lasu. Tomek powiedzia,e bdzie nam potrzebne jakie wiato przy kopaniu,a latarnia pali si za jasno i moglibymy narobi sobie biedy.Wic uwaa,e musimy postara si o prchno,ktre wieci si mdawo,kiedy pooy je w ciemnym miejscu.Zebralimy ile si dao tych drzazg i ukrylimy je w krzakach,a potem usiedlimy,eby chwil odpocz.Tomek odezwa si z niezadowoleniem w gosie: Niech to drzwi cisn,wszystko jest takieatwe i takie ohydnie proste,e ju nie moe by prostsze.Dlatego tak mi trudno wymyli jaki trudny plan.Nie ma stranika,ktrego mona by upi,a powinien by stranik.Nie ma nawet psa,ktremu mona by da co na upienie.AJim przykuty jest do nogi ka acuchemdugoci dziesiciu stp;przecie wystarczypodnie ko i zsun acuch!Poza tym wujaszek Silas jest strasznie atwowierny;przysya klucz od kdki temugupkowatemu Murzynowi i nawet nie kae,eby go kto pilnowa;Jim mg ju dawno wydosta si z szaasu przez okno,tylko e naturalnie nie mgby uciekaz acuchem dugoci dziesiciu stp,przykutym do nogi.Niech to licho trzani e,Huck!W yci u ni e widziaem czego tak bzdurnego.Trzeba bdzie wymyli wszystkie trudnoci.Ale nie ma rady, musimy zrobi co si tylko da najlepszego w takiej sytuacji.W kadym razie jedno jest pewne: bdzie to bardziej dla nas honorowe,jeeli uwolnimy go wrd wielu trudnoci i niebezpieczestw,chocia ludzie,ktrych obowizkiem byo dostarczynam te trudnoci i niebezpieczestwa,wcaleich nie dostarczyli i my bdziemy musieli sami je wszystkie wykombinowa.We choby t latarni;tak prawd powiedziawszy,musimy tylko udawa,e latarnia byaby niebezpieczna.Myl,e gdybymy chcieli,moglibymy kopa przy wietle stu pochodni.Aha,pki pamitam:musimy przy pierwszej okazji wytrzasn co,z czego daoby si zrobi pi. A po co nam pia?? spytaem. Jak to po co??Trzeba bdzie odpiowa nog ka,eby odczepi acuch. Przecie sam przed chwil mwie,e wystarczy podnie ko i zsun acuch. Z tob zawsze tak jest,Huck!Nikt inny nie potrafiby wymyli dziecinniejszego sposobu zaatwienia sprawy.Czy ty w ogle nie czyta adnych ksiek?Nie czytae o baronie Trencku ani o Casanowie,ani o Benvenuto Cellinim?Ani o Henryku IV czy jakim innym bohaterze?Ktoto sysza,eby uwalnia winia w taki babski sposb!Nie,mj drogi.Najlepsze autora... autorytery ka przepiowywa nog ka na dwoje i tak j zostawia;potem ka zje opiki, eby ichnie byo wida,smarowa przepiowane miejsce tuszczem i przysypa kurzem,bo wtedy najbardziej nawet spostrzegawczy komendant stray nie zobaczy,e noga jest odpiowana. A potem,w noc ucieczki,wystarczy jedno pchnicie i noga odpada;nastpnie zsuwasz acuch i jeste gotowy do drogi.Potem musisz ju tylko przyczepi drabink sznurow do blankw, spuci si na d,zama nog w fosie bo,uwaasz,drabinka jest zawsze o dziesistp za krtka a tam,na dole,czekaj ju konie i wierni wasale,ktrzy podnosz ci zziemi, przerzucaj przez siodo i wioz do twojej rodzinnej Langwedocji,Nawarry czy skd tam pochodzisz.Ach,Huck,to jest dopiero wspaniae!Szkoda,e nie ma fosy wtym szaasie.Ale jak zdymy,wykopiemy fos w noc ucieczki. Po co nam fosa,kiedy mamy zrobi podkop i tamtdy go wycign? spytaem.Tomek nie usysza.Zapomnia o mnie i o caym boym wiecie.Opar brod na rkach i myla.Po chwili raz jeszcze westchn i powiedzia: Nie,to by nie miao sensu...nie jest tak koniecznie potrzebne. Co nie jest koniecznie potrzebne?? spytaem. Jak to co??eby odci Jimowi nog odpar. Bj si Boga!zawoaem. To w adnym wypadku nie moe by konieczne.Dlaczego miaby mu obcina nog? Hm,widzisz,niektre najlepsze au...autorytety ka tak robi.Jak wizie nie moe inaczej odczepi acucha,obcina sobie rk i zmyka.Noga byaby jeszcze lepsza od rki.Ale musimy da temu pokj.Wtym przypadku nie jest to takie konieczne.Zreszt Jim jest Murzynem i nie zrozumiaby,dlaczego chcemy obci mu nog i e taki jest zwyczaj w Europie.Wic trzeba zrezygnowa.Ale jest inna sprawa:Jim powinien mie drabink sznurow.Podrzemy nasze przecierado i zrobimy drabink,to adna sztuka.Bdziemy mu j mogli posa w ciecie. Przewanie tak si robi.A jadem ju w yciu gorsze ciasta. Suchaj no,Tomek przerwaem mu Co ty wygadujesz?Przecie drabinka sznurowa do niczego si Jimowi nie przyda. Przyda mu si odpar.To ja powinienem spyta,co ty wygadujesz.Lepiej przyznaj siod razu,e nie masz o tych rzeczach zielonego pojcia.Jim musi mie drabink;wszyscy winiowie zawsze maj drabinki. A co on z ni bdzie robi?? Co z ni bdzie robi?A w ku to jej niemoe schowa?Wszyscy winiowie tak robi, wic on te musi.Ty,Huck,jako nic nie chcesz robi przepisowo,cigle by tylko wszystko zmienia i zaczyna od nowa.Ale nawet gdyby Jim nie mia adnego poytku z drabinki,to czy nie zostanie ona w jego ku jako poszlaka?Czy ty sobie wyobraasz,e nie bd im potrzebne poszlaki?Naturalnie,e bd.I ty chciaby im adnych nie zostawi?To byaby dopiero adna heca,nie ma co!Nigdy o czym takim nie syszaem. Hm,jeeli s takie przepisy odparem iJim musi mie drabink,prosz bardzo,niechj ma.Ani myl sprzeciwia si przepisom.Ale pamitaj,Tomek,o jednym:jak zaczniemy drze przecierada,szkoda gada spotka nas co nieprzyjemnego od ciotki Sally.Ja tam uwaam,e drabinka sznurowa z kory leszczynowej nic nie kosztuje,a nadaje si jako nadzienie do ciasta nie gorzej ni drabinka ze szmat i rwnie dobrze mona j schowa w sienniku.Jim i tak nie ma adnego dowiadczenia,wic bdzie mu wszystko jedno,jak... Och,gupstwa mwisz,Huk!Gdybym by takiciemny jak ty,siedziabym cicho.Czy kto kiedy sysza,eby wizie stanu uywa drabinki leszczynowej?Przecie to jest po prostu komiczne! No,ju dobrze,dobrze!Zrb,Tomek,po swojemu,ale ja ci radz,eby mi pozwoli poyczy przecierado ze sznura,na ktrym suszy si bielizna. Tomek pozwoli mi je poyczy,ale to go naprowadzio na inn myl,wic powiada: Poycz te koszul msk,Huck. Po co ci koszula?? Dla Jima,eby pisa na niej swj dziennik. Czy ty z dbu spad,Tomek?Przecie Jimnie umie pisa! To co z tego,e nie umie?Czy nie moe stawia znakw na tej koszuli,jeeli zrobimy mu piro ze starej yki cynowej albo z kawaka elaznej obrczy? Krcej bdzie trwao,jak podskubiemy jak g i zrobimy mu piro duo lepsze niz cynowej yki. Ach,ty zakuta pao!zawoa. Czy ty sobie wyobraasz,e winiowie maj w lochu gsi,z ktrych mog wyskubywa pira?Winiowie zawsze robi pira z najtwardszych, najtrudniejszych do obrobienia kawakw starych mosinych lichtarzy czy z czego takiego,co im wpadnie w rk;a opiowanie takiego kawaka trwa miesice,bo musz to robi pocierajc go o cian.Wizie nie uyby pira gsiego,nawet gdyby je mia.To jest nieprzepisowe! W takim razie z czego mu zrobimy atrament?? spytaem. S tacy odpar co robi atrament z ez i rdzy,ale to przewanie pospolita zgraja i kobiety.Waniejsi winiowie uywaj do pisania wasnej krwi.Jim moe pisa krwi;A jak zechce wysa wiatu w sposb tajemniczy krtk,zwyczajn,pospolit wiadomo o tym,gdzie jest uwiziony,bdzie mg to napisa widelcem na odwrocie cynowego talerza,po czym wyrzuci go za okno. Jim nie ma adnych cynowych talerzy.Karmi go z puszki blaszanej. Och,to gupstwo.Dostarczymy mu talerzy. A czy kto potrafi odczyta te jego gryzmoy?? To nie ma nic do rzeczy,Huck.Wystarczy,jak Jim napisze co na talerzu i wyrzuci go za okno.Wcale nie idzie o to,eby kto mg odczyta,co na nim jest napisane.W poowie wypadkw w ogle nie mona odcyfrowa tego,co wizie napisze na cynowym talerzu czy czym takim. To po co wizie niszczy talerze?? spytaem. Zlituj si,Huck!Przecie te talerze nie s jego wasnoci. Ale s czyj wasnoci,nie? Powiedzmy,e s.Co to moe winia obchodzi,czyje... Przerwa,bo usyszelimy rg wzywajcy na niadanie,wic poszlimy do domu. Gdzie w rannych godzinach udao mi si poyczy spomidzy suszcej si bielizny przecierado i bia koszul.Znalazem stary worek i woylimy do niego te rzeczy,a potem wyjlimy z kryjwki naszeprchno i te wpakowalimy je do rodka.Nazywaem to poyczaniem ,poniewa tatko zawsze uywa tego sowa.Ale Tomek powiedzia,e to nie adnepoyczanie,tylko kradzie.Powiedzia,e dziaamy w imieniu winia i jestemy tak jakby winiami:a winiom jest bez rnicy,w jaki sposb dostaj jak rzecz,byle j tylko dostali,i nikt nie ma o todo nich pretensji.Doda jeszcze,e kiedy wizie ukradnie co potrzebnego do ucieczki,nie jest to adne przestpstwo wizi e ma prawo do takiej kradziey. Wic dlatego my jako zastpcy winia mamy prawo kra wszystko na tej farmie,co moe nam si przyda przy ucieczce z wizienia.Na zakoczenie Tomek powiedzia,e gdybymy nie byli winiami,sprawa przedstawiaaby si cakiem inaczej,bo tylko nikczemny,zy czowiek kradnie,kiedy nie jest winiem.Wobec tego postanowilimy,e bdziemy kradli wszystko,co nam si nawinie pod rk.A mimo to ktrego dnia Tomek strasznie mi nagada,kiedy ukrademarbuza z grzdek przy chatach murzyskich i potem go zjadem.Kaza mi pj do Murzynw i da im dwadziecia centw nie mwic za co.Jak si okazao,Tomek rozumia to w ten sposb, e moemy kra kad rzecz,ktra nam jest potrzebna.Hm,powiedziaem mu,e ten arbuz by mi potrzebny,ale on odpar,e arbuz nie by mi potrzebny do ucieczki z wizienia,a wanie na tym polega caa rnica.Bo gdybym wzi tego arbuza i ukry w nim sztylet,i w ten sposb przemyci ten sztylet do Jima,eby Jim mg nim zabi komendanta stray,wszystko byoby w porzdku.Nie sprzeczaem si z nim,ale swoj drog nie widziaem dla siebie adnej korzyci w tymzastpowaniu winia,jeeli przy kadej okazji do zwdzenia arbuza miabym amai troch. sze. ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA`) c# #Lc$c$.1c$< $M>! %sobie gow nad caym mnstwem takich rnic nie grubszych od wosa. Wic jak ju mwiem,czekalimy tego ranka,dopki wszyscy nie rozeszli si do pracy;a kiedy na podwrzu nie byo nikogo,Tomek zanis worek do przybudwki,a tymczasem ja staem w pewnej odlegoci na stray.Po jakim czasie Tomek wyszed i wtedy usiedlimy na stosie drzewa i zaczlimy rozmawia.Tomek powiedzia: Teraz ju wszystko jest w porzdku.Braknam tylko jeszcze narzdzi,ale o to nietrudno. Narzdzi?? spytaem. Tak. Narzdzi do czego?? Jak to do czego??Do zrobienia podkopu.Przecie zbami nie wygryziemy tejdziury. Tam w szopie s rne poamane opaty i kilofy,ktre nadadz si chyba do zrobienia podkopu dla jednego Murzyna? spytaem. Tomek spojrza na mnie z takim wspczuciem,e od samego jego wzroku mogo si czowiekowi zebra na pacz,i powiedzia: Suchaj no,Huck,czy ty sysza kiedy,eby wizie mia w lochu kilofy i opaty,i inne nowoczesne narzdzia,ktrymimgby zrobi podkop i wydosta si na wolno?Odpowiedz mi,jeli masz chocia odrobin oleju w gowie:czy miaby wtedy jakie widoki,eby zosta bohaterem?Gdzie tam!Rwnie dobrze stranik mgby mu poyczy klucz i wicej nie zawraca sobie nim gowy.Kilofy i opaty!Te mi pomys!Takich narzdzi nikt nie dostarczyby do wizienia nawet krlowi. Powiadasz,e kilofy i opaty nie s odpowiednie odparem.Ale w takim razie o jakie narzdzia bdziemy si starali? O dwa scyzoryki. I scyzorykami podkopiemy si pod fundamenty szopy? A jake. Suchaj no,Tomek.Przecie to czysta gupota. Gdyby nawet bya gupota,to co z tego?Taki sposb jest waciwy i przepisowy.Zreszt nie syszaem o adnym innym sposobie,chocia znam wszystkie ksiki,z ktrych mona dowiedzie si czego o tych sprawach.Wizie robi zawsze podkop scyzorykiem i nie wyobraaj sobie,e w zwykej ziemi,bo przewanie musi skroba ska.To wlecze si naturalnie tygodniami,bez koca.By taki jeden wiziew lochu Castle Deef w porcie Marsylii,ktryzrobi scyzorykiem podkop.Jak mylisz,ile mu to czasu zajo? Nie wiem. No to zgadnij,Huck. Kiedy--naprawd nie mam pojcia.Ptora miesica? Trzydzieci siedem lat!A wyszed w Chinach.Tak to powinno wyglda,tylko e fundamenty tej naszej fortecy nie s z granitu. Przecie Jim nie zna nikogo w Chinach powiedziaem. Co to ma do rzeczy?Tamten facet te nikogo nie zna.Ale ty,Huck,zajmujesz si zawsze jakimi pobocznymi sprawami.Dlaczego nie trzymasz si tego,cojest wane? No wic zgoda.Wszystko mi jedno,gdzie Jim wyjdzie,byleby wyszed.I myl,e dla Jima te to bdzie bez rnicy.Ale idzie o to,e Jim jest za stary,eby go wykopywaza pomoc scyzoryka.Umrze nam,zanim go zdymy wykopa. Nie bj si,nie umrze.Chyba nie przypuszczasz,Huck,e zrobienie podkopu wzwykej ziemi bdzie trwao trzydzieci siedem lat? A jak mylisz,Tomek,ile bdzie trwao? Hm,byoby ryzykowne,gdybymy kopali takdugo,jakby naleao,bo wujaszek Silas moe bardzo prdko otrzyma wiadomo ztej plantacji koo Nowego Orleanu.Dowie si,e Jim wcale stamtd nie uciek.Wtedy ogosi go albo co w tym rodzaju.Dlatego nie moemy kopa tak dugo,jakbymy powinni.Przepisowo powinnimy kopa ze dwa lata.Ale nie moemy.Poniewa sytuacja jest taka niepewna,proponuj,.ebymy zrobili podkop jak najprdzej;potem bdziemy mogli udawa,emy pracowali nad nim trzydzieci siedem lat.W razie czego,jak si zrobi alarm,wycigniemy go zszaasu i uciekniemy.Tak,myl,e to najlepszy sposb. No,wreszcie mdrze gadasz powiedziaem. Udawanie nic nie kosztuje i udawanie nie sprawia czowiekowi adnego kopotu.A jeeli to si na co przyda,mog udawa,e robilimy podkop pidziesit lat.Jak dojd do wprawy,wcale mnie to nie bdzie mczyo.Teraz id i postaram si buchn te dwa scyzoryki. Buchnij trzy powiedzia. Z jednego trzeba bdzie zrobi pi. Jeeli to nie jest nieprzepisowe i bezbone odparem to moe bymy,Tomku,uyli starej,zardzewiaej piy,ktr widziaem zatknit midzy deski okapu nad tyln cian wdzarni? Zrobi tak jak zmczon i zniechcon min i powiedzia: Szkoda fatygi,Huck,bo i tak si niczego nienauczysz.Zmykaj teraz i buchnij te scyzoryki. Trzy. Wic buchnem. Usiujemy pomc Jimowi Kiedy nam si tej nocy zdawao,e ju wszyscy w domu pi,spucilimy si po drucie od piorunochronu,zamknlimy si w przybudwce,uoylimy prchno i wzilimy si do roboty. Wybralimy rodekspodniej belki szaasu i w tym miejscu oczycilimy grunt na przestrzeni kilku stp.Tomek powiedzia,e znajdujemy si dokadnie za kiem Jima i podkopiemy sipod ko,a jak otwr bdzie gotowy,nikt go od strony szaasu nie zauway,bo kodra Jima zwisa prawie do ziemi i trzebaby j byo podnie i zajrze pod ko,eby co zobaczy.Wic kopalimy i kopalimy tymi scyzorykami a do pnocy.Zmczylimy si jak psy i rce mielimy cae w pcherzach,a mimo to nie bardzo byo wida,emy w ogle co zrobili.W kocu powiadam: Suchaj no,Tomek.Takie kopanie to nie jestrobota na trzydzieci siedem,tylko na trzydzieci osiem lat. Nic nie odpowiedzia.Westchn tylko,ale pochwili przesta kopa,a potem do dugo milcza i wiedziaem,e myli.Wreszcie odezwa si: Nic z tego,Huck,w ten sposb nie damy rady.Gdybymy byli winiami,poszoby namlepiej,bo wtedy moglibymy kopa tyle lat,ile bymy chcieli,i w ogle nie byoby adnego popiechu;a na kopanie mielibymy tylko kilka minut dziennie podczas zmiany stray,wic nie porobiyby nam si na rkach pcherze.Kopalibymy i kopalibymy rok po roku i zrobilibymy podkop w przepisowy sposb,tak jak powinien by zrobiony.Ale co z tego,kiedy nie moemy siguzdra,nie mamy czasu do stracenia.Gdybymy spdzili przy takiej robocie jeszcze jedn noc,musielibymy tydzie czeka,a nam si wygoj pcherze wczeniej nie utrzymalibymy scyzoryka w rkach. Co w takim razie robimy?? spytaem. Zaraz ci powiem.To jest nieprzepisowe i niemoralne,i a mi gupio tak rzecz mwi,ale nie mamy innego wyboru:musimy kopa za pomoc kilofw i udawa,e to scyzoryki. Nareszcie mdrze gadasz! zawoaem.Coraz to ci przybywa rozumu w gowie,Tomku! Kilof to waciwe narzdzie do kopania.Co mi tam,czy jest moralny,czy nie jest;jeli o mnie idzie,taka moralno obchodzi mnie tyle,co zeszoroczny nieg.Kiedy mam zamiar ukra Murzyna albo piewnik ze szkki niedzielnej,albo arbuza,to wszystko mi jedno,jak to zrobi, bylebym w ogle zrobi.Chodzi mi o to,eby mie tego Murzyna albo arbuza,albo piewnik.A jeeli kilof jest najprzydatniejszym narzdziem,wykradam tego Murzyna albo arbuza,albo piewnik za pomoc kilof u.I gwid na to,co by powiedziay o mnie te twoje aruto...aturo... autorytety. Hm powiedzia Tomek w takim wypadkujak ten uycie kilofa i udawanie,e to scyzoryk,jest usprawiedliwione.Inaczej nigdy bym si na to nie zgodzi i nie sta z zaoonymi rkami,i nie patrza,jak amanes przepisy;bo co jest suszne,to suszne,a co jest ze,to ze,i czowiek niepowinien robi le,kiedy nie jest nieukiem i wie,jak naley postpowa.Ty to nawet mgby wykopa podkop dla Jima kilofem bez adnego udawania,poniewa nie wiesz, jak naley postpowa,ale ja nie mog,bo wiem.Podaj mi scyzoryk. Jego noyk lea przy nim,wic podaem mu mj.Rzuci go na ziemi i powiada: Podaj mi scyzoryk. Nie wiedziaem,co robi,ale raptem zrozumiaem.Poszperaem midzy starymi narzdziami, znalazem kilof,podaem go,a Tomek nie mwic ani sowa wzi si do pracy. Taki on ju by ten Tomek.Peen zasad. Wtedy ja signem po opat i zaczlimy ku i kopa,e a migao.Kopalimy tak z p godziny,to znaczy dokd nam starczyosi;ale przynajmniej byo na co popatrze wykopalimy spor dziur.Kiedy wrciemdo pokoju,zobaczyem przez okno Tomka,ktry si okropnie wysila,eby wej po drucie od piorunochronu;ale nie mg si utrzyma,takie mia pokaleczone rce.W kocu powiedzia: Nic z tego,nie dam rady.Jak ci si zdaje,co powinienem zrobi?Nie potrafisz nic wymyli? Owszem odparem ale to bdzie pewnienieprzepisowe.Wejd schodami i udawaj,e si wspinasz po drucie. Posucha mnie. Nazajutrz Tomek zwdzi w domu yk cynow i mosiny lichtarz,wszystko na pira do pisania dla Jima,a poza tym sze wiec ojowych.Ja krciem si koo chat murzyskich i jak mi si tylko nadarzya sposobno,buchnem trzy talerze cynowe.Tomek narzeka,e to mao, ale ja mu powiedziaem,e przecie nikt nie zobaczy tych talerzy,ktre Jim wyrzuci z szaasu, bo pod oknem ronie psi rumianek,wic bdziemy mogli talerze stamtd wycign i da mu po raz drugi.Tomkowi to wystarczyo. A teraz trzeba by si zastanowi,jak przemycimy te rzeczy do Jima powiedzia. Skoczymy podkop i sami mu je zaniesiemy odparem. Spojrza tylko na mnie pogardliwie i mrukn,e nikt nigdy nie wpad jeszcze nataki gupi pomys,a potem zacz myle.Pojakim czasie powiedzia,e znalaz kilka sposobw,ale tymczasem nie musimy wybiera adnego z nich.Zreszt i tak trzeba wpierw zawiadomi o tym Jima. Tego wieczora wzilimy wieczk i kilka minut po dziesitej spucilimy si po drucie od piorunochronu;stanlimy pod oknem szaasu i kiedy usyszelimy,e Jim chrapie,wrzucilimy wieczk do rodka,co go wcale nie zbudzio.Nastpnie wzilimy opat i kilof i tak uwinlimy si z robot,e w dwie i p godziny podkop by gotowy.Wczogalimy si pod ko Jima i w ten sposb dostalimy si do szaasu;znalelimy po omacku wiec,zapalilimy j,postalimy chwil nad Jimem,ktry wyglda dobrze i zdrowo,a potem obudzilimy go bardzo ostronie i powoli.Na nasz widok z radoci o mao si nie rozpaka;mwi do nas serduszka iuywa rozmaitych innych pieszczotliwych nazw,jakie mu tylko przyszy do gowy.I by za tym,ebymy postarali si jak najprdzej o duto do przecicia acucha na jego nodze,a potem zwieli nie zwlekajc.Ale Tomek wytumaczy,jakie by to byo nieprzepisowe, przedstawi szczegowo nasze plany i powiedzia,e wrazie niebezpieczestwa moemy je w kadej chwili zmieni.I jeszcze doda,eby si Jim nic nie ba,bo ju nasza rzecz w tym,e wydostanie si na wolno.Wic Jim mu na to,e zgoda,a wtedy usiedlimy i wspominalimy przez jaki czas dawne dzieje.Potem Tomek zada Jimowi mnstwo pyta,a kiedy si dowiedzia,e wujaszek Silas przychodzi co dzie albo co drugi dzie i modli si z nim,a ciotka Sally zaglda czsto i pyta,czy mu nic nie brakuje i czy ma do jedzenia,i e oboje s dla niego tacy dobrzy,e ju nie mog by lepsi,zawoa: Ju wiem,co zrobimy!Niektre rzeczy przelemy ci przez nich. Nie rb tego powiedziaem. To chyba najbardziej oli pomys,o jakim syszaem w yciu.Ale Tomek w ogle nie zwrci uwagi na moje sowa,tylko mwi dalej.Zawsze tak z nim byo,kiedy raz sobieco uplanowa. Powiedzia Jimowi,e ciasto z drabink sznurow i inne due przedmioty bdzie musia przysa przez Nata,Murzyna,ktrynosi mu jedzenie,wic niech Jim ma si na bacznoci,nie okazuje zdziwienia i niech nie otwiera tych przesyek przy Nacie.A drobne rzeczy bdziemy wkadali do kieszeni kurtki wujaszka Silasa,skd Jim musi je wykra.A jak si zdarzy okazja, bdziemy te drobne przedmioty przywizywali do tasiemek fartucha ciotki Sally albo wsuwali jej do kieszeni.Potem Tomek wytumaczy Jimowi,jakie to bd przedmioty i do czego maj suy.Wytumaczy mu,w jaki sposb ma spisywa pamitnik krwi na koszuli i robi tym podobne rzeczy.Przedstawi mu dokadnie swj plan.Jimowi wydao si to wszystko bardzo mao sensowne,ale uwaa,e jestemy biali i lepiej od niego znamy si na rzeczy.Da si wic w kocu przekona i obieca,e zrobi,co mu Tomek kaza. Jim mia kilka fajek zmajstrowanych z kczy kukurydzy i duo tytoniu,wic bawilimy si dobrze i byo nam bardzo przyjemnie;a potem wyczogalimy si przez dziur i poszlimy spa. Nasze rce wyglday tak,jakby je kto posieka.Ale Tomek by w wietnym humorze. Powiedzia,e jak dugo yje,nie mia takiej doskonaej zabawy i takiej inteligentnej;powiedzia jeszcze,e gdyby tylko umia to odpowiednio urzdzi,moglibymy bawi si w ten sposb do koca ycia i zostawilibymy Jima naszym dzieciom,ktre by go kiedy uwolniy.Tomek przypuszcza,e Jim po trochu przyzwyczaiby si i polubiby t niewol w szaasie.Doda jeszcze,e moglibymy przecign uwalnianie Jima do jakich osiemdziesiciu lat,co byoby najlepszym notowanym czasem i przyniosoby nam wszystkim trzem wielk saw. Rano pobieglimy do stosu drzewa i porbalimy mosiny lichtarz na mae,wygodne do trzymania kawaki,ktre Tomek schowa do kieszeni razem z cynowyk.Potem pomaszerowalimy do chat murzyskich i podczas gdy ja zajem czym uwag Nata,Tomek wsun kawaek lichtarza w sam rodek kromki chleba kukurydzianego,ktra bya w blaszance ze niadaniem Jima.Poszlimy z Natem do szaasu,eby zobaczy,jak si to uda,i musz powiedzie,e udao si wietnie,bo kiedy Jim ugryz kromk,o mao co nie poama sobie wszystkich zbw.Wszystko poszo znakomicie,sam Tomek tak powiedzia;Jim wcale si nie zdradzi i uda,e to tylko kamyk czy co takiego,co czsto mona znale w chlebie.Ale od tego czasu nigdy nie bra do ust adnego jedzenia,zanim go nie naku w kilku miejscach widelcem. Kiedy stalimy tak wszyscy w pmroku,nagle wypady spod ka Jima dwa psy,a za tymi pierwszymi pchao si ich cigle wicej i wicej,tak e w kocu byo w szaasie jedenacie psw i ciasnotazrobia si niemoliwa.Niech to g kopnie zapomnielimy zamkn drzwi przybudwki!Murzyn Nat tylko raz wrzasn:Duchy! i rzuciwszy si na kolana midzy te psy zacz jcze,jakby mia zaraz skona.Tomek otworzy prdko drzwi i cisn przed szaas kawaek misaz porcji Jima.Psy rzuciy si za misem,a Tomek wypad za nimi i po kilku sekundach wrci i zamkn drzwi.Wiedziaem,e zamkn take przybudwk.Potem zabra si zaraz do Nata,to jest zacz go pociesza i uspokaja i spyta,czy moe znowu mu si zdawao,e co widzi.Murzynwsta,zamruga oczami i powiada: Panicz Sid to na pewno powie,e z Nata stary gupiec,ale niech trupem padn na miejscu, jak nie widziaem z miliona psw albo diabw,albo czego takiego.Na pewno widziaem.Co tam widziaem!Czuem je,paniczu,zewszd mnie oblazy.Tego mi ju za duo.Chciabym chocia raz dosta wrce jedn z tych czarownic,chocia jeden raz.Ale najbardziej tobym chcia,eby mi cakiem day spokj. Tomek odpar: Suchaj,Nat,powiem ci,co o tym myl:jakprzypuszczasz,po co one tu przyszy podczas niadania tego zbiegego Murzyna?Bo s godne;tylko dlatego przyszy.Musisz im upiec ciasto, takie specjalne dla czarownic.To jedyna rada. Jake ja mog upiec ciasto dla czarownic,paniczu,kiedy nie wiem,jak si torobi!Nawet nigdy o czym takim nie syszaem. Hm,widz,e bd musia upiec za ciebie to ciasto. Zrobisz to,paniczu,serduszko,kochaneczku?Zrobisz- ?Nat bdzie z wdzicznoci zdmuchiwa proch sprzed twoich stp. No,ju dobrze,dobrze.Upiek ci ciasto,bo bye dla nas zawsze bardzo dobry i pokazae nam tego zbiegego Murzyna.Ale musisz bardzo uwaa.Kiedy do ciebie przyjdziemy,masz si odwraca do nas plecami,a jak woymy co do blaszanki Jima,udawaj,e tego wcale nie spostrzeg.I nie patrz,kiedy Jim bdzie wyjmowa jedzenie z puszki,bo co ci si moe przytrafi,sam nie wiem co.A najwaniejsze,eby nie bra do rki tych rzeczy przeznaczonych dla czarownic. ebym ich,paniczu,nie bra do rki?Co te panicz mwi!Palcem bym ich nie dotkn nawet za milion milionw dolarw! Jim otrzymuje placek czarownic Tak wic z Natem zaatwilimy wszystko pomylnie.Po wyjciu z szaasu poszlimy do kupy odpadkw na dziedzicu za domem,gdzie leay stare buty i szmaty,potuczone butelki, dziurawe cynowe naczynia i tym podobne miecie.Pogrzebalimy t roch w tych roch. sze. ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{Pc%@Wc% c%+ B%H5 H&rupieciach i znalelimy star cynow misk,nadajc si wietnie na upieczenie wniej ciasta.Zatkalimy dziury najlepiej jak si dao,zanielimy misk do piwnicy,nasypalimy do niej mki i poszlimy na niadanie;po drodze znalelimy dwa due wieki i Tomek powiedzia,e takie wieki nadaj si dla winia,bo moe nimi wyry na cianie lochu nazwisko i rne smutne napisy.Potemdowiedzielimy si od dzieci,e pastwo Phelps wybieraj si rano do zbiegego Murzyna,wic woylimy jeden z tych wiekw do kieszeni fartucha ciotki Sally,ktry wisia na krzele,a drugi wsunlimy za wstk kapelusza wujaszkaSilasa.Ten kapelusz lea na biurku.Poszlimy na niadanie i Tomek wsun cynow yk do kieszeni surduta wujaszka Silasa,ale ciotki Sally jeszcze nie byo i musielimy na ni czeka. Wreszcie przysza rozgorczkowana i czerwona,i za,i z ledwoci moga doczeka koca modlitwy;jak ju siedlimy do stou,zacza jedn rk rozlewa kaw,a naparstkiem wsadzonym na palec drugiej rki stukaa w gow najbliej siedzce dziecko.Po chwili powiedziaa: Przeszukaam wszystkie kty i to przechodzi ju ludzkie pojcie.Gdzie si moga podzia twoja druga koszula? Serce zjechao mi gdzie pomidzy puca,wtrob i inne wntrznoci,a e zachysnem si, wpad mi do garda kawaek twardej skrki od chleba i po drodze spotka si z kaszlem,ktry wyrzuci ze mnie t skrk,tak e przeleciaa nad stoem i trafia w oko jednego z malcw;ten malec skuli si jak robak na haczyku wdki i wyda wrzask nielichszy od okrzyku wojennego. JednoczenieTomek tak jako zsinia koo ust i chyba przez wier minuty bylimy strasznie zmieszani,i ja prysnbym chtnie,gdybym mg.Takie to byo niespodziewane,e w pierwszej chwili potracilimy gowy,ale potem przyszlimy do siebie.Wujaszek Silas powiedzia: To jaka dziwna sprawa.Zupenie tego nie mog zrozumie.Pamitam doskonale,e j zdjem,bo... Bo masz na sobie tylko jedn!Co te ten czowiek wygaduje!Wiem,e j zdje,nie potrzebuj polega na twojej kurzej pamici,bo koszula wisiaa wczoraj na sznurze,sama j tam widziaam.Ale znika ibasta,wic dopki nie znajd czasu na uszycie ci nowej,bdziesz nosi na zmian t czerwon,flanelow.A w ogle to ju trzecia koszula,jak ci szyj w cigu ostatnich dwch lat;czowiek musi si niele napracowa,eby ci nastarczy z koszulami.W aden sposb nie mog zrozumie,co ty z nimi robisz.Zdawaoby si,e w twoim wieku powiniene ju umie dba cho troch o swoj garderob. Wiem,Sally,i staram si,jak mog.Ale to chyba nie jest taka zupena moja wina,bo wiesz przecie,e ani moich koszul nie widz,ale nie mam z nimi do czynienia,kiedyju je zdejm.A chyba z siebie nigdy jeszcze adnej nie zgubiem. Och,Silas,to nie jest twoja zasuga.Zgubiby,jakby tylko mg.Ale ta koszula to jeszcze nie wszystko.Zgina yka;i na tym nie koniec.Byo dziesi yek,a teraz jest dziewi. Cielak mg zje koszul,ale na pewno nie zjad yki. A co jeszcze zgino,Sally? Sze wiec.Zwyczajnie przepady.Jeli idzie o te wiece,mogy je zje szczury i pewnie zjady Jak pomyl,ile mi razy obiecywa zatka nory i nigdy tego nie zrobie,dziwi si,e dotd wszystkiego z domu nie wyniosy.Gdyby nie byy takie gupie,sypiayby sobie wygodnie w twoich wosach i ty by tego nie zauway.Ale szczury nie mogy ukra yki,tego przynajmniej jestem pewna. Przyznaj,Sally,e zawiniem.Byem dotdniedbay,ale jutro z wszelk pewnoci zatkam te nory. Och,ja bym si tak na twoim miejscu nie pieszya!Jak je zatkasz za rok,te bdzie dobrze. Matyldo Angelino Araminto!Niedobre dziecko,co robisz! Stukn naparstek i maa wycigna rczki z cukiernicy;nie mylcie,e marudzia. W tej samej chwili Murzynka z kuchni wesza na ganek i powiedziaa: Prosz pani,zgino przecierado. Zgino przecierado!!Mj Boe! Zatkam te nory dzisiaj mrukn wujaszek Silas.Min mia bardzo strapion. Och,przestae!Czy ty sobie wyobraasz,e szczury mogy zje przecierado?Gdzie ono si podziao,Lizo? Jak Boga kocham,nie wiem,prosz pani.Wczoraj wisiao na sznurze,a dzisiaj zniko i ju nie wisi. wiat si chyba koczy.Nie widziaam czego podobnego,jak dugo yj.Koszula, przecierado,yk i sze... Na ganek wesza moda Mulatka.Powiedziaa: Prosz pani,zgin mosiny lichtarz. Wyno mi si std,smarkulo,bo ci jeszcze co spotka! Pani Phelps dosownie kipiaa ze zoci.Zaczem si rozglda za jak okazj do ucieczki. Postanowiem,e zwiejdo lasu i przeczekam t burz.Ciotka Sally dalej si wciekaa,ale tylko na wasn rk,bo wszyscy poza ni byli nadzwyczajnie cisi i pokorni.W kocu wujaszek Silas wycign yk z kieszeni,robic przy tym strasznie gupi min.Ciotka Sally umilka i zostaa tak z ustami otwartymi i rkami wycignitymi dogry.Co si tyczy mnie,aowaem, e nie jestem w Jerozolimie czy w jakiej takiej miejscowoci.Ale prdko si uspokoiem,bo ciotka Sally powiedziaa: Tego si spodziewaam.Wic miae t yk cay czas w kieszeni.Gow dam,e wszystko inne znajdzie si w tym samym miejscu.Skd ona si tam wzia? Naprawd nie mam pojcia odpar przepraszajco.Gdybym wiedzia,przyznabym si z pewnoci.Czytaem przed niadaniem tekstz rozdziau siedemnastego i pewnie wtedy woyem do kieszeni yk mylc,e to biblia.Najpewniej tak zrobiem,bo biblii wcale nie mam w kieszeni.Ale zaraz pjd i sprawdz. Jeeli biblia ley,gdzie leaa,bd wiedzia,e jej nie woyem do kieszeni,tylko zostawiem na stole,a zamiast biblii woyem yk... Och,na mio bosk,nie morduj e mnie,czowieku!Idcie sobie teraz wszyscy!I nie radz wam si do mnie zblia,dopki si nie uspokoj. Usyszabym j,nawet jakby to powiedziaado siebie w mylach,a tym bardziej,kiedy powiedziaa na gos.I usuchabym jej,chobym lea w trumnie.Kiedy przechodzilimy przez bawialni,pan Phelps wzi do rki kapelusz i wtedy gwd upad na podog.Pan Phelps nie odezwa si sowem,tylko podnis go pooy na pce nad kominkiem i wyszed.Tomek widzia to i przypomniaa mu si sprawa z yk.Powiedzia: Nie warto posya przez niego rzeczy,bo to czowiek,na ktrym nie mona polega.A potem doda:Ale swoj drog z t yk to wywiadczy nam przysug,chocia wcale o tym nie wiedzia.Wic teraz my si mu przysuymy,ale tak,eby on nie mia o niczym pojcia. Zatkamy te nory szczurw. Byo ich w piwnicy niemoliwie duo,wic zajo nam to dobr godzin,ale zrobilimy wszystko porzdnie i dokadnie,naprawd jak naley.Potem usyszelimy czyje kroki na schodach,wic zgasilimy wiec i schowalimy si.Wszed wujaszek Silas,ze wiec w jednej i zawinitkiem penym przyborw w drugiej rce,z min tak roztargnion,jakby cakiem zapomnia o Boym wiecie.Obszed nie bardzo przytomnie ca piwnic,zatrzymujc si kolejno przy kadej norze,a potem przez pi minut sta,skuba j kapicy ze wiecy i myla. W kocu zacz si oddala powoli w kierunku schodw i zamylony mwi do siebie na gos: eby mnie mieli zabi,te bym sobie nie przypomnia,kiedy zatkaem te dziury.Mgbym jej teraz dowie,e z tymidziurami to wcale nie jestem winien.Ale mniejsza o to,niech tam! Niewiele by mi to pomogo. I tak mruczc do siebie poszed schodami na gr,a potem my wymknlimy si z piwnicy. Okropnie miy by z niego staruszek.By i jest. Tomek martwi si bardzo,bo nie wiedzia,czym zastpi yk,ale w kocu postanowi,e musimy j jako odzyska.Wic zabra si do mylenia,a kiedy ju wszystko sobie uoy, powiedzia mi,jak zrobimy.Potem podeszlimy do koszyka z ykami i czekalimy na ciotk Sally.Kiedy nadesza,Tomek zacz liczy yki i odkada je na bok,a ja wsunem jedn dorkawa.Tomek zawoa; Ciociu Sally,przecie tu jest tylko dziewi yek! Odpara: Idcie si bawi i nie zawracajcie mi gowy.Wiem,ile jest,bo sama liczyam. A ja liczyem dwa razy i doliczyem si tylko dziewiciu. Miaa min strasznie zniecierpliwion,ale naturalnie podesza do nas i wzia si do liczenia. Kady by tak zrobi. Mj Boe,jest tylko dziewi! powiedziaa.Utrapienie z tymi ykami,policz je jeszcze raz. Wtedy wrzuciem do koszyka t yk z rkawa,a ciotka Sally policzya i zawoaa: Niech licho porwie te przeklte yki!Przecie teraz jest dziesi. Min miaa z i jednoczenie zafrasowan.Ale Tomek odpar jej: Mnie si,ciociu,wydaje,e nie ma dziesiciu. Nie widziae,gupcze,jak liczyam? Owszem,ale... No to jeszcze raz policz. Wic cignem jedn yk i wypado jej tak jak za pierwszym razem.Bya teraz wcieka, po prostu trzsa si ze zoci.Liczya i liczya,a w kocu tak jej si wszystko pokrcio,e braa koszyk za yk.W ten sposb trzy razy doliczya si dziewiciu i trzy razy dziesiciu. Potem chwycia koszyk i cisna przez pokj,czym okropnie przestraszya kota.Zawoaa, ebymy si wynieli i dali jej wity spokj,a jeeli do obiadu chociaraz sprbujemy j mczy,spuci nam lanie.Tak odzyskalimy yk.A kiedy ciotka Sally dawaa nam swj rozkaz wymarszu,wsunlimy jej t yk do kieszeni fartucha,wic zanim mino poudnie, yka dotara do rk Jima wraz z gwodziem.Bylimy bardzo zadowoleni,e tak nam si udao to wszystko zaatwi,Tomek uwaa,e rzecz bya podwjnie warta zachodu,bo teraz ciotka Sally,choby si nie wiem jak staraa,nigdy ju nie potrafi tak policzy yek,eby jej dwa razy wypado to samo. A nawet jak policzy dobrze,te sobie nie zaufa.Tomek przypuszcza,e przez nastpne trzy dni bdzie liczya i liczya,ajej si cakiem w gowie pokiebasi,a potem da ju pewnie spokj i bdzie gotowazabi kadego,kto jej wspomni o liczeniu yek. Wieczorem powiesilimy tamto przecierado z powrotem na sznurze,a buchnlimy inne z komody.Przez dwa dni tobuchalimy je,to wkadalimy na powrt do komody,tak e w kocu ciotka Sally nie wiedziaa,ile ma przecierade,i oznajmia,e jest jej wszystko jedno i ani myli duej si tym trapi,i za skarby wiata nie przeliczy wicej przecierade woli mier. Wic co si tyczy koszuli,przecierada,yki i wiec moglimy spa spokojnie,a to dziki cielciu,szczurom i pomykom w liczeniu.Wiedzielimy,e lichtarzem moemy si nie przejmowa,bo ta sprawa z pewnoci po trochu ucichnie. Z upieczeniem placka mielimy nielich robot.A kopotw bya z nim fura.Przyrzdzalimy go i pieklimy w lesie.W kocu by gotowy i wyszed wietnie.Ale nie mylcie,e w cigu jednego dnia zanim nam si wreszcie uda,zuylimy trzy miednice mki,poparzylimy si w najrozmaitszych miejscach i dym o mao co nie wygryz nam oczu.Wszystko dlatego,e chcielimy mie tylko skrk,a nie potrafilimy tak upiec ciasta,eby si nie zapado.Wreszcie znalelimy waciwy sposb,to jest postanowilimy zapiec drabink w ciecie.Wic nastpnej nocy wzilimy si z Jimem do roboty.Podarlimy przecierado na wskie paski,spletlimy je i na dugo przed witem mielimy gotowy pikny powrz,na ktrym czowiek miao mgbysi powiesi.Udawalimy,e praca nad drabink sznurow trwaa dziewi miesicy. Przed poudniem zanielimy powrz do lasu,ale w aden sposb nie chcia nam si zmieci w placku.By przecie zrobiony z caego przecierada,wic starczyoby go z powodzeniem na czterdzieci ciast gdybymy chcieli ich tyle mie i jeszcze zostaoby sporo do zupy czy kiebas,czy czego takiego.Moglibymy zrobi na tym powrozie cay obiad. Ale nie o to chodzio.Potrzebny nam by tylko taki kawaek powroza,jaki mg zmieci si w placku,wic reszt wyrzucilimy.Ani jednego z tych plackw niepieklimy w miednicy,a to z obawy,e roztopi si zalutowane miejsca.Na szczcie wujaszek Silas mia pikny mosiny rondel z dug drewnian rczk,ktry bardzo ceni,bo ten rondel nalea do jednego jego przodka,co przyjecha z Anglii z Wilhelmem Zdobywc na pokadzie Mayflower czy te moe na innym z tych starych statkw.Wujaszek trzyma rondel na strychu wraz z caym mnstwem rozmaitych garnczkw i rupieci,ktre miay warto wcale nie dlatego,e byy wartociowe,bo nie byy,tylko dlatego,e je uwaano za pamitki.Wic buchnlimy rondel i wynielimy go do lasu,ale kilka pierwszychplackw nam si nie udao,bo nie wiedzielimy, jak si wzi do rzeczy.Za to ostatni wyszed pysznie:wylepilimy rondel ciastem,postawilimy go na ogniu,woylimy do rodka nasz powrz,przykrylimy warstw ciasta,zamknlimy przykrywk i na wierzchu pooylimy arzce si wgle.A potem trzymajc za dug rczk stalimy w odlegoci piciu stp i wcale nam nie byo gorco,tylko przyjemnie,a po pitnastuminutach placek upiek si tak piknie,e arado braa na niego patrze.Ale czowiek,ktry by si zabra do jedzenia tego placka,zuyby ze dwadziecia funtw wykaaczek,bo z wykuwaniem tej drabinki sznurowej musiaby si zdrowo napracowa.Gow daj!A poza tym dostaby boleci,ktre by mu nie przeszy a do nastpnego razu. Nat nie patrza,kiedy wkadalimy placek czarownic do blaszanki Jima;trzy talerze cynowe wsunlimy pod jedzenie,na sam spd puszki.W ten sposb Jim dosta wszystko w najwikszym porzdku,a jak tylko Nat wyszed,rozpoowi ciasto,wyjz niego drabink sznurow i schowa j w sienniku,a potem naskroba co na jednym talerzu cynowym i wyrzuci go za okno. Tu pko serce niewolne Z pirem te mielimy okropn robot,tak samo z pi,a Jim uwaa,e najokropniejsza robota bdzie z napisami.Chodzio o te napisy,ktre kady wizie musi wyskroba na cianie. Ale nie byo rady;Tomek powiedzia,e musimy je zrobi.Nie zdarzyo si jeszcze,powiedzia,eby wizie stanu nie wyry na pamitk napisw i swojego herbu. Wecie choby tak lady Jane Gray tumaczy nam.Wecie takiego Gilforda Dudleya albo starego Northumberlanda.Powiedzmy nawet,Huck,e z tymi napisami bdzie duo zawracania gowy.Co na to poradzisz?Jak si z tego wymigasz?Trudno,Jim musi wyry na cianie napisy i swoj tarcz herbow.Wszyscy winiowie tak robi. Ale,paniczu odezwa si Jim ja nie mam adnej tarczy ani adnego herbu.Nie mam na tym wiecie nic oprcz tej tu koszuli,a sam panicz wie,e musz na niej spisywa dziennik. Och,Jim,nie zrozumiae mnie.Herb to cocakiem innego. Hm wtrciem tak czy siak Jim susznie powiedzia,e nie ma herbu,bo go nie ma. Przecie sam wiem o tym najlepiej odpar Tomek.Ale moesz by pewien,e zanim wyjdzie z tego szaasu,bdzie mia herb.Jim musi wyj w sposb przepisowy iw jego kronikach nie moe by adnej skazy. Tak wic kiedy my z Jimem ostrzylimy pira na kawakach cegy przy czym Jim robi swoje z mosinego lichtarza,a ja z yki cynowej Tomek zacz obmyla ten herb.Po jakim czasie powiedzia,e wykombinowa cae mnstwo pierwszorzdnych herbw,wic nie wie, ktry wybra,ale jeden szczeglnie mu si podoba.Tak mi go opisa: Bdzie na tarczy balk poprzeczny,zoty,w lewym dolnym polu.W sercu tarczy,na przeciciu dwch wstg purpurowych skonych,umiecimy psa lecego,brzegw tarczy nie dotykajcego,a pod jego apami acuch zerwany,wyraajcy niewolnictwo;na gowicy zbkowanej damy zielon krokiew,a na modrym polu trzy pasyfaliste ukosem uoone;na spadku tarczy prg poprzeczny blankowany;w hemie zbiegy Murzyn,cay czarny,z wzekiem na bastardzim drgu przez rami;po bokachty i ja,jako dwa labry tarczy.Dewiz wypiszemy tak:maggiore fretta,minore atto.Wyczytaem j w jednej ksice:im wicej popiechu,tym mniejsza szybko. O rety!! zawoaem. A co znaczy ta reszta?? Nie mamy teraz czasu zawraca sobie tym gowy.Musimy ca par wzi si do roboty. Ale co znacz niektre z tych sw??Na przykad co to jest taki balk poprzeczny? Balk...balk to jest...och,czy musisz wiedzie,co to jest balk?We waciwej chwili poka Jimowi,jak go zrobi. No wiesz,Tomek,mgby mi powiedzie!A. sze. ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPc&Sc&aq W&)c'8-'co znaczy bastardzi drg? Nie mam pojcia.Ale Jim musi go mie w herbie.Caa szlachta go ma. Taki on ju by ten Tomek.Jak nie mia ochoty wytumaczy czego,zwyczajnie nie tumaczy.Mgbym go pompowa przez tydzie,te by nie pomogo. Skoczywszy z herbem Tomek wzi si do reszty tej czci roboty,to znaczy do obmylenia aobnych napisw.Powiedzia,e Jim musi zrobi taki napis,bo to obowizek kadego winia. Tomek uoy ich kilka,wypisa na kartce i odczyta je nam.Byy takie: Tu pko serce niewolne . Tu nieszczsny wizie,zapomniany przez wiat i ludzi,wid pene cierpie ycie . Tu pko serce samotne i duch umczony znalaz spcznienie po trzydziestu siedmiu latach samotnej niewoli . Tutaj wygnany z ojczyzny i pozbawiony przyjaci dokona ywota po trzydziestu siedmiu latach cikiej niewoli szlachetny cudzoziemiec,syn naturalny Ludwika XIV . Kiedy Tomek czyta te napisy,gos mu dra i niewiele brakowao,a byby zapaka.Jak skoczy,nie mg si w aden sposb zdecydowa,ktry z nich kaeJimowi wyskroba na cianie.Ale w kocu postanowi,e Jim wyskrobie wszystkie,bo wszystkie s doskonae.Jim powiedzia,e potrwa to najmniej rok,zanim wydrapie gwodziem na belkach tak kup gryzmow,i e przecie on w ogle nie potrafi stawia liter.Ale Tomek odpar,e mu je wyrysuje na belce,wic Jim bdzie musia tylko drapa gwodziem po gotowych kreskach.Po chwili Tomek doda: Ale swoj drog belki s na nic,bo przecie w lochach nie ma belek.Musimy wyry napisy na kamieniu.Przyniesiemy kamie. Jim powiedzia,e kamie bdzie jeszcze gorszy od belki.Powiedzia,e rycie liter w kamieniu potrwa tak strasznie dugo,e on nigdy nie wyjdzie z tego szaasu.Ale Tomek odpar, e pozwoli mu wzi mnie do pomocy.Potem sprawdzi,jak sobie radzimy z tymi pirami.Bya to ohydnie cika,mudna i duga robota i nie miaem adnych widokw,eby mi przy niej rce wydobrzay,a poza tym wygldao na to,e prawie wcale nie posuwamy si naprzd.Nagle Tomek zawoa: Wiem ju,jak to urzdzi.Tak czy siak musimy zdoby ten kamie do wyrycia herbu i aobnych napisw,wic za jednym zamachem upieczemy dwie pieczenie.Widziaem w tartaku fajny,wielki kamie szlifierski.Buchniemy go,wyryjemy na nim,co potrzeba,a poza tym obrobimy pira i piy. Ten pomys by nielichy,ale kamie szlifierski te do lichych nie nalea.Postanowilimy go jednak przycign do szaasu.Byo troch przed pnoc,wic poszlimy do tartaku postawiwszy Jima przy pracy.Zwdzilimy kamie i zaczlimy go turla do domu,ale byo to paskudnie trudne zajcie. Czasem rb,co chcesz,kamie przewala nam si na boki i za kadym razem o mao co nas nie miady.Tomek powiedzia,e zanim go doturlamy na miejsce,na pewno jednego z nas trafi.Przecignlimy tak ten kamie na p drogi,ale zmczeni bylimy setnie i cakiem zlani potem.Zrozumielimy,e sami nie damy radyimusimy wzi Jima do pomocy.Jim podnis ko,zsun acuch,owin go sobie dookoa szyi,a potem przeczogalimy si przez dziur i poszlimy na miejsce,gdzie lea kamie.Wzilimy si z Jimem we dwch ostro do roboty i przyturlalimy kamie piewajco.Tymczasem Tomek nadzorowa nas.Nie znaem chopca, ktryby umia lepiej od niego nadzorowa innych.Tak,Tomek zna si na kadej robocie. Nasz podkop by duy,ale mimo to kamie szlifierski nie mg si w nim zmieci,wic Jim wzi kilof i prdko otwr powikszy.Potem Tomek naznaczy wszystko gwodziem na kamieniu i zasadziJima do rycia,dajc mu gwd zamiast duta i elazny rygiel znaleziony w przybudwce zamiast motka.Tomek przykaza Jimowi,eby pracowa,dokd nie wypali si wieczka,a potem eby schowa kamie pod siennik i pooy si spa.Pomoglimy Jimowi wsun acuch nanog ka i mielimy ju pj do domu.W ostatniej chwili Tomkowi przyszo co do gowy,wic spyta: S tu jakie pajki,Jim? Nie.paniczu,szczliwie ich nie ma. To nic,postaramy ci si o zapas pajkw. Och,paniczu kochany,kiedy ja nie chc pajkw!Boj si ich.Samych grzechotnikw nie babym si wicej!Tomek zastanawia si chwil,potem powiedzia: Dobra myl.Chyba tak zrobimy.Musimy tak zrobi.To jasne.Sowo daj,wietna myl. Gdzieby go mg trzyma? Gdzie kogo bym mg trzyma,paniczu? Kogo??Grzechotnika! W imi Boga,paniczu!Jakby mi tu panicz przynis grzechotnika,zaraz bym wzi i gow rozbi t cian,i poszed sobie. Ale Jim,po pewnym czasie nic by si gonie ba.Mgby go oswoi. A jake,oswoibym go! Naturalnie.Bez trudu.Kade zwierz jest wdziczne za dobro i pieszczot,i nawet mu do gowy nie przyjdzie skrzywdzi czowieka,ktry obchodzi si z nim dobrotliwie.Dowiesz si tym z pierwszej lepszej ksiki.Sprbuj,Jim,niczego wicej od ciebie nie dam.Potrzymaj go tu na prb kilka dni.Bardzo prdko ci pokocha.Bdzie spa z tob i nie odejdzie odciebie ani na chwil,i pozwoli ci,eby go sobie owija dookoa szyi i wkada do ust jego eb. Och,paniczu...nieche panicz przestanie!Niemog tego sucha.Grzechotnik mi pozwoli pakowa sobie jego eb do ust!Taki bdzie dla mnie uprzejmy?Oj,dugo on poczeka,zanim go o to poprosz.I tak samo wcale nie chc,eby ze mn spa. Jim,zachowujesz si niczym gupiec.Wizie musi mie jakiego niemegoulubieca,a jeeli nikt dotd nie obaskawigrzechotnika,zyskasz wiksz saw jako pierwszy,ktry to zrobi,ni gdyby zrobi cokolwiek innego. Kiedy ja,paniczu,dzikuj za tak saw.W wemie i odgryzie Jimowi brod,i co mu wtedy przyjdzie ze sawy?Nie,paniczu,nie chc nawet sysze o czym takim. Niech ci g kopnie,Jim!Czy ty nie mgby chocia sprbowa?Prosz ci tylko,eby sprbowa.Jak ci si nie spodoba,dasz zwyczajnie spokj. Tylko e,paniczu,cay kopot bdzie na nic,jeeli w mnie ugryzie przy tym prbowaniu. Chtnie zrobi wszystko,co nie jest cakiem pomylone,ale jak panicz i Huckprzyniesiecie mi grzechotnika,ebym go tu obaskawia,uciekn i koniec. No,ju dobrze,dobrze,taki uparty,e damy temu pokj.Postaramy ci si o zaskroce. Przywiesz im po kilka guzikwdo ogona i bdziesz udawa,e to grzechotniki.Co mi si zdaje,e trzeba si bdzie tym zadowoli. Na zaskroce si zgodz,paniczu,ale swoj drog cakiem dobrze mgbym si bez nich obej.Nawet mi przedtem do gowy nie przyszo,e to taki kopot i mitrga by winiem. To prawda,e z tym kopot,jeeli chce sizrobi wszystko przepisowo.S tu w szaasie jakie szczury? Nie widziaem,paniczu,ani jednego! W takim razie postaramy ci si o kilka szczurw. Och,paniczu,nie chc szczurw!adne inne stworzenie nie potrafi tak dokuczy jak to paskudztwo.Nic tylko lata toto w kko po czowieku i gryzie go w nogi,kiedy biedak prbuje zasn.Jak ju koniecznie trzeba,paniczu,daj mi te zaskroce,ale nie przyno mi szczurw.Na co mi one? Ale Jim,musisz mie szczury.Kady wizie je ma,wic nie rbe z tym trudnoci.Nie zdarza si,eby w lochu nie byo szczurw.Nie syszaem o takich przypadkach.Winiowie zajmuj si nimi,dogadzaj im i ucz je rnych sztuczek,a w kocu szczury staj si nie mniej towarzyskie od much.Ale bdziesz musia,Jim,postara si dla nich o jak muzyk.Czy masz na czym gra? Mam tylko zgrzebo,kawaek papieru i grzebie.Ale szczury nie lubi pewnie gry na grzebieniu. Owszem,lubi.Cakiem im to obojtne,jakiej muzyki suchaj.Gra na grzebieniu jest dla szczura a za dobra.Wszystkie zwierzta lubi muzyk,a w wizieniu po prostu za ni przepadaj;zwaszcza za smutn muzyk,a przecie z grzebienia nie wydusisz innej.Strasznie ich to zaciekawia,wic wychodz z nor i patrz,co si temu winiowi stao.Tak,Jim,teraz jest ju wszystko w porzdku,doskonale to urzdziem.Bdziesz sobie siedzia na ku wieczorami,zanim pjdziesz spa,i wczesnym rankiem i bdziesz gra na grzebieniu.Graj najlepiej Pky ostatnie okowy ,bo ta melodia przycignie szczura szybciej ni jakakolwiek inna. Przekonasz si,e po jakich dwch minutach grania wszystkie szczury i we,i pajki,i rne takie zaczn si o ciebie martwi i przyjd.Dosownie ci oblez i bdzie im bardzo przyjemnie. No,chyba,e im bdzie przyjemnie!Ale jak mnie bdzie,paniczu?Niech skisn,jeeli widz w tym jaki sens.Ale kiedy trzeba,to trzeba.Bd si chyba musia stara,eby te zwierzaki byy zadowolone,bo inaczej miabym tylko kram w domu. Tomek zastanawia si,czy czego nie zapomnia.Po chwili powiedzia: Och,co mi przyszo na myl.Jak sdzisz Jim,mgby tu wyhodowa kwiat? Czy ja wiem,paniczu?Moe bym i mg.Ale w szaasie jest mao wiata,a ja na kwiaty nie mam adnej chci.Zreszt kopotu byaby z nimi fura. W kadym razie musisz sprbowa,Jim.Inni winiowie to robili. Myl,paniczu,e wielka dziewanna,ta z kwiatem podobnym do kociego ogona,moe by si i przyja,ale takie zielsko niewarte jest zachodu. Co te ty opowiadasz,Jim!Przyniesiemy ci maluchn dziewann,a ty j zasadzisz tam w kcie i bdziesz j pielgnowa.Ale nie mw na ni dziewanna,tylko petunia,bo w wizieniu tak ma nazw.I musisz j podlewa zami. Przecie mam tu,paniczu,pod dostatkiem wody rdlanej! Wod rdlan nie bdziesz jej podlega,musisz podlewa kwiat zami.Wszyscy winiowie tak robi. Kiedy z pomoc zwykej wody wyhoduj j dwa razy tak du,jak kto inny wyhodowaby z pomoc ez. Nie w tym rzecz,Jim.Musisz j podlewa zami. Zwidnie,paniczu,migiem zwidnie,bo ja rzadko kiedy pacz. Tomek by teraz w kopocie.Ale zastanowiwszy si chwil,powiedzia,e Jimbdzie musia spaka si najlepiej jak tylko potrafi przy uyciu cebuli.Obieca,e rano pjdzie do chat murzyskich i wrzuci ukradkiem cebul do dzbanka z kaw Jima. Jim odpar,e wolaby ju chyba mie tyto w kawie.Okropnie mu si to wszystko nie podobao,wic jak nie zacznie narzeka,e bdzie mia mnstwo kramu i roboty z hodowaniem dziewanny i z przygrywaniem na grzebieniu szczurom,i z pieszczeniem i oswajaniem ww, pajkwi rnych takich,oprcz caej tej mitrgi z pirami,napisami i dziennikiem,i tak dalej. Mwi,e jako wizie ma wicej pracy,kopotw i odpowiedzialnoci,ni miakiedykolwiek w yciu.W kocu Tomek bardzosi na Jima rozgniewa i zacz mu tumaczy,e on,Jim,ma po prostu wspaniae widoki wspanialsze,ni miewalidotd inni winiowie na zdobycie sawy, a jednak nie starcza mu rozumu w gowie,eby to oceni i wszystko marnuje.Jimowi zrobio si przykro i obieca,e si poprawi.Potem poszlimy spa. Tomek pisze manonimowe listy Rano poszlimy do miasteczka i kupilimy drucian apk na szczury.Potem w domu odetkalimy najwiksz nor i po jakiej godzinie mielimy pitnacie pysznych okazw. Wzilimy apk i schowalimy j w bezpieczne miejsce,pod ko ciotki Sally.Ale kiedy polowalimy na pajki,may Tomasz Franklin Beniamin Jefferson Aleksander Phelps znalaz apk i otworzyj,eby zobaczy,czy szczury wyjd.No i wyszy.Wanie wtedy ciotka Sally wstpiapo co do pokoju.Kiedymy z Tomkiem wrcili,staa na ku i urzdzaa okropne brewerie,bo szczury robiy,co mogy,eby jej si nie nudzio.Wic przetrzepaa nam obu skr, a my przez tego wcibskiego smarkacza musielimy straci cae dwie godziny na zapanie nowych pitnastu czy szesnastu szczurw,i to wcale nie takich adnych,bo te pierwsze to byy same doborowe sztuki w stadzie.Nie widziaem nigdy pikniejszych okazw ni te z naszegopierwszego poowu. Udao nam si zgromadzi wielki zapas najrniejszych pajkw,chrabszczy,ab,liszek i takich rnych.Niewiele brakowao,a zdobylibymygniazdo os.Ale osi rodzina bya w domu. Nie zrezygnowalimy tak od razu,tylko zostalimy z nimi,dopki moglimy wytrzyma;bo wydawao nam si,e albo my je przetrzymamy,albo one nas przetrzymaj.No i osy wziy gr.Natarlimy ukszone miejsca amoniakiem i prawie ju nas nie bolao,tylko siedzie byo niewygodnie.Potem wybralimy si na we ischwytalimy ze dwadziecia zaskrocw, wsadzilimy je do worka i zanielimy do naszego pokoju. Zrobio si ju pno i zawoano nas na kolacj,a my mielimy za sob uczciwie i rzetelnie przepracowany dzie i godni bylimy jak wilki.No chyba!A kiedy wrcilimy na gr,nie byo tam ani jednego jedynego wa zawizalimy worek nieporzdnie,wic jako wypezy i zniky.Nie stao si waciwie nic wielkiego,bo musiay by gdzie w domu i przypuszczalimy, e zdoamy niektre z nich zapa. Przez duszy czas nie mona si byo uskara na brak ww w domu.Co rusz spuszczay si z belek w puapie albo z innych miejsc i ldoway,przewanie na talerzach,albo wlizgiway si za koszul i w ogle najczciej wpaday tam,gdzie ich cz owiek wcale nie chcia.Byy adne,miay na grzbiecie prgi i nawet milion takich zaskrocw nie wyrzdziby nikomu krzywdy.Ale ciotka Sally nie moga tego zrozumie nie cierpiaa wszystkich ww bez wzgldu na gatunek i w aden sposb nie chciaa si do nich przyzwyczai.Choby nie wiem czym bya zajta,jak tylko ktry spad na ni,rzucaa robot i w nogi.Tak przy tym krzyczaa, e umary by si obudzi.Si nikt by jej nie zmusi,eby wzia wa do rki.A jeli przewrcia si z boku na bok w ku i zobaczya takiego gada,wyskakiwaa drc si w niebogosy,zupenie jakby w domu wybuchpoar.Okropnie dopieko to panu Phelpsowi,wic w kocu powiedzia,e wolaby ju chyba,eby we nigdy nie zostay stworzone.Jeszcze w tydzie po tym,jak ostatni w wynis si na dobre zdomu,ciotka Sally nie moga o nich zapomnie.Gdzie tam!Kiedy czasem siedziaazamylona,wystarczyo dotkn j pirkiemw kark,a skakaa pod sufit.Bardzo to byo dziwne.Ale Tomek powiedzia,e wszystkie kobiety s takie,bo tak ju zostay stworzone.Z jakich tam powodw. Dostawalimy baty,ile razy ktry z naszych ww wszed ciotce Sally w drog. Powiedziaa,e te baty s niczym w porwnaniu z laniem,jakie nam spuci,jeelijeszcze raz przyniesiemy we do domu.Z tych batw nic sobie nie robiem,bo byy miechu warte.Ale gorzej,e mielimy mas kramu ze zapaniem nowej gromady zaskrocw.Wreszcie nazbieralimy ich,ile trzeba,razem z tym innym robactwem.A jakwesoo robio si w szaasie, kiedy to cae bractwo wypezo z ronych ktw,eby posucha muzyki,i pchao si do Jima! Jim nie lubi pajkw,a pajki nie lubiy Jima,wic zaczajay si na niego i jak mogy, obrzydzay mu ycie.Jim powiedzia,e przez te we i szczury,i kamie szlifierski nie zostawao dla niego prawie miejsca w ku;a jak czasem znajdowa miejsce,to te nie mg spa,taktam byo niemoliwie wesoo.Jim skary si,e w ku zawsze byo tak wesoo,bo te zwierzaki nigdy nie zasypiay wszystkie jednoczenie,tylko na zmian.Wic kiedy we ucinay sobie drzemk,szczury trzymay stra,a jak szczury kady si spa,we czuway.W ten sposb poowa haastry znajdowaa si zawsze pod Jimemi przeszkadzaa mu w ku,a druga hasaa po nim.A niechby tylko sprbowa wsta,eby zmieni miejsce,zaraz dobieray si do niego pajki.Jim powiedzia,e jeli tym razem odzyska wolno,drugi raz winiem nie zostanie nawet za dopat. Pod koniec trzeciego tygodnia wszystko byo gotowe.Koszul przemycilimy do szaasu na samym pocztku,wic teraz jak tylko szczur ugryz Jima,Jim wstawa i pisa w swoim dzienniku,dopki nie wysechmu atrament.Pira byy gotowe,a napisy i herb wyryte na kamieniu szlifierskim.Przepiowalimy take na dwoje nog od ka i zjedlimy opiki,od czego strasznie rozbolay nas brzuchy.Przypuszczalimy,e wszyscy trzejumrzemy,ale nie umarlimy.W yciu nie spotkaem rwnie niestrawnych opikw.Tomek uwaa tak samo. Jak mwiem,uwinlimy si w kocu z ca robot;i wszyscy bylimy okropnie zmordowani,a ju najbardziej Jim.Pan Phelps pisa dwa razy na t plantacj za Nowym Orleanem,eby przyjechali i zabrali swojego zbiegego Murzyna,ale naturalnie nie dosta odpowiedzi,bo takiej plantacji w ogle nie byo.Wobec tego postanowi,e ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAP c' =' c(W$yc(2 W(ogosi Jima w gazetach w Nowym Orleanie iSt.Louis.Kiedy usyszaem o St.Louis,cierpa mi skra zrozumiaem,e nie mamy teraz ani chwili do stracenia.Tomek powiedzia,e przyszed czas na manonimowe listy. A to co znowu takiego?? spytaem. Ostrzeenie,e co si bdzie dziao.Raz robi to w taki sposb,kiedy indziej znw winny. Ale zawsze jest kto,kto szpieguje i potem ostrzega zarzdc zamku.Kiedy Ludwik XVI mia zwia z Tuleryj,zrobia to pokojwka.Te oba sposoby s wietne,ostrzeganie i listy mana... manonimowe.Uyjemy obu.I przewanie matka winia zamienia si z nim na ubraniei ona zostaje w lochu,a on ucieka w jej sukniach.To tez musimy zrobi. Suchaj no,Tomek powiedziaem po co my ich mamy waciwie ostrzega,e co si bdzie dziao?Niech sami na to wpadn,przecie to ich sprawa. Owszem,wiem odpar.Tylko e na nich wcale nie mona polega.Od samego pocztku tak si zachowuj,e my sami musimy wszystko za nich robi.S niepodejrzliwi i tpi i niczego nie potrafi zauway,wic jak my ich nie ostrzeemy,nikt nam nie przeszkodzi i po caej tej cikiej pracy i tylu trudnociach ucieczka odbdzie si bez adnych wypadkw.Bdzie atwa, niczym waciwie nie bdzie. Hm,jeeli o mnie idzie,bardzo bym si z tego cieszy powiedziaem. Gupstwa mwisz mrukn i spojrza na mnie pogardliwie.Wic tak si odezwaem: Ale ani myl narzeka.I w ogle podoba mi si wszystko,co tobie si podoba.Jak zrobimy z t suc? Ty ni bdziesz.Musisz w nocy zakra si do tej maej Mulatki i buchn jej sukni. No i rano gotowa awantura,bo ona pewnie nie ma drugiej sukni na zmian. Wiem o tym.Ale tobie ta suknia bdzie potrzebna tylko na pitnacie minut,eby zanie ten,jak go tam...mano...anonim i wsun pod drzwi wejciowe. Zgoda,zrobi,jak chcesz.Ale na mj rozum mgbym zanie ten list w zwyczajnym ubraniu. Tylko e wtedy,Huck,nie wygldaby wcale jak suca. Pewnie.Ale tak czy siak,pies z kulaw nog nie bdzie widzia,jak ja wygldam. To nie ma nic do rzeczy.Musimy wykonywa nasz obowizek i nie powinnimy si zastanawia,czy nas kto przy tym widzi.Czy ty,Huck,nie masz adnych zasad? No,ju dobrze,dobrze.Przecie nic takiegonie powiedziaem.Jestem suc.Kto bdzieodstawia matk Jima? Ja.Buchn ciotce Sally sukni. W takim razie zostaniesz chyba w szaasie,kiedy my z Jimem uciekniemy? Skde.Napcham siana do ubrania Jima i poo tak kuk na ku jako jego matk w przebraniu.A Jim zdejmie ze mnie sukni Murzynki,woy j na siebie i potem wszyscy razem ujdziemy na wolno.Kiedy zwiewa z wizienia wany wizie,mwi sio nim,e uszed na wolno.Zawsze si tak mwi,kiedy ucieka,na przykad,krl.To samotyczy krlewskiego syna wszystko jedno,czy jest synem naturalnym,czy nienaturalnym. Tak wic Jim napisa ten anonimowy list,a ja tej samej nocy buchnem Mulatce sukni, woyem j na siebie i wsunem list pod drzwi wejciowe,jak mi Tomek przykaza.W tym licie tak byo napisane: Miejcie oczy otwarte! Strzecie si! Nieszczcie tu! Nieznany Przyjaciel Nastpnej nocy przybilimy na drzwiach wejciowych kartk papieru,na ktrej Tomek wymalowa krwi czaszk i piszczele;a znowu nastpnej nocy umocowalimy na drzwiach kuchennych rysunek trumny.Nigdy jeszcze nie widziaem ludzi tak wystraszonych jak pastwo Phelps.Nie baliby si chyba bardziej jakby w domu peno byo duchw czyhajcych na nich za wszystkimi meblami i kami,i fruwajcych w powietrzu.Jeeli drzwi si zatrzasny,ciotka Sally podskakiwaa i mwia:Och! Jeeli si j przypadkiem dotkno,kiedy tego nie widziaa,te podskakiwaa i mwia to samo.W ktr bd stron obrcia si twarz,zawsze jej byo le,bo zawsze sobie wyobraaa,e co tam za ni stoi;wic wci si obracaa raptownie i woaa: Och! Ale zanim zrobia trzy czwarte obrotu,okrcaa si z powrotem w t dawn stron i znowu woaa:Och! Baa si pooy do ka,ale si kada.Wic Tomek powiedzia,e caa rzecz idzie doskonale;e po prostu nie mogaby pj lepiej;z czego,powiedzia,wynika, e wszystko zostao zrobione jak naley. Powiedzia poza tym Tomek,e teraz ostro wemiemy si do rzeczy.Wic nazajutrz rano, przed samym witem,wyszykowalimyjeszcze jeden list.Nie bardzo wiedzielimy,co z nim zrobi,bo przy kolacjipastwo Phelps mwili,e jedne i drugie drzwi wejciowe bd ca noc strzeone przez Murzynw.Tomek zjecha na d po drucie od piorunochronu i poszed na zwiady;Murzyn przed drzwiami z tyu domuspa,wic Tomek wsun mu list za konierz,i wrci do pokoju.W tym licie byo tak napisane: Nie zdradcie mnie.chc by waszym przyjacielem.Gotowa na wszystko banda rzezimieszkw z puszczy indiaskiej zamierza wykra dzisiejszej nocy waszegozbiegego Murzyna.To oni prbowali was nastraszy,ebycie nie wychodzili z domu inie przeszkadzali im.Nale do tej bandy,alesi nawrciem,zamierzam j porzuci i y znowu uczciwym yciem,dlatego zdradz wam ich niecny zamys.Punktualnie o dwunastej przekradn si tu od strony pnocnej,wzdu potu.Maj dorobiony klucz i wejd do szaasu,skd uprowadz zbiegego Murzyna.Kazali mi sta na czatach,abym w razie niebezpieczestwa zad w cynowy rg.Ale zamiast tego zabecz jak owca i w ogle nie zadm w aden rg.A kiedy oni bd zdejmowali Murzynowi acuch, podkradnijcie si pod drzwi i zamknijcie tych zbjw w szaasie,izabijcie ich wedle swoich chci.Zrbcie wszystko dokadnie,tak jak wam powiedziaem,bo w przeciwnym razie zaczn co podejrzewa i podnios wrzask.Nie chc adnej nagrody.Wystarczy mi mysi,e postpiem uczciwie. Nieznany Przyjaciel Pokiebaszony, ale wspaniay ratunek Po niadaniu czulimy si wymienicie,wic wsiedlimy do mojego czna,pojechalimy owi ryby na rzece i bawilimy si doskonale.Obejrzelimy te tratw i przekonalimy si,e jest w dobrym stanie.Kiedy spnieni wrcilimy na kolacj,wszyscy w domu tacy byli wystraszeni i zdenerwowani,e w ogle nie wiedzieli,co si z nimi dzieje.Ledwie uwinlimy si z jedzeniem,kazali nam pjspa i w aden sposb nie chcieli powiedzie,co si stao,ani nie wspomnieli sowem o tym ostatnim licie.Ale wcale namto nie byo potrzebne,bo znalimy ten list nie gorzej od nich.A jak tylko doszlimy do poowy schodw i ciotka Sally odwrcia si do nas plecami,smyknlimy na d do piwnicy,wzilimy ze spiarni do jedzeniana porzdne niadanie,wrcilimy do naszego pokoju i poszlimy spa.Wst al i my o p do dwunastej i Tomek ubra si w sukni ciotki Sally,ktr przedtem zwdzi,ale kiedy mia ju wyj z tymi naszymi zapasami,spyta: Gdzie jest maso?? Wyoyem kawaek na kromk chleba odparem. Pewnie je zostawi razem z tym chlebem,bo go tu nie ma. Och,Tomek,moemy si obej doskonale bez masa powiedziaem. Ale nie musimy.Biegnij teraz prosto do piwnicy i przynie maso.A potem zejd po drucie na d i przyjd do szaasu.Ja tymczasem napcham somy do ubrania Jima,co bdzie jego matk w przebraniu,a jak tylko przyjdziesz,zabecz jak owca i potem uciekniemy. Wic Tomek zjecha na d po drucie,a ja zszedem do piwnicy.Kawaek masa wielkoci pici znajdowa si tam,gdzie gozostawiem,wic wziem maso razem z kromk chleba,na ktrej leao,zgasiem wiec,bardzo ostronie zaczem wspina si na schody i bez wypadku dotarem na parter.Ale tam zobaczyem ciotk Sally idc ze wiec,wic woyem chleb i maso pod kapelusz,a kapelusz mocno wcisnem na gow.Prawie w tej samej sekundzie ciotka Sally mnie spostrzega. Bye w piwnicy?? spytaa. Tak,ciociu. Co tam robi?? Nic. Nic?? Nic,ciociu. W takim razie,co ci przyszo do gowy,eby wczy si po domu o tej porze? Nie wiem,ciociu. Nie wiesz?Radz ci,Tomku,eby nie odpowiada w taki sposb.Powiedz zaraz,co tam robi! Nic,ciociu,nie robiem.Jak babci kocham,e nic! Mylaem,e mnie teraz puci,i kiedy indziej by mnie na pewno pucia.Ale ostatnio dziao si tyle dziwnych rzeczy,e niepokoi j kady najmniejszy drobiazg,ktry nie by jasny jak soce.Powiedziaa bardzo stanowczo; Marsz do bawialni i czekaj tam na mnie.Robie co,czego nie powinien robi,ale bd spokojny,ju ja potrafi z ciebie wszystko wycign. I oddalia si dopiero wtedy,kiedy otworzyem drzwi i wszedem do bawialni.Orety ale tam byo ludzi!Pitnastu farmerw i kady z nich mia strzelb!Zrobio mi si strasznie sabo, podszedem chykiem do krzesa i usiadem.Mczyni siedzieli,gdzie popado,niektrzy rozmawiali przyciszonymgosem,a wszyscy byli zdenerwowani i niespokojni,i starali si udawa,e wcale nie s.Ale ja wiedziaem,e s niespokojni,bo to zdejmowali kapelusze,to je znowu wkadali albo drapali si po gowach,albo szarpali guziki.Ja te czuem si nieswojo,ale mimo to nie zdejmowaem kapelusza. Bardzo chciaem,eby ciotka Sally przyszaiporachowaa si ze mn,a nawet przetrzepaa mi skr,jeeli przyjdzie jej na to ochota,bylebym mg sobie pj i powiedzie Tomkowi,e zagalopowalimy siza daleko i wpakowalimy si w paskudn kaba.Bardzo chciaem, ebymy nie baamucili duej czasu,tylko uciekli z Jimem,zanim te zabijaki strac cierpliwo i pjd si z nami rozprawi. W kocu ciotka Sally przysza i zacza mi zadawa pytania,ale ja nie potrafiem na nie odpowiedzie i w ogle nie wiedziaem,na ktrym wiecie stoj,bo ci farmerzy strasznie zaczli si teraz denerwowa.Niektrzy mwili,e jest ju tylko kilka minut do dwunastej,wic chcieli zaraz pj i zakra si na tych zbjw;inni przekadali im,e naley czekana sygna.Poza tym ciotka Sally piowaa mnie pytaniami,a ja trzsem si od stp dogw i ze strachu uginay si pode mn kolana.W pokoju robio si coraz gorcej i maso zaczo mi si topi pod kapeluszem i spywao w strukach po karku i za uszami.A jak po chwili ktry z mczyzn powiedzia:Jestem za tym,ebymy przed nimi weszli do szaasu,teraz zaraz,i zapaliich,jak bd wchodzi o mao co nie zemdlaem.I struka masa spyna mi poczole.Ciotka Sally zobaczya to,zblada jak ciana i zawoaa: Boe miosierny,co si z tob dzieje,chopcze?Ach,dosta zapalenia mzgui teraz gorczka paruje mu gow! Wszyscy zbiegli si,eby popatrze,a ciotkaSally zerwaa mi kapelusz z gowy i wtedy wypada ta kromka i reszta masa.Ciotka schwycia mnie w objcia,ucisna i zawoaa: Och,ale ty mnie przestraszy!Bogu dziki,e to nic gorszego.Bo le si tu u nasdzieje,a nieszczcia zawsze chodz w parze,wic jak zobaczyam t strug,pomylaam,e ju po tobie, bo poznaam z koloru i wygldu,e to chyba twj mzg.Czemu mi,chopcze,nie powiedzia, e po to chodzie do piwnicy.Nic bym si nie gniewaa.A teraz zmykaj spa i ebym ci do rana nie widziaa! W sekund byem na grze a w nastpnej sekundzie zjedaem po drucie od piorunochronu i gnaem w ciemnociach do przybudwki.Byem tak przejty,e prawie nie mogem wydusi z siebie sw,ale powiedziaem Tomkowi najprdzej,jak tylkomogem,e musimy si pieszy, e teraz nie mamy ani minuty do stracenia,bo w domu peno jest mczyzn ze strzelbami. Oczy mu si zawieciy.Powiedzia: Nie,naprawd?Wiesz,e to morowe!Mwi ci,Huck,e gdybym mg wszystko urzdzi od nowa,zbiegoby si ich tu ze dwustu.eby tam mona byo poczeka,pki nie... Prdzej,Tomek!Prdzej! zawoaem. Gdzie Jim?? O krok od ciebie.Moesz go dotkn wycignit rk.Przebra si ju i wszystko jest gotowe.Teraz wyjdziemy i damy im ten owczy sygna. Ale w tej samej chwili usyszelimy kroki mczyzn zbliajcych si do drzwi.Zaczli gmera przy kdce i ktry z nich powiedzia: Mwiem wam,e bdziemy za wczenie.Jeszcze nie przyszli,kdka jest na drzwiach. Zamkn was kilku w rodku,zaczaicie si w ciemnoci i zabijecieich,jak bd wchodzili.A reszta niech si rozstawi dookoa szaasu i nasuchuje,czy nie id. Weszli.Po ciemku nic nie mogli dojrze i o mao co na nas nie wpadli,kiedymy czmychali w popiechu pod ko.Ale cicho imigiem dopadlimy ka i wyczogalimy si przez dziur Jim pierwszy,potem ja,na kocu Tomek,to jest w takiej kolejnoci,jak Tomek kaza nam zachowa.Znalelimy si teraz w przybudwce i obok za cian syszelimy kroki mczyzn. Podkradlimy si pod drzwii Tomek nas tam zatrzyma,przyoy oko do szpary,ale tak byo ciemno,e nic nie widzia.Wyszepta nam,e poczeka,a krokisi oddal,a jak nam da kuksaca,Jim niechucieka pierwszy,ja za nim.Wic teraz przyoy ucho do szpary i sucha, sucha,sucha,a kroki cay czas szurgotay na dworze.W kocu Tomek trci nas i wymknlimy si z przybudwki,a potem schyleni,prawie nie oddychajc,zaczlimy przekrada si cakiem bezszelestnie w stron potu.Posuwalimy si gsiego,dopadlimy potu, Jim i ja zdoalimy przele na drug stron,ale Tomek zaczepi spodniami o jak drzazg na grnej belce,a e kroki byy coraz bliej,szarpn si i drzazga odprysna z trzaskiem. Zeskoczy na ziemi i zacz biec do nas.W tej samej chwili kto wrzasn: Kto tam?Odpowiada,bo strzelam!Ale nie odpowiedzielimy,tylko wzilimy nogi za pas i jazda przed siebie.Sycha byo szurgot,ng potem:Bach!Bach!Ba-ba-bach!ikulki zaczy nam gsto wista koo uszu.Rozlegy si nawoywania: S tutaj i uciekaj do rzeki!Dalej za nimi,chopcy!Spuci psy! Rzucili si naprzd pdem.Syszelimy ich,bo mieli na nogach buty i wrzeszczeli,a my ani nie mielimy butw,animy nie wrzeszczeli.Bieglimy ciek do tartatku,ale kiedy pogo bya ju blisko,uskoczylimy w bok midzy krzaki i przepucilimy biegncych mczyzn,a potem zaczlimy si posuwa ich ladem.Mczyni kazali przedtem zamkn wszystkie psy,eby nie odstraszyy rozbjnikw;teraz kto je wypuci i zbliay si z takim ujadaniem,jakby ich gnao najmniej sto tysicy.Ale byy to przecie nasze psy.Wic zaczekalimy,a si z nami zrwnaj: jak zobaczyy,e to tylko my i e nie ma w tym nic ciekawego,przywitay si z nami krtko i zaraz migny dalej za krzykami i wrzaw.Wtedy my znowu w nogi i bieglimy tak za nimi prawie do samego tartaku,a potem przez krzaki do miejsca,gdzie ukryem czno. Wskoczylimy do czna,migiem odbilimy od brzegu i wypynlimy na rodek rzeki,starajc si robi moliwie najmniej haasu.A potem spokojnie i bez popiechu zaczlimy wiosowa w kierunku wyspy,gdzie bya nasza tratwa.Syszelimynawoywania mczyzn i szczekanie psw na brzegu,ale w miar jak oddalalimy si coraz bardziej,wrzawa cicha,a w kocu cakiem umilka.Kiedy przesiedlimy si na tratw,powiedziaem: Teraz,Jim,znowu jeste wolny i na pewnonigdy ju nie bdziesz niewolnikiem. I nie ma co,Huck,pierwszorzdnie si to udao!Wykombinowane byo wszystko piknie. Nie ma takiego drugiego czowieka,ktry by potrafi uoy bardziej pokiebaszony plan. Bylimy wszyscy trzej okropnie zadowoleni,ale Tomek by najbardziej zadowolony,bo mia w nodze kulk. Kiedymy z Jimem o tym usyszeli,zrzedy nam miny.Rana bolaa Tomka porzdnie i krwawia.Zanielimy go do wigwamu i podarlimy jedn z koszul Ksicia na bandae,ale Tomek zawoa: Dajcie mi te szmaty,sam to potrafi zrobi.Idcie ju!Nie marudcie mi teraz,kiedy ucieczka tak si morowo udaa.Odwicie tratw i za wiosa!Ach,chopcy,alemy to piknie wyszykowali!Pierwsza klasa. Szkoda,e to nie my zajmowalimy si Ludwikiem XVI.Niebyoby wtedy napisane w jego yciorysie:Synu witego Ludwika,jazda donieba!Skde!Przemycilibymy go przez granic,zwyczajnie bymy go przemycili,a poszoby nam to jak z patka.Prdzej,apcie za wiosa! Ale my z Jimem naradzalimy si i namylalimy.Pomedytowaem chwil,a potem powiadam: Ty zaczynaj,Jim! Wtedy Jim powiedzia: Mnie si to tak widzi,Huck.Jakby Tomek mia by uwolniony,a jeden z chopcw dostaby kulk,to czy Tomek powiedziaby:Jazda,ratujcie mnie,co si mamy martwi o doktora dla tego tanowi,e ie widziaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAP'( c)c)"c)81Y \)>*rannego? Czy to wyglda na panicza Tomka Sawyera?Czy on by tak powiedzia?Gow dam,e nie.No to stary Jim te tego nie powie.Nie,Huck,nie rusz si std ani na krok,pki go doktor nie obejrzy.Chobym mia tu tkwi czterdziecilat. Wiedziaem,e Jim jest biay w rodku i porzdny,i spodziewaem si,e tak powie.Wic teraz wszystko byo w porzdku i mogem zawiadomi Tomka,e id po doktora.Zacz si niezgorzej awanturowa,ale my z Jimem nie ustpowalimy i nie chcielimy si ruszy z miejsca;wtedy zagrozi nam,e wyczoga si z wigwamu i odwie tratw,ale mymy mu nie dali.No to zacz nam urga,tylko e to te nic nie pomogo. Wic kiedy zobaczy,e przygotowuj czno,powiedzia: Skoro si tak upierasz,to ci powiem,jak masz wszystko urzdzi po przyjciu do miasteczka:zarygluj,drzwi,zawi doktorowioczy,ka mu przysic,e bdzie milcza jakgrb, wsad mu do rki sakiewk pen zota,a potem wyprowad go na ulic i kouj z nim w ciemnoci po rnych zakamarkach i ktach,a wreszcie wsad go do czna i przywie tutaj okrn drog midzy kpami.Ale wpierw go obszukaj i zabierz mu kred,i nie oddawaj,pki nie odwieziesz go z powrotem do miasteczka,boinaczej naznaczy tratw i bez trudu j potem pozna.Wszyscy oni tak robi. Odjechaem,przyrzekszy Tomkowi,e go posucham.Postanowilimy,e na widok doktora Jim schowa si w lesie i wyjdzie z kryjwki dopiero po jego odjedzie. To chyba musiay by duchy Doktor by staruszkiem.Kiedy go obudziem,okazao si,e jest bardzo miym i dobrym staruszkiem.Powiedziaem mu,e wczoraj po poudniu polowalimy z bratem na Wyspie Hiszpaskiej,a potem pooylimy si spa na tratwie,ktr znalelimy,ale gdzie po pnocy mj brat kopn przez sen w strzelb i strzelba wypalia mu prosto w nog.Wic teraz prosimy, eby doktor pojecha na wysp i zrobi wszystko,co trzeba,ale eby nikomu o tym nie wspomina ani nikogo nie zawiadamia,bo chcielibymy tego wieczoru pj do domu i zrobi naszym krewnym niespodziank. A jak si nazywaj wasi krewni?? spyta. Pastwo Phelps odparem. Uhm powiedzia.Po chwili spyta: Jak mwie,e twj brat zosta ranny? Mia sen zaczem znowu tumaczy i w tym nie do niego strzelio. Szczeglny sen mrukn doktor.W kocuzapali latarni,wzi torb z narzdziami iwyszlimy.Czno nie bardzo mu si podobao;powiedzia,e takie czno jest wsam raz dla jednego czowieka,ale dwm ludziom nie byoby w nim bezpiecznie.Ja muna to: Och,moe si pan doktor nie ba.Utrzymao piewajco ca nasz trjk! Jak to trjk?? To znaczy mnie i Sida,i...i...strzelby. Ach,tak! mrukn. Postawi stop na burcie czna i zachybota nim,a potem potrzsn gow ipowiedzia,e rozejrzy si za wiksz odzi.Ale wszystkie byy przymocowane acuchami zamknitymi na kdki,wic doktor wsiad do czna i kaza mi,ebym tu na niego zaczeka albo ebym gdzie dalej poszuka odzi,ale najlepiej zrobi,jeeli pjd do domu i przygotuj krewnych na t niespodziank;naturalnie,jeli mam ochot.Odparem,e wcale nie mam.Wic potem wytumaczyem mu,gdzie znajdzie tratw,i doktor odjecha. Bardzo niedugo przysza mi do gowy jedna myl.Powiedziaem sobie:a jeeli ten doktor nie potrafi tak na apu-capu,jak to mwi,wyrychtowa nogi Tomka?Jeeli mu to zajmie kilka dni? Co wtedy?Czy bdziemy siedzieli spokojnie na tratwie i czekali,a si staruszek wygada?Nic z tego.Ju ja wiem,co zrobi.Poczekam na niego,a jak wrci i powie,e musi tam jeszcze raz pojecha,nie odstpi go,chobym mia popyn za nim wpaw.Potem na tratwie zwiemy go i nie pucimy,i przepyniemy kawaek w d rzeki.A kiedy doktor nie bdzie ju Tomkowi potrzebny,damy mu tylepienidzy,ile si bdzie naleao,albo wszystko co mamy,i pozwolimy mu zej nald. Wic zagrzebaem si w kupie chrustu na ma drzemk,a jak si obudziem,soce wiecio mi wysoko nad gow!Zerwaem si na nogi i pognaem do domu doktora,ale mi tam powiedzieli,e wyszed w nocy nie wiadomo o ktrej godzinie i dotd nie wrci.Pomylaem, e widocznie z Tomkiem jest le i e musz natychmiast popyn na wysp.Zaczem biec,a jak okraem naronik,o mao co nie zrobiemwujaszkowi Silasowi gow dziury w brzuchu! Zawoali Tomek!!Gdzie ty si,smarkaczu,podziewa? Ja??Nigdzie odparem. Zwyczajnie,gonilimy z Sidem za zbiegym Murzynem. Ale gdziecie byli tyle czasu??Ciotka bardzo jest niespokojna. Cakiem niepotrzebnie powiedziaem bo nic nam si nie stao.Szlimy najpierw za pogoni i za psami,ale tak si od nas dalekoodsadzili,e znikli nam z oczu.Potem zdawao nam si,e ich syszymy na rzece,wic wsiedlimy do czna i popynlimy za nimi,i przeprawilimy si na tamt stron,ale nigdziemy ich nie spotkali,wic przybilimy do brzegu i poszlimy spa.Obudzilimy si dopiero przed godzin i wrcilimy cznem do miasteczka, eby si czego dowiedzie.Teraz Sid jest na poczcie i pyta o nowiny,a ja biegn kupi dla nas co do zjedzenia.Potem zaraz wracamy do domu. Wic poszlimy na poczt po tego Sida ,ale jak si spodziewaem,wcale go tam nie byo. Pan Phelps odebra list i czekalimy jeszcze chwil,ale Sid jak nieprzychodzi,tak nie przychodzi.W kocu pan Phelps powiedzia,e jak Sid przestaniesi wczy po miasteczku, niech sobie wrci na piechot albo popynie cznem;my wrcimy do domu wozem.Nie udao mi si go namwi,eby mi pozwoli poczeka na Sida.Powiedzia,e nie mam po co na niego czeka.Zreszt i tak musz pojecha pokaza si ciotce.Niech zobaczy,e jestemy cali i zdrowi. Kiedy przyjechalimy do domu,ciotka Sally tak si na mj widok ucieszya,e miaa si i pakaa na przemiany,i wyciskaa mnie,a potem spucia mi to swoje lanie,cakiem miechu warte.Na koniec zapowiedziaa,e Sida czeka to samo. A w domu byo peno farmerw,co ich ciotka Sally razem z onami zaprosia na obiad. Takiego trajkotania to chyba w yciu nie syszaem.Najgorsza bya stara pani Hotchkiss. Trzepaa jzykiem bez ustanku.Tak zacza:No wic,pani Phelps,przeszukaam caluchny szaas i uwaam,e ten Murzyn by pomylony.Powiedziaam to nawet pani Damrell na pewno pamita.By pomylony,powiadam, a tacy s najgorsi,powiadam,zapamitajcie sobie,by pomylony.Wszystko na to wskazuje, powiadam.Wecie choby taki kamie szlifierski,powiadam.Nie prbujcie we mnie wmawia, powiadam,e czowiek przy zdrowych zmysach wypisywaby takie rne brednie na kamieniu szlifierskim.Tu takiemu a takiemu pko serce albo taki a taki usycha trzydzieci siedem lat, albo te gupstwa o synu naturalnym jakiego tam Ludwika.Ten Murzyn by cakiem pomylony, powiadam.Mwiam to od pocztku,mwi teraz i zawsze tak bd mwia.Powiadam,e ten Murzyn by pomylony.Pomylony jak Nabuchodonozor. Albo we pani,pani Hotchkiss,tak drabinksznurow wtrcia pani Damrell. Do czego,w imi Boga,potrzebna mu bya... Sowo w sowo to samo mwiam do pani Utterback nie dalej jak przed minut,na pewno pamita.Ona to samo mwia.We pani tak drabink sznurow mwia.To prawda powiadam. Do czego moga mu by potrzebna drabinka sznurowa? powiadam.A na to pani Utterback powiada... Ale w jaki sposb,u licha,udao im si wtaszczy ten kamie szlifierski do szaasu?I kto wykopa t dziur?Albo kto...Sowo w sowo to samo mwiam,panie Penrod przerwaa znw pani Hotchkiss. Wanie przed chwil...mog prosi o t fask syropu...? mwiam to pani Dunlap.Jakim cudem mogli wtaszczy tam ten kamie szlifierski?Bez pomocy,uwaacie,bez adnej pomocy. Akurat!powiadam.Nie mwcie mi,powiadam,e nie byo tu adnej pomocy.Bya pomoc! Ten czarnuch,powiadam,mia najmniej kilkunastu pomocnikw.I jakby to o-mnie chodzio,wy chostaabym kolejno wszystkich Murzynw na tej plantacji,ale dowiedziaabym si,czyja to sprawka.A co wicej,powiadam... Kilkunastu pomocnikw!Czterdziestu nie zmajstrowaoby wszystkiego,co ci ludzie tuzrobili.Wecie choby te piy ze scyzorykwi rne takie narzdzia jaka to mudna praca! Albo ta noga od ka,odpiowana scyzorykiem szeciu ludzi musiao si nad nim mozoli najmniej przez tydzie.Alboten Murzyn zrobiony ze somy,albo... Susznie mwisz,panie Hightower.Sowo w sowo to samo mwiam panu Phelps.Co pani o tym myli,pani Hotchkiss?spyta mnie pan Phelps.Co o czym myl?spytaam.O tej nodze odpiowanej w taki sposb powiada panPhelps.Co o tym myl?Gow dam,e sama nie moga si odpiowa powiadam.Kto j musia odpiowa powiadam. Takie jest moje zdanie powiadam. Wszystko mi jedno,czy si pan ze mn zgadza,ale takie jest moje zdanie, a jak kto inny potrafi wymyli co mdrzejszego powiadam niech sobie wymyla . Powiadam do pani Dunlap... Do diaska z tym,pani Phelps!Przecie eby wykona ca t robot,musiaa si w tym szaasie zbiera co noc przez miesic caakupa Murzynw.Chociaby ta koszula,caa wtajemniczych znakach afrykaskich wypisanych krwi!Tak,musiaa lcze nad tymi gryzmoami caa ich kupa,i to prawie bez ustanku. Daabym dwa dolary,eby mi kto te znaki odczyta.A co si tyczy Murzynw,ktrzy jepisali,oibym im skr,a... Czy mu jacy ludzie pomagali!Te pytanie.Jakby pan,panie Markles,pomieszka troch w tym domu,prdko by si o tym przekona.Przecie oni kradli wszystko,co im wpado pod rk.I pomyle tylko,e mycay czas mielimy si na bacznoci!T koszul ukradli prosto ze sznura.A jeli idzie o przecierado,z ktrego zrobili drabink sznurow,to prostu trudno powiedzie,ile to razy go nie kradli.A poza tym wiece,lichtarze,yki,stary rondel i tysice rzeczy,tylko e mi one teraz z gowy wypady,a na dodatek moj now perkalow sukni.Jak ju wam mwiam,myz Silasem i moi siostrzecy Sid i Tomek bezustannie mielimy si na bacznoci,dziei noc,a mimo to nie widzielimy ich animy ich nie syszeli.A w ostatniej chwili,pomylcie tylko:dostali si tutaj cichaczem,wystrychnli nas na dudka i to nie tylko nas,bo nabrali take tych rozbjnikw z puszczy a potem cali i zdrowi uciekli sobie najspokojniej z tym Murzynem,chocia szesnastu mczyzn i dwadziecia dwa psy dosownie nastpowao im na pity.Powiadam wam,e o czym takim nigdy mi si nawet nie nio!Przecie duchy nie zrobiyby tego lepiej anizgrabniej.I to chyba musiay by duchy,bo znacie nasze psy i wiecie,e lepszych by zewiec szuka.No i pomylcie te psy ani razu nie wpady na ich trop!Wytumaczcie mi to,jeeli potraficie.Niech ktre z was przynajmniej sprbuje. Hm,to przechodzi ludzkie...! Wielki Boe,nigdy by mi to...! Nie dziwibym si,gdyby...! Zodzieje domowi,a oprcz tego...! Na mio bosk,baabym si mieszka wtakim domu...! Baabym si!Powiadam pani,pani Ridgeway,e z tego strachu nie mogam ani zasn,ani wsta,ani ulee,ani usiedzie.Przecie one mogy ukra...Ach,Boe,moecie sobie wyobrazi,co si ze mn dziao wczoraj koo pnocy!Zaczam si ba,e ukradn kogo z rodziny,sowo daj.Do tego doszam,e ju cakiem strciam gow.Teraz,w biay dzie, wydaje mi si to gupie,ale wtedy,kiedy pomylaam sobie,e tam na grze pi moi dwaj biedni chopcy samiutecy w pokoju,to tak si tym zaczam gry,e poszam i zamknam ich na klucz.Zwyczajnie zamknam.Kady by to zrobi.Bo sami rozumiecie,e jak czowiek raz si czego przestraszy,a ten strach cigle ronie w nim i ronie,to w kocu czowiek bliski jestobdu i zaczyna robi jedno gupstwo po drugim,a w kocu myli sobie,e gdyby takby maym chopcem i lea sam na grze w pokoju,i drzwi nie byyby zamknite...urwaa,zrobia tak jak zdziwion min i zacza powoli obraca gow,a jak wreszcie jej oczy zatrzymay si na mnie,wstaem i poszedem si przej. Uwaaem,e potrafi jej lepiej wytumaczy,jakim sposobem nie byo nas rano w pokoju, jeeli troch nad tym pomyl gdzie na osobnoci.Ale nie odszedem daleko,bo inaczej zaraz by po mnie posaa i kazaaby mi wrci.Kiedy pnym popoudniem wszyscy gocie odjechali, wrciem do domu i powiedziaem ciotce Sally,e wrzawa obudzia mnie i Sida i wtedy zobaczylimy,e drzwi s zamknite,wic zjechalimy na d po drucie od piorunochronu,bo strasznie chcielimy zobaczy z bliska t zabaw;ale potuklimysi troch i nigdy ju nie bdziemy tamtdy wychodzili.Dalej powtrzyem jej wszystko to,co usysza ode mnie wujaszek Silas.A wtedy ona mi powiedziaa,e ju nam chybadaruje i w gruncie rzeczy nic si takiego nie stao,e waciwie po chopcach nie mona si spodziewa niczego innego,bo jejzdaniem,wszyscy chopcy to straszni obwiesie.Ciotka Sally dodaa jeszcze,e poniewa adna szkoda z tego nie wynika,ona woli cieszy si,e jestemy cali i zdrowi,i z powrotem w domu, zamiastgry si tym,co byo,ale si skoczyo.Wic pocaowaa mnie i pogaskaa po gowie, a potem zamylia si tak jako bardzo powanie.Po chwili drgna i powiada: Na mio bosk,to ju prawie wieczr,aSid nie wrci!Gdzie si ten chopiec podziewa? Pomylaem,e to dla mnie wietna okazja,wic prdko rbnem: Skocz do miasteczka i zaraz go przyprowadz. Nie,nigdzie nie pjdziesz odpara Zostaniesz w domu.Wystarczy,e jeden z was zgin.Jeeli Sid nie wrci do kolacji,wujaszek pjdzie go poszuka. Hm,Tomek naturalnie na kolacj nie wrci,wic jak tylko wstalimy od stou,wujaszek Silas wyprawi si do miasteczka. Wrci koo dziewitej,troch niespokojny,bo nigdzie nie trafi na lad Tomka.Ciotka Sally bya teraz porzdnie niespokojna,ale wujaszek Silas tumaczy jej,e nie ma adnych podstaw do niepokoju,bo chopcy wszyscy s jednacy,i ciotka moe by pewna,e Sid przyjdzie rano cay i zdrowy.Ciotka Sally odpara,e tak czy siak poczeka na niego troch przy zapalonej wiecy,eby mg atwiej znaledrog. A kiedy pooyem si ju do ka,wzia wiec i przysza do mnie,opatulia mnie kodr i taka bya serdeczna,e poczuem si ohydnie nikczemny i pomylaem,e nie potrafi spojrze jej w oczy.Potem przysiada na ku i dugo ze mn rozmawiaa co rusz powtarzajc,jaki to wspaniay chopiec z tego Sida;zdawao mi si,e nigdy nie przestanie o nim mwi.A od czasu do czasu pytaa mnie,czy ja nie myl,e Sid zabdzi albo jest ranny,albo si utopi i moe ley teraz gdzie cierpicy albo cakiem nieywy,a jej przy nim nie ma i w niczym nie moe mu pomc.Wtedy zy zaczynay jej kapa po policzkach,wic mwiem,e Sidowi na pewno nic si nie stao i e rano wrci z ca pewnoci.Na to ona ciskaa mnie albo caowaa i prosia,ebym powtrzy te sowa jaszcze raz i jeszcze raz,bo chocia bardzo jest strapiona,robi jej si od nich troch lej na sercu.Kiedy ju odchodzia,spojrzaa mi w oczy tak jako mocno i agodnie i tak powiedziaa: Nie zamkn drzwi,Tomku,a zreszt jest przecie okno i drut od piorunochronu.Ale bdziesz dobry,prawda?Nie pjdziesz?Zrobisz to dla mnie? Bg jeden wie,jak bardzo chciaem pj,eby zobaczy,co i jak z Tomkiem.I naturalnie miaem zamiar pj.Teraz za skarby wiata nie ruszybym si z domu. Ale ciotka Sally chodzia mi wci po gowiei Tomek chodzi mi wci po gowie,wic spaem bardzo niespokojnie.Dwa razy w cigu nocy zjedaem na d po drucie i wychodziem na drog,a potem jak przekradaem si pod domem,widziaem j siedzc ze wieczk w oknie; oczy miaa pene ez i wpatrywaa si w ciemno.Strasznie chciaem jako jej pomc,ale nic nie mogem zrobi.Mogem tylko przysic sobie,e ju nigdy nie zrobi nic takiego,czym bym j zmartwi. Trzeci raz zbudziem si przed samym witem,a jak zszedem na d,zobaczyem,e wieca dopala si,a ciotka Sally wci jeszcze siedzi w oknie.Opara swoj star siw gow na rkach i spaa. Dlaczego nie powieszono Jima Przed niadaniem pan Phelps wybra si znowu do miasteczka,ale wrci z niczym.Potem oboje siedzieli przy stole zamyleni i milczcy,i ze strasznie aobnymi minami.Kawa im styga i w ogle iaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAPc*4c* c*+Fc*:I%*nic nie jedli.Naraz pan Phelps zapyta: Oddaem ci ten list?? Jaki list?? Ten,co to wczoraj przyniosem z poczty. Nie dae mi adnego listu. Hm,widocznie zapomniaem. Zacz szpera po kieszeniach,ale w kocu poszed gdzie i po chwili wrci z listem.Da go ciotce Sally,a ona zawoaa: Ach,to z St.Petersburga,od Polly! Pomylaem,e przechadzka znowu by mi dobrze zrobia,tylko e jako nie mogem ruszy si z miejsca.Ale zanim ciotka zdya otworzy list,upucia go na podog i wybiega. Zobaczya co.Ja te zobaczyem:Tomka Sawyera niesiono na materacu.Obok szed ten stary doktor i Jimw perkalowej ciotczynej sukni,z rkami zwizanymi z tyu,i caa kupa ludzi. Wsunem list do pierwszej kryjwki,jaka mi wpada w oko,i pobiegem za ciotk Sally. Rzucia si do Tomka,paczc i woajc: Och,nie yje,nie yje!Wiem,e nie yje! A Tomek poruszy gow i co tam zamrucza,z czego wynikao,e jest nieprzytomny.Wtedy ciotka Sally podniosa rce do gry i zawoaa: Bogu niech bd dziki,yje!O nic wicej nie prosz!pocaowaa go i pobiega do domu przygotowa ko;po drodze rzucaana lewo i prawo rozkazy Murzynom i wszystkim,robic to z tak szybkoci,z jak moga najprdzej obraca jzykiem. Poszedem za mczyznami,ktrzy prowadzili Jima,bo chciaem zobaczy,co z nim zrobi; doktor i wujaszek Silas weszli do domu za Tomkiem.Ci mczyni byli strasznie rozwcieczeni i kilku ich to nawetchciao koniecznie powiesi Jima,jako przestrog dla wszystkich Murzynw w okolicy,eby nie prbowali przypadkiem ucieka tak jak Jim,ktry narobi ludziom mas kopotw,napdzi caej rodzinie Phelpsw okropnego strachu i mczy ich przez tyle dni i nocy. Ale inni mwili,e tegonie wolno robi i e to byoby gupie,bo tenczarnuch jest cudzy,wic na pewno znajdzie si waciciel i kae za niego zapaci.To ich troch ostudzio;zawsze takjest.Ludzie,ktrzy s najpierwsi do wieszania Murzyna,co postpi niezupenie jak naley, nigdy nie s najpierwsi do pacenia za niego,kiedy ju si naciesz tym wieszaniem. Jednake wymysw to Jimowi nie szczdzili i od czasu do czasu bili go po gowie,ale Jim nie pisn ani sowa i udawa,e mnie wcale nie zna.Zaprowadzili go do naszego szaasu,kazali mu si ubra w stare ubranie i przymocowali go acuchem,ale tym razem nie do adnej nogi od ka,tylko do wielkiej elaznej klamry,ktr wbili w doln belk szaasu;a potem zwizali mu acuchem rce i nogi,i powiedzieli,e do jedzenia bdzie dostawa tylko chleb i wod,dopki nie zgosi si po niego waciciel albo Jim nie zostanie sprzedany z licytacji,o ile waciciel nie zabierze go w przepisanym czasie.Wreszciezasypali podkop i postanowili,e dwaj farmerzy ze strzelbami bd trzymali co noc stra przed szaasem,a na dzie przywie si do drzwi buldoga. A jak obgadawszy wszystko mieli ju odej,czstujc Jima na odchodnym takimi jakby poegnalnymi wymysami,nadszed stary doktor,zajrza do szaasu i tak powiedzia: Nie bdcie dla niego za surowi,bo to nie jest zy Murzyn.Kiedy dostaem si na t tratw, gdzie znalazem chopca,zaraz zobaczyem,e sam nie dam rady wydoby kuli,a chopiec by w takim stanie,e nie mogem go zostawi i pj po pomoc.Jego stan cigle si pogarsza,a po pewnym czasie ranny zacz bredzi,nie pozwala mi do siebie podej i mwi,e jeli naznacz kred tratw,zabije mnie,i plt ca mas tym podobnych gupstw.Zrozumiaem,e w aden sposb sobie z nim nie poradz i wtedy powiedziaem na gos,e musz koniecznie postara si o jak pomoc.Ledwie skoczyem mwi,wyrs koo mnie jak spod ziemi ten Murzyn i powiada,e mi pomoe,co te zrobi nadzwyczajnie zrcznie.Domyliem si naturalnie,e jest to zbiegy Murzyn no i masz babo placek!Znalazem si w paskudnej sytuacji,moecie mi wierzy.Miaem dwch pacjentw chorych na przezibienie,wic naturalnie duo bym da za to, eby mc pojecha do miasteczka i zbada ich,ale nie pojechaem,bo wtedy Murzyn mgby by uciec i ludzie mnie by o to winili.Jak na zo ani jedna d nie przepywaa na tyle blisko, ebym j mg znakami przywoa.Siedziaem wic tak,uwiziony na tratwie,a do dzisiaj rano,i musz wam powiedzie,e nigdy nie widziaem Murzyna,ktry lepiej albo serdeczniej opiekowaby si chorym,cho przecie ryzykowa wasn wolno i ponadto mocnoby wyczerpany;widziaem wyranie,e ostatnio ciko musia pracowa.Spodoba mi si ten Murzyn i powiadam wam panowie wart jest z tysic dolarw i naley mu si dobre traktowanie. Miaem tam wszystko,co mi byo potrzebne,a chopcu dziao si nie gorzej ni w domu,moe nawet lepiej,z uwagi na t cisz na rzece.Ale musiaem tkwi na miejscu i obu ich pilnowa. Tak byo a do dzisiejszego rana.O wicie zobaczyem ludzi w odzi,a e szczliwym trafem Murzyn siedzia przy posaniu rannego i spa twardo z gow opart o kolana,daem znak mczyznom i ci rzucili si na niego,pochwycili i zwizali go,zanim zrozumia,co si wici.W ten sposb nie mielimy z nim adnych kopotw.Poniewa chopiec zapad w gorczkowy sen, owinlimy wiosa szmatami,eby nie skrzypiay w dulkach,przywizalimy tratw,a potem powoli i cicho przecigalimy j do brzegu.Murzyn od pocztku do koca zachowywa si spokojnie,nie powiedzia ani jednego sowa.Nie uwaam,panowie,eby to by zyMurzyn. Takie jest moje zdanie. Kto w tumie odezwa si: Hm,musz powiedzie,doktorze,e to wyglda cakiem przyzwoicie. Wtedy inni te troch zmikli,a ja okropnie byem wdziczny temu staremu doktorowi,e wywiadczy Jimowi tak przysug;i byem ogromnie rad,e to wszystko zgadza si z moim zdaniem o Jimie,poniewa odkd go pierwszy raz zobaczyem,uwaaem,e ma dobre serce ie zacny z niego czowiek.W kocu wszyscy mczyni przyznali,e Jim zachowa si cakiem porzdnie i nawet przyrzekli szczerze i tak z caego serca,enie bd mu wicej urga. Potem wyszli z szaasu i zamknli drzwi.Spodziewaem si,e moe pozwol mu zdj jeden czy dwa acuchy,bo byy ohydnie cikie,albo zgodz si,eby oprczchleba dostawa miso i jarzyny,ale jako otym nie myleli,a ja uwaaem,e nie byoby dla mnie bezpiecznie miesza si do tej.sprawy.Swoj drog postanowiem,e wtaki czy inny sposb powtrz ciotce Sally, co mwi doktor,bylebym tylko przebrn wpierw przez rafy,ktre sterczay tu przede mn. Mam na myli to,e bd si musia tumaczy,dlaczego zapomniaem powiedzie o ranie Tomka,chocia opowiadaem dokadnie,jak tej przekltej nocy pywalimy cznem po rzece, polujcna zbiegego Murzyna. Ale okazao si,e mam duo czasu,bo ciotka Sally przez cay dzie i noc nie wychodzia z pokoju Tomka,a ile razy napatoczyem si na krcego w roztargnieniu wujaszka Silasa, dawaem nura w bok. Na drugi dzie od samego rana mwiono w domu,e Tomek ma si lepiej i e ciotka Sally posza zdrzemn si troch.Wic przekradem si do pokoju Tomka postanawiajc,e jak nie pi,uoymy we dwch tak historyjk,ktra nie puci w praniu.Ale Tomek spa,i to bardzo spokojnie,i by blady,a nie rozogniony,jak kiedy go przywieli.Usiadem i czekaem,a si obudzi.Po jakiej pgodzinie wsuna sido pokoju ciotka Sally no i znowu leaem jak dugi! Daa mi rk znak,ebym by cicho,usiada koo mnie i zacza mwi szeptem,e.teraz moemy si ju wszyscy cieszy,bo objawy s pierwszorzdne.Sid pi tak od bardzo dawna,a e wygld ma coraz zdrowszy i spokojniejszy,najpewniej obudzi si cakiem przytomny. Wic siedlimy wpatrzeni w niego i po jakim czasie Tomek poruszy si,zupenie przytomnie otworzy oczy,spojrza dokoa i powiada: To ja jestem w domu??Jakim cudem?Co z tratw? Z tratw wszystko w porzdku odparem. A z Jimem?? Z Jimem te. Powiedziaem to tak jako nie bardzo pewnie,ale Tomek tego nie spostrzeg. wietnie!!Wspaniale! zawoa. Teraz nicju nam nie grozi.Opowiedziae ciotce? Ju miaem przytakn,ale ona mnie uprzedzia: O czym,Sid? O czym??O tym,jakemy to wszystko urzdzili. Jak cocie urzdzili?? To,ciociu Sally.Tylko jedno jest wane.Sposb,w jaki uwolnilimy z Tomkiemtego zbiegego Murzyna. Mj ty Boe!!Uwolnilicie zbieg...O czym todziecko mwi?Znowu zaczyna bredzi. Nie,ani troch nie bredz.Wiem doskonale,o czym mwi.To my uwolnilimy tego Murzyna.Tomek i ja.Uplanowalimy sobie,e to zrobimy,wic zrobilimy.I to jeszcze jak! Tomek rozgada si na dobre i ciotka Sally ani mylaa mu przerywa:siedziaa cicho i tylko wybauszaa na niego oczy,a on plt i plt,wic dobrze wiedziaem,e nie warto mi si odzywa. Ach,ciociu,jak mymy harowali!Tydzie po tygodniu,godzina po godzinie,noc w noc, kiedycie wszyscy spali.Musielimy ukra te wiece i przecierado,i koszule,twoj sukni perkalow,yki,talerze,scyzoryki,rondel,-k- amie szlifierski,mk i mas najrniejszych innych rzeczy.Nie masz ciociu,pojcia,ile mielimy roboty z tymi pirami,piami,napisami i tak dalej a ebyty wiedziaa,co to bya za przyjemno!I musielimy rysowa te obrazki z trumn i czaszk,pisalimy listy od rozbjnikw,jedzilimy tam i na powrt podrucie od piorunochronu,wykopalimy t dziur w szaasie,zrobilimy drabin z przecierada i posalimy j Jimowi w ciecie,i posyalimy mu yki i inne narzdzia w kieszeni twojego fartucha... Boe miosierny!! ...i wpucilimy kup ww i szczurw doszaasu,eby Jim mia towarzystwo.A potem, ciociu,tak dugo trzymaa Tomka wbawialni z masem w kapeluszu,e o mao co wszystkiego nie zepsua,bo mczyni przyszli,zanim my zdylimy wyj z szaasu.Musielimy biec,a wtedy oni nas usyszeli i rzucili si za nami,no i mnie si przy tym co nieco dostao.Ale uskoczylimy ze cieki w bok,i przepucilimy ich,a jak psy nadbiegy,wcale si nami nie interesoway,tylko zaczy gna za najwiksz wrzaw.A potem wskoczylimy do naszego czna i popynlimy do tratwy,i nic nam ju nie grozio,i Jim by wolnym czowiekiem.A zrobilimy to cakiem sami!Czy to nie morowe,ciociu? W yciu nie syszaam czego podobnego!Wic to wy,obwiesie,narobilicie nam tych wszystkich zmartwie i o mao co nie doprowadzilicie nas do wariactwa,i nastraszylicie nas tak okropnie?!A mnie rka wierzbi,eby si z wami porachowa!Pomyle tylko,e ja tu co noc...Jak mi tylko wyzdrowiejesz,ty urwisie,wybij wam obu diaba zza skry! Ale Tomek by taki dumny i taki rozradowany,e zwyczajnie nie mg si powstrzyma i trzepa jzykiem jak najty,a ciotka Sally co rusz mu przerywaa,strasznie rozwcieczona,i potem oboje wykrzykiwali naraz,co zupenie przypominao koci muzyk.W kocu ciotka Sally powiedziaa: No,radz ci,eby si teraz nacieszy na zapas,bo pamitaj:jeeli jeszcze raz zapi ci na tym,jak si do niego zbliasz... Do kogo?? spyta Tomek.Przesta si umiecha i mia bardzo zdziwion min. Do kogo??Do zbiegego Murzyna,to chyba jasne.A ty myla,e do kogo? Tomek spojrza na mnie tak jako straszniepowanie i spyta: Przecie mwie mi przed chwil,e z Jimem wszystko w porzdku.To on nie uciek? Jeszcze by te!zawoaa ciotka Sally.Przyprowadzili go caego i zdrowegoiz powrotem zamknli w szaasie.Bdzie tamsiedzia o chlebie i wodzie,cay skuty acuchami, dopki nie zgosi si po niego waciciel albo nie zostanie sprzedany. Tomek usiad na ku,oczy strasznie mu byszczay,a nozdrza poruszay si jak skrzela u ryby.Spojrza na mnie i wrzasn: Nie maj prawa go zamyka!Prdko,biegnijtam,Huck!Wypu go!Jim nie jest niewolnikiem.Jest tak samo wolny jak ty i ja,i inni ludziel! Co ten chopiec mwi?? Mwi to,co wiem,ciociu Sally.A jeeli ktotam zaraz nie pobiegnie,ja pjd.Tomek i ja znamy Jima cae ycie.Starej pannie Watsonzrobio si wstyd,e go chciaa sprzeda na Poudnie.Umara dwa miesice temu,a przed mierci nadaa mu wolno w testamencie. W takim razie po co,u Boga Ojca,chciaego uwolni,jeeli i tak by wolny? Te mi pytanie!Ale po kobiecie nie mona si niczego innego spodziewa.Przecie chodzio mi o przygody.Gotw bybym po kolana unurza si we krwi,byleby...Ciocia Polly! Jeeli ciotka Polly nie staa na progu pokoju,z min tak uradowan i zadowolon,jak anio opchany do niemoliwoci ciastkami niech zwyczajnie skisn!! Ciotka Sally rzucia jej si na szyj i tak jciskaa,e o mao co nie urwaa jej gowy,a przy tym pakaa z radoci.Znalazem sobie nie najgorsze miejsce pod kiem,bo pomylaem,e robisi tu dla nas troch za gorco.Siedziaem pod tym kiem i wygldaem,i po chwili widz,e ciotka Polly wyrwaa si jako z obj ciotki Sally i stoi teraz spogldajc naTomka znad okularw wiecie,jakby go chciaa zetrze tym wzrokiem na proch.Potem powiada: Masz racj,Tomku,odwr lepiej oczy.Ja bym na twoim miejscu zrobia to samo. Boe mj zawoaa ciotka Sally.Czy on si a tak bardzo zmieni?Przecie to nie Tomek,tylko Sid.Tomek jest...Tomek,Tomek!Gdzie si podzia Tomek?By tu przed chwil. Chciaa chyba powiedzie,gdzie si podzia Huck Finn.Jego pewnie miaa na myli.Nie na to wychowuj od lat tego mojego obwiesia,ebym go teraz miaa nie pozna od pierwszego wejrzenia.Huck,wyjdmi zaraz spod ka! Wic wyszedem.Ale wcale nie czuem si pewnie;Ciotka Sally bya najbardziej zdumion osob,jak w yciu widziaem,z wyjtkiem jednego chyba wujaszka Silasa,kiedy wszed do pokoju i usysza o wszystkim.Mona powiedzie,e go ta wiadomo upia;do koca dnia nie wiedzia,co si z nim dzieje i wieczorem nanaboestwie wygosi kazanie,ktrego niemoliwie wsawio,poniewa najstarszy czowiek na wiecie te nic by z tego nie zrozumia. Ciotka Polly powiedziaa im o mnie:kim jestem i tak dalej.Potem musiaem wsta i wytumaczy im wszystko.Wic jak si to stao,e kiedy pani Phelps tu ona mi przerwaa i powiada: Och,moesz mnie dalej nazywa ciotk Sally,przywykam do tego,wic po co zmienia ...e kiedy ciotka Sally wzia mnie za Tomka Sawyera,nie zaprzeczyem,bo nie miaem innego wyjcia.Wiedziaem,e Tomek si na mnie nie pogniewa,bo to byo tajemnicze,a on za takimi rzeczami przepada,wic teraz te pewnie zrobi z tego wielk przygod i bdzie bardzo zadowolony.Tak si te stao:Tomek udawa Sida i pomaga mi,jak tylko mg. Ciotka Polly powiedziaa,e Tomek mwi prawd.Stara panna Watson nadaa Jimowi wolno w testamencie.No i pomylcie!Tomek Sawyer zada sobie tyle trudu,eby uwolni wolnego Murzyna!A ja ado tej rozmowy w aden sposb nie mogem zrozumie,jak si to dzieje,e chopiec z takim wychowaniem moe pomaga w wykradaniu Murzyna. Ciotka Polly powiedziaa jeszcze,e kiedy ciotka Sally napisaa jej,e Tomek z Sidem szczliwie zajechali i s zdrowi,zaraz sobie pomylaa:Co podobnego!Waciwie byo to do przewidzenia,kiedy puciam go samego taki szmat drogi bez adnej opieki.Wic teraz musz przejecha tysic sto mil w d rzeki po to,eby si przekona,co ten smarkul znowu przeskroba.Zwaszcza e jako nie mogam doczeka si od ciebie odpowiedzi . Przecie ja nie miaam od ciebie adnego listu powiedziaa ciotka Sally. Nie rozumiem!Prosiam ci dwukrotnie,eby mi wyjania,co masz na myli piszc o przyjedzie Sida! Hm,nie dostaam tych listw. Wtedy ciotka Polly obrcia si bardzo wolno i gronie do Tomka i powiedziaa: Tomek,syszae? Co takiego?? spyta tak jako gniewnie. Nie udawaj,e nic nie rozumiesz,ty bezwstydny urwisie.Oddaj mi zaraz te listy. Jakie listy?? Te listy.Pamitaj,e jak ci dostan w rce... S w kuferku.No,przecie nic si nie stao,ciociu.S takie same,jak kiedy je odbieraem z poczty.Nie miaem zamiaru ich otwiera i czyta.Wiedziaem,e narobikramu,wic pomylaem,e jeli si,ciociu,za bardzo nie popieszysz,zd...Oj,Tomku,nale ci si baty,nie ma co!Ale wysaam do ciebie,Sally,jeszcze jeden list,zawiadamiajcy ci o moim przyjedzie.Gow dam,e ten smarkacz... i w ogle iaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AA0*0 ]+Nie,dostaam ten list wczoraj odpara ciotka Sally.Co prawda nie zdyam go przeczyta,ale go mam przynajmniej. Chtnie bym si z ni zaoy,e go nie ma,ale pomylaem,e moe bdzie bezpieczniej,jak tego nie zrobi.Wic nic niepowiedziaem. Rozdzia ostatni, w ktrym nie ma ju o czym pisa Kiedy pierwszy raz mogem porozmawia z Tomkiem na osobnoci,spytaem go,jakie mia plany na potem.Czyli co zamierza zrobi,gdyby si ucieczka powioda i gdyby zdoa uwolni Murzyna,ktry ju by wolny.Odpar mi,e od samego pocztku mia w gowie taki plan:jakby nam si udao wydosta Jima z szaasu,powielibymy go tratw a do ujcia rzeki i mielibymy po drodze fur przygd,a potem powiedzielibymy mu,e jest wolny,wrcilibymy z nim elegancko parowcem w gr rzeki,zapacilibymy mu za stracony czas,zawiadomilibymy w domuo dniu naszego przyjazdu,zwoalibymy wszystkich Murzynw z okolicy i kazalibymy im wprowadzi go do miasteczka z pochodniami i orkiestr.Wtedy Jim zostaby bohaterem,a my naturalnie te.Ale uwaam,e tak jak jest,jest dobrze.Raz dwa uwolnilimy Jima z acuchw,a kiedy ciotka Polly,wujaszek Silas i ciotka Sally dowiedzieli si,jak Jim pomaga doktorowi pielgnowa Tomka,strasznie zaczli koo niego skaka,wic na niczym mu nie zbywao:mg je,ile chcia,nie mia nic do roboty i byo mu bardzo przyjemnie.Przyprowadziem go do pokoju Tomka i nagadalimy si za wszystkie czasy. Tomek da mu czterdzieci dolarw za to,e tak cierpliwie by winiem i tak wietnie to robi,a Jim o mao co nie pk z radoci.Zawoa: A co ja ci mwiem,Huck,tam na tej Wyspie Jacksona?Mwiem ci,e mam owosione piersi i czego to jest znak.I mwiem,e dawniej byem bogaty i e znowu bd bogaty.No i masz,sprawdzio si!Widzisz!Tylko mi si nie miej znak to jest znak,i koniec. Potem Tomek rozpuci jzyk i gada,gada,i w kocu zacz nas namawia,ebymy wymknli si z domu ktrej nocy,kupili sobie odpowiednie wyposaenie i pojechali na jakie dwa tygodnie w puszcz szuka najokropniejszych przygd midzy Indianami.Powiedziaem,e owszem,bardzo mi si ta myl podoba,ale nie mam pienidzyna kupno tego wyposaenia,a z domu chyba nic nie dostan,bo kto wie,czy tatko nie wrci do tego czasu.A jak wrci,odebra pewnie wszystko od sdziego Thatchera. Nie,nie odebra powiedzia.Tomek.Sdzia Thatcher ma jeszcze te pienidze,ponad sze tysicy dolarw.A twj tatko wcale nie wrci do miasteczka.Przynajmniej nie wrci do mojego wyjazdu. Jim odezwa si,tak jako uroczycie: I nigdy nie wrci,Huck. Dlaczego,Jim? spytaem. O to sobie gowy nie susz..Powiadam ci zwyczajnie,Huck,e wicej nie wrci. Ale nie dawaem Jimowi spokoju,wic w kocu tak si odezwa: Pamitasz,Huck,ten dom,co to pyn z prdem po rzece?Lea tam jaki czowiek,cay przykryty,a ja wszedem i odkryem go,i nie pozwoliem ci patrze.Nowic moesz sobie wzi te pienidze,jak citylko przyjdzie ochota.Bo ten czowiek to by twj tatko. Tomek jest ju prawie zdrowy,nosi swoj kul zawieszon na szyi na acuszku od zegarka i co chwil sprawdza,ktra godzina.Wic nie ma ju o czym pisa,z czego okropnie si ciesz, bo jakbym wiedzia,ile czowiek ma mitrgi z pisaniemksiki,nigdy bym si za to nie bra.I w ogle zbrzyda mi ta pisanina.Ale myl,e bd musia zwia do puszczy wczeniej ni Jim i Tomek,bo ciotka Sally postanowia mnie zaadoptowa i ucywilizowa,a ja tego nie wytrzymam. Wiem ju,czym to pachnie. ------Konwersja: rpg6@go2.pl znie postara si o jak pomoc.Ledwie skoczyem mwi,wyrs koo mnie jak spod ziemi ten Murzyn i powiada,e mi pomoe,co te zrobi nadzwyczajnie zrcznie.Domyliem si naturalnie,e jest to zbiegy Murzyn no i masz babo placek!Znalazem si w paskudnej sytuacji,moecie mi wierzy.Miaem dwch pacjentw chorych na przezibienie,wic naturalnie duo bym da za to, eby mc pojecha do miasteczka i zbada ich,ale nie pojechaem,bo wtedy Murzyn mgby by uciec i ludzie mnie by o to winili.Jak na zo ani jedna d nie przepywaa na tyle blisko, ebym j mg znakami przywoa.Siedziaem wic tak,uwiziony na tratwie,a do dzisiaj rano,i musz wam powiedzie,e nigdy nie widziaem Murzyna,ktry lepiej albo serdeczniej opiekowaby si chorym,cho przecie ryzykowa wasn wolno i ponadto mocnoby wyczerpany;widziaem wyranie,e ostatnio ciko musia pracowa.Spodoba mi si ten Murzyn i powiadam wam panowie wart jest z tysic dolarw i naley mu si dobre traktowanie. Miaem tam wszystko,co mi byo potrzebne,a chopcu dziao si nie gorzej ni w domu,moe nawet lepiej,z uwagi na t cisz na rzece.Ale musiaem tkwi na miejscu i obu ich pilnowa. Tak byo a do dzisiejszego rana.O wicie zobaczyem ludzi w odzi,a e szczliwym trafem Murzyn siedzia przy posaniu rannego i spa twardo z gow opart o kolana,daem znak mczyznom i ci rzucili si na niego,pochwycili i zwizali go,zanim zrozumia,co si wici.W ten sposb nie mielimy z nim adnych kopotw.Poniewa chopiec zapad w gorczkowy sen, owinlimy wiosa szmatami,eby nie skrzypiay w dulkach,przywizalimy tratw,a potem powoli i cicho przecigalimy j do brzegu.Murzyn od pocztku do koca zachowywa si spokojnie,nie powiedzia ani jednego sowa.Nie uwaam,panowie,eby to by zyMurzyn. Takie jest moje zdanie. Kto w tumie odezwa si: Hm,musz powiedzie,doktorze,e to wyglda cakiem przyzwoicie. Wtedy inni te troch zmikli,a ja okropnie byem wdziczny temu staremu doktorowi,e wywiadczy Jimowi tak przysug;i byem ogromnie rad,e to wszystko zgadza si z moim zdaniem o Jimie,poniewa odkd go pierwszy raz zobaczyem,uwaaem,e ma dobre serce ie zacny z niego czowiek.W kocu wszyscy mczyni przyznali,e Jim zachowa si cakiem porzdnie i nawet przyrzekli szczerze i tak z caego serca,enie bd mu wicej urga. Potem wyszli z szaasu i zamknli drzwi.Spodziewaem si,e moe pozwol mu zdj jeden czy dwa acuchy,bo byy ohydnie cikie,albo zgodz si,eby oprczchleba dostawa miso i jarzyny,ale jako otym nie myleli,a ja uwaaem,e nie byoby dla mnie bezpiecznie miesza si do tej.sprawy.Swoj drog postanowiem,e wtaki czy inny sposb powtrz ciotce Sally, co mwi doktor,bylebym tylko przebrn wpierw przez rafy,ktre sterczay tu przede mn. Mam na myli to,e bd si musia tumaczy,dlaczego zapomniaem powiedzie o ranie Tomka,chocia opowiadaem dokadnie,jak tej przekltej nocy pywalimy cznem po rzece, polujcna zbiegego Murzyna. Ale okazao si,e mam duo czasu,bo ciotka Sally przez cay dzie i noc nie wychodzia z pokoju Tomka,a ile razy napatoczyem si na krcego w roztargnieniu wujaszka Silasa, dawaem nura w bok. Na drugi dzie od samego rana mwiono w domu,e Tomek ma si lepiej i e ciotka Sally posza zdrzemn si troch.Wic przekradem si do pokoju Tomka postanawiajc,e jak nie pi,uoymy we dwch tak historyjk,ktra nie puci w praniu.Ale Tomek spa,i to bardzo spokojnie,i by blady,a nie rozogniony,jak kiedy go przywieli.Usiadem i czekaem,a si obudzi.Po jakiej pgodzinie wsuna sido pokoju ciotka Sally no i znowu leaem jak dugi! Daa mi rk znak,ebym by cicho,usiada koo mnie i zacza mwi szeptem,e.teraz moemy si ju wszyscy cieszy,bo objawy s pierwszorzdne.Sid pi tak od bardzo dawna,a e wygld ma coraz zdrowszy i spokojniejszy,najpewniej obudzi si cakiem przytomny. Wic siedlimy wpatrzeni w niego i po jakim czasie Tomek poruszy si,zupenie przytomnie otworzy oczy,spojrza dokoa i powiada: To ja jestem w domu??Jakim cudem?Co z tratw? Z tratw wszystko w porzdku odparem. A z Jimem?? Z Jimem te. Powiedziaem to tak jako nie bardzo pewnie,ale Tomek tego nie spostrzeg. wietnie!!Wspaniale! zawoa. Teraz nicju nam nie grozi.Opowiedziae ciotce? Ju miaem przytakn,ale ona mnie uprzedzia: O czym,Sid? O czym??O tym,jakemy to wszystko urzdzili. Jak cocie urzdzili?? To,ciociu Sally.Tylko jedno jest wane.Sposb,w jaki uwolnilimy z Tomkiemtego zbiegego Murzyna. Mj ty Boe!!Uwolnilicie zbieg...O czym todziecko mwi?Znowu zaczyna bredzi. Nie,ani troch nie bredz.Wiem doskonale,o czym mwi.To my uwolnilimy tego Murzyna.Tomek i ja.Uplanowalimy sobie,e to zrobimy,wic zrobilimy.I to jeszcze jak! Tomek rozgada si na dobre i ciotka Sally ani mylaa mu przerywa:siedziaa cicho i tylko wybauszaa na niego oczy,a on plt i plt,wic dobrze wiedziaem,e nie warto mi si odzywa. Ach,ciociu,jak mymy harowali!Tydzie po tygodniu,godzina po godzinie,noc w noc, kiedycie wszyscy spali.Musielimy ukra te wiece i przecierado,i koszule,twoj sukni perkalow,yki,talerze,scyzoryki,rondel,-k- amie szlifierski,mk i mas najrniejszych innych rzeczy.Nie masz ciociu,pojcia,ile mielimy roboty z tymi pirami,piami,napisami i tak dalej a ebyty wiedziaa,co to bya za przyjemno!I musielimy rysowa te obrazki z trumn i czaszk,pisalimy listy od rozbjnikw,jedzilimy tam i na powrt podrucie od piorunochronu,wykopalimy t dziur w szaasie,zrobilimy drabin z przecierada i posalimy j Jimowi w ciecie,i posyalimy mu yki i inne narzdzia w kieszeni twojego fartucha... Boe miosierny!! ...i wpucilimy kup ww i szczurw doszaasu,eby Jim mia towarzystwo.A potem, ciociu,tak dugo trzymaa Tomka wbawialni z masem w kapeluszu,e o mao co wszystkiego nie zepsua,bo mczyni przyszli,zanim my zdylimy wyj z szaasu.Musielimy biec,a wtedy oni nas usyszeli i rzucili si za nami,no i mnie si przy tym co nieco dostao.Ale uskoczylimy ze cieki w bok,i przepucilimy ich,a jak psy nadbiegy,wcale si nami nie interesoway,tylko zaczy gna za najwiksz wrzaw.A potem wskoczylimy do naszego czna i popynlimy do tratwy,i nic nam ju nie grozio,i Jim by wolnym czowiekiem.A zrobilimy to cakiem sami!Czy to nie morowe,ciociu? W yciu nie syszaam czego podobnego!Wic to wy,obwiesie,narobilicie nam tych wszystkich zmartwie i o mao co nie doprowadzilicie nas do wariactwa,i nastraszylicie nas tak okropnie?!A mnie rka wierzbi,eby si z wami porachowa!Pomyle tylko,e ja tu co noc...Jak mi tylko wyzdrowiejesz,ty urwisie,wybij wam obu diaba zza skry! Ale Tomek by taki dumny i taki rozradowany,e zwyczajnie nie mg si powstrzyma i trzepa jzykiem jak najty,a ciotka Sally co rusz mu przerywaa,strasznie rozwcieczona,i potem oboje wykrzykiwali naraz,co zupenie przypominao koci muzyk.W kocu ciotka Sally powiedziaa: No,radz ci,eby si teraz nacieszy na zapas,bo pamitaj:jeeli jeszcze raz zapi ci na tym,jak si do niego zbliasz... Do kogo?? spyta Tomek.Przesta si umiecha i mia bardzo zdziwion min. Do kogo??Do zbiegego Murzyna,to chyba jasne.A ty myla,e do kogo? Tomek spojrza na mnie tak jako straszniepowanie i spyta: Przecie mwie mi przed chwil,e z Jimem wszystko w porzdku.To on nie uciek? Jeszcze by te!zawoaa ciotka Sally.Przyprowadzili go caego i zdrowegoiz powrotem zamknli w szaasie.Bdzie tamsiedzia o chlebie i wodzie,cay skuty acuchami, dopki nie zgosi si po niego waciciel albo nie zostanie sprzedany. Tomek usiad na ku,oczy strasznie mu byszczay,a nozdrza poruszay si jak skrzela u ryby.Spojrza na mnie i wrzasn: Nie maj prawa go zamyka!Prdko,biegnijtam,Huck!Wypu go!Jim nie jest niewolnikiem.Jest tak samo wolny jak ty i ja,i inni ludziel! Co ten chopiec mwi?? Mwi to,co wiem,ciociu Sally.A jeeli ktotam zaraz nie pobiegnie,ja pjd.Tomek i ja znamy Jima cae ycie.Starej pannie Watsonzrobio si wstyd,e go chciaa sprzeda na Poudnie.Umara dwa miesice temu,a przed mierci nadaa mu wolno w testamencie. W takim razie po co,u Boga Ojca,chciaego uwolni,jeeli i tak by wolny? Te mi pytanie!Ale po kobiecie nie mona si niczego innego spodziewa.Przecie chodzio mi o przygody.Gotw bybym po kolana unurza si we krwi,byleby...Ciocia Polly! Jeeli ciotka Polly nie staa na progu pokoju,z min tak uradowan i zadowolon,jak anio opchany do niemoliwoci ciastkami niech zwyczajnie skisn!! Ciotka Sally rzucia jej si na szyj i tak jciskaa,e o mao co nie urwaa jej gowy,a przy tym pakaa z radoci.Znalazem sobie nie najgorsze miejsce pod kiem,bo pomylaem,e robisi tu dla nas troch za gorco.Siedziaem pod tym kiem i wygldaem,i po chwili widz,e ciotka Polly wyrwaa si jako z obj ciotki Sally i stoi teraz spogldajc naTomka znad okularw wiecie,jakby go chciaa zetrze tym wzrokiem na proch.Potem powiada: Masz racj,Tomku,odwr lepiej oczy.Ja bym na twoim miejscu zrobia to samo. Boe mj zawoaa ciotka Sally.Czy on si a tak bardzo zmieni?Przecie to nie Tomek,tylko Sid.Tomek jest...Tomek,Tomek!Gdzie si podzia Tomek?By tu przed chwil. Chciaa chyba powiedzie,gdzie si podzia Huck Finn.Jego pewnie miaa na myli.Nie na to wychowuj od lat tego mojego obwiesia,ebym go teraz miaa nie pozna od pierwszego wejrzenia.Huck,wyjdmi zaraz spod ka! Wic wyszedem.Ale wcale nie czuem si pewnie;Ciotka Sally bya najbardziej zdumion osob,jak w yciu widziaem,z wyjtkiem jednego chyba wujaszka Silasa,kiedy wszed do pokoju i usysza o wszystkim.Mona powiedzie,e go ta wiadomo upia;do koca dnia nie wiedzia,co si z nim dzieje i wieczorem nanaboestwie wygosi kazanie,ktrego niemoliwie wsawio,poniewa najstarszy czowiek na wiecie te nic by z tego nie zrozumia. Ciotka Polly powiedziaa im o mnie:kim jestem i tak dalej.Potem musiaem wsta i wytumaczy im wszystko.Wic jak si to stao,e kiedy pani Phelps tu ona mi przerwaa i powiada: Och,moesz mnie dalej nazywa ciotk Sally,przywykam do tego,wic po co zmienia ...e kiedy ciotka Sally wzia mnie za Tomka Sawyera,nie zaprzeczyem,bo nie miaem innego wyjcia.Wiedziaem,e Tomek si na mnie nie pogniewa,bo to byo tajemnicze,a on za takimi rzeczami przepada,wic teraz te pewnie zrobi z tego wielk przygod i bdzie bardzo zadowolony.Tak si te stao:Tomek udawa Sida i pomaga mi,jak tylko mg. Ciotka Polly powiedziaa,e Tomek mwi prawd.Stara panna Watson nadaa Jimowi wolno w testamencie.No i pomylcie!Tomek Sawyer zada sobie tyle trudu,eby uwolni wolnego Murzyna!A ja ado tej rozmowy w aden sposb nie mogem zrozumie,jak si to dzieje,e chopiec z takim wychowaniem moe pomaga w wykradaniu Murzyna. Ciotka Polly powiedziaa jeszcze,e kiedy ciotka Sally napisaa jej,e Tomek z Sidem szczliwie zajechali i s zdrowi,zaraz sobie pomylaa:Co podobnego!Waciwie byo to do przewidzenia,kiedy puciam go samego taki szmat drogi bez adnej opieki.Wic teraz musz przejecha tysic sto mil w d rzeki po to,eby si przekona,co ten smarkul znowu przeskroba.Zwaszcza e jako nie mogam doczeka si od ciebie odpowiedzi . Przecie ja nie miaam od ciebie adnego listu powiedziaa ciotka Sally. Nie rozumiem!Prosiam ci dwukrotnie,eby mi wyjania,co masz na myli piszc o przyjedzie Sida! Hm,nie dostaam tych listw. Wtedy ciotka Polly obrcia si bardzo wolno i gronie do Tomka i powiedziaa: Tomek,syszae? Co takiego?? spyta tak jako gniewnie. Nie udawaj,e nic nie rozumiesz,ty bezwstydny urwisie.Oddaj mi zaraz te listy. Jakie listy?? Te listy.Pamitaj,e jak ci dostan w rce... S w kuferku.No,przecie nic si nie stao,ciociu.S takie same,jak kiedy je odbieraem z poczty.Nie miaem zamiaru ich otwiera i czyta.Wiedziaem,e narobikramu,wic pomylaem,e jeli si,ciociu,za bardzo nie popieszysz,zd...Oj,Tomku,nale ci si baty,nie ma co!Ale wysaam do ciebie,Sally,jeszcze jeden list,zawiadamiajcy ci o moim przyjedzie.Gow dam,e ten smarkacz... i w ogle iaem si 48jx}jӺA48j4jA4 }x} j @jj{AAN@,jI_@